Στο «Σπίτι της Κύπρου» στην Αθήνα βρέθηκε το απόγευμα της Παρασκευής ο Νίκος Ανδρουλάκης, για την παρουσίαση του βιβλίου «Καταγραφή», του Γιαννάκη Ομήρου, που ασχολείται με την... καυτή πατάτα του Κυπριακού. 

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ., αφού υπενθύμισε τους αγώνες του συγγραφέα, ο οποίος, άλλωστε διετέλεσε πρόεδρος της Βουλής της Κύπρου, μίλησε για το φλέγον ζήτημα του τελευταίου... μισού αιώνα. Πλην του κ. Ανδρουλάκη, μίλησαν οι Νίκος Βούτσης, τέως πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Νικήτας Κακλαμάνης, αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Κυριάκος Κενεβέζος, πρέσβης της Κύπρου στην Αθήνα, Ξένιος Ξενόπουλος, πρόεδρος ΔΟΒΕ, Γιώργος Ανωμερίτης, πρόεδρος Αντιστασιακών Ελλάδας, και Γιώργος Συλλούρης, πρόεδρος ΟΚΟΕ, όπως, ασφαλώς, και ο συγγραφέας. 

Η ομιλία του Νίκου Ανδρουλάκη 

Αγαπητέ πρόεδρε, αξιότιμοι κυρίες και κύριοι

Χαίρομαι ιδιαίτερα, που σήμερα παρουσιάζεται ένα σημαντικό βιβλίο για το Κυπριακό, που δεν είναι απλώς Καταγραφή, αλλά κατάθεση ψυχής από έναν Πατριώτη, αγωνιστή της Δημοκρατίας, τον Γιαννάκη Ομήρου.

Εξιστορεί γεγονότα της ιστορικής πορείας της Μεγαλονήσου, όπως ο ίδιος τα βίωσε, ήδη από τα μαθητικά του χρόνια με τον αγώνα του ’55-’59, αφηγούμενος μερικές από τις πιο βαρυσήμαντες στιγμές της ιστορίας της Κύπρου.

Η συγκυρία το έφερε να παρουσιάζεται το βιβλίο μια μέρα μετά την επέτειο της 17ης Νοεμβρίου, θυμίζοντάς μας ότι ο Ομήρου μετείχε ενεργά στους αγώνες υπεράσπισης της Δημοκρατίας, στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Φοιτητής στην Αθήνα, ενεργό μέλος της συνδεδεμένης με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο φοιτητικής παράταξης Παλμός, μετείχε στους αγώνες κατά της δικτατορίας των συνταγματαρχών, στην κατάληψη της Νομικής Σχολής και στην Εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Την αντιστασιακή δράση του κορύφωσε η γενναία στάση του κατά του προδοτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974 εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Εξελέγη βουλευτής Πάφου με το ψηφοδέλτιο της ΕΔΕΚ κατά τις εκλογές του Μαΐου του 1981. Διέγραψε μια σημαντική διαδρομή στην οποία είχε το μεγάλο φορτίο της διαδοχής του αείμνηστου Βάσου Λυσσαρίδη.

Τα σημερινά δεδομένα, και η κλιμάκωση των προκλήσεων της Τουρκίας, δείχνουν ότι ο χρόνος που περνά δεν βελτιώνει πάντα τις συνθήκες.

Η ηγεσία της γειτονικής χώρας, με φόντο την ανεκτικότητα που επί χρόνια επιδεικνύουν εταίροι και σύμμαχοι στην αναθεωρητική της στρατηγική, συμπεριφέρεται ως διεθνής ταραξίας από τον Καύκασο ως τη Συρία και τη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Καταπατά βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό της, αμφισβητεί ευθέως την εθνική μας κυριαρχία και πιστή στο δόγμα της για οριστική διχοτόμηση και δημιουργία δύο ξεχωριστών κρατικών οντοτήτων στην Κύπρο, προβαίνει σε απαράδεκτες προκλήσεις στα Βαρώσια, παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Δυστυχώς, δεν υπάρχει συνομιλητής στην τουρκοκυπριακή πλευρά όπως ήταν ο Μουσταφά Ακιντζί.

Φίλες και φίλοι,

ο αναθεωρητισμός και η ανεκτικότητα σε τέτοιες πρακτικές δε νοούνται και η Ευρώπη καλείται να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Μόνο μέσω της κοινής εξωτερικής πολιτικής και άμυνας θα αποτραπούν αυτές οι επικίνδυνες λογικές.

Σήμερα το Κυπριακό είναι ένα διεθνές και ευρωπαϊκό πρόβλημα και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και του έθνους μετά τη Μεταπολίτευση.

Η απάντηση στην κόπωση ή ακόμη και την απογοήτευση για την πορεία του κυπριακού, είναι το σχέδιο και η στρατηγική. Με σύμμαχο το διεθνές δίκαιο και την ευρωπαϊκή κοινότητα.

Γράφει ο Γιαννάκης Ομήρου για την προκρούστεια λογική των δυο κρατών, που εμφιλοχωρεί και εντός της ελληνοκυπριακής πλευράς: «Όποια και αν είναι η πραγματική αιτία αυτής της καινοφανούς θέσης περί λύσης δυο κρατών, το βέβαιο είναι ότι οι θιασώτες της δεν έχουν εκτιμήσει επαρκώς το υλοποιήσιμο αλλά και το βιώσιμο μιας τέτοιας επιλογής και ιδού γιατί: Πρώτον», σημειώνει ο Γιαννάκης Ομήρου, «η διεθνής κοινότητα αντιτίθεται σε λύσεις απόσχισης, διαχωρισμού κρατών και δημιουργίας νέων κρατικών μορφωμάτων με διάλυση προϋπαρχουσών κρατικών οντοτήτων. Δεύτερον, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και άλλων Διεθνών και Περιφερειακών Οργανισμών ρητά απορρίπτουν μια τέτοια λύση. Και τρίτον, η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας η Κύπρος αποτελεί ισότιμο μέλος ως μία και ενιαία χώρα, θα είναι κατηγορηματικά εναντίον του διαμελισμού ενός μικρού ευρωπαϊκού κράτους και της δημιουργίας δυο κρατικών οντοτήτων». Αναφέρω αυτό το απόσπασμα γιατί είναι χρήσιμο συχνά να το υπενθυμίζουμε.

Χρέος όλων των δυνάμεων του Ελληνισμού είναι η επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ των δύο κοινοτήτων στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου.

Έχουμε το διεθνές δίκαιο με το μέρος μας. Παραμένουμε σταθεροί στη γραμμή μιας λύση, σύμφωνα και με τις αποφάσεις του ΟΗΕ, χωρίς κατοχικά στρατεύματα και εγγυήσεις τρίτων κρατών. Άλλωστε πως μπορεί να υπάρχουν στρατός κατοχής και εγγυήσεις σε ένα κράτος -μέλος της ΕΕ.

Αγωνιζόμαστε για μια Κύπρο ειρηνικής συνύπαρξης και ευημερίας και σε αυτόν τον αγώνα η παρακαταθήκη του Γιαννάκη Ομήρου είναι πυξίδα. Εύχομαι το βιβλίο να είναι καλοτάξιδο. Οι αναγνώστες του θα αποκτήσουν μια καθαρή και τεκμηριωμένη εικόνα των εξελίξεων στο Κυπριακό τις τελευταίες δεκαετίες.