Κουμούση για την ανακάλυψη της προσωπογραφίας του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου: Ξεπερνά τις αρχαιολογικές επιτυχίες, έχει εθνική σημασία για εμάς
Πώς περιέγραψε την εμπειρία της ανακάλυψης
Η βυζαντινολόγος Αναστασία Κουμούση σχολιάζοντας τη σπουδαιότητα του ευρήματος υπογράμμισε ότι πρόκειται για την προσωπογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου σε ένα "μοναδικό μνημειακό ζωγραφικό σύνολο"
«Δεν είναι ένα απλό εύρημα. Ξεπερνά τις αρχαιολογικές επιτυχίες, έχει εθνική σημασία για εμάς» δήλωσε η βυζαντινολόγος Αναστασία Κουμούση για την προσωπογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου που ανακαλύφθηκε στην Παλαιά Μονή Ταξιαρχών Αιγιαλείας κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης. Στην τοιχογραφία απεικονίζεται η μορφή ενός ώριμου άνδρα που κρατά σταυροφόρο σκήπτρο. Ο χρυσοκέντητος πορφυρός του μανδύας διακοσμείται με μετάλλια, στα οποία εγγράφονται δικέφαλοι αετοί με στέμμα ανάμεσα στις κεφαλές τους, διακριτικό των μελών της οικογένειας των Παλαιολόγων.
Μιλώντας στην ΕΡΤ, η κ.Κουμούση περιέγραψε τη στιγμή κατά την οποία η ίδια ανακάλυψε την σπουδαία προσωπογραφία, στην οποία ειδική αναφορά έκανε πρόσφατα και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Υπενθυμίζεται ότι η υπουργός δήλωσε νωρίτερα ότι το «Αίγιο και η Αιγιάλεια διαθέτουν έναν αδιάλειπτο πολιτισμικό πλούτο, από τη Νεολιθική εποχή μέχρι τις μέρες μας, και έχουν όλες τις δυνατότητες να αποτελέσουν έναν προορισμό αναφοράς, στο πλαίσιο του πολιτιστικού τουρισμού».
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d6cx92wu4jc9)
«Μην το ξεχνάμε, είναι μετά την Παντάνασσα. Αυτός ο ζωγράφος που ήρθε από τον Μυστρά και τον ήξερε – είμαι σίγουρη – γι’ αυτό τον έχει αποτυπώσει με τέτοια επιτυχία, αντιγράφει την Παντάνασσα του Μυστρά» πρόσθεσε.
Δίνοντας το στίγμα των εργασιών της ομάδας της, είπε τα εξής: «Εμείς εργαζόμαστε με τους συντηρητές στο παλαιομονάστηρο της Μονής Ταξιαρχών. Και κάποια στιγμή από χαμηλά – γιατί πρόκειται για μια τοιχογραφία που βρίσκεται σε ύψος περίπου πέντε μέτρων – διέκρινα τους δικέφαλους αετούς. Ανέβηκα στη σκαλωσιά και τότε τον είδα. Τον είδα σε μια απόσταση 30 εκατοστών».
«Τον κοίταγα, τον κοίταγα και ήξερα ποιον κοιτάω και ήξερα τι είχε βρεθεί εκείνη τη στιγμή, στα 5 μέτρα ύψος μια τοιχογραφία η οποία έχει καεί κατ’ επανάληψη. Γι’ αυτό και τα χρώματα είναι ξεπλυμένα. Αλλά η ομορφιά του, η γαλήνη του, το βλέμμα του» είπε.
Αναφερόμενη, τέλος, στη σχέση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου με την Παλαιά Μονή Ταξιαρχών εξήγησε πως οι αδερφοί του, ο Θωμάς και ο Δημήτριος, οι δεσπότες του Μυστρά, ήταν ανακαινιστές της.
«Ήταν οι δωρητές της μονής, γι’ αυτό και αυτός είναι εκεί, γιατί τον έβαλαν να δείξουν την δυναστική συνέχεια. Ήταν ένας άτεκνος αυτοκράτορας. Ήταν δύο αδέρφια που θα διεκδικούσαν σε λίγο την εξουσία, άλλο αν ήταν προδιαγεγραμμένη η μοίρα. Και γι’ αυτό τον έβαλαν εκεί απέναντι από αυτούς, σε μια πολύ σημαντική θέση για να δείξουν τη δυναστική συνέχεια και τα ίσα δικαιώματα και τα νόμιμα απέναντι στο θρόνο. Αυτή είναι η σχέση του με τη Μονή, μέσω των αδερφών του».
Μιλώντας στην ΕΡΤ, η κ.Κουμούση περιέγραψε τη στιγμή κατά την οποία η ίδια ανακάλυψε την σπουδαία προσωπογραφία, στην οποία ειδική αναφορά έκανε πρόσφατα και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Υπενθυμίζεται ότι η υπουργός δήλωσε νωρίτερα ότι το «Αίγιο και η Αιγιάλεια διαθέτουν έναν αδιάλειπτο πολιτισμικό πλούτο, από τη Νεολιθική εποχή μέχρι τις μέρες μας, και έχουν όλες τις δυνατότητες να αποτελέσουν έναν προορισμό αναφοράς, στο πλαίσιο του πολιτιστικού τουρισμού».
Κουμούση: Είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου σε ένα μνημειακό ζωγραφικό σύνολο μοναδικό
Η αρχαιολόγος κ. Κουμούση σχολιάζοντας, από την πλευρά της, τη σπουδαιότητα του ευρήματος υπογράμμισε τα εξής: «Είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου σε ένα μνημειακό ζωγραφικό σύνολο μοναδικό».«Μην το ξεχνάμε, είναι μετά την Παντάνασσα. Αυτός ο ζωγράφος που ήρθε από τον Μυστρά και τον ήξερε – είμαι σίγουρη – γι’ αυτό τον έχει αποτυπώσει με τέτοια επιτυχία, αντιγράφει την Παντάνασσα του Μυστρά» πρόσθεσε.
Δίνοντας το στίγμα των εργασιών της ομάδας της, είπε τα εξής: «Εμείς εργαζόμαστε με τους συντηρητές στο παλαιομονάστηρο της Μονής Ταξιαρχών. Και κάποια στιγμή από χαμηλά – γιατί πρόκειται για μια τοιχογραφία που βρίσκεται σε ύψος περίπου πέντε μέτρων – διέκρινα τους δικέφαλους αετούς. Ανέβηκα στη σκαλωσιά και τότε τον είδα. Τον είδα σε μια απόσταση 30 εκατοστών».
"Ήξερα τι είχε βρεθεί εκείνη τη στιγμή, μια γήινη μορφή"
Με τα 40 χρόνια της εμπειρίας της ως αρχαιολόγου και γνωρίζοντας το ιστορικό υπόβαθρο, δεν χρειάστηκε πολλή ώρα να καταλάβει ότι δεν επρόκειτο για αγιογραφία, αλλά για «μια γήινη μορφή», ένα πορτρέτο.«Τον κοίταγα, τον κοίταγα και ήξερα ποιον κοιτάω και ήξερα τι είχε βρεθεί εκείνη τη στιγμή, στα 5 μέτρα ύψος μια τοιχογραφία η οποία έχει καεί κατ’ επανάληψη. Γι’ αυτό και τα χρώματα είναι ξεπλυμένα. Αλλά η ομορφιά του, η γαλήνη του, το βλέμμα του» είπε.
"Η συγκλονιστική εμπειρία της ανακάλυψης"
Η αρχαιολόγος σημείωσε πως «για έναν αρχαιολόγο είναι συγκλονιστική εμπειρία τη στιγμή μιας τέτοιας ανακάλυψης».Αναφερόμενη, τέλος, στη σχέση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου με την Παλαιά Μονή Ταξιαρχών εξήγησε πως οι αδερφοί του, ο Θωμάς και ο Δημήτριος, οι δεσπότες του Μυστρά, ήταν ανακαινιστές της.
«Ήταν οι δωρητές της μονής, γι’ αυτό και αυτός είναι εκεί, γιατί τον έβαλαν να δείξουν την δυναστική συνέχεια. Ήταν ένας άτεκνος αυτοκράτορας. Ήταν δύο αδέρφια που θα διεκδικούσαν σε λίγο την εξουσία, άλλο αν ήταν προδιαγεγραμμένη η μοίρα. Και γι’ αυτό τον έβαλαν εκεί απέναντι από αυτούς, σε μια πολύ σημαντική θέση για να δείξουν τη δυναστική συνέχεια και τα ίσα δικαιώματα και τα νόμιμα απέναντι στο θρόνο. Αυτή είναι η σχέση του με τη Μονή, μέσω των αδερφών του».