Ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης ανεβαίνει στη σκηνή για πρώτη φορά μαζί με τη σύζυγό του Λένα Δροσάκη πρωταγωνιστώντας στο πολυβραβευμένο έργο της Anna Ziegler «Photograph 51» σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαριά στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Πρόκειται για την αληθινή ιστορία της Βρετανίδας Ρόζαλιντ Φράνκλιν, της ερευνήτριας που το 1952 κατάφερε πρώτη να αποτυπώσει σε μία φωτογραφία το ανθρώπινο DNA, ανοίγοντας το δρόμο σε νέα φάρμακα, θεραπείες και εμβόλια.
Ωστόσο την τεράστια επιτυχία της εμβληματικής αυτής γυναίκας, που η NASA έδωσε το όνομά της το 2019 στο εξάτροχο ρόβερ της αποστολής στον Άρη, δεν καρπώθηκε η ίδια αλλά οι συνεργάτες της λαμβάνοντας το βραβείο Νόμπελ.
Ο Αλέξανδρος Μπουρδούμηςπαίζει για πρώτη φορά πλάι στην σύζυγο του Λένα Δροσάκη και δεν κρύβει τη χαρά του. Σήμερα ανοίγει την καρδιά του στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και την Μαριάνθη Κουνιά μιλώντας για όλα.
Ποια είναι τα βασικά σημεία του έργου;
Είναι από τα καλύτερα έργα που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια. Είναι αληθινή ιστορία. Η Ρόζμαρι ήταν μια εμβληματική παρουσία, μια πρωτοπόρος της δεκαετίας του 50. Ενώ έκανε μια σπουδαία ανακάλυψη, αποτύπωσε σε φωτογραφία την δομή του DNA, δεν πήρε το βραβείο Νόμπελ, αλλά το πήραν οι συνεργάτες της. Από την ανακάλυψη της αυτή άνοιξαν οι ουρανοί της επιστήμης. Το έργο δεν είναι ντοκυμαντέρ, αλλά έχει δράση, ήρωες, συγκρούσεις. Οι ήρωες είναι όλα αληθινά που καθόρισαν την Ρόζμαρι και καθορίστηκαν από αυτήν. Είναι οι τρεις συνεργάτες της που πήραν το Νόμπελ και ο φοιτητής - βοηθός της στο εργαστήριο. Είναι ένα έργο που μιλάει για την επιστήμη και κυρίως για τη σχέση των ανθρώπων και για το θέμα, το πιο σημαντικό, τι είναι αυτή η ζωή που περνάμε. Η ζωή που περνάμε είναι ένας αγώνας και ο καθένας θέλει να τερματίσει πρώτος. Οι άνθρωποι συγκρούονται στο έργο, το οποίο όμως έχει διαθέτει και αυτό το υπέροχο βρετανικό χιούμορ. Έχει μια κινηματογραφική πλοκή που κρατάει σε εγρήγορση τον θεατή.
Στο έργο είναι μια γυναίκα στο επίκεντρο. Η Ρόζμαρι είναι μια γυναίκα σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον και αυτό δεν αρέσει σε πολλούς μέσα στον κόσμο της επιστήμης. Όπως δεν αρέσει σε κάποιους και σε άλλους χώρους, να εισβάλει μια γυναίκα με γνώσεις. Αυτή η γυναίκα έχει εμμονές και αυτό δημιουργεί δυσκολίες στην επικοινωνία. Είναι ένα έργο κοινωνικό, δραματικό, ένα έργο που δείχνει πως δυστυχώς οι άνθρωποι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν. Ένα πολύ έξυπνο και δομημένο έργο.
Η γυναίκα έχει βρει σήμερα ισότιμη θέση με τον άνδρα στην κοινωνία μας; Από το 1950 το παλεύει.
Όχι. Θα το παλεύει κι άλλο ακόμα. Η κοινωνία μας δυστυχώς αυτό δείχνει παγκόσμια. Κάνουμε μπούλινγκ σε γυναίκες επειδή γίνονται πολιτικοί ή επειδή βγαίνουν να διασκεδάσουν. Τώρα σιγά- σιγά αρχίζει να αχνοφαίνεται κάποια μικρή αλλαγή.
Ποιον ρόλο έχετε στο έργο;
Ερμηνεύω τον έναν από τους τρεις νομπελίστες. Αυτόν που ήταν ο πιο κοντινός της ερευνήτριας, γιατί ήταν κατά κάποιο τρόπο ο προϊστάμενός της. Με τον οποίο όμως δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν. Δεν μπορούσαν να βγάλουν άκρη. Ήταν μαύρο- άσπρο. Και αυτό συνέβαινε γιατί οι χαρακτήρες που είχαν δεν άφηναν χώρο να έρθουν κοντά. Αυτός είναι αρκετά μαλθακός και λίγο αφελής. Είναι ένας δύσκολος θεατρικός χαρακτήρας γιατί έχει πολλές ποιότητες. Δεν είναι ο ρόλος του κακού, είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να έρθει κοντά της, γιατί γνωρίζει την αξία της, αλλά δεν αντέχει την προσωπικότητά της. Και κάπου εκεί αρχίζει να πηγαίνει προς το κακό, δηλαδή στο να την προδώσει. Συμπλέει με κάποιους άλλους για να μπορέσει να προχωρήσει η έρευνα και να καταφέρουν να προχωρήσουν. Είναι ένας συναρπαστικός χαρακτήρας που έχει ενδιαφέρον γιατί κινείται στη σκιά.
Τι σας συγκινεί περισσότερο σε αυτό το έργο;
Σε κάθε πρόβα ανακαλύπταμε και κάτι καινούριο γιατί είναι μια πολύ συγκινητική ιστορία. Με αυτήν την ιστορία ο θεατής αρχίζει να βάζει τους ήρωες στο δικό του περιβάλλον, στη δική του ζωή. Και όταν το θέατρο εκτελεί μια τέτοια υπηρεσία είναι μαγικό. Όταν ο θεατής βλέπει μια παράσταση και στο τέλος την παίρνει μαζί του. Είναι ένα πολύ ανθρώπινο έργο.
Ποιο σημείο αυτού του έργου «μιλάει» πιο έντονα στην ψυχή του θεατή;
Εμένα ένα σημείο του έργου είναι όταν ένας από τους κακούς του έργου αναρωτιέται τι είναι η ζωή, τι είναι αυτός ο αγώνας για τη ζωή; Και ποιος θέλει να κερδίσει αυτόν τον αγώνα και να κόψει πρώτος το νήμα; Αυτό κάθε βράδυ που το ακούω, αναρωτιέμαι κι εγώ. Επίσης το έργο έχει ένα ακόμα στοιχείο που μου αρέσει πολύ. Είναι σαν θρίλερ. Όλοι κάτι ψάχνουν με όλη τη δράση να συμβαίνει μέσα σε ένα χρόνο. Και δεν μιλάμε για ένα σύγχρονο εργαστήριο.
Για πρώτη φορά αναβαίνετε στη σκηνή με την γυναίκα σας. Πως είναι η συνεργασία; Σας αρέσει;
Μας αρέσει πάρα πολύ. Το είχαμε στο νου μας από παλιότερα αλλά θέλαμε να έρθει το κατάλληλο έργο. Και το βρήκαμε και κατά κάποιον τρόπο μας βρήκε και εκείνο. Θέλουμε να έχουμε πάντα ένα καλό υλικό για να παίζουμε μαζί.
Θα θέλατε να συνεργαστείτε και στην τηλεόραση;
Ναι μακάρι. Αν προκύψει κάτι ωραίο που να μας ταιριάζει θα το κάνουμε, είτε στην τηλεόραση, είτε και στο σινεμά. Είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις.
Για εσάς που είστε άμεσα εμπλεκόμενος με το κίνημα me too, σε τι δρόμο βρίσκεται το θέμα; Είμαστε σε καλό δρόμο;
Εμείς το βιώνουμε πολύ έντονα αυτό το θέμα τα δύο αυτά χρόνια. Δεν ξέρω όμως που θα καταλήξει το δικαστήριο. Μακάρι να πάνε τα πράγματα προς τη φωτεινή πλευρά. Το εύχομαι. Το μόνο που μπορώ να πω με σιγουριά είναι ότι η κοινωνία μας κάπως ταρακουνήθηκε και αρχίζει να αλλάζει. Και φαίνεται ότι οι άνθρωποι που υφίστανται κάποια κακοποίηση αρχίζουν και μιλάνε. Γιατί αρχίζουν και παίρνουν θάρρος. Οι άνθρωποι πήραν ένα θάρρος από το me too. Πρέπει να φύγει από πάνω μας αυτό το κομμάτι του φόβου που μας καταδυναστεύει.
Αυτά τα δύο χρόνια πως ήταν για εσάς και τη σύζυγό σας;
Αυτό που κάναμε εμείς δεν σημαίνει ότι άρεσε σε όλους. Η θέση που πήραμε δεν άρεσε σε όλους. Σε όλα υπάρχει πάντα και η αντίθεση.
Βρήκατε κάποιους απέναντί σας;
Η θέση της κοινωνίας για χρόνια ήταν «σώπα και μη μιλάς» και «βάλε το κάτω από το χαλί».
Τι σας δυσκόλεψε τα τελευταία χρόνια;
Εμείς πρέπει να κάνουμε ένα ωραίο σήριαλ με θέμα πως φέρνεις ένα παιδί στον κόσμο εν μέσω Κορωνοϊού. Δεν είναι απλό πράγμα να κάνεις μωρό στον καιρό του Κορωνοϊού. Έχει πολλές δυσκολίες. Ο Κορωνοϊός μας έφερε πολλά θέματα στην επιφάνεια. Και είχαμε και το me too. Όλα αυτά δεν ήταν απλά, έφεραν τριγμούς. Αλλά αυτή είναι η ζωή.
Σας έχει κουράσει αυτή η δικαστική διαμάχη;
Ναι, όσοι άνθρωποι είχαμε εμπλοκή σε αυτήν την ιστορία, το είχαμε ως κυρίαρχο θέμα στη ζωή μας αυτά τα χρόνια. Μας επηρέασε ψυχολογικά. Δεν είναι κάτι απλό.
Σας βλέπουμε πάρα πολύ κοντά στη γυναίκα σας σε αυτήν την περιπέτεια. Από πού αντλείτε δύναμη;
Αυτό πρέπει να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.
Αυτή η διαδικασία έχει επηρεάσει τη δουλειά σας;
Η δουλειά προχωρούσε. Απλώς έπρεπε να αντιμετωπίσουμε παράλληλα και αυτό. Και εγώ προσπάθησα να στηρίξω την οικογένειά μου από όλες τις πλευρές, ψυχικά και οικονομικά.
Πως είναι σήμερα οι σχέσεις των καλλιτεχνών μετά από όσα συνέβησαν πέρυσι με το κίνημα metoo;
Ο καθένας ορίζει τα πράγματα στη δουλειά του όπως επιθυμεί. Συζητήσεις γίνονται. Με κάποιους είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος, ενώ κάποιοι άλλοι κάνουν άλλες σκέψεις. Με κάποιους συναντιόμαστε με την έννοια την καλλιτεχνική αλλά και την φιλική. Με κάποιους άλλους δεν συναντιόμαστε. Αλλά με τα χρόνια συμβαίνει αυτό. Αλλά δεν μπορείς να αρέσεις σε όλους. Και όταν ένας ηθοποιός το καταλάβει αυτό, αμέσως γίνεται καλύτερος ηθοποιός.
Υπήρξε ποτέ κάποιος που να προσπάθησε να συμβιβάσει τα πράγματα;
Ακούστηκαν πολλά πράγματα, αλλά τώρα δεν έχει κανένα νόημα. Εμείς πήραμε μια θέση. Και όταν παίρνεις μια θέση πάντα υπάρχει και μια αντίθεση. Αλλά είναι φυσικό να υπάρχουν όλες οι γνώμες. Άλλες πιο ήπιες, άλλες πιο επιθετικές. Αλλά ακούσαμε πολλά πράγματα από πολλούς συναδέλφους στα τηλεοράσεις ή σε συνεντεύξεις. Ο καθένας κρίνεται.
Πως αντέξατε και δεν κάνατε πίσω ούτε μια στιγμή;
Δεν γινόταν. Το πιο εύκολο είναι να κάνεις πίσω και να τα παρατήσεις.
Τι σας δυνάμωνε να μην τα παρατήσετε;
Οι άνθρωποι μεταξύ μας, όσοι σχετιστήκαμε με αυτήν την υπόθεση. Γίναμε όλοι μια γροθιά. Ο ένας έδινε κουράγιο στον άλλον. Και έτσι δεν τα παρατάγαμε. Και όταν έχεις ανθρώπους δίπλα σου σαν την Κάτια Δανδουλάκη, δεν κάνεις πίσω με τίποτα. Αλλά όλες οι πράξεις έχουν πάντα ένα τίμημα.
Πιστεύετε πως τα τελευταία χρόνια είχαν χαθεί τα όρια του σεβασμού από τους μεγάλους και παλιότερους ηθοποιούς προς τους νεώτερους με αποτέλεσμα την κατάχρηση εξουσίας;
Με ενοχλεί λίγο όταν το θέμα επικεντρώνεται στον καλλιτεχνικό χώρο. Γιατί γίνονται πολύ χειρότερα σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους. Απλώς εμείς είμαστε ένας κλάδος που έχει πολύ βιτρίνα. Και ας μην μιλήσουμε για το τι γίνεται στους δημοσιογράφους. Και είναι λίγο υποκριτικό να μιλάνε οι δημοσιογράφοι για εμάς. Και δεν βγαίνει τίποτα. Εγώ που δεν είμαι σε αυτόν τον χώρο ξέρω πάρα πολλά. Και γίνεται όλοι η συζήτηση για τους ανθρώπους που βγήκαν μπροστά από τον αθλητικό και κυρίως από τον καλλιτεχνικό χώρο. Και μετά σιωπή.
Τι σας έχει ενοχλήσει;
Έχω ακούσει πολλά τέρατα από δημοσιογράφους κυρίως στα πρωινάδικα. Και από εκπομπές και από εφημερίδες. Κάποιοι δημοσιογράφοι έχουν πει πράγματα κατά των γυναικών που είχαν το θάρρος να μιλήσουν. Και για την υπόθεση Λιγνάδη, για τους ανθρώπους που τόλμησαν να σηκώσουν το ανάστημά τους. Όταν ένας χώρος κριτικάρει άλλους, θα έπρεπε πρώτα να κοιτάξει τα του οίκου του.
Φαίνεστε δυνατός. Αδύναμες στιγμές έχετε;
Δεν είμαι πάντα δυνατός. Έχω και αδύναμες στιγμές. Δεν είμαι συνέχεια στα φόρτε μου, αλλά πρέπει να κρατήσω ένα τιμόνι όσο πιο γερά μπορώ. Κάνω και λάθος και άσχημες στιγμές έχω. Αλλά δεν είμαι μόνος μου στη ζωή.
Υπάρχουν κι άλλες ιστορίες κακοποίησης ή άλλοι άνθρωποι που ξέρουν πράγματα και δεν μιλάνε;
Άπειρες τέτοιες ιστορίες. Και βέβαια υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ξέρουν και δεν μιλάνε. Γιατί ο κόσμος φοβάται. Και ζει με αυτόν το φόβο μέχρι το τέλος της ζωής του. Πολλοί ζουν με αυτά τα αγκάθια, με αυτές τις πληγές.
Τι λέτε σε αυτούς τους ανθρώπους;
Τα έχω πει και κατ’ ιδίαν σε ανθρώπους που ξέρω τι τους έχει συμβεί. Να μιλήσετε. Μόνο έτσι θα λυτρωθείτε. Ναι υπάρχουν πάρα πολλές ιστορίες τέτοιες.
Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
Υπόγειο
Anna Ziegler
Photograph 51
