Ο σουρεάλ -ασφαλώς- Μινώταυρος και οι ταύροι του Πάμπλο Πικάσο, ο Πάνας, οι Φαύνοι, όλα όντα της μυθολογίας, πρωταγωνιστούν στη μεγάλη έκθεση «Ο Πικάσο στην Κρήτη: Η χαρά της ζωής», που θα εγκαινιαστεί στις 5 Ιουλίου στο Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας, στο Ρέθυμνο. Οι ιθύνοντες σκοπεύουν στην πραγμάτωση «διαλόγου» ανάμεσα στις αρχαιότητες του μουσείου και σε έργα του σημαντικότατου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα που έρχονται πρώτη φορά στο νησί – πρόκειται για έργα τεράστιας αξίας τα οποία εστιάζουν στους μύθους και τη δημιουργία τους.

Θα έχουμε, στα επιμέρους, την ευκαιρία να απολαύσουμε κεραμικά, σχέδια και χαρακτικά του Πικάσο, ένα σύνολο 62 έργων, αλλά και 24 εκθέματα του Μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνας. Ξεχωρίζουν 11 σχέδια ταύρου σε συνομιλία με τον πήλινο ταύρο της Αρχαίας Ελεύθερνας, 18 μικρά κεραμικά πλακίδια με Φαύνους, Πάνες και θέματα που εξυμνούν τη χαρά της ζωής, έξι μεγάλα πιάτα με παραστάσεις Μινώταυρου και ταύρων - όλα αποτελούν κομβικούς σταθμούς στην πορεία του.

capture_picasso


Γιατί, όμως, ο Μινώταυρος; Ο Πικάσο είδε σε αυτή την αρχέγονη φιγούρα της Κρήτης πτυχές της προσωπικότητάς του. «Αν όλοι οι δρόμοι που έχω διανύσει σημειώνονταν σε έναν χάρτη και ενώνονταν με μια γραμμή, αυτό θα μπορούσε να αναπαριστά έναν Μινώταυρο», δήλωνε το 1960. Όταν ήταν νεαρός, έκανε εμμονική -θα έλεγε κανείς- σειρά σχεδίων με ταυρομαχίες, γεγονός που κατεδείκνυε την έλξη που του ασκούσε ο φόβος για την τραγική, αλλά ακόμα ακμάζουσα, με εξαίρεση τη Βαρκελώνη που την έχει απαγορεύσει, ισπανική παράδοση. Επέστρεψε στο ίδιο θέμα ως ενήλικας συμπεριλαμβάνοντας τον Μινώταυρο ως ένα ισχυρό σύμβολο της κτηνώδους πλευράς του ανθρώπου. Και έμελλε να γοητευτεί βαθιά από τον τερατώδη Μινώταυρο της ελληνικής μυθολογίας – μισός άνθρωπος-μισός ταύρος. Τόσο πολύ, ώστε αυτός ο τρομακτικός και βίαιος χαρακτήρας έγινε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στην τέχνη του από τη δεκαετία του 1920 μέχρι τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1950, εμφανιζόμενος σε περίπου 70 διαφορετικά έργα τέχνης.

Ο Ισπανός καλλιτέχνης είδε στην οργισμένη αρρενωπότητα και τη σωματική δύναμη του Μινώταυρου πολλά από τα δικά του ανδροπρεπή χαρακτηριστικά – ήταν, εξάλλου, γνωστός ως αθεράπευτος λάτρης της γυναίκας. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’30 θα εγκατέλειπε τον κυβισμό για την κλασική και μυθολογική θεματολογία του, στην οποία ο Μινώταυρος διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο. Η έκθεση -που αποτελεί πρωτοβουλία του καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη, διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης, με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου- επιτυγχάνεται χάρη στη συνεργασία με την Παλόμα Πικάσο. Άλλωστε, η κόρη του καλλιτέχνη, διάσημη σχεδιάστρια και διαχειρίστρια του Ιδρύματος Πικάσο στο Παρίσι, είναι φίλη του κ. Σταμπολίδη, της Αρχαίας Ελεύθερνας και του μουσείου της, που έχει επισκεφθεί αρκετές φορές.

*Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή στις 24 Μαΐου