Ο Μichael Seibel στα parapolitika.gr: Μια φράση του ταχυδρόμου με επηρέασε αποφασιστικά
Ο Μichael Seibel είναι ο σκηνοθέτης της θεατρικής παράστασης «Il Postino - Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα» που ανεβαίνει στη θεατρική σκηνή Αθηναΐς, και μίλησε στα parapolitika.gr
Η πρώτη του επαφή με τον «Ταχυδρόμο» ήταν η γνωστή ταινία «Il Postino». Ο Μichael Seibel μεταφέρει στη θεατρική σκηνή Αθηναΐς τη θεατρική παράσταση με τίτλο «Il Postino / Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα» η οποία κάνει πρεμιέρα στις 12 Νοεμβρίου.
Ο σκηνοθέτης μίλησε στα parapolitika.gr για τη θεατρική παράσταση που ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και για τη συνεργασία του με τους συντελεστές της παράστασης.
Πώς αποφασίστε να σκηνοθετήσετε την παράσταση «Il Postino / Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα»;
Η δράση της ταινίας λαμβάνει χώρα στην Ιταλία. Το μυθιστόρημα όμως του Σκάρμετα καθώς και η δραματοποίησή του για τη θεατρική σκηνή εκτυλίσσεται στη Χιλή, σε ένα μικρό νησί, το Isla Negrα, το καταφύγιο του Νερούδα. Η δική μου σκηνοθεσία ακολουθεί την αρχική εκδοχή, στη Χιλή της δεκαετίας του 1960. Η πλοκή ακολουθεί τη σταδιακή πορεία της δημοκρατικής Χιλής προς τη δικτατορία του Πινοσέτ. Ο Σκάρμετα το επιτυγχάνει με τρόπο συναρπαστικό δίνοντας έμφαση στην ποίηση του Νερούδα, η οποία είναι τόσο οικεία στον απλό Χιλιανό όσο η τραγωδία στον Έλληνα ή η όπερα στον Ιταλό. Δείχνει πώς η ποίηση του Νερούδα εστιάζει στον απλό Χιλιανό και στις βαθύτερες ανάγκες του.
Εδώ καταδεικνύεται με παραδειγματικό τρόπο πώς ο λυρισμός του Νερούδα στη Χιλή εκφράζει το οικείο περιβάλλον και καθίσταται στη ζωή των ανθρώπων ως ζωτική ανάγκη. Ο ίδιος περιγράφει τη σημασία της ποίησης ως εξής: «Έχω για τη ζωή μιαν αντίληψη δραματική και ρομαντική. Ό,τι δεν αγγίζει βαθιά την ευαισθησία μου δεν με ενδιαφέρει. Όσον αφορά στην ποίηση, στην πραγματικότητα καταλαβαίνω πολύ λίγα πράγματα. Γι’ αυτό συνεχίζω με τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας. Ίσως απ’ αυτά τα φυτά, τη μοναξιά, τη σκληρή ζωή, βγαίνουν οι μυστικές, αληθινά βαθιές “Ποιητικές Πραμάτειες” που κανείς δεν μπορεί να διαβάσει, γιατί κανείς δεν τις έγραψε. Η ποίηση διδάσκεται βήμα-βήμα ανάμεσα στα πράγματα και στις υπάρξεις, χωρίς να τα χωρίσουμε, αλλά ενώνοντάς τα με την ανιδιοτελή απλωσιά της αγάπης».
Πότε διαβάσατε το μυθιστόρημα «Il Postino» / «Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα»;
Καταρχάς να επισημάνω πως ο τίτλος «Il Postino» δεν παραπέμπει σε μυθιστόρημα, αλλά στη γνωστή ταινία του 1994. Το σενάριο της ταινίας είναι βασισμένο στο μυθιστόρημα Ardiente Paciencia («Φλογερή Υπομονή») του Αντόνιο Σκάρμετα και ακολουθεί αρκετά πιστά την πλοκή του, με τη διαφορά ότι η ιστορία εκτυλίσσεται στην Ιταλία του 1950 αντί για τη Χιλή του 1960.
Δείτε ακόμη: Il Postino - Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα του Αντόνιο Σκαρμέτα στη θεατρική σκηνή Αθηναΐς
Η πρώτη μου επαφή με τον «Ταχυδρόμο» ήταν λοιπόν η γνωστή ταινία, η οποία έτυχε παγκοσμίως θερμής υποδοχής από κοινό και κριτικούς. Μια φράση του ταχυδρόμου στην ομώνυμη ταινία επηρέασε αποφασιστικά τόσο εμένα ως άνθρωπο όσο και τη δουλειά μου. Στην ταινία ο ταχυδρόμος χρησιμοποιεί ένα ερωτικό ποίημα του Νερούδα ως δικό του προκειμένου να κερδίσει ερωτικά την εύνοια μίας χωριατοπούλας. Ο ποιητής το ανακαλύπτει και ο ταχυδρόμος, φανερά έκπληκτος, ζητά συγγνώμη και εξηγεί την πράξη του λέγοντας ότι κατά τη γνώμη του η ποίηση είναι για εκείνους που την έχουν ανάγκη και όχι για εκείνους που την γράφουν. Εφαρμόζοντας κανείς αυτή την ιδέα σε κάθε είδους τέχνης, και φυσικά και στο θέατρο, η θέση του δημιουργού πρέπει να ιδωθεί υπό διαφορετικό πρίσμα.
Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους επτά ηθοποιούς της παράστασης;
Αν αναλάβει κανείς ένα θεατρικό προτζέκτ όπως αυτό, χρειάζονται ηθοποιοί που είναι σε θέση να κάνουν επί σκηνής αντιληπτό για το κοινό το βάθος και τη δύναμη του έργου. Προϋπόθεση γι' αυτό είναι μια σαφή σκηνοθετική σύλληψη που παρέχει στους ηθοποιούς από την αρχή ένα πλαίσιο, στο οποίο μαθαίνουν να κινούνται ελεύθερα κατά τη διάρκεια των δοκιμών. Στην περίπτωσή μας, βρίσκομαι στην ευτυχή θέση να μπορώ να δουλεύω με ηθοποιούς οι οποίοι, πέρα από τις υποκριτικές τους ικανότητες και δεξιότητες, γνωρίζουν με σαφήνεια το ρόλο τους ως ηθοποιοί. Έτσι δημιουργείται ένας γόνιμος σκηνικός διάλογος κατά τη διάρκεια των δοκιμών. Πρόκειται για μία εκ των προτέρων αποτελεσματική εργασία, η οποία χαρακτηρίζεται από αμοιβαία αποδοχή και σεβασμό.
Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την ατμόσφαιρα της παράστασης; (σκηνικά, κοστούμια, φωτισμοί)
Τα έξυπνα και καινοτόμα σκηνικά και κοστούμια της Λαμπρινής Καρδαρά, ο ατμοσφαιρικός σχεδιασμός φωτισμού της Μελίνας Μάσχα και η ευφυής μουσική του Τάσου Καρακατσάνη μεταφέρουν με εντυπωσιακό τρόπο στη σκηνή το λυρισμό του Σκάρμετα και την ποίηση του Νερούδα.
Ανεξάρτητες και όμως ενοποιητικές στο σύνολό τους εργασίες και δημιουργίες. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη εδώ. Ακριβώς γι' αυτό το λόγο, το κοινό είναι σε θέση να ξαναζήσει τις δικές του εμπειρίες και συναισθήματα κατά τη διάρκεια της θεατρικής εμπειρίας. Εστιάζουμε λοιπόν στο βασικό νόημα του έργου, έτσι όπως διατυπώνεται από τον ταχυδρόμο: να αφήσουμε την ποίηση, το θέατρο, σε αυτούς που τα χρειάζονται.
Ο σκηνοθέτης μίλησε στα parapolitika.gr για τη θεατρική παράσταση που ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και για τη συνεργασία του με τους συντελεστές της παράστασης.
Πώς αποφασίστε να σκηνοθετήσετε την παράσταση «Il Postino / Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα»;
Η δράση της ταινίας λαμβάνει χώρα στην Ιταλία. Το μυθιστόρημα όμως του Σκάρμετα καθώς και η δραματοποίησή του για τη θεατρική σκηνή εκτυλίσσεται στη Χιλή, σε ένα μικρό νησί, το Isla Negrα, το καταφύγιο του Νερούδα. Η δική μου σκηνοθεσία ακολουθεί την αρχική εκδοχή, στη Χιλή της δεκαετίας του 1960. Η πλοκή ακολουθεί τη σταδιακή πορεία της δημοκρατικής Χιλής προς τη δικτατορία του Πινοσέτ. Ο Σκάρμετα το επιτυγχάνει με τρόπο συναρπαστικό δίνοντας έμφαση στην ποίηση του Νερούδα, η οποία είναι τόσο οικεία στον απλό Χιλιανό όσο η τραγωδία στον Έλληνα ή η όπερα στον Ιταλό. Δείχνει πώς η ποίηση του Νερούδα εστιάζει στον απλό Χιλιανό και στις βαθύτερες ανάγκες του.
Εδώ καταδεικνύεται με παραδειγματικό τρόπο πώς ο λυρισμός του Νερούδα στη Χιλή εκφράζει το οικείο περιβάλλον και καθίσταται στη ζωή των ανθρώπων ως ζωτική ανάγκη. Ο ίδιος περιγράφει τη σημασία της ποίησης ως εξής: «Έχω για τη ζωή μιαν αντίληψη δραματική και ρομαντική. Ό,τι δεν αγγίζει βαθιά την ευαισθησία μου δεν με ενδιαφέρει. Όσον αφορά στην ποίηση, στην πραγματικότητα καταλαβαίνω πολύ λίγα πράγματα. Γι’ αυτό συνεχίζω με τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας. Ίσως απ’ αυτά τα φυτά, τη μοναξιά, τη σκληρή ζωή, βγαίνουν οι μυστικές, αληθινά βαθιές “Ποιητικές Πραμάτειες” που κανείς δεν μπορεί να διαβάσει, γιατί κανείς δεν τις έγραψε. Η ποίηση διδάσκεται βήμα-βήμα ανάμεσα στα πράγματα και στις υπάρξεις, χωρίς να τα χωρίσουμε, αλλά ενώνοντάς τα με την ανιδιοτελή απλωσιά της αγάπης».
Πότε διαβάσατε το μυθιστόρημα «Il Postino» / «Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα»;
Καταρχάς να επισημάνω πως ο τίτλος «Il Postino» δεν παραπέμπει σε μυθιστόρημα, αλλά στη γνωστή ταινία του 1994. Το σενάριο της ταινίας είναι βασισμένο στο μυθιστόρημα Ardiente Paciencia («Φλογερή Υπομονή») του Αντόνιο Σκάρμετα και ακολουθεί αρκετά πιστά την πλοκή του, με τη διαφορά ότι η ιστορία εκτυλίσσεται στην Ιταλία του 1950 αντί για τη Χιλή του 1960.
Δείτε ακόμη: Il Postino - Ο Ταχυδρόμος του Νερούδα του Αντόνιο Σκαρμέτα στη θεατρική σκηνή Αθηναΐς
Η πρώτη μου επαφή με τον «Ταχυδρόμο» ήταν λοιπόν η γνωστή ταινία, η οποία έτυχε παγκοσμίως θερμής υποδοχής από κοινό και κριτικούς. Μια φράση του ταχυδρόμου στην ομώνυμη ταινία επηρέασε αποφασιστικά τόσο εμένα ως άνθρωπο όσο και τη δουλειά μου. Στην ταινία ο ταχυδρόμος χρησιμοποιεί ένα ερωτικό ποίημα του Νερούδα ως δικό του προκειμένου να κερδίσει ερωτικά την εύνοια μίας χωριατοπούλας. Ο ποιητής το ανακαλύπτει και ο ταχυδρόμος, φανερά έκπληκτος, ζητά συγγνώμη και εξηγεί την πράξη του λέγοντας ότι κατά τη γνώμη του η ποίηση είναι για εκείνους που την έχουν ανάγκη και όχι για εκείνους που την γράφουν. Εφαρμόζοντας κανείς αυτή την ιδέα σε κάθε είδους τέχνης, και φυσικά και στο θέατρο, η θέση του δημιουργού πρέπει να ιδωθεί υπό διαφορετικό πρίσμα.
Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους επτά ηθοποιούς της παράστασης;
Αν αναλάβει κανείς ένα θεατρικό προτζέκτ όπως αυτό, χρειάζονται ηθοποιοί που είναι σε θέση να κάνουν επί σκηνής αντιληπτό για το κοινό το βάθος και τη δύναμη του έργου. Προϋπόθεση γι' αυτό είναι μια σαφή σκηνοθετική σύλληψη που παρέχει στους ηθοποιούς από την αρχή ένα πλαίσιο, στο οποίο μαθαίνουν να κινούνται ελεύθερα κατά τη διάρκεια των δοκιμών. Στην περίπτωσή μας, βρίσκομαι στην ευτυχή θέση να μπορώ να δουλεύω με ηθοποιούς οι οποίοι, πέρα από τις υποκριτικές τους ικανότητες και δεξιότητες, γνωρίζουν με σαφήνεια το ρόλο τους ως ηθοποιοί. Έτσι δημιουργείται ένας γόνιμος σκηνικός διάλογος κατά τη διάρκεια των δοκιμών. Πρόκειται για μία εκ των προτέρων αποτελεσματική εργασία, η οποία χαρακτηρίζεται από αμοιβαία αποδοχή και σεβασμό.
Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την ατμόσφαιρα της παράστασης; (σκηνικά, κοστούμια, φωτισμοί)
Τα έξυπνα και καινοτόμα σκηνικά και κοστούμια της Λαμπρινής Καρδαρά, ο ατμοσφαιρικός σχεδιασμός φωτισμού της Μελίνας Μάσχα και η ευφυής μουσική του Τάσου Καρακατσάνη μεταφέρουν με εντυπωσιακό τρόπο στη σκηνή το λυρισμό του Σκάρμετα και την ποίηση του Νερούδα.
Ανεξάρτητες και όμως ενοποιητικές στο σύνολό τους εργασίες και δημιουργίες. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη εδώ. Ακριβώς γι' αυτό το λόγο, το κοινό είναι σε θέση να ξαναζήσει τις δικές του εμπειρίες και συναισθήματα κατά τη διάρκεια της θεατρικής εμπειρίας. Εστιάζουμε λοιπόν στο βασικό νόημα του έργου, έτσι όπως διατυπώνεται από τον ταχυδρόμο: να αφήσουμε την ποίηση, το θέατρο, σε αυτούς που τα χρειάζονται.
