Το ρόλο του Αχιλλέα στην εμβληματική «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη υποδύεται φέτος για δεύτερη φορά στην καριέρα του ο Γιώργος Χρυσοστόμου, πλάι στον Λάζαρο Γεωργακόπουλο, την Ιωάννα Παππά, τον Άκη Σακελλαρίου, την Μαρία Πετεβή και υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Θέμη Μουμουλίδη.
Το έργο μετά τις επιτυχημένες παραστάσεις στην Επίδαυρο και το Θέατρο Βράχων του Βύρωνα συνεχίζει την περιοδεία του στην Αθήνα.
Η υπόθεση γνωστή. Πανέτοιμη για τη μεγάλη εκστρατεία ενάντια στην Τροία, η τεράστια πολεμική μηχανή των Ελλήνων καθηλώνεται στην Αυλίδα, περιμένοντας να φυσήξουν ούριοι άνεμοι. Και, ενώ η αναμονή τούς εξουθενώνει, ο μάντης Κάλχας χρησμοδοτεί ότι, αν θέλουν να αποπλεύσουν, θα πρέπει ο αρχιστράτηγος Αγαμέμνων να θυσιάσει την κόρη του. Μια κοινωνία σε παρακμή θυσιάζει την Ιφιγένεια –και μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων- για έναν μάταιο και άδικο πόλεμο.
«Το ερώτημα του έργου είναι τι θα θυσίαζε ο καθένας από τον εαυτό του για το γενικότερο καλό. Σας απαντώ εγώ τίποτα. Με την έννοια ότι δεν υπάρχουν Ιφιγένειες στις μέρες μας. Σήμερα δεν βλέπουμε κανένα να θυσιάζει κάτι για το γενικό καλό. Και αν κάνουμε θυσίες για τις προσωπικές μας επιδιώξεις, θα πρέπει να σχετίζονται πάντα με το γενικό καλό, αλλιώς είναι σκέτος εγωισμός με την έννοια ότι ο καθένας μας θα έπρεπε να θυσιάζει μια Ιφιγένεια μέσα του που θα επηρεάζει θετικά και τους γύρω του. Αλλιώς δεν έχουν νόημα»αναφέρει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ο Γιώργος Χρυσοστόμου.
Για τον γνωστό ηθοποιό η έννοια της θυσίας σήμερα έχει να κάνει με τον εγωισμό των ανθρώπων. «Θυσία για μένα είναι να αποκόψεις κάτι που σε βολεύει και να ακούσεις τον διπλανό που έχει απόλυτο δίκιο από τη δικιά του οπτική. Αυτό που είναι πιο δύσκολο να θυσιάσει ένας άνθρωπος είναι ο εγωισμός του. Το θεωρώ πάρα πολύ δύσκολο. Ούτε εγώ το κάνω. Δεν είμαι κάποιος άγιος. Αυτή είναι η πάλη για την οποία ήρθαμε στη ζωή».
Ο Γιώργος Χρυσοστόμου όπως λέει, παλεύει κάθε βράδυ στην παράσταση να υπερασπιστεί τον ρόλο του, ο οποίος έχει μεγάλο βαθμό δυσκολίας. «Το πιο δύσκολο κομμάτι με αυτόν το ρόλο ήταν να μη φανεί γελοίος ο ήρωας. Γιατί αν κάποιος διαβάσει πολλές φορές σκέτο το κείμενο θα διαπιστώσει ότι αυτός ο ήρωας κινδυνεύει να φανεί γελοίος. Να φανεί λίγο αντιήρωας. Και αυτό χρειάστηκε να το παλαίψω για να μην αρχίσει να χαχανίζει το κοινό. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο. Έχω μιλήσει και με φιλολόγους που μου είπαν ότι όντως είναι λίγο αστεία γραμμένος ο Αχιλλέας αλλά πρέπει να κρατάμε αντίσταση σε αυτό. Και εγώ το παλεύω κάθε βράδυ με όσες δυνάμεις έχω. Σε αυτό το έργο με συγκινεί πολύ η μετάπτωση του κάθε ήρωα και η πάλη που έχει ο καθένας με αυτό που θέλει και με αυτό που είναι σωστό. Σε αυτό το έργο, τον ίδιο ρόλο τον είχα ξαναπαίξει πρίν περίπου 20 χρόνια. Αλλιώς είχα διαβάσει τα κείμενα τότε, αλλιώς τα διάβασα τώρα. Γιατί έχω αλλάξει κι εγώ τρόπο σκέψης, έχω ωριμάσει. Έχω μετακινηθεί. Δεν έχω κάτι να μελετήσω στο θεωρητικό κομμάτι, γιατί αυτό που με ιντριγκάρει είναι σε τι φάση ζωής με βρίσκει το κάθε κείμενο. Φυσικά κάνω μια μελέτη στο κάθε έργο, αλλά δεν έχω ακαδημαικές γνώσεις. Αφήνομαι στα χέρια του σκηνοθέτη και του μεταφραστή» τονίζει.
Η παράσταση
Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Θέμης Μουμουλίδης έχει αποσπάσει τα επαινετικά σχόλια κοινού και κριτικής και καταγράφεται στα σημαντικότερα καλλιτεχνικά γεγονότα του φετινού καλοκαιριού, μ’ ένα εξαίρετο σύνολο πρωταγωνιστών να καταθέτουν ερμηνείες υψηλής ευαισθησίας.
Στο ρόλο της Ιφιγένειας η Μαρία Πετεβή, μια από τις πιο αξιόλογες εκπροσώπους της νεότερης γενιάς ηθοποιών, κέρδισε τις εντυπώσεις μαζί με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο - Αγαμέμνονα, την Ιωάννα Παππά - Κλυταιμνήστρα, τον Άκη Σακελλαρίου – Μενέλαο, τον Γιώργο Χρυσοστόμου – Αχιλλέα και τον Παντελή Δεντάκη στους ενοποιημένους, για τις ανάγκες της σκηνοθεσίας, ρόλους του Πρεσβύτη και των Αγγελιοφόρων.
Ο σκηνοθέτης Θέμης Μουμουλίδης επιστρέφοντας για τρίτη φορά στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», παρουσίασε μια καλοκουρδισμένη παράσταση που επικοινώνησε και συγκίνησε το κοινό σε μια εξαιρετικής αισθητικής παραγωγή.
Σημείωμα σκηνοθέτη
Στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», μια κοινωνία σε παρακμή θυσιάζει την Ιφιγένεια –και μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων- για έναν μάταιο και άδικο πόλεμο. Η «Ιφιγένεια» είναι η τραγωδία της Ιστορίας. Μια ωδή σ’ αυτό που κάθε φορά θυσιάζεται – για να γεννηθεί η καινούργια εποχή ή για να ανοίξει ένας νέος κύκλος καταστροφής;
Αλλά ποια είναι η έννοια της θυσίας στη δική μας ταραγμένη εποχή; Πώς συμπλέκεται με τον φόβο, τη σκοπιμότητα, τη ματαιοδοξία, την ιδιοτέλεια, τα παιχνίδια εξουσίας, το κυνήγι της δόξας, του πλούτου και της ηδονής, τον θανάσιμο συνδυασμό ισχύος και απληστίας; Πώς συμπλέκεται με κάθε πόλεμο, ένοπλο ή οικονομικό, με κάθε έγκλημα; Τι θυσιάζουμε και σε ποιους βωμούς;
Στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», ο Ευριπίδης αναδιευθετεί το μυθολογικό υλικό, αφήνοντας για μια στιγμή ανοιχτό το ενδεχόμενο τα πράγματα να εξελιχθούν αλλιώς. Έπειτα από είκοσι χρόνια Πελοποννησιακού Πολέμου, ο Ευριπίδης μοιάζει να αναρωτιέται: «είναι δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος»;
Δυόμιση χιλιάδες χρόνια αργότερα, και ενώ βιώνουμε τα πρώτα συμπτώματα ενός δυστοπικού μέλλοντος, που εμείς απεργαστήκαμε, αναρωτιόμαστε ακόμη: «είναι άραγε δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος»;
Το ερώτημα αιωρείται, αναπάντητο. Ίσως κάποτε ο πολιτισμός να αποβάλει την εγγενή, θανάσιμη δυσφορία του. Ίσως κάποτε η πρόοδος να πάψει να συμμαχεί με την βαρβαρότητα. Ίσως κάποτε…
Ως τότε, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αφηγούμαστε ξανά και ξανά, σε όλους τους τόνους και με όλους τους τρόπους, μέσα από το φίλτρο της δικής μας εποχής, την ίδια ιστορία…
Θέμης Μουμουλίδης
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ
Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου ΒΕΑΚΕΙΟ
Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ
Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ
Σάββατο 10 + Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου ΠΑΠΑΓΟΥ
Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ
Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου ΑΙΓΑΛΕΩ
Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ
Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου ΗΡΩΔΕΙΟ
