«Σκάλισαν το βουνό» - Ο Νίκος Μουρατίδης γράφει πώς έγινε το Εθνικό Μνημείο του Όρους Rushmore

Σαν σήμερα 4 Οκτωβρίου 1927 ξεκίνησαν οι εργασίες για να γίνει αυτό το πρωτότυπο και διάσημο γλυπτό. Το έχουμε δει σε φωτογραφίες, σε ντοκιμαντέρ, σε ταινίες, όλοι έχουμε μια εικόνα στο νου μας, αλλά τι ξέρουμε πραγματικά γι’ αυτό το μεγαλειώδες μνημείο, που για τους Αμερικάνους είναι Εθνικό μνημείο;

Το Εθνικό μνημείο του όρους Rushmore βρίσκεται στην Νότια Ντακότα των Η.Π.Α και πρόκειται για τις μορφές τεσσάρων προέδρων των Η.Π.Α., ύψους 18 μέτρων, τις οποίες σκάλισαν στην γρανιτένια πλαγιά του όρους ο γλύπτης Gutzon Borglum και ο γιος του ο Lincoln.

Οι τέσσερις πρόεδροι είναι, από αριστερά προς τα δεξιά, ο George Washington, ο Thomas Jefferson, ο Theodore Roosevelt και ο Abraham Lincoln. Η ιδέα για την κατασκευή του μνημείου αποδίδεται στον ιστορικό Doane Robinson.

Οι Ινδιάνοι της φυλής Λακότα, για τους οποίους το βουνό ήταν τόπος ιερός καθώς από εκεί είχε περάσει, κατά τη διάρκεια ενός πνευματικού ταξιδιού, ο ηγέτης τους Black Elk, είχαν δώσει στο όρος Rushmore το όνομα Six Grandfathers. Οι άποικοι απέκτησαν τον έλεγχο της περιοχής μετά τις συγκρούσεις και τις σφαγές των Ινδιάνων τη διετία 1876-77. Όπως ακριβώς έκαναν σε όλη την Ήπειρο. Βόρεια, κεντρική και Νότια. Έσφαξαν τους ιθαγενείς για να οικειοποιηθούν τη γη και τον πλούτο της.

Η κατασκευή του μνημείου

Ο Ντόαν Ρόμπινσον αρχικά είχε προτείνει την περιοχή Needles για την κατασκευή του μνημείου αλλά ο γλύπτης Gutzon Borglum επέλεξε το όρος Rushmore για διάφορους λόγους. Πρώτον ήταν το ψηλότερο βουνό στην περιοχή (1.745 μ.). Δεύτερον ο γρανίτης στο Rushmore είναι πιο λείος και ανθεκτικός και διαβρώνεται μόλις μια ίντσα (25 χιλιοστά) κάθε 10.000 χρόνια. Τέλος επειδή το βουνό βλέπει νοτιοανατολικά οι εργάτες είχαν περισσότερο φως για να δουλέψουν.

Ο γλύπτης του μνημείου, Γκάτζον Μπόργκλουμ, μεγάλωσε στο Αϊντάχο, Αμερικανός πρώτης γενιάς, με Δανούς γονείς. Σπούδασε ζωγραφική στη Γαλλία και έγινε καλός φίλος με τονσπουδαίο γλύπτη August Rodin. Ο Μπόργκλουμ ως επί το πλείστον δούλευε σε μπρούντζο, αλλά στις αρχές της δεκαετίας του 1910, άρχισε να δουλεύει την πέτρα και τον γρανίτη.

Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1927 και χρειάστηκαν 14 χρόνια για να τελειώσει το σκάλισμα, που γινόταν κυρίως το καλοκαίρι, αφού οι χειμώνες στην περιοχή είναι σκληροί. Υπήρχαν περίπου 30 εργαζόμενοι στο βουνό κάθε στιγμή. Συνολικά περίπου

400 άτομα εργάστηκαν για να τελειώσει το μνημείο. Αν και το έργο χρειάστηκε αμέτρητο δυναμίτη (περίπου το 90% του βουνού ήταν σκαλισμένο με χρήση δυναμίτη) και επικίνδυνες αναβάσεις, ούτε ένα άτομο δεν πέθανε κατά τη διάρκεια της εργασίας. Ο ίδιος ο Μπόργκλουμ πέθανε από φυσικά αίτια το 1941, όμως, μόλις έξι μήνες πριν το έργο ολοκληρωθεί. Ο γιος του, ο Λίνκολν, που πήρε το όνομά του από τον αγαπημένο πρόεδρο του πατέρα του, ανέλαβε στη συνέχεια.

Υπήρχαν περίπου 30 εργαζόμενοι στο βουνό κάθε στιγμή. Συνολικά περίπου 400 άτομα εργάστηκαν για να τελειώσει το μνημείο.

Παρ’ όλες τις συνεχείς ανατινάξεις με δυναμίτη και τις επικίνδυνες αναβάσεις, ούτε ένα άτομο δεν πέθανε κατά τη διάρκεια των εργασιών.

Το μνημείο επισκέπτονται κάθε χρόνο δύο εκατομμύρια άνθρωποι.

Στην ταινία του Alfred Hitchcock “North by Northwest” υπάρχει μια ολόκληρη σεκάνς πάνω στα κεφάλια των προέδρων με τον Cary Grant και την Eva Marie Saint να τους καταδιώκουν οι κακοί.

Απολαύστε κι’ άλλες φωτογραφίες από την περίοδο της κατασκευής του.