Ο Νίκος Μουρατίδης ανασύρει σπάνιες φωτογραφίες της Αλίκης Βουγιουκλάκη με τον Elia Kazan

Ο Νίκος Μουρατίδης ψαχουλεύει τα αρχεία του και ανασύρει σπάνιες φωτογραφίες της Αλίκης Βουγιουκλάκη, τότε που συνάντησε τον Elia Kazan.

Ένας Έλληνας μετανάστης έγινε κορυφαίος σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου, και όταν μετά από πολλά χρόνια ήρθε στην πατρίδα, η εθνική μας Αλίκη, έσπευσε να τον συναντήσει. Ήθελε να συνεργαστούν- αλλά δεν τα κατάφερε να τον πείσει. Το ραντεβού κλείστηκε σε Ελληνικό εστιατόριο για τους δυο τους. Επειδή όμως η Αλίκη ήξερε πολύ καλά το “παιχνίδι” της επικοινωνίας ειδοποίησε και τους φωτογράφους. Σιγά μην έχανε την ευκαιρία.

Ποιος όμως ήταν ο Ηλίας Καζάν και γιατί δίχασε τόσο πολύ κόσμο. Σήμερα που είναι η επέτειος της γέννησης του, ας μάθουμε συνοπτικά ποιος είναι και τι έγινε τότε.

Ο Elia Kazan (ή αλλιώς Elias Kazantzoglou - Ηλίας Καζαντζόγλου) ήταν Έλληνας της Μικράς Ασίας που μετανάστευσε με την οικογένεια του στην Αμερική. Γεννήθηκε 7 Σεπτεμβρίου 1909 και πέθανε 28 Σεπτεμβρίου 2003.

Δημιούργησε τέτοιες θεατρικές παραστάσεις και τόσο σπουδαίες ταινίες που τον έκαναν έναν από τους κορυφαίους σκηνοθέτες του 20ου αιώνα. Ο ίδιος στη χειμαρρώδη αυτοβιογραφία του, “Μια ζωή”, μιλάει για πάντα και φυσικά για τα θέλω του:

- “Τι ήθελα από τη ζωή μου; Τίποτα σπουδαίο. Ήθελα μόνο να είμαι Αμερικανός, να έχω και εγώ εκείνα τα πράγματα που είχαν τα Αμερικανόπουλα, μια καθημερινή ζωή σαν τη δική τους, να με δέχονται στις παρέες τους, να χαίρομαι ό,τι χαίρονται κι αυτά. Αναζητούσα τα πιο συνηθισμένα και ταυτόχρονα τα πιο πολύτιμα πράγματα”.

Στην Αμερική έφτασε με υπερωκεάνιο το 1913, ήταν τεσσάρων χρόνων όταν πρωτοαντίκρισε το Άγαλμα της Ελευθερίας. Ο πατέρας του έφερε μαζί του στις Η.Π.Α τον φόβο και τη νοοτροπία του Έλληνα που είχε μάθει να επιβιώνει στην τουρκοκρατούμενη Ανατολία. Φυλαγόταν, πρόσεχε, απέφευγε να μιλάει πολύ στους δρόμους και έδειχνε σε όλο τον κόσμο το συμβιβαστικό του χαμόγελο. Έμαθε να εκμεταλλεύεται την εξυπνάδα του και κατάφερε να επιβιώσει χάρη στις πονηριές του και στα τεχνάσματα του. Και η ζωή του νεαρού Ηλία ήταν μια διαρκής κόντρα με τον πατέρα του, που τον ήθελε έμπορο χαλιών στο οικογενειακό τους μαγαζί:

- “Έμαθα να κρύβω τις επιθυμίες μου. Ό,τι αγαπούσα και ήθελα πιο πολύ έπρεπε να το παίρνω γρήγορα και χωρίς να με καταλαβαίνουν. Σιγά σιγά έγινα σκληρός”.

Ο Καζάν μπήκε με πείσμα και οργή στη λεωφόρο του αμερικανικού ονείρου. Του πήρε λίγα χρόνια για να αναδειχτεί σε μία από τις μεγαλύτερες ιδιοφυΐες που πέρασαν από

το Broadway και το Hollywood και μόνο λίγους μήνες για να γίνει ο ρουφιάνος του μακαρθισμού – καταδότης φίλων και συναδέλφων του.

Επί προέδρου Μακάρθρι, τότε που τους είχε πιάσει αντι-κομουνιστική υστερία, ο Καζάν ήταν από εκείνους που υπέκυψε και έδωσε ονόματα καλλιτεχνών από το θέατρο και τον κινηματογράφο, που είχαν φιλελεύθερες ιδέες και αριστερίζουσες ιδεολογίες. Βεβαίως στα χρόνια που πέρασαν, το μετάνιωσε και ζήτησε από όλους συγνώμη. Θυμάμαι όμως στα Oscar του 1999, τη στιγμή που παραλάμβανε ένα βραβείο για το σύνολο του έργου του, δεν ήταν λίγοι αυτοί που επιδεικτικά δεν χειροκρότησαν – ούτε σηκώθηκαν όρθιοι.

Όμως αυτός, ο αντιφατικός Καζάν, έφερε άνεμο ανανέωσης πρώτα στο Broadway και μετά στο Hollywood. Δίδαξε τους ηθοποιούς του, κέρδισε απίστευτα βραβεία, μετέφερε στην μεγάλη οθόνη έργα μεγάλων συγγραφέων, έκανε σουπερστάρ τον Marlon Brando…