Υπουργείο Πολιτισμού: Αλλαγές ευρωπαϊκού τύπου σε 200 μουσεία της χώρας

Με τα ελληνικά μουσεία να αποτελούν ύψιστα θυσαυροφυλάκια της πλούσιας εθνικής μας κληρονομιάς το Υπουργείο Πολιτισμού προχωράει για πρώτη φορά σε πλήρη αναβάθμιση του ρόλου τους θεσπίζοντας ένα νέο, πρότυπο εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας για τα περίπου 200 μουσεία της χώρας που ανήκουν σε αυτό.

«Η διαδικασία της Πιστοποίησης των κρατικών μουσείων είναι υποχρεωτική και υιοθετεί τρεις άξονες: Την αξιοποίηση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων στην καταγραφή του συνόλου των κινητών μνημείων που ανήκουν στα μουσεία του ΥΠ.ΠΟ., την αναβάθμιση των παρεχόμενων από τα μουσεία υπηρεσιών προς το κοινό, προκειμένου ο επισκέπτης να αισθανθεί ότι βρίσκεται στο επίκεντρο της μέριμνας των επαγγελματιών των κρατικών μουσείων, την ενίσχυση της εξωστρέφειας των μουσείων, με σκοπό να διεκδικήσουν δυναμικά μέρος του ελεύθερου χρόνου των πολιτών, αλλά και να διαμορφώσουν διακριτή δημόσια εικόνα σε ένα διεθνές περιβάλλον. Η οικονομική, λειτουργική και επιχειρησιακή βιωσιμότητα των μουσείων και ο αντίκτυπός τους στην κοινωνία συναρτάται με την υιοθέτηση μιας νέας οργανωτικής δομής και φιλοσοφίας διαχείρισης, καθώς και νέων πρακτικών προσέγγισης και επικοινωνίας με το κοινό, με στόχο τη συνολική αναβάθμιση των μουσειακών δομών της χώρας και των υπηρεσιών που παρέχουν» έχει δηλώσει η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για το θέμα.

Βασικό εργαλείο της διαδικασίας Πιστοποίησης είναι η αυτοαξιολόγηση κάθε μουσείου, μέσα από τη συμπλήρωση ενός εντύπου που συνιστά ακτινογραφία του συνόλου των λειτουργιών του. Το κάθε μουσείο καλείται να αποτυπώσει την οργανωτική του δομή, τη στελέχωση και οικονομική διαχείρισή του, τις κτηριακές του υποδομές, τον τρόπο συγκρότησης, τα εργαλεία τεκμηρίωσης και τα μέσα διαχείρισης και συντήρησης των συλλογών του, την ερμηνευτική του πολιτική, τις δράσεις εξωστρέφειας καθώς και τις υπηρεσίες προς το κοινό.



«Είναι μια πολύ σωστή διαδικασία για τα μουσεία. Πρέπει να γίνει αυτή πιστοποίηση, αλλά είναι πολύ δύσκολη δουλειά, γιατί υπάρχουν μεγάλες απαιτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή πολύ αυστηροί και σφιχτοί όροι. Γιατί τα μισά μουσεία της χώρας επειδή έχουν βασικότατες ελλείψεις, πρέπει να ξαναδημιουργηθούν από την αρχή. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι πολύ καλό για τα μουσεία μας, τα οποία την χρειάζονται» δήλωσε στην Κυριακάτικη Απογευματινή ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Κώστας Πασχαλίδης.

Τα σημεία των αλλαγών

Ουσιαστικά οι δυο μεγάλοι κόμβοι που εξασφαλίζονται από τον νέο αυτόν κανονισμό όλων των μουσείων δεν είναι άλλοι από την ισχυροποίηση της ασφάλειάς τους και την βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών τους με σκοπό την αύξηση της επισκεψιμότητάς τους. Υπηρεσίες όπως η φύλαξη, συντήρηση, καταγραφή, τεκμηρίωση, έρευνα, μελέτη, δημοσίευση και η έκθεση και προβολή στο κοινό των φυλασσόμενων σε αυτό αρχαιοτήτων, αποκτούν νέα σημασία. «Επειδή εργάζομαι στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και γνωρίζω τι σημαίνει αγορά επισκεπτών για να αυξηθεί η επισκεψιμότητα, πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που απευθύνονται τα μουσεία προς το κοινό και κυρίως προς το νεαρό κοινό» αναφέρει ο κ. Πασχαλίδης

Από την άλλη στο παιχνίδι της εξωστρέφειας των μουσείων της χώρας μπαίνουν ακόμα πιο δυναμικά η διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων με ποικίλες θεματικές, κάτι που συντελεί στην εξοικείωση των μαθητών με την αρχαιότητα, αλλά και νέα προγράμματα σε χώρους όπως νοσοκομεία, σχολεία 2ης ευκαιρίας καταστημάτων κράτησης, καθώς και σε ειδικές ομάδες κοινού.

Η δομή του κάθε μουσείου θα ορίζεται από κανονισμό αποτελούμενο από 25 άρθρα τα οποία θα ορίζουν το οργανόγραμμα, πρωτόκολλα των ενεργειών που σχετίζονται με τη λειτουργία του, όπως διαχείριση αποθηκών και εργαστηρίου συντήρησης, ζητήματα περιβαλλοντικής υπευθυνότητας, ασφάλειας και εκτάκτων αναγκών, κανονισμό επίσκεψης, λειτουργίας πωλητηρίου και αναψυκτηρίου.

Τα πρώτα πιστοποιημένα μουσεία

Τα πρώτα κρατικά μουσεία που απέκτησαν ήδη την εν λόγω πιστοποίηση το πρώτο τρίμηνο του 2024 είναι τα Αρχαιολογικά Μουσεία της Ηπείρου -Άρτας, Ηγουμενίτσας, Ιωαννίνων και Νικόπολης -μετά τη θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού.

«Η διαδικασία αυτή έχει καλυτερεύσει πάρα πολλά πράγματα στα μουσεία μας. Το σημαντικότερο είναι ότι έγιναν άμεσα προσβάσιμα από όλες τις κατηγορίες των επισκεπτών, είτε εμποδιζόμενα άτομα, είτε άτομα με διάφορα άλλα προβλήματα. Τα μουσεία που έχουν αποκτήσει την πιστοποίηση προσφέρουν τα πάντα ώστε να κινείται αυτόνομα ο οποιοσδήποτε στους χώρους τους, χωρίς να χρειάζεται καμία υποβοήθηση. Επίσης φτιάξαμε ομάδες πυροπροστασίας, τρόπους διαφυγής, τοποθετήσαμε νέες πινακίδες, συστήματα γραφής Braille, αναβατόρια, ράμπες, διαδρόμους. Όλα αυτά που χρειάζεται ένα σύγχρονο μουσείο. Έχει αλλάξει η φιλοσοφία της επίσκεψης και ο τρόπος που γίνεται γενικότερα η περιήγηση του επισκέπτη μέσα στο μουσείο. Σε περίπτωση κινδύνου ο κάθε επισκέπτης ξέρει πως θα διαφύγει. Η πιστοποίηση κινήθηκε κυρίως στην προσβασιμότητα και σε θέματα πυροπροστασίας» αναφέρει στην Κυρ Απογ ο κ. Γιάννης Χουλιαράς, Προϊστάμενος των Αρχαιολογικών Μουσείων Ιωαννίνων και Ηγουμενίτσας.