Σπουδαίες και καταξιωμένες γυναίκες πολιτικοί, ηθοποιοί, συγγραφείς, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι από 19 διαφορετικές χώρες όπως η Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της Unesco Μαριάννα Βαρδινογιάννη, η πολυβραβευμένη μυθιστοριογράφος Ελίφ Σαφάκ, η ευρωβουλευτής Εύα Καιλή, η διάσημη σχεδιάστρια μόδας Νταϊάν φον Φίρστενμπεργκ, η πριγκίπισσα Σουμάγια της Ιορδανίας, η δημοσιογράφος Σία Κοσιώνη, η ηθοποιός Μιμή Ντενίση και πολλές ακόμα γυναίκες, μοιράζονται τις προσωπικές τους ιστορίες στο πρόσφατο βιβλίο της Ελισάβετ Φιλιππούλη, με τίτλο «Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα- Ιστορίες Επιβίωσης και Επιτυχίας» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Floral και Brainfood Εκδοτική.
Πρόκειται για μια συλλογή πρωτότυπων επιστολών καταξιωμένων γυναικών από όλο τον κόσμο που αναφέρεται σε κοινωνικά ζητήματα όπως η ισότητα των φύλων, η προσφυγική κρίση, το ΛΟΑΤ κίνημα, η βία κατά των γυναικών, ο ρατσισμός, η πανδημία της COVID-19.
Η Ελισάβετ Φιλιππούλη, που από το 2011 διευθύνει το Global Thinkers Forum, έναν πολιτικά και οικονομικά ανεξάρτητο οργανισμό που επωάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μιλώντας στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και τη Μαριάνθη Κουνιά αποκαλύπτει τους λόγους που την ώθησαν να γράψει ένα τέτοιο βιβλίο.
Πως συλλέξατε αυτές τις πρωτότυπες επιστολές καταξιωμένων γυναικών από όλο τον κόσμο;
Τα τελευταία 12 χρόνια συνεργάζομαι με γυναίκες από όλο τον κόσμο. Πέρα από θρησκείες, ηλικίες και επαγγέλματα, αυτό που μας έφερε κοντά είναι το κοινό μας όραμα να προωθήσουμε το γυναικείο ταλέντο και τις ηγετικές ικανότητες των γυναικών ώστε να κάνουμε τις κοινωνίες μας καλύτερες, πιο δίκαιες, αλλά και πιο δημιουργικές. Οι ιστορίες των γυναικών του βιβλίου είναι ιστορίεςεπιβίωσης και επιτυχίας. Όμως τι σημαίνει τελικά επιτυχία; Σημαίνει οικονομική δύναμη; Καταξίωση; Κοινωνική αποδοχή; Ίσως όλα αυτά αλλά για μένα η μεγαλύτερη επιτυχία είναι η εσωτερική μας ενδυνάμωση, η πίστη στις δυνατότητές μας, η αυτοπεποίθηση που χρειαζόμαστε ώστε μην επιτρέπουμε σε κανέναν να παραβιάζει τα όρια της αξιοπρέπειας μας. Κάθε μία επιστολή είναι μια τέτοια διαδρομή, και αυτό ήταν το κριτήριο μου για να τις συλλέξω.
Τι στάθηκε αφορμή για τη δημιουργία αυτού του βιβλίου; Πως το σκεφτήκατε;
Πριν από λίγα χρόνια ανακάλυψα ένα γράμμα που μου είχε δώσει η μητέρα μου όταν έγινα 18 χρονών. Το είχε γράψει 7 χρόνια νωρίτερα, ήμουν 11, και περίμενε να φτάσω σε ηλικία που θα μπορούσανα το καταλάβω. Σε αυτές τις σελίδες μια νεαρή μητέρα απευθυνόταν στη μονάκριβη κόρης της για να της εκφράσει την αγάπη της αλλά και να της ανοίξει την καρδιά της για τα όνειρα της. Εκείνα που πραγματοποιήθηκαν, και εκείνα που χάθηκαν. Όταν το ξαναβρήκα είδα με άλλη ματιά την ανάγκη που υπάρχει μέσα μας να ανοίξουμε την καρδιά μας απροκάλυπτα και αληθινά σε μια άλλη γυναίκα. Να της μιλήσουμε χωρίς ενδοιασμούς ή φόβο για το πως θα μας κρίνει. Πως θα ήταν άραγε εάν αυτή η πολύ εσωτερική και προσωπική διαδικασία έπαιρνε τη μορφή μια συλλογικής συζήτησης, αλλά χωρίς να χάσει τίποτα από την ειλικρίνεια της; Εκείνη τη στιγμή γεννήθηκε η ιδέα για το ‘Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα’.
Οι επιστολές αυτές έχουν κάποιες κοινές συνισταμένες, κάποια κοινή στόχευση;
Κάθε μια μας ζει διαφορετικές ιστορίες, είναι αντιμέτωπη με διαφορετικές προκλήσεις, έχει διαφορετικά όνειρα και άλλους στόχους. Ταυτόχρονα όλες μας έχουμε την τάση να αμφισβητούμε τις ικανότητες και την αξία μας. Αυτό είναι κάτι που το έχουν περισσότερο οι γυναίκες και λιγότερο οι άνδρες. Ένας άνδρας με λιγότερες δεξιότητες και μόρφωση από μια γυναίκα έχει πολύ υψηλότερα επίπεδα αυτοπεποίθησης και πίστης προς τον εαυτό του ότι μπορεί να τα βγάλει πέρα, ενώ οι γυναίκες βάζουμε μόνες μας εμπόδια στον εαυτό μας. Ίσως έχουμε μάθει σε ένα σύστημα που μας υποτιμά, και δεν αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος της αξίας και το ταλέντο που διαθέτουμε. Εκείνο που μας θυμίζουν οι ιστορίες σαν κι αυτή της Έλεν από την Ουγκάντα, της Γκράτσια, της Σαμίμ, της Σίας (Κοσιώνη), της Μιμής (Ντενίση), είναι ότι έχουμε μια κοινή αόρατη κλωστή ως γυναίκες, τη δύναμη, την αντοχή και την αποφασιστικότητα να ξυπνήσουμε μέσα μας την άφοβη πλευρά μας. Επίσης ότι μπορούμε να μάθουμε πολλά η μία από την άλλη, και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.
Ποια θέματα κυρίως θίγονται;
Τα θέματα από τα οποία υποφέρουν οι κοινωνίες μας, π.χ. κακή διακυβέρνηση, περιθωριοποίηση, τη διάκριση, το ρατσισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το ΛΟΑΤ κίνημα, την απουσία ενσυναίσθησης, την ανάγκη για αυτό-προσδιορισμό και την προοπτική να μπορεί κανείς να ζήσει μια καλύτερη, πιο δίκαιη ζωή. Αυτά που συμβαίνουν γύρω μας σε έναν κόσμο πάρα πολύ απρόβλεπτο, περίεργο και αγχωτικό, συμβαίνουν επειδή οι κοινωνίες μας αποδεικνύονται αναποτελεσματικές στο να κατανοούν πως η διαφορετικότητα είναι ο πλούτος τους, πως τα πάντα έχουν αλλάξει και πως πρόκειται να αλλάξουν ακόμα περισσότερο.Ας ξεχάσουμε τον κόσμο που ξέραμε! Το μέλλον είναι ήδη εδώ! Παράλληλα στο βιβλίο παρουσιάζονται ιστορίες προσωπικής επιτυχίας που καλλιεργούν μέσα μας την ιδέα του ᾽κι εγώ μπορώ!᾽. Η Ανουσέ από το Ιράν, πρώτη γυναίκα τουρίστρια αστροναύτης, η Γιασμίν Παλαιστίνια πρόσφυγας στο Λίβανο που έγινε διάσημη ηθοποιός, η Κριστινa από τη Δανία, στα 30 της χρόνια διεθνής πρωταθλήτρια σε αγώνες ταχύτητας αγωνιστικών αυτοκινήτων.
Εσάς ποια από αυτές τις επιστολές σας συγκινεί περισσότερο μιλώντας στην ψυχή σας;
Όλες οι ιστορίες στο βιβλίο είναι πάρα πολύ δυνατές, η καθεμία έχει τη δική της αυθεντικότητα. Αυτή είναι και η αξία τους αλλά και η αξία της συλλογικής τους δύναμης. Κάθε ιστορία είναι και μια αγκαλιά, ένα δάκρυ μαζί και ένα χαμόγελο, ένα φιλικό σπρώξιμο στην πλάτη σαν τη καλύτερη μας φίλη όταν μας λέει: ῾ Ελα, σήκω! Ας μαζέψουμε τα κομμάτια μας, ας τα κολλήσουμε και πάλι, μη φοβάσαι είμαι κοντά σου!᾽. Οι επιστολές είναι ένα συλλογικό κάλεσμα να ακούσουμε όλοι την ανθρώπινη φωνή της γυναίκας δίπλα μας. Θα μου ήταν συνεπώς αδύνατον να πω ότι αυτή η ιστορία ξεχωρίζει και η άλλη μένει πίσω.
Σήμερα με την αναταραχή που έχει φέρει στη ζωή μας ο Κορωνοϊός, πώς πιστεύετε ότι μπορούμε να πετύχουμε εσωτερική ισορροπία ακούγοντας τη φωνή της ψυχής μας;
Είναι τεράστιο το θέμα που θίγετε γιατί ακόμα δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο πολύ μας έχει επηρεάσει η πανδημία των τελευταίων 2 ετών. Ο φόβος, η απειλή, οι αλλαγές τις οποίες κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε και να αποδεχθούμε, έγιναν πολύ απότομα και σκληρά, λόγω της φύσης της κρίσης. Ζούμε ένα βαθύ και συλλογικό ψυχολογικό τραύμα το οποίο είναι ταυτόχρονα και πολύ προσωπικό, με διαφορετικό αντίκτυπο για τον καθέναν μας. Πολλές ισορροπίες ανατράπηκαν, για να μην πω όλες. Οι μικρές αρχές, τα μικρά resets, οι επανεκκινήσεις που μπορούμε να κάνουμε σε διάφορα επίπεδα θα μας δώσουν ενέργεια ανανέωσης για να προσαρμοστούμε σε ένα νέο κόσμο. Είμαι από φύση αισιόδοξη και πιστεύω ακράδαντα στις καινούργιες ευκαιρίες για ανανέωση που ακόμα και η πιο δύσκολη κρίση μπορεί να φέρει. Προσωπικά κλείνω τα αυτιά μου στο συνεχή βομβαρδισμό πανικού, δίνω το χρόνο μου κυρίως σε ασχολίες που με γενούν ενθουσιασμό και προσπαθώ να περιβάλλομαι από ανθρώπους που βλέπουν το ποτήρι γεμάτο και τη ζωή με χιούμορ.
Ποια πιστεύετε πως είναι τα σημαντικότερα θέματα που προβληματίζουν και ταλαιπωρούν τη σύγχρονη γυναίκα;
Η πανδημία των τελευταίων δυο ετών έχει πλήξει πολύ περισσότερο τις γυναίκες από ότι τους άνδρες. Καταρχάς διότι οι γυναίκες είναι οι πρώτες που χάνουν τη δουλειά τους. Επιπλέον, η γυναίκα είναι συνήθως εκείνη που επωμίζεται πολλαπλά καθήκοντα με τα παιδιά και την ταυτόχρονη υπερπροσπάθειά να είναι στο πλάι των μεγαλυτέρων ανθρώπων ή άλλων μελών της οικογένειας, ενώ παράλληλα φροντίζει το σπίτι και προσπαθεί κάτω από το βάρος όλων αυτών να παραμείνει συνδεδεμένη με τον εαυτό της. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις υπήρξε μεγάλη αύξηση στην οικογενειακή βία. Μέσα σε όλο αυτόν τον κυκεώνα θεωρώ ότι η γυναίκα υφίσταται έναν πολυεπίπεδο αντίκτυπο στη ζωή της. Θα ήθελα να επισημάνω βέβαια ότι είναι διαφορετικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στην Ουγκάντα, την Υεμένη ή το Αφγανιστάν και διαφορετικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στην Αθήνα, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη. Κάθε κοινωνία, κάθε κουλτούρα είναι διαφορετική, έχει τα δικά της θέματα τα οποία είναι ριζωμένα βαθιά μέσα στο DNAτης. Γι᾽ αυτό και είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τι συμβαίνει αλλού και τι ταλαιπωρεί τις γυναίκες σε άλλες κοινωνίες. Μόνο μέσα από αλληλοστήριξη και μόνο όταν όλες μας γίνουμε υπερασπιστές κάθε άλλης γυναίκας θα μπορέσουμε να πετύχουμε ουσιαστική αλλαγή και πρόοδο στο θέμα της γυναικείας ενδυνάμωσης, χειραφέτησης και ηγεσίας.
