Είναι κυριολεκτικά η πιο λαμπερή, η περισσότερο εκτυφλωτική, η πλέον απαστράπτουσα έκθεση που έχει φιλοξενηθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Ο λόγος για τους θησαυρούς των ελληνιστικών χρόνων που ετοιμάζονται για… παρέλαση στο Μουσείο Μπενάκη!

Περισσότερα από 400 κομψοτεχνήματα, κυρίως ολόχρυσα κοσμήματα, αλλά και αγγεία κι ειδώλια συναποτελούν την έκθεση-υπερπαραγωγή στην οποία σήμερα επικεντρώνεται η «Απογευματινή». Για τις ανάγκες της έκθεσης με τίτλο «Τέχνη σε χρυσό - Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους», από τις 13/11/2024 έως τις 27/4/ 2025, 30 μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων από όλη την Ελλάδα και πέντε μουσεία του εξωτερικού επιστράτευσαν τα πιο πολύτιμα εκθέματά τους.

Και, βέβαια, όταν μιλάμε για την ελληνιστική περίοδο -ξεκινάει από το 323 π.Χ., τη χρονιά του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και διαρκεί έως το 30 π.Χ.- αναφερόμαστε στη χρυσή εποχή, όταν οι κτήσεις του Μακεδόνα στρατηλάτη εκτείνονταν από την Αδριατική μέχρι το Αφγανιστάν και από την Αιθιοπία έως τη σημερινή Ουκρανία, σε ένα τεράστιο δίκτυο βασιλείων και πόλεων, το οποίο αποκαλούμε ελληνιστική οικουμένη. Σε αυτά τα όρια υπήρχε μία ώσμωση πολιτισμική, καθοριστική για την ανάπτυξη και την εδραίω ση μιας κοινής καλλιτεχνικής έκφρασης που συνδύαζε την ευμάρεια με την κομψότητα, το χρυσάφι με την αισθητική εκλέπτυνση. Τα αποτελέσματα είναι απτά, καθηλωτικά, εκθαμβωτικά - όπως αναδεικνύονται ποικιλοτρόπως από τη συγκεκριμένη έκθεση, σε επιμέλεια Ειρήνης Παπαγεωργίου. Από δώδεκα ενότητες το κόσμημα προσεγγίζεται καλλιτεχνικά, τεχνολογικά αλλά και ως ένα αντικείμενο που μπορεί να αφηγηθεί ιστορίες για τον κάτοχό του. Τα κοσμήματα της έκθεσης θα συνοδεύονται από αγγεία και ειδώλια που λειτουργούν ως αντικείμενα αναφοράς στις ερμηνείες που δίνονται για τη χρήση ή τον χαρακτήρα τους, από βίντεο που δείχνουν τη διαδικασία ανακατασκευής ενός κοσμήματος από τον Άκη Γκούμα (έναν σύγχρονο κοσμηματοποιό και μελετητή των τεχνικών της αρχαίας ελληνικής κοσμηματοτεχνίας και επιστημονικό σύμβουλο της έκθεσης), ενώ video animation θα δείχνουν παραστατικά τις πέντε βασικές τεχνικές κατασκευής αρχαίων ελληνικών κοσμημάτων.


Για πρώτη φορά χρυσοχοϊκά εργαλεία του 2ου αι. π.Χ. από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη

Εξαιρετικό ενδιαφέρον για τους επισκέπτες, παρουσιάζουν και τα μοναδικά σύνολα χρυσών κοσμημάτων του Θησαυρού της Θεσσαλίας-Καρπενησίου, που βρίσκεται μοιρασμένος μεταξύ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας και του Μουσείου Μπενάκη - μία εκπληκτική θεματική της έκθεσης που θα συζητηθεί για το μεγαλείο των τεχνουργημάτων της.

Επίσης, πρώτη φορά εν προκειμένω θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε χρυσοχοϊκά εργαλεία του 2ου αι. π.Χ. από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, καθώς και έργα οκτώ σύγχρονων Ελλήνων και ξένων δημιουργών από τον χώρο του κοσμήματος, εμπνευσμένα από τα ελληνιστικά κοσμήματα των συλλογών του Μουσείου Μπενάκη, πιστοποιώντας με αυτόν τον τρόπο τη διαχρονικότητα της επιρροής εκείνης της λαμπρής ιστορικής περιόδου.

Η έκθεση είναι ξεχωριστής σημασίας, όχι μόνο επειδή πάρα πολλά κομμάτια της δεν έχουν φωτογραφηθεί ποτέ μέχρι σήμερα, αλλά και διότι πρώτη φορά το κόσμημα προσεγγίζεται τόσο επισταμένως από την πλευρά των τεχνικών κατασκευής του.