Μία μεγάλη έκθεση-φόρος τιμής στη μνήμη του σπουδαίου Λουκά Σαμαρά, εκπροσώπου της αβανγκάρντ, της πρωτοπορίας στα εικαστικά στην Ελλάδα, που «έσβησε» τον περασμένο Μάρτιο στα 87, φιλοξενείται στη Νέα Υόρκη και οι ομογενείς φιλότεχνοι φορτίζονται συγκινησιακά. Είναι άλλωστε η πρώτη που παρουσιάζεται μετά θάνατον.

Υπό τον τίτλο «Cubes and Trapezoids» («Κύβοι και Τραπέζια»), το Μουσείο Dia Beacon παρουσιάζει τη συγκεκριμένη ενότητα - και είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό από το 1994 που τα εν λόγω έργα ντεμπουτάρισαν στην γκαλερί Pace Wildenstein, πάλι στη Νέα Υόρκη. Δίπλα μάλιστα στο εμβληματικό του πρότζεκτ «Doorway» (1966/2007).

Πρόκειται μάλιστα για την τελευταία έκθεση, την οποία επιμελήθηκε ο ίδιος, όπως πληροφορούμαστε από τον ιστότοπο του μουσείου. Στην οποία, ωστόσο, δεν πρόλαβε να βάλει την τελευταία του «πινελιά», αφού τον πρόλαβε το μοιραίο. Για περισσότερες από έξι δεκαετίες, στα έργα του έμπλεκε πολλές τέχνες: την αρχιτεκτονική, τη γλυπτική, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, ακόμα και την κινηματογράφηση, κατορθώνοντας να ξεφύγει από τις παραδοσιακές νόρμες, τις συχνά μονοδιάστατες.

Αν κάτι χαρακτηρίζει τα έργα του -πέρα από τη γεωμετρική οπτική, η οποία είναι ξεκάθαρη ιδίως στην ενότητα που φιλοξενείται στο φημισμένο αμερικανικό μουσείο- είναι η ρευστότητα. Από τις διαχρονικές δουλειές του όπου αυτό το στοιχείο του διακρίνεται ξεκάθαρα είναι η σειρά έργων «Κουτί» και η «Σύγκρουση». Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι το 2009 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας με το έργο «Ecdysiast Αnd Viewers», όπου κατέγραψε τις αντιδράσεις 24 φίλων και καλλιτεχνών επίσης, καθώς παρακολουθούσαν ένα παραμορφωμένο βίντεο που τον έδειχνε να γδύνεται.

«Αμερικανοτραφής» μετά τα 28 που εγκαταστάθηκε στο Μανχάταν, πήρε υποτροφία από το φημισμένο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, στο Τμήμα Ιστορία της Τέχνης. Αυτή την περίοδο ήρθε σε επαφή με την underground σκηνή του «Big Apple» και μάλιστα το 1961 ξεκίνησε να φοιτά στην περιώνυμη δραματική σχολή της Στέλα Άντλερ. Τότε αποφάσισε πως η τέχνη τον καθόριζε, αλλά προτίμησε να επικεντρωθεί σε εικαστικές περιπλανήσεις.

Όσο για τη συγκεκριμένη έκθεση οι «Κύβοι» συνίστανται σε 24 ξύλινους ευμεγέθεις όγκους, σαν τοτέμ, επικαλυμμένους με ανοιχτό γκρι laminate Nevamar, με εγκοπές διάφορων γεωμετρικών σχημάτων, που άλλοι θα πουν ότι τους εμπνεύστηκε από το μέλλον -όπως το οραματίστηκε- και άλλους θα τους ταξιδέψει στο παρελθόν. Αξίζει να προσθέσουμε ότι προτού αρχίσει να δημιουργεί το «Doorway» εμπνεύστηκε για τα γλυπτά του από κουτιά και ότι η χρήση καθρεφτών θεωρούσε πως τον εξέλισσε ως καλλιτέχνη της γλυπτικής. Με το συχνά αυτοαναφορικό έργο του έγραψε ιστορία και -για πολλούς- έστησε δική του σχολή.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή