«Στράτος Διονυσίου – Βάρδος Λαϊκός και Σαλονικιός» ο τίτλος της επίσημης βιογραφίας του Στράτου Διονυσίου.

Στις 11 Μαΐου 1990, το ξημέρωμα, ο σπουδαίος καλλιτέχνης άφηνε την τελευταία του πνοή.

Λίγες ώρες νωρίτερα ο Διονυσίου γλένταγε τους θαυμαστές του στο κέντρο του, το «Στράτος» στην οδό Φιλελλήνων.

Δεν έδινε σημασία στους πόνους που ένιωθε και που γίνονταν ολοένα πιο έντονοι τον τελευταίο καιρό, ούτε στις παραινέσεις των φίλων του, τα ξημερώματα, να πάει στο νοσοκομείο.

Το ανεύρυσμα τον είχε προειδοποιήσει αλλά ο «Σαλονικιός» δεν έπαιρνε εύκολα χαμπάρι. Μιάμιση μέρα πριν είχε ολοκληρώσει τις ηχογραφήσεις του τελευταίου όπως κατέληξε δίσκο του «Ποιος άλλος» με δημιουργίες του Τάκη Μουσαφίρη.

Είναι ο δίσκος με το «Ένα λεπτό περιπτερά» όπου «Ένας αετός χωρίς φτερά απόψε λέει αντίο».



Το βιβλίο του Κώστα Μπαλαχούτη βασίζεται σε συζητήσεις που είχε με τους γιους του Διονυσίου (Άγγελο, Στέλιο Διαμαντή) και την μητέρα τους Γεωργία αλλά παράλληλα είναι καρπός μιας πολύχρονης έρευνας του συγγραφέα για τον Διονυσίου και γενικότερα το ελληνικό τραγούδι.

Ενδεικτικά σημειώνουμε πως μόνο στις εκδόσεις «Μένανδρος – Αλκυών» της οικογένειας Τακιδέλη, ο Μπαλαχούτης έχει παρουσιάσει τις βιογραφίες των Χρήστου Νικολόπουλου, Μιχάλη Μενιδιάτη, Γιώργου Μαργαρίτη και τώρα του Διονυσίου. Το βιβλίο ξεκινάει απ’ τη Νιγρίτα, περνάει στη Σαλονίκη και έρχεται στην Αθήνα, διαμέσου Columbia.

Κάνει στάση στις Αγροτικές Φυλακές Τίρυνθας όπου ο Στράτος πέρασε ενάμισι χρόνο για μια «στημένη» όπως ο ίδιος διατυμπάνιζε τότε και αργότερα ιστορία, και στο δίσκο που ηχογράφησε μέσα στο κελί με συνθέσεις του Μίμη Πλέσσα.

Και βέβαια στέκεται στη μεγαλειώδη πορεία του στη δεκαετία του ’80 στη Minos γι’ αυτό και φιλοξενείται μια εκτενής συνέντευξη του Μάκη Μάτσα στο συγγραφέα για το Στράτο, όπως και καταθέσεις του παραγωγού της εταιρείας Αχιλλέα Θεοφίλου αλλά κα του διευθυντικού στελέχους της Columbia και της Minos - Emi, Δημήτρη Φεργάδη.



Πέρα απ’ το πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό και το αποθησαύρισμα μαρτυριών του Μπαλαχούτη σημαντικών καλλιτεχνών και φίλων του αλλά και του ίδιου του Στράτου, ενδιαφέρον έχουν τα σημειώματα νεότερων ανθρώπων του τραγουδιού για τον Διονυσίου.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς σημειώνει μεταξύ άλλων: «Μας γεφυρώνει με το ασυνείδητό μας, την περίεργη, ανομολόγητη σχέση μας με το λάθος, με τον κάτω κόσμο, με την τύχη και το πάθος μας». Η Γιώτα Νέγκα εξομολογείται: «Άκουγα τη ζεστή χροιά του μ’ αυτήν τη βυζαντινή ευγενική μυρωδιά, τα καθαρά και υπέροχα τονισμένα λόγια του, την απλότητα και τη σιγουριά του» ενώ ο Ανδρέας Κατσιγιάννης υπογραμμίζει: «Με τη φωνητική ταυτότητά του και το ήθος, ακόμα και την καψούρα την έκανε σοβαρή υπόθεση» και η Ελεωνόρα Ζουγανέλη καταλήγει: «Υπάρχει στη ζωή μου, στους νταλκάδες, στις χαρές, στα ξενύχτια, στις παρέες μου, στην αλήθεια μου. Γεμίζει φωνή η ύπαρξή μας. Πήγαινε με όπου θέλεις».

Στην εισαγωγή του βιβλίου για τον Στράτο μιλούν ακόμη ο Θανάσης Πολυκανδριώτης, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Γιώργος Μαργαρίτης, ο Ορφέας Περίδης, ο Γιάννης Χριστοδουλόπουλος, ο Νίκος Αναγνωστάκης.

Η πλοκή διανθίζεται από μνήμες και θύμησες για τον Στράτο των Απόστολου Καλδάρα, Μίμη Πλέσσα, Καίτης Γκρέυ, Στέλιου Καζαντζίδη, Γιώτας Λύδια, Βαγγέλη Περπινιάδη, Λευτέρη Παπαδόπουλου, Αντώνη Ρεπάνη, Νίκου Καρανικόλα, Γιάννη Μωραΐτη, Μιχάλη Μενιδιάτη, Τάκη Σούκα, Τόλη Βοσκόπουλου, Χρήστου Νικολόπουλου, Γιώργου Νταλάρα, Χάρις Αλεξίου, Τάκη Μουσαφίρη, Αλέκου Χρυσοβέργη, Θοδωρή Μανίκα, Βαγγέλη Αρναουτάκη που ο Μπαλαχούτης χτίζει μαεστρικά στην κινηματογραφική τροχιά που έχει δώσει στην βιογραφία.



Ιδιαίτερο ρόλο έχουν οι συνεντεύξεις του Διονυσίου στην Βίκυ Μιχαλονάκου αλλά και τους Τάσο Κουτσοθανάση, Γιώργο Παπαστεφάνου, Πάνο Γεραμάνη, Στέλιο Ελληνιάδη.

Τέλος στο βιβλίο ολοκληρώνεται με αναλυτικό δισκογραφικό οδηγό της πορείας του Στράτου στις 45 και 33 στροφές υπό την επιμέλεια του Θανάση Γιώγλου ο οποίος και παρουσιάζει και μια αναλυτική αναφορά στη συνεργασία του Διονυσίου με τον Καδλάρα στο δίσκος τους Τα Ορθόδοξα.