Εμμανουήλ Μαύρος στα Παραπολιτικά: "Οι φόνοι της οδού Μόργκ" στο Θέατρο Δρόμος

Λίγα λόγια για την ιστορία

Δύο γυναίκες, μητέρα και κόρη, βρίσκονται φριχτά δολοφονημένες σε ένα κτίριο της οδού Μόργκ στο Παρίσι. Το δωμάτιό τους, στον τέταρτο όροφο, ήταν κλειδωμένο. Πώς μπόρεσε ο δολοφόνος να τις προσεγγίσει; Και γιατί τους επιτέθηκε με τόσο άγριο τρόπο;

Η υπόθεση κινεί το ενδιαφέρον ενός ερασιτέχνη ντετέκτιβ, του Αυγουστίνου Ντυπέν, που θα προσπαθήσει να λύσει το αίνιγμα με τη λογική.

Οι φόνοι της οδού Μοργκ είναι μια αριστουργηματική ιστορία μυστηρίου, που θεωρείται από πολλούς το αρχέτυπο του σύγχρονου αστυνομικού μυθιστορήματος.

Την θεατρική παράσταση «Οι Φόνοι της Οδού Μοργκ» του Έντγκαρ Άλλαν Πόε, σκηνοθετεί ο Εμμανουήλ Μαύρος και κάνει πρεμιέρα το Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024

Παραστάσεις παίζονται κάθε Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 19:30 στο Θέατρο «ΔΡΟΜΟΣ» στην Κυψέλη.

Με αφορμή την παράσταση ο σκηνοθέτης ο Εμμανουήλ Μαύρος μίλησε στα parapolitika.gr και τον Γιάννη Ξυνόπουλο για το έργο, και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στο ανέβασμα της παράστασης, και στους χαρακτήρες.

Τι σας ώθησε να επιλέξετε το έργο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε «Οι φόνοι της οδού Μόργκ», για θεατρική διασκευή και ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στη μεταφορά του στη σκηνή;

«Επέλεξα το συγκεκριμένο έργο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε για θεατρική διασκευή λόγω της βαθιάς συναισθηματικής του έντασης, του μακάβριου χιούμορ του και της σκοτεινής ατμόσφαιρας που διαπερνά το σύνολο της αφήγησης. Η γραφή του Πόε καταφέρνει να συνδέσει την υπαρξιακή αγωνία με την ψυχολογική ανάλυση της παρατήρησης, έχοντας ως οδηγό την μαθηματική σκέψη και το λογικό αποτέλεσμα, δημιουργώντας ένα πολυεπίπεδο κείμενο που προσφέρει πλούσιο υλικό για θεατρική εξερεύνηση.

Η μεγαλύτερη πρόκληση στη μεταφορά του στη σκηνή ήταν η διατήρηση της έντασης και της ατμόσφαιρας χωρίς να χαθεί η αυθεντικότητα του έργου. Η αναπαραγωγή των εσωτερικών συγκρούσεων των χαρακτήρων και η απόδοση του υπαινικτικού τρόμου που χαρακτηρίζει τον Πόε απαιτούσαν προσεκτική σκηνοθετική παρατήρηση στην προσέγγιση, αλλά και ευαισθησία. Έπρεπε να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στην πιστή απόδοση του πρωτότυπου κειμένου και στην προσαρμογή του για το θεατρικό κοινό, ώστε το αποτέλεσμα να είναι ταυτόχρονα αυθεντικό και άμεσο. Βέβαια γράφοντας ένα θεατρικό κείμενο, το ερώτημα πάντα που σε βασανίζει είναι ένα “γιατί” να αποδοθεί ένα λογοτεχνικό αριστούργημα στη θεατρική σκηνή. Εκεί χρειάζεται ως διασκευαστής να διεισδύσεις στο ψυχολογικό υπόβαθρο του κάθε χαρακτήρα να παίξεις με τα νοήματα του λογοτεχνικού έργου έτσι ώστε να δημιουργήσεις μια θεατρική παράσταση που να σπάει το φράγμα του μυστηρίου και να αναδεικνύει στοιχεία διαχρονικά όπως της Τάξης και της Αταξίας, του Χάους και της Αρμονίας.

Η παράσταση ενσωματώνει το χαρακτηριστικό dark noir ύφος και το μακάβριο χιούμορ του Πόε. Πώς το πετύχατε αυτό σκηνοθετικά και ποια στοιχεία θεωρείτε ότι προσδίδουν την ατμόσφαιρα της εποχής στο έργο;

«Η ενσωμάτωση του dark noir ύφους και του μακάβριου χιούμορ του Πόε στην παράσταση ήταν μια από τις κύριες σκηνοθετικές προκλήσεις και ταυτόχρονα ένας στόχος που επιδίωξα από την αρχή. Για να επιτύχω αυτή την ατμόσφαιρα, εστίασα σε συγκεκριμένα σκηνοθετικά στοιχεία που βοηθούν να αναδειχθεί η ιδιαίτερη αισθητική του Πόε.

Πρώτα απ' όλα, η χρήση φωτισμού έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Επιλέξαμε σκοτεινούς τόνους με έντονες σκιές και αντιθέσεις, ώστε να δημιουργηθεί μια αίσθηση μυστηρίου και απειλής που είναι χαρακτηριστική του noir. Η σκηνική σχεδίαση βασίστηκε σε μινιμαλιστικά, αλλά επιβλητικά σκηνικά, που αντανακλούσαν την εποχή του μεσοπολέμου, αποφεύγοντας την υπερβολή και δίνοντας χώρο στο κοινό να εστιάσει στους χαρακτήρες και τη δράση.

Όσον αφορά το μακάβριο χιούμορ, το υλικό του Πόε σου δίνει πολλές αφορμές να ενσωματώσεις στους διαλόγους την λεπτή ειρωνεία παίζοντας με την τραγική πλευρά των χαρακτήρων. Αυτό το μακάβριο χιούμορ, που βρίσκεται συχνά στο έργο του Πόε, προσπαθώ να το παρουσιάσω μέσα από την αίσθηση του παράδοξου και του απρόβλεπτου, χωρίς να αλλοιωθεί η σοβαρότητα και το βάθος της ιστορίας μυστηρίου.

Επιπλέον, η μουσική επένδυση, με στοιχεία που θυμίζουν ένα γαλλικό καμπαρέ της δεκαετίας του 30’, με έντονες αναφορές στην τζαζ, συνέβαλε καθοριστικά στην ατμόσφαιρα, ενώ οι ήχοι και τα ηχητικά εφέ επιλέχθηκαν προσεκτικά για να ενισχύσουν την ένταση και την υποβλητικότητα της παράστασης».

Ο Αυγουστίνος Ντυπέν είναι ένας πρωτοπόρος χαρακτήρας στον κόσμο των ντετέκτιβ. Πώς διαμορφώνεται τη σκηνική του παρουσία και ποια στοιχεία του χαρακτήρα του επιλέξατε να αναδείξετε περισσότερο;

«Ο Αυγουστίνος Ντυπέν είναι ένας χαρακτήρας με μεγάλη σημασία για την ιστορία της λογοτεχνίας και της αστυνομικής μυθοπλασίας, καθώς αποτελεί έναν από τους πρώτους ιδιωτικούς "ντετέκτιβ" με αναλυτική μαθηματική σκέψη και διεισδυτική ικανότητα στην παρατήρηση. Στη σκηνική του διαμόρφωση, στόχος μου ήταν να αποδώσω αυτή τη μοναδική του φύση, καθώς και την εσωτερική του πολυπλοκότητα.

Αρχικά, φρόντισα ώστε η σκηνική του παρουσία να αντικατοπτρίζει τη διανοητική του υπεροχή και τη στοχαστική του διάθεση. Έναν άνθρωπο που διαβάζει, σκέφτεται και συνέχεια παρατηρεί, τόσο έντονα που κανείς θα έλεγε πως ζει γύρω από το φάσμα του αυτισμού. Η στάση του σώματος, οι κινήσεις του και η αλληλεπίδρασή του με τα αντικείμενα στη σκηνή έπρεπε να αποπνέουν την αίσθηση ενός ανθρώπου που σκέφτεται πολύπλοκα και διαρκώς παρατηρεί τον κόσμο γύρω του. Για παράδειγμα, επιλέξαμε να τον παρουσιάσουμε να κινείται αργά και μεθοδικά, δίνοντας έμφαση στις λεπτομέρειες που παρατηρεί, αναδεικνύοντας έτσι τη συνειδητή του ενασχόληση με τα μικρά και φαινομενικά ασήμαντα στοιχεία που τελικά αποκαλύπτουν τη λύση ενός μυστηρίου.

Όσον αφορά τα στοιχεία του χαρακτήρα του, εστίασα στην αναλυτική του σκέψη και την αίσθηση ηθικής της δικαιοσύνης που τον διέπει, αλλά και την αναρχική πολιτική σκέψη του. Αναδεικνύω τον μοναχικό δρόμο του και την ψυχική απομόνωση, την αγνόηση ακόμα και της συντρόφου του Ελέν, στοιχεία, που συνδέουν έναν άνθρωπο με τόσο ανεπτυγμένη διανοητική ικανότητα, προσδίδοντας έτσι μια πιο πολύπλευρη διάσταση στον χαρακτήρα του. Ταυτόχρονα, έδωσα έμφαση στη σιωπηλή του αποφασιστικότητα και την ικανότητά του να εστιάζει σε γεγονότα που οι άλλοι αγνοούν ή παραβλέπουν, υπογραμμίζοντας τη μοναδικότητά του στον κόσμο των ιδιωτικών ντετέκτιβ».

Τέλος, η σχέση του με τους άλλους χαρακτήρες στην παράσταση σχεδιάστηκε έτσι ώστε να τονίσει τη διανοητική του υπεροχή αλλά και την ανάγκη του για συνεργασία, παρότι επιλέγει να δρα συχνά μόνος, σε αυτή την θεατρική διασκευή θα έχει συμμάχους.

«Στην παράσταση συνδυάζονται δύο διαφορετικές ιστορίες του Πόε. Πώς συνδέσατε αυτές τις ιστορίες θεατρικά και πώς εξασφαλίζουν τη συνοχή του έργου;

Ο συνδυασμός δύο διαφορετικών ιστοριών του Έντγκαρ Άλλαν Πόε σε μια ενιαία θεατρική παράσταση ήταν μια πρόκληση που απαιτούσε ιδιαίτερη προσοχή στην αφήγηση και στη σκηνοθετική προσέγγιση. Η βασική ιστορία είναι “Οι Φόνοι της Οδού Μοργκ” και η άλλη, η συμπληρωματική ας πούμε ιστορία, είναι “Το Κλεμμένο Γράμμα”, το τελευταίο έργο του Πόε με ήρωα του τον Αύγουστο Ντυπέν. Και οι δυο ιστορίες μοιράζονται κοινά θεματικά στοιχεία, όπως η ένταση, ο ψυχολογικός τρόμος και η εσωτερική σύγκρουση των χαρακτήρων, τα οποία αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία μιας ενιαίας ατμόσφαιρας.

Για να συνδέσω θεατρικά αυτές τις ιστορίες, εστίασα στην ανάπτυξη μιας κεντρικής θεματικής γραμμής που αφορά και τις δύο. Αυτή η γραμμή ήταν η εξερεύνηση της ανθρώπινης σκέψης και της σκοτεινής πτυχής, κάτι που είναι εμφανέστατες και στις δύο ιστορίες. Οι χαρακτήρες και τα γεγονότα των δύο ιστοριών διαπλέκονται με τέτοιο τρόπο ώστε η μετάβαση από τη μία στην άλλη να γίνεται ομαλά και αβίαστα, με την μια να είναι μέρος της άλλης, χωρίς να χάνεται η ροή της αφήγησης».

Ποια ήταν η διαδικασία συνεργασίας σας με την ομάδα των ηθοποιών και πώς δουλεύετε μαζί για να αποδώσετε την πολυπλοκότητα των χαρακτήρων και της πλοκής;

«Η συνεργασία με την ομάδα των ηθοποιών ήταν μια δυναμική και δημιουργική διαδικασία που βασίστηκε στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και την ανοιχτή επικοινωνία. Από την αρχή της προετοιμασίας, στόχος μου ήταν να δημιουργήσω ένα περιβάλλον όπου οι ηθοποιοί θα μπορούσαν να εξερευνήσουν βαθιά τους χαρακτήρες τους, να δοκιμάσουν και να πειραματιστούν με στοιχεία του έργου συμβάλλοντας έτσι ενεργά στη διαμόρφωση της παράστασης.

Η διαδικασία ξεκίνησε με εκτενή ανάλυση του κειμένου και των χαρακτήρων. Μέσα από συζητήσεις και αναγνώσεις, προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε τις ψυχολογικές και συναισθηματικές διαστάσεις των ρόλων, καθώς και τις σχέσεις τους με τους άλλους χαρακτήρες. Η εστίαση στην πολυπλοκότητα των χαρακτήρων ήταν κεντρική, καθώς ήθελα να αναδείξουμε τις αντιφάσεις, τις εσωτερικές συγκρούσεις και τα κίνητρά τους, ώστε να παρουσιαστούν ως πολυδιάστατοι και αυθεντικοί. Αποζητούσα χαρακτήρες καθημερινούς και όχι απόκοσμους.

Η συνεργασία μας ήταν μια συνεχής διαδικασία ανατροφοδότησης. Ενθάρρυνα τους ηθοποιούς να εκφράσουν τις σκέψεις και τις ιδέες τους. Αυτό επέτρεψε να δημιουργηθεί μια παράσταση που δεν ήταν απλώς αποτέλεσμα της σκηνοθετικής μου καθοδήγησης, αλλά μιας συλλογικής προσπάθειας πάντα σε μια βασική σκηνοθετική κατεύθυνση.

Για να αποδώσουμε την πολυπλοκότητα της πλοκής και της σκηνικής ανάπτυξης, δουλέψαμε με έμφαση στη λεπτομέρεια, τόσο στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των χαρακτήρων όσο και στις μεταβάσεις μεταξύ των σκηνών. Η ανάπτυξη της κάθε σκηνής πραγματοποιήθηκε με προσοχή στη ροή και την εξέλιξη της δράσης, διασφαλίζοντας ότι η πολυπλοκότητα της πλοκής θα παρουσιάζεται με σαφήνεια, αλλά και με τον απαραίτητο δραματικό βάθος».

Info παράστασης:

"Οι Φόνοι της Οδού Μοργκ" του Έντγκαρ Άλλαν Πόε.

Μια σκοτεινή ιστορία μυστηρίου από την Θεατρική Ομάδα ΜΗΔΕΙΑ σε μετάφραση, θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία Εμμανουήλ Γ. Μαύρου από τον Οκτώβριο στη σκηνή του Θεάτρου ΔΡΟΜΟΣ.

Πρεμιέρα: Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024

Παραστάσεις: Κάθε Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 19:30 Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ

Αγίου Μελετίου - 25 & Κυκλάδων, Κυψέλη, Αθήνα, Tηλ. 210 88 18 906 (Ο χώρος είναι πλήρως προσβάσιμος για ΑμεΑ)

Εισιτήρια μέσω του More.com και στο ταμείο του Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ

Προπώληση: More.com