Σωτήρης Χατζάκης στα Παραπολιτικά: O Λιγνάδης είχε αρχίσει να ξεπερνάει τα όρια. Πήγαινε περιοδείες και κοιμόταν με αγόρια
Ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης με αφορμή το έργο "Σλουθ" στο οποίο πρωταγωνιστεί στο Από Μηχανής Θέατρο μιλάει για όλα - Τι είπε για Λιγνάδη, Σερβετάλη, κακοποίηση στο θέατρο και την ακύρωση της άλλης του παράστασης
Στο «ΣΛΟΥΘ», το κορυφαίο ψυχολογικό θρίλερ του Άντονι Σάφερ πρωταγωνιστεί φέτος ο Σωτήρης Χατζάκηςστο Από Μηχανής Θέατρο, δίνοντας ρεσιτάλ ερμηνείας στο ρόλο του απατημένου συζύγου που μάχεται με τον εραστή της γυναίκας του, που υποδύεται ο Δημήτρης Μυλωνάς.
Πρόκειται για ένα υπέροχο σκηνικό παιχνίδι που εξελίσσεται άγριο αλλά και αστείο, αδυσώπητο, αλλά και κωμικό. Ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης μιλάει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και τη Μαριάνθη Κουνιά για την ιδιαίτερη αυτή παράσταση, αλλά και για την κατάσταση που επικρατεί αυτήν την εποχή στο θέατρο και εν γένει στον καλλιτεχνικό χώρο.
Πρωταγωνιστείστε στο κορύφαιο έργο του Σάφερ. Ποιες είναι οι αρετές αυτού του έργου;
Παίζεται από δυο άνδρες αλλά η πρωταγωνίστρια είναι μια γυναίκα, που ποτέ δεν εμφανίζεται. Είναι η αποθέωση του έρωτα, της αγάπης, της πίστης στη γυναίκα. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί παιχνίδια, κάνει διακωμώδηση του θρίλερ, αλλά με τον τρόπο που το έκανε, το έργο είναι ένα από τα μεγαλύτερα θρίλερ όλων των αποχών. Ένας συγγραφέας καλεί ένα Ιταλό, εραστή της γυναίκας του για να τον ρωτήσει αν είναι αλήθεια αυτή η σχεση. Ο άλλος αμήχανα το αποδέχεται και του ζητάει την άδεια του να του πάρει την γυναίκα. Τότε αρχίζει μια σύγκρουση. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως βάση τις μυστικές εταιρείες του 18ου που καλούσαν κάποιον να γίνει μέλος τους και τον ταπείνωναν κατά τη διάρκεια της τελετής μύησής του. Εκεί επειδή είναι φτωχός τον πείθει να διαρήξει το σπίτι του και να πάρει τα ακριβά κοσμήματα της γυναίκας του, για να ζήσει μαζί της μια πλούσια ζωή μαζί της. Αλλά για να κάνει τη διάρηξη τον πείθει να μεταμφιεστεί σε κλόουν. Μετά του αποκαλύπτει ότι αυτό είναι ένα παιχνίδι για να τον σκοτώσει. Και από εκεί ξεκινάει η απάντηση του άλλου. Έχουμε δυο σκακιστές που παίζουν και προσπαθούν το παιχνίδι να έχει πειθώ, να τρελαίνει τον άλλον, να τον ταπεινώνει. Είναι ένα νοητικό παιχνίδι που αποκάτω υπάρχει η γυναίκα, το χρήμα, η ταξικότητα, η κοινωνική δύναμη, η καταγωγή, η αντοχή, η ανδρική γοητεία, και το πράγμα αγριεύει.
Τι σας αρέσει πιο πολύ στο έργο;
Μου αρέσει μια φράση του συγγραφέα που λέει στον Ιταλό: Εμείς οι δύο είμαστε άξιοι παίκτες και αυτό είναι σπουδαίο. Είμαστε δύο άνθρωποι που συνεννοούνται γιατί έχουν το θάρρος να περάσουν λίγες φωτεινές στιγμές παίζοντας μέσα στο αιώνιο σκοτάδι. Ο συγγραφ'εας προτείνει το παιχνίδι ως μέσο διαφυγής από την αιώνια θλίψη. Αυτό δίνει στο έργο μια παγκοσμιότητα. Να παίζουμε για να διαστέλλουμε το χρόνο.
Σήμερα η γυναίκα βάλλεται από παντού, κυρίως όμως από το αντρικό στοιχείο, από τον άντρα που την κακοποιεί;
Αυτό γινόταν πάντα, αλλά τώρα τελευταία έχουν οργανωθεί κινήματα γυναικών που προβάλλουν το πρόβλημα. Η γυναίκα είναι το κέντρο του κόσμου. Αν η γυναίκα καταρεύσει ο κόσμος θα συντριβεί, θα τελειώσει. Αν καταρεύσει ο άντρας, δεν θα γίνει τίποτα, επειδή αυτός είναι πιο παρατηρητής. Η γυναίκα όμως γεννάει τους ανθρώπους. Η περίοδος της έχει μυστικές επαφές με τα φεγγάρια, έχει μια ομοιοπαθητική μαγεία με τα φυσικά φαινόμενα. Έχει τρομερό ένστικτο. Έχει μια τρομερή ικανότητα να προβλέπει πολλά πράγματα.
Γιατί όμως στην ελληνική κοινωνία ο άντρας περνάει ως ανώτερος;
Γιατί ο άντρας δεν καταλαβαίνει. Είναι πιο πολεμιστής. Μέσα από την πατριαρχία έχει εφεύρει τους πολέμους. Έχει εφεύρει τα όπλα που είναι η προέκταση του μορίου του. Αν κυβερνούσαν οι γυναίκες θα είχαν γίνει πολύ λιγότεροι πόλεμοι στην ιστορία του πολιτισμού. Οι άντρες δεν καταλαβαίνουν τις γυναίκες. Όταν ένας άντρας βρίσκει μια γυναίκα που τον έλκουν κάποια χαρακτηριστικά της, όπως η σεξουαλικότητά της, η ελευθερία της κτλπ, όλα αυτά μαθηματικά τα ίδια, όταν την παντρεύεται, προσπαθεί να τα καταπνίξει, για να μην προσελκύσουν άλλους άντρες. Και εκεί γίνεται βλάκας. Γιατί η γυναίκα όλα αυτά τα δίνει δηλαδή ενστικτωδώς σε εκείνον τον άντρα που την καταλαβαίνει. Όταν ο άντρας δεν νιώθει τη γυναίκα, δεν είναι ότι θέλει να δώσει αλλού, απλά σταματάει να τα παρέχει σε αυτόν.
Τι πάει λάθος στο μυαλό ενός κακοποιητικού άντρα;
Όταν ο άντρας δεν αποδέχεται τη θηλυκή του πλευρά, δεν μπορεί να επικοινωνήσει καλά με μια γυναίκα. Εγώ επειδή είχαν έναν κρητίκαρο πατέρα, σπούδασα θέατρο κρυφά από αυτόν. Γιατί αν του το έλεγα θα πίστευε ότι θα γίνω γυναικοτός.
Αυτό αρχίζει να αλλάζει;
Είναι συγκλονιστικό ότι έχουμε τόσες γυναικοκτονίες. Αλλά αυτό συμβαίνει μετά την καραντίνα, που οι άντρες αναγκάστηκαν να μείνουν περισσότερο στο σπίτι, είδαν πιο κοντά τη γυναίκα τους και τρελάθηκαν. Γιατί «αγαπώ» σημαίνει αναλαμβάνω την ευθύνη του άλλου όχι το θάνατό του. Όταν αγαπάς κάποιον θέλεις αυτός να είναι όχι όπως επιθυμείς εσύ, αλλά όπως είναι η φύση του. Αγαπώ τη φύση της. Και ίσως κάποια μέρα η φύση της μπορεί να με ξεπεράσει. Αυτό είναι η ερωτική σχέση και η συζυγική.
Το κίνημα «#metoo» τι ήταν τελικά για το ελληνικό θέατρο;
Αυτό το κίνημα ήταν ένα χαστούκι σε αυτή την αυθαιρεσία που συνέβαινε. Ο κίνδυνος ήταν να μην βγούνε ψέματα ή υπερβολές του τύπου με έσπρωξε ή μου φώναξε στην πρόβα. Και ευτυχώς αυτό το μάζεψε το ΣΕΗ γιατί οΣπύρος Μπιμπίλας ζήτησε από όλους να γίνονται μόνο σοβαρές καταγγελίες.
Περιμένατε ότι θα συνέβαινε ποτέ αυτή η έκρηξη;
Ναι βέβαια, από τη στιγμή που βγήκε το διαδίκτυο, που είναι ένα τελείως απελευθερωτικό μέσο, το περίμενα. Και επειδή οι γυναίκες είναι πια οικονομικά ανεξάρτητες.
Υπήρχε κατάχρηση εξουσίας από τους μεγάλους ηθοποιούς προς τους νέους ηθοποιούς;
Ναι συνέβαινε αυτό και πάντα θα συμβαίνει. Και δυστυχώς είναι και στα κορίτσια και στα αγόρια. Γιατί και η ομοφυλοφυλική πίεση προς τον άνθρωπο που επιλέγει να αγαπάει γυναίκες είναι δυσβάστακτη. Η ομοφυλλοφιλία είναι φύση, δεν πρέπει να είναι κίνημα. Είναι φυσική επιλογή. Αλλά υπάρχει μεγάλη ομοφυλοφιλική πίεση ότι θα πάρεις αυτόν τον ρόλο αν μου «κάτσεις». Η θα σε βάλω στο θέατρο αν μου κάνεις στοματικό έρωτα. Αυτό το πράγμα το αντιμετωπίζω από τότε που ήμουν νεαρός ηθοποιός. Το έχω συναντήσει πολλές φορές, αλλά εγώ επιλέγω γυναίκες. Αν ήθελα, θα πήγαινα με χαρά, αλλά ποτέ δεν ήταν αυτός ο προσανατολισμός μου. Δεν το καταδικάζω. Αν ρωτήσετε 20 ηθοποιούς, σίγουρα οι μισοί θα σας πουν ότι έχουν παρενοχληθεί ή είχαν προτάσεις για δουλειά και επαγγελματική εξέλιξη σύμφωνα με την σεξουαλική τους συμμετοχή. Παλιότερα αυτό γινόταν με μια ευγένεια, αλλά τώρα έχει αγριέψει το πράγμα. Εγώ όταν ήμουν Διευθυντής στο Εθνικό Θέατρο είχα προβλέψει καταστάσεις, είχαμε διώξει ανθρώπους για να προστατέψουμε και τους ίδιους, αλλά και τα παιδιά. Μου έλεγαν ότι 18 ετών κάποιος δεν είναι παιδί. Ναι αλλά είναι μαθητής τους έλεγα και δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό.
Ο Δημήτρης Λιγνάδης πως έφτασε στην αυτοκαταστροφή;
Μόλις δέχτηκα με 18σελιδη επιστολή τα πυρά του αδερφού του και στεναχωρήθηκα. Γιατί αυτά τα παιδιά τα γνωρίζω από μικρά. Ο πατέρας τους, μια από τις μεγαλύτερες μορφές του ελληνικού θεάτρου, ήταν φίλος μου. Εγώ για τοΛιγνάδη ήμουν εκείνος που πρώτος μίλησε για το τεκμήριο της αθωότητας. Ακόμα είναι φερόμενος ως δράστης και όχι δράστης. Το δικαστήριο θα αποφανθεί. Πριν ένα μήνα είχα σχολιάσει ευμενώς την απόφασή του Λιγνάδη να κάνει παράσταση μέσα στις φυλακές και με βρίζανε. Μου έλεγαν ότι είμαι κι εγώ ένας από αυτούς, το ίδιο κουμάσι και πολλά άλλα. Αλλά η φυλακή είναι για σοφρωνισμό. Η εμμονή του Δημήτρη για το ίδιο φύλλο ήταν γνωστή, γιατί και ο ίδιος δεν την έκρυβε.Αλλά είχε αρχίσει να ξεπερνάει τα όρια, έκανε φανερές εμφανίσεις που δεν ήταν σίγουρο αν ήταν ενήλικα. Ήταν λάθος επιλογή του πολιτικού προσωπικού να τον επιλέξει σε μια τέτοια θέση. Τα ξέραμε όλοι για την εμμονή του. Αλλά δεν ξέραμε ότι είχε περάσει σε τόσο παράνομες και απεχθείς πράξεις. Ήταν κάτι που μας σόκαρε πραγματικά. Το βλέπαμε. Πήγαινε σε περιοδείες και κοιμόταν ανοιχτά με αγόρια. Αλλά οι δαίμονες που τους έκαναν, τον Λιγνάδη και τον Φιλιππίδη σπουδαίους ηθοποιούς, οι ίδιοι δαίμονες τους πήραν στο λαιμό τους. Δεν παίζουμε ποτέ με παιδιά.
Πιστεύετε πως θα βγουν κι άλλα;
Πιστεύω πως θα βγουν κι άλλα. Αλλά και όσα βγήκαν ήταν πολύ λίγα σε σχέση με τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα. Είναι άδικο για το θέατρο, που έχει τόσες ανάγκες και τόσους χιλιάδες καλλιτέχνες μέσα του, να λέγεται ότι είναι ένα μπορδέλο. Μόνο δύο έχουν προφυλακιστεί. Εμείς είμαστε υπερήφανοι γιατί κάναμε την κάθαρση μας. Πρέπει κι άλλα επαγγέλματα να το κάνουν. Στεναχωριόμουν τότε για το θέατρο, γιατί με σταμάταγε ο κόσμος και μου έλεγε, ένα μεγάλο κρεβάτι είστε όλοι.
Η παράσταση «Συνοικία το όνειρο» που σκηνοθετήσατε στο Γυάλινο Θέατρο διακόπηκε από τις πρώτες κι όλας μέρες λόγω κρουσμάτων τριών ηθοποιών. Ήταν το πρώτο θεατρικό θύμα του Κορωνοϊού;
Ναι βέβαια. Σε δέκα μέρες επειδή αρρώστησαν τρεις ηθοποιοί ο επιχειρηματίας θεώρησε ότι έπρεπε να μας αφήσει στο δρόμο Χριστουγεννιάτικα με αποζημιώσεις- ψίχουλα. Αν αυτό προκαλέσει ντόμινο και κλείσουν κι άλλα θέατρα, πάει το θέατρο. Γιατί δεν έχουμε συλλογικές συμβάσεις, δεν πληρωνόμαστε τις πρόβες δεν μπαίνουν τα ένσημα των ηθοποιών, κάνουμε πρόβες σε παγερές αίθουσες, σταματάνε όπως θέλουν τις παραστάσεις, τότε τι οικογένειες θα θρέψουν οι καλλιτέχνες.
Πως είδατε την κίνηση του Άρη Σερβετάλη να διακόψει το "Ρινόκερο" λόγω των μέτρων της Κυβέρνησης για το εμβόλιο;
Σέβομαι τους ανθρώπους που φοβούνται το εμβόλιο, κι εγώ φοβόμουν στην αρχή από ένστικτο, αλλά έκανα το εμβόλιο γιατί δεν ήθελα να είμαι ένα περιφερόμενος εν δυνάμη δολοφόνος. Το έκανα όπως κάναμε εμβόλια και στο στρατό και στο σχολείο. Ο Άρης Σερβετάλης είναι ένας ειδικός άνθρωπος, ωραίος ηθοποιός και ένα παιδί που έχει δηλώσει την πίστη του στην ορθοδοξία εδώ και πολλά χρόνια. Για αυτό που έκανε, είχε κάνει εξήγηση από την αρχή στον παραγωγό. Αλλά ακόμα και αυτή η εξήγηση εμένα με λυπεί, γιατί δεν μπορώ να φανταστώ έναν νέον άνθρωπο και μάλιστα χριστιανό, να θεωρεί ότι μπορεί να στηριχθεί η ιδιωτική του οδός πάνω σε θανάτους ανθρώπων πολλών. Ο Χριστός έχει φωτίσει τους επιστήμονες να σώζουν τους ανθρώπους. Τον καλώ να δει αυτό το θέμα. Ο Άρης λειτουργεί ατομικιστικά και όχι συλλογικά.
Θα του στοιχίσει στο μέλλον αυτή η απόφαση;
Ναι το πιστεύω.
Ο Σωτήρης Χατζάκης σκηνοθετεί ένα ακόμα έργο στο Θέατρο Πόλη, το «Σέρρα, η ψυχή του Πόντου» με τη Χρύσα Παππά, όπου ξετυλίγεται όλη η πορεία του Ποντιακού Ελληνισμού από το 1910- 1960. Στην τηλεόραση θα ξεκινήσει σε λίγο καιρό γυρίσματα για τον καινούριο κύκλο επεισοδίων της σειράς «Έτερος εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια.
Το «Σλουθ»
Το «ΣΛΟΥΘ» παίχτηκε για περισσότερες από 2.300 παραστάσεις στο West End του Λονδίνου και περίπου 2.000 παραστάσεις στο Broadway. Κέρδισε το Βραβείο Τόνι ως το καλύτερο έργο για το 1970. Δύο χρόνια αργότερα διασκευάστηκε για τον κινηματογράφο σε σκηνοθεσία Τζόζεφ Μάνκιεβιτς με τους Μάικλ Κέιν στο ρόλο του Μίλον Τιντλ και τον Σερ Λόρενς Ολίβιε στο ρόλο του Άντριου Γουάικ. Ο Ολίβιε κέρδισε το βραβείο των Κινηματογραφικών Κριτικών της Νέας Υόρκης και μια υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Λίγα λόγια για το έργο
Η σύγκρουση δυο ανδρών με επίκεντρο μια γυναίκα μετατρέπει τη σκηνή σε ένα πεδίο «μάχης» μεταξύ του απατημένου συζύγου και του εραστή της γυναίκας του ο οποίος διεκδικεί να την παντρευτεί. Με γενναίες δόσεις φλεγματικού χιούμορ και την ατμόσφαιρα ενός στιβαρού αστυνομικού έργου, το συναρπαστικό θεατρικό του Άντονι Σάφερ εξελίσσεται σε ένα συμφωνημένο μεταξύ των ηρώων «παιχνίδι» όπου όλα επιτρέπονται: οι ρόλοι εναλλάσσονται, η πραγματικότητα θολώνει, η μεταμόρφωση αντανακλά την αλήθεια. Σε αυτήν την κωμικοτραγική αρένα που έχει στηθεί, η κοινωνική καταξίωση, η σεξουαλική υπεροχή, η αγωνία της φθοράς του χρόνου γίνονται οι καταλύτες που παρακινούν τους δύο άντρες σε ένα μυστήριο παιχνίδι αλληλοεξόντωσης…δίχως επιστροφή!
Θα υπάρξει άραγε νικητής;
Το μυστηριώδες αυτό θεατρικό παιχνίδι που συνέθεσε πριν από περίπου 40 χρόνια ο Σάφερ, γοητεύει διαχρονικά τον θεατή. Γραμμένο το 1970, παρέμεινε το κορυφαίο του Βρετανού συγγραφέα και αυτό που τον έκανε διάσημο.
Σύμφωνα με σημείωμα του ίδιου του Άντονι Σάφερ, το μυστικό της επιτυχίας του «ΣΛΟΥΘ» βρίσκεται στο ότι το έργο ουσιαστικά διακωμωδεί τις αστυνομικές ιστορίες κι εν γένει το αστυνομικό μυθιστόρημα ενώ ταυτόχρονα, όπως σημείωσε ο κριτικός Κλάιβ Μπαρνς της Νέας Υόρκης, «περιέχει και αναδεικνύει όλες τις αρετές του αστυνομικού θρίλερ παραμένοντας έτσι το καλύτερο δείγμα θρίλερ που γράφτηκε ποτέ».
