«Ρήξη» μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της βρετανικής κυβέρνησης πριν από 40 χρόνια αποκαλύπτουν αποχαρακτηρισμένα έγγραφα του Φόρειν Όφις για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, το περιεχόμενο των οποίων δημοσιοποιήθηκε στην ιστοσελίδα The Art Newspaper.

Ταυτόχρονα ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Associated Press αναφερόμενος στα Γλυπτά του Παρθενώνα και τiς προσπάθειες να επιστραφούν στην Ελλάδα δηλώνει ξεκάθαρα ότι η κυβέρνησή του διερευνά μια λύση win-win, αλλά αποκλείει οποιαδήποτε συμφωνία που θα περιλαμβάνει τη λέξη «δάνειο».

Επιστρέφοντας στις αποκαλύψεις για τον βρετανικό «εμφύλιο» στα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα γίνεται λόγος για «αποτυχία του Μουσείου να απαντήσει στις ελληνικές διεκδικήσεις» από την υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη - όταν τέθηκε για πρώτη φορά η επίσημη διεκδίκηση το 1983. Τα κυβερνητικά έγγραφα της εποχής καταγράφουν ότι «η πολύχρωμη προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη και ο ρομαντικός της σκοπός προσέλκυσαν σημαντικό ενδιαφέρον και κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης».


«Νίκησε με διαφορά»

Όπως προκύπτει από αυτά, οι αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών ανησυχούσαν ότι η διεθνούς φήμης ηθοποιός κέρδιζε όχι απλώς τις εντυπώσεις, αλλά και το περιεχόμενο της συζήτησης: «Σε ορισμένες περιπτώσεις οι δραματικές της ακροβασίες άγγιζαν τα όρια του θεατρικού, αλλά αναμφίβολα έκλεψε τα φώτα της δημοσιότητας από τον Ντέιβιντ Γουίλσον (διευθυντή) του Βρετανικού Μουσείου».

Σημειώνεται ότι αυτό έγινε περισσότερο από εμφανές κατά τη διάρκεια «μιας τηλεοπτικής ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των δύο σε έναν καναπέ»,στο Ινστιτούτο Σύγχρονων Τεχνών του Λονδίνου, έπειτα από μια διάλεξη που έδωσε εκεί η Μελίνα Μερκούρη, στις 22 Μαΐου 1983, η οποία υποστήριξε ότι τα Γλυπτά «αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός μνημείου που αντιπροσωπεύει το εθνικό πνεύμα της Ελλάδας».

Ο Γουίλσον ανταπάντησε ότι αποτελούν μέρος ενός μουσείου το οποίο είναι ένας μοναδικός διεθνής θεσμός που «δεν πρέπει να διαμελιστεί». Στο Foreign Office συμπέραναν ότι η Μερκούρη «κέρδισε στην επιχειρηματολογία με διαφορά».


Σε αναζήτηση λύσης

Επιστρέφοντας στο σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνει ρητά και κατηγορηματικά στο AP: «Ποτέ δεν θα αναγνωρίσουμε ότι αυτά τα Γλυπτά ανήκουν νόμιμα στο Βρετανικό Μουσείο», προσθέτοντας ότι «πρέπει να είμαστε εποικοδομητικοί και να είμαστε καινοτόμοι, αν θέλουμε να βρεθεί μια λύση». Σε ερώτηση για τις συζητήσεις που έγιναν τον περασμένο Φεβρουάριο με τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφεύγει να σχολιάσει δημόσια το τι ειπώθηκε: «Θα έλεγα απλώς ότι, χωρίς να αλλάξουμε τη θεμελιώδη θέση μας σχετικά με την ιδιοκτησία των Γλυπτών, προσπαθούμε να διερευνήσουμε μια πιθανή πρόταση που θα είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές».

Σε άλλη ερώτηση, για το αν η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να δει τα Γλυπτά του Παρθενώνα να επιστρέφουν ως δάνειο, ο κ. Μητσοτάκης απαντάει κατηγορηματικά: «Όχι, όχι», και προσθέτει: «Η λέξη "δάνειο" δεν αποτελεί μέρος αυτού που θεωρώ ότι είναι μια win-win λύση».

Ο πρωθυπουργός παραδέχεται ότι, λόγω της προεκλογικής περιόδου, το θέμα έχει «παγώσει» και στέλνει το μήνυμα ότι «αν επανεκλεγούμε, επιδιώκω να ανακτήσω και πάλι τη δυναμική και να χτίσω πάνω στην πρόοδο που έχουμε κάνει». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ρωτήθηκε, τέλος, εάν έθεσε το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα στην πρόσφατη συνάντησή του με τον βασιλιά Κάρολο και απάντησε ότι «δεν θα έφερνα ποτέ την Αυτού Μεγαλειότητα σε δύσκολη θέση. Σέβομαι πλήρως τον ρόλο του».

*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή / Συντάκτης: Γιώργος Βαϊλάκης