Η ομάδα που κατέκτησε την πρώτη θέση στον 8ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Generation Next του Ιδρύματος Vodafone ταξίδεψε στο Βουκουρέστι για να παρουσιάσει το καινοτόμο project της στο ευρωπαϊκό κοινό. Οι τέσσερις νεαροί εφευρέτες από το 1ο Γυμνάσιο Λέρου – Μπελλένειο, Άγγελος -Ευτύχιος Κεφαλάς (Α’ Γυμνασίου), Γεώργιος-Ιάκωβος Κεφαλάς (Β’ Γυμνασίου), Ελένη-Ηλιάνα Σπανού (Β’ Γυμνασίου) και Στέφανος Τσαγκαράκης (Β’ Γυμνασίου), με τη βοήθεια του καθηγητή τους Χαράλαμπου Μυλωνά, δημιούργησαν τα έξυπνα γυαλιά “A-Eye”, που μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) ενισχύουν την αυτονομία των ατόμων με προβλήματα όρασης.
Η εκδήλωση στο Βουκουρέστι
Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στις νικήτριες ομάδες των εννέα συμμετεχουσών Ευρωπαϊκών χωρών (Ελλάδα, Γερμανία, Αλβανία, Ισπανία, Ολλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Τουρκία), προσφέροντάς τους μια μοναδική ευκαιρία να αναδείξουν σε διεθνές επίπεδο τις δημιουργικές και πρωτοποριακές ιδέες τους για το κοινό καλό.
Η πρωτοβουλία Skills Upload Jr Challenge αποτελεί μέρος του προγράμματος Skills Upload Jr του Ιδρύματος Vodafone και πραγματοποιήθηκε από τον Νοέμβριο του 2024 έως τον Φεβρουάριο του 2025. Χιλιάδες παιδιά, ηλικίας 6 έως 19 ετών, ανέπτυξαν καινοτόμες λύσεις με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των τοπικών τους κοινοτήτων, με έμφαση στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), τη συμπερίληψη και τις ψηφιακές δεξιότητες.
Η Αλεξάνδρα Παπανικολάου, Υπεύθυνη του Ιδρύματος Vodafone, δήλωσε σχετικά: «Για μια ακόμη χρονιά, η νέα γενιά μας εξέπληξε με την ευρηματικότητα, τη διορατικότητα και την αποτελεσματικότητά της, αφουγκραζόμενη με ευαισθησία τις ανάγκες του σήμερα. Με υπερηφάνεια παρακολουθήσαμε την νικήτρια ομάδα από τη χώρα μας να γίνεται μέλος μιας μεγάλης Ευρωπαϊκής οικογένειας και να παρουσιάζει με αυτοπεποίθηση και σιγουριά την καινοτόμο πρότασή της, μια πρόταση με πραγματικό αντίκτυπο που γίνεται εφικτή χάρη στη δύναμη της τεχνολογίας, της συνεργασίας και της νεανικής πρωτοβουλίας».
Το πρόγραμμα SUJ βοηθά παιδιά και νέους από όλη την Ευρώπη να αποκτήσουν τις ψηφιακές δεξιότητες και να πειραματιστούν με ψηφιακά εργαλεία με ασφάλεια και αυτοπεποίθηση, ανεξαρτήτως κοινωνικού υπόβαθρου, φύλου ή γεωγραφικής τοποθεσίας. Πιο συγκεκριμένα, προσφέρει στη νέα γενιά, ελεύθερα και χωρίς προϋποθέσεις, πρόσβαση σε δεξιότητες, γνώσεις και εργαλεία τελευταίας τεχνολογίας μέσα από διαδραστικές ψηφιακές πλατφόρμες, δημιουργώντας εκπαιδευτικές εμπειρίες στο πλαίσιο του σχολείου, καθώς και έργα που έχουν σχεδιαστεί για να ενθαρρύνουν τη δημιουργική και κριτική σκέψη καθώς και την ομαδικότητα.
Επιπλέον, το SUJ παρέχει εκπαίδευση, κατάλληλα ψηφιακά και τεχνολογικά μέσα σε εκπαιδευτικούς, διασφαλίζοντας ότι οι ψηφιακές δεξιότητες εφαρμόζονται σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό πρόγραμμα – όχι μόνο στα μαθήματα πληροφορικής και τεχνολογίας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Skills Upload Jr Challenge δείτε εδώ.
Χαράλαμπος Μυλωνάς: Αυτά τα γυαλιά κάποιοι τα έχουν πραγματικά ανάγκη
Ο καθηγητής της μαθητικής ομάδας από τη Λέρο κ. Χαράλαμπος Μυλωνάς μιλάει σήμερα στο parapolitika.gr για την σπουδαία αυτή εφεύρεση.
Πώς προέκυψε η ιδέα των έξυπνων γυαλιών “A-Eye” και ποιό πρόβλημα έρχονται να λύσουν;
Ένας δικός μου άνθρωπος, ο Γ.Π. (συγγενικό μου πρόσωπο), αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης. Έτσι, μαζί με τα παιδιά, θελήσαμε να δημιουργήσουμε μια κατασκευή, με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, που όχι μόνο θα βοηθά ανθρώπους με αντίστοιχες δυσκολίες, αλλά ταυτόχρονα θα ευαισθητοποιεί και τον ευρύτερο κόσμο.
Όπως μας εξήγησε ο ίδιος ο Γ.Π., αλλά και η κυρία Φαρδέλα Θεοδώρα, Γενική Γραμματέας του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών, με την οποία είχαμε την τιμή να συνομιλήσουμε μαζί με τους μαθητές, οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με δυσκολίες που οι βλέποντες δεν φανταζόμαστε. Δεν μπορούν να διαβάσουν ημερομηνίες λήξης σε τρόφιμα και φάρμακα, να αναγνωρίσουν πινακίδες στον δρόμο ή να ξεχωρίσουν τα αντικείμενα που έχουν στο ντουλάπι τους.
Τα “A-Eye” είναι μια συσκευή προσαρμοσμένη σε ένα ζευγάρι γυαλιά. Περιλαμβάνει έναν μικροελεγκτή με κάμερα και μικρόφωνο, ο οποίος μπορεί να επικοινωνεί μέσω διαδικτύου με το ChatGPT. Ο χρήστης τραβά μία φωτογραφία και διατυπώνει μια ερώτηση σχετική με αυτήν — για παράδειγμα: «Τι περιέχει το κουτί που κρατάω στο χέρι μου;». Η εικόνα και η φωνητική ερώτηση αποστέλλονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία επιστρέφει μια απάντηση, την οποία ο χρήστης ακούει μέσω ηχητικής εξόδου.
Ποιά έρευνα χρειάστηκε να γίνει και ποιο το μεγαλύτερο εμπόδιο που κληθήκατε να ξεπεράσετε εσείς και οι μαθητές σας;
Αρχικά η ιδέα υλοποιήθηκε ως εφαρμογή για κινητά android. Όμως επειδή δεν ήταν τόσο εύχρηστη για το χρήστη με προβλήματα όρασης θελήσαμε να την υλοποιήσουμε ως ένα wearable. Αρχικά θεωρήσαμε ότι η ιδέα ήταν αρκετά φιλόδοξη για 4 μαθητές και ένα εκπαιδευτικό. Όμως είχαμε τη θέληση να το προσπαθήσουμε.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο που κληθήκαμε να ξεπεράσουμε ήταν οι επιλογές σε υλικά που υπήρχαν διαθέσιμα στην ελληνική αγορά, καθώς ήταν αρκετά περιορισμένες σε σχέση με το εξωτερικό, όμως καταφέραμε και ανταπεξήλθαμε. Έπειτα υπήρχε δυσκολία ως προς τον προγραμματισμό της συσκευής, όμως και σε αυτό τον τομέα τα καταφέραμε μαζί με τα παιδιά, με τη βοήθεια και της ίδιας της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ζείτε σ’ ένα ακριτικό νησί, τη Λέρο. Πώς επιχειρείτε να γεφυρώσετε, ως εκπαιδευτικός, τις μειωμένες ευκαιρίες και τα ερεθίσματα των μαθητών, συγκριτικά με όσα υπάρχουν σε μεγαλουπόλεις;
Η αλήθεια είναι ότι ζούμε σε ένα μικρό νησί, που κάποιες φορές μοιάζει να είναι μακριά από τα «κέντρα των εξελίξεων». Όμως δε σημαίνει ότι λείπει από τους μαθητές μας και τις μαθήτριές μας η φαντασία, η δημιουργικότητα και η επιθυμία να προσφέρουν στον κόσμο. Το μόνο που χρειάζονται είναι μία ευκαιρία. Αυτό ακριβώς προσφέρει το Generation Next, μία πρωτοβουλία του Ομίλου Vodafone σε συνεργασία με το Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό SciCo. Μας έδωσε τα εργαλεία, τη γνώση και την ώθηση για να τολμήσουμε. Μας έδειξε πως μπορούμε, από ένα απομακρυσμένο σχολείο, να φτιάξουμε κάτι που ίσως αγγίξει τις καρδιές των ανθρώπων σε κάθε γωνιά, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά γιατί όχι, του κόσμου.
Προσωπικά, ως εκπαιδευτικός, πιστεύω πως ο ρόλος μας είναι να είμαστε σε επαγρύπνηση και να μεταφέρουμε στους μαθητές μας κάθε σπίθα που μπορεί να ανάψει τη δημιουργικότητα και την αυτοπεποίθησή τους. Το “A-Eye” είναι η απόδειξη ότι ακόμα κι από ένα μικρό νησί μπορεί να ξεκινήσει κάτι μεγάλο.
Πώς επιλέξατε την ομάδα σας και τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση στον τρόπο με τον οποίο δούλεψαν τα παιδιά;
Η Ελένη, ο Άγγελος, ο Στέφανος και ο Γιώργος είναι από εκείνους τους μαθητές/τριες που ξεχωρίζουν για την αγάπη και την κλίση τους στην Πληροφορική. Όταν ζήτησα από τον καθηγητή Πληροφορικής του σχολείου μας, κ. Θεόπεμπτο Βροχίδη, να μου προτείνει 4 μαθητές/τριες για τη συμμετοχή μας στον διαγωνισμό Generation Next, μου συνέστησε τα συγκεκριμένα παιδιά. Επιλέξαμε αυτά τα παιδιά όχι μόνο επειδή γνωρίζαμε πως θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του διαγωνισμού, αλλά και γιατί πιστεύαμε ότι η συμμετοχή τους θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσης — και τελικά ως έναυσμα — για όλα τα παιδιά του σχολείου μας.
Αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν η σοβαρότητα με την οποία τα παιδιά αντιμετώπισαν το έργο τους. Δεν το είδαν σαν μία ακόμη σχολική εργασία, αλλά σαν μία αποστολή. Με συγκίνησε ιδιαίτερα η ενσυναίσθηση που έδειξαν απέναντι στους ανθρώπους που θέλησαν να βοηθήσουν. Δεν έφτιαξαν κάτι απλώς «για έναν διαγωνισμό», το έφτιαξαν για να αλλάξουν, έστω και λίγο, την καθημερινότητα κάποιου που το έχει πραγματικά ανάγκη.
Η βιωματική μάθηση είναι το «κλειδί» για ν’ αγαπήσουν τα παιδιά στο σχολείο; Έχουν γίνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση;
Πιστεύω πως η βιωματική μάθηση είναι πραγματικά το «κλειδί» για να αγαπήσουν τα παιδιά το σχολείο. Όταν οι μαθητές συμμετέχουν ενεργά, πειραματίζονται, συνεργάζονται και βλέπουν πώς συνδέεται η γνώση με την καθημερινότητά τους, τότε η μάθηση αποκτά νόημα. Δεν είναι απλώς μια υποχρέωση ή κάτι που πρέπει να θυμούνται για το διαγώνισμα· γίνεται εμπειρία. Στην Ελλάδα έχουν γίνει κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Στα σχολεία υλοποιούνται προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, Εκπαιδευτικοί Όμιλοι, πολιτιστικές δράσεις, εργαστήρια δεξιοτήτων. Εκεί βλέπεις παιδιά να συμμετέχουν με ενθουσιασμό, να δουλεύουν σε ομάδες, να δημιουργούν. Είναι εντυπωσιακό πόσο διαφορετική μπορεί να είναι η στάση τους όταν το σχολείο τους δίνει χώρο να εκφραστούν.
Από την άλλη, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε πως το σύστημα εξακολουθεί να είναι αρκετά «παραδοσιακό». Η πίεση των εξετάσεων, το φορτωμένο πρόγραμμα και η έλλειψη χρόνου δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στους εκπαιδευτικούς να εφαρμόσουν πιο βιωματικές προσεγγίσεις σε καθημερινή βάση. Κάποιες φορές μοιάζει σαν το σύστημα να πνίγει τη δημιουργικότητα, τόσο των παιδιών όσο και των εκπαιδευτικών.
Παρόλα αυτά, θεωρώ πως με την κατάλληλη υποστήριξη μπορεί το σχολείο να γίνει ένας χώρος που μπορεί να δώσει περισσότερη έμπνευση στα παιδιά.
Πείτε δύο λόγια για το πρόσφατο ταξίδι σας στο Βουκουρέστι, όπου μαζί με τους μαθητές σας παρουσιάσατε τα έξυπνα γυαλιά στο πλαίσιο ευρωπαϊκής εκδήλωσης
Ο διαγωνισμός Generation Next αποτελεί μέρος της πανευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Skills Upload Jr Challenge, που διεξάγεται σε 9 ευρωπαϊκές χώρες. Τον Μάρτιο, βρεθήκαμε στο Βουκουρέστι, όπου συγκεντρώθηκαν οι εννέα ομάδες που διακρίθηκαν στους αντίστοιχους εθνικούς διαγωνισμούς, με στόχο την παρουσίαση των προτάσεών τους. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά τις υπόλοιπες ομάδες, να ακούσουμε τις ιδέες τους, να ανταλλάξουμε εμπειρίες και να μοιραστούμε το κοινό μας πάθος για την καινοτομία και την τεχνολογία — όλα αυτά μέσα σε μια εξαιρετικά οργανωμένη και ζεστή διοργάνωση από τη Vodafone Ρουμανίας. Είχαμε τη χαρά να γνωρίσουμε υπέροχους ανθρώπους και να εμπνευστούμε από καινοτομίες που αναπτύσσει ο Όμιλος Vodafone προς όφελος της ανθρωπότητας. Ήταν μία μοναδική εμπειρία που θα θυμόμαστε για πάντα!
