Μο Φάρα: Σοκάρει με την ιστορία του ο διάσημος μαραθωνοδρόμος - «Έπεσα θύμα trafficking, αυτό δεν είναι καν το αληθινό μου όνομα»
«Αυτό που πραγματικά με έσωσε, αυτό που με έκανε διαφορετικό, ήταν ότι μπορούσα να τρέξω»
Σοκάρει ο διάσημος μαραθωνοδρόμος, Μο Φάρα, με την αποκάλυψή του πως έπεσε θύμα εμπορίας στη Βρετανία και πέρασε τα πρώτα του χρόνια σε οικιακή δουλεία.
Ειδικότερα, σε ένα ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο «The Real Mo Farah», το οποίο θα μεταδοθεί το βράδυ της Τετάρτης, ο Ολυμπιονίκης ανέτρεψε πλήρως την ήδη αξιοσημείωτη ιστορία της ζωής του. Μέχρι τώρα, ήταν γνωστό πως είχε πάει στο Ηνωμένο Βασίλειο για να ζήσει με τον πατέρα του, με την αλήθεια να είναι πολύ διαφορετική. Ο πατέρας του είχε πεθάνει, όντας ένα από τα θύματα του εμφυλίου πολέμου στη Σομαλία, ενώ ακόμη και το Μο Φάρα δεν είναι το πραγματικό του όνομα.
Σύμφωνα με την αρχική ιστορία, ο Μο Φάρα είχε φτάσει σε ηλικία 8 ετών στη Βρετανία και ζούσε με μια θεία και έναν θείο του, επειδή ο πατέρας του δεν ενδιαφερόταν και πολύ γι’ αυτόν. Γνωρίζοντας μόλις τρεις αγγλικές φράσεις - «Συγγνώμη», «πού είναι η τουαλέτα» και «Έλα λοιπόν» - γράφτηκε σε ένα σχολείο στο Φέλταμ του δυτικού Λονδίνου, όπου ζουν κυρίως λευκοί, και η άρνησή του να τον κοροϊδεύουν, τον έφερναν συχνά σε καβγάδες. Η ταραγμένη ανατροφή του απασχόλησε τις εφημερίδες αφότου πέτυχε το χρυσό νταμπλ – στα 5.000 και 10.000 μέτρα – στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 στο Λονδίνο. Αλλά όσα ήταν γνωστά για τη ζωή του, δεν ήταν αληθινά. Πράγματι, ο Μο Φάρα γεννήθηκε στην εμπόλεμη Σομαλία. Αλλά σχεδόν όλα τα υπόλοιπα για τα πρώτα χρόνια της ζωής του είναι μυθοπλασία. Και ίσως το πιο εντυπωσιακό είναι πως ο νεαρός Μο δεν πήγε νόμιμα στην Βρετανία. Αντ’ αυτού, ήταν θέμα εμπορίας και πέρασε χρόνια σε οικιακή δουλεία και εργαζόταν για την οικογένεια της γυναίκας που τον πήγε εκεί.
«Υπάρχει κάτι που δεν ξέρετε για μένα»
Στην αρχή του ντοκιμαντέρ του BBC, ο Μο Φάρα αναφέρει πως «υπάρχει κάτι που δεν ξέρετε για εμένα.Είναι ένα μυστικό που κρύβω από τότε που ήμουν παιδί. Και το να μπορώ να το αντιμετωπίσω και να μιλήσω για τα γεγονότα, πώς συνέβη, γιατί συνέβη, είναι δύσκολο. Ή αλήθεια είναι πως δεν είμαι αυτός που νομίζετε. Και τώρα, όποιο κι αν είναι το κόστος, πρέπει να πω την πραγματική ιστορία».
Ο ίδιος δείχνει το έγγραφο της βίζας του σε ένα σημείο του ντοκιμαντέρ, σημειώνοντας: «Ναι, αυτή είναι η φωτογραφία μου, αλλά δεν είναι αυτό το όνομά μου». Στην πραγματικότητα, ο Μο Φάρα γεννήθηκε ως Χουσεϊν Αμπντί Καχίν, κάτι που κατάλαβε πλήρως πολύ αργότερα.
H Σομαλία, ο θάνατος του πατέρα και η Βρετανία
Εν αντιθέσει με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ο Μο Φάρα ξεκίνησε τη ζωή του σε ένα αγρόκτημα στη Σομαλία με τους γονείς του Αμπντί και Αϊσα και τα αδέρφια του, συμπεριλαμβανομένου του δίδυμου αδερφού του Χασάν. Η οικογένειά του διαλύθηκε, ωστόσο, όταν ο πατέρας του πέθανε στον πόλεμο όταν ο Μο ήταν 4 ετών. Χωρισμένοι από την μητέρα του, ο ίδιος και ο Χασάν στάλθηκαν να ζήσουν με συγγενείς στο Τζιμπουτί.
Σε ηλικία 8 ετών, μια γυναίκα που δεν γνώριζε και με την οποία δεν είχε καμία συγγένεια τον μετέφερε αεροπορικώς στη Βρετανία. Του είπαν ότι θα τον πήγαιναν στην Ευρώπη για να ζήσει με συγγενής εκεί – κάτι για το οποίο λέει ότι ήταν «ενθουσιασμένος». «Δεν είχα ξαναμπεί σε αεροπλάνο» λέει.
Η γυναίκα του είπε να πει ότι το όνομά του ήταν Μοχάμεντ. Λέει ότι είχε μαζί της πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα που έδειχναν τη φωτογραφία του δίπλα στο όνομα «Μοχάμεντ Φάρα». Κι όταν έφτασαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η γυναίκα τον πήγε στο διαμέρισμά της στο Χούνσλοου στο δυτικό Λονδίνο και του πήρε το χαρτί με τα στοιχεία επικοινωνίας των συγγενών του. «Ακριβώς μπροστά μου, το έσκισε και πέταξε τα κομμάτια στα σκουπίδια. Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι είχα μπλέξει» λέει.
Ο ίδιος ανέφερε ότι έπρεπε να κάνει δουλειές του σπιτιού και να φροντίζει τα παιδιά «εάν ήθελα να έχω φαγητό». Λέει πως η γυναίκα του είπε: «Αν θέλεις να ξαναδείς την οικογένειά σου, μην πεις τίποτα». «Συχνά κλειδωνόμουν στο μπάνιο και έκλαιγα» προσθέτει.
Για πρώτη φορά γράφτηκε σε σχολείο στα 12 του χρόνια, καθώς η οικογένειά του στην αρχή δεν του το επέτρεπε. Το προσωπικό του σχολείου πληροφορήθηκε πως ο Μο ήταν πρόσφυγας από τη Σομαλία. Η παλιά καθηγήτριά του Σάρα Ρένι λέει στο BBC πως ήρθε στο σχολείο «απεριποίητος και αφρόντιστος», πως μιλούσε ελάχιστα αγγλικά και πως ήταν ένα «συναισθηματικά και πολιτισμικά αποξενωμένο» παιδί.
Πώς νίκησε στη ζωή
Ο καθηγητής φυσικής αγωγής Άλαν Γουάτκινσον, παρατήρησε μια μεταμόρφωση στο νεαρό αγόρι όταν μπήκε στο στίβο. «Η μόνη γλώσσα που φαινόταν να καταλαβαίνει ήταν η γλώσσα της γυμναστικής και του αθλητισμού» λέει. Σύμφωνα με τον ίδιο τον μαραθωνοδρόμο, ο αθλητισμός ήταν μια σανίδα σωτηρίας γι’ αυτόν, καθώς «το μόνο πράγμα που μπορούσα να κάνω για να ξεφύγω από αυτή την κατάσταση ήταν να βγω έξω και να τρέξω».
Ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε στον καθηγητή την πραγματική του ταυτότητα, τα δεινά που πέρασε και την οικογένεια για την οποία αναγκαζόταν να εργάζεται. Ο καθηγητής φυσικής αγωγής επικοινώνησε με τις κοινωνικές υπηρεσίες και βοήθησε τον Μο Φάρα να ανατεθεί σε μια άλλη οικογένεια με καταγωγή από την Σομαλία. «Μου έλειπε ακόμα η πραγματική μου οικογένεια, αλλά από εκείνη τη στιγμή, όλα έγιναν καλύτερα» λέει ο Ολυμπιονίκης μαραθωνοδρόμος. «Ένιωσα ότι πολλά πράγματα έφυγαν από τους ώμους μου και ένιωσα ο εαυτός μου. Τότε ήταν που βγήκε ο Μο – ο πραγματικός Μο».
Άρχισε να γίνεται γνωστός ως αθλητής και σε ηλικία 14 ετών προσκλήθηκε να αγωνιστεί σε έναν αγώνα στη Λετονία – αλλά δεν είχε ταξιδιωτικά έγγραφα. Ο γυμναστής του από το σχολείο τον βοήθησε να υποβάλει αίτηση για βρετανική υπηκοότητα με το όνομα Μοχάμεντ Φάρα, η οποία του χορηγήθηκε τον Ιούλιο του 2000.
«Αυτό που με έσωσε ήταν το τρέξιμο»
Όπως λέει ο Μο Φάρα, θέλει να διηγηθεί την ιστορία του για να αμφισβητήσει τις αντιλήψεις του κοινό σχετικά με την εμπορία ανθρώπων και τη δουλειά. «Δεν είχα ιδέα ότι υπήρχαν τόσοι πολλοί άνθρωποι που περνούσαν ακριβώς τα ίδια με εμένα. Αυτό δείχνει πόσο τυχερός ήμουν» λέει. «Αυτό που πραγματικά με έσωσε, αυτό που με έκανε διαφορετικό, ήταν ότι μπορούσα να τρέξω».
Ειδικότερα, σε ένα ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο «The Real Mo Farah», το οποίο θα μεταδοθεί το βράδυ της Τετάρτης, ο Ολυμπιονίκης ανέτρεψε πλήρως την ήδη αξιοσημείωτη ιστορία της ζωής του. Μέχρι τώρα, ήταν γνωστό πως είχε πάει στο Ηνωμένο Βασίλειο για να ζήσει με τον πατέρα του, με την αλήθεια να είναι πολύ διαφορετική. Ο πατέρας του είχε πεθάνει, όντας ένα από τα θύματα του εμφυλίου πολέμου στη Σομαλία, ενώ ακόμη και το Μο Φάρα δεν είναι το πραγματικό του όνομα.
Σύμφωνα με την αρχική ιστορία, ο Μο Φάρα είχε φτάσει σε ηλικία 8 ετών στη Βρετανία και ζούσε με μια θεία και έναν θείο του, επειδή ο πατέρας του δεν ενδιαφερόταν και πολύ γι’ αυτόν. Γνωρίζοντας μόλις τρεις αγγλικές φράσεις - «Συγγνώμη», «πού είναι η τουαλέτα» και «Έλα λοιπόν» - γράφτηκε σε ένα σχολείο στο Φέλταμ του δυτικού Λονδίνου, όπου ζουν κυρίως λευκοί, και η άρνησή του να τον κοροϊδεύουν, τον έφερναν συχνά σε καβγάδες. Η ταραγμένη ανατροφή του απασχόλησε τις εφημερίδες αφότου πέτυχε το χρυσό νταμπλ – στα 5.000 και 10.000 μέτρα – στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 στο Λονδίνο. Αλλά όσα ήταν γνωστά για τη ζωή του, δεν ήταν αληθινά. Πράγματι, ο Μο Φάρα γεννήθηκε στην εμπόλεμη Σομαλία. Αλλά σχεδόν όλα τα υπόλοιπα για τα πρώτα χρόνια της ζωής του είναι μυθοπλασία. Και ίσως το πιο εντυπωσιακό είναι πως ο νεαρός Μο δεν πήγε νόμιμα στην Βρετανία. Αντ’ αυτού, ήταν θέμα εμπορίας και πέρασε χρόνια σε οικιακή δουλεία και εργαζόταν για την οικογένεια της γυναίκας που τον πήγε εκεί.
«Υπάρχει κάτι που δεν ξέρετε για μένα»
Στην αρχή του ντοκιμαντέρ του BBC, ο Μο Φάρα αναφέρει πως «υπάρχει κάτι που δεν ξέρετε για εμένα.Είναι ένα μυστικό που κρύβω από τότε που ήμουν παιδί. Και το να μπορώ να το αντιμετωπίσω και να μιλήσω για τα γεγονότα, πώς συνέβη, γιατί συνέβη, είναι δύσκολο. Ή αλήθεια είναι πως δεν είμαι αυτός που νομίζετε. Και τώρα, όποιο κι αν είναι το κόστος, πρέπει να πω την πραγματική ιστορία».Ο ίδιος δείχνει το έγγραφο της βίζας του σε ένα σημείο του ντοκιμαντέρ, σημειώνοντας: «Ναι, αυτή είναι η φωτογραφία μου, αλλά δεν είναι αυτό το όνομά μου». Στην πραγματικότητα, ο Μο Φάρα γεννήθηκε ως Χουσεϊν Αμπντί Καχίν, κάτι που κατάλαβε πλήρως πολύ αργότερα.
H Σομαλία, ο θάνατος του πατέρα και η Βρετανία
Εν αντιθέσει με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ο Μο Φάρα ξεκίνησε τη ζωή του σε ένα αγρόκτημα στη Σομαλία με τους γονείς του Αμπντί και Αϊσα και τα αδέρφια του, συμπεριλαμβανομένου του δίδυμου αδερφού του Χασάν. Η οικογένειά του διαλύθηκε, ωστόσο, όταν ο πατέρας του πέθανε στον πόλεμο όταν ο Μο ήταν 4 ετών. Χωρισμένοι από την μητέρα του, ο ίδιος και ο Χασάν στάλθηκαν να ζήσουν με συγγενείς στο Τζιμπουτί.Σε ηλικία 8 ετών, μια γυναίκα που δεν γνώριζε και με την οποία δεν είχε καμία συγγένεια τον μετέφερε αεροπορικώς στη Βρετανία. Του είπαν ότι θα τον πήγαιναν στην Ευρώπη για να ζήσει με συγγενής εκεί – κάτι για το οποίο λέει ότι ήταν «ενθουσιασμένος». «Δεν είχα ξαναμπεί σε αεροπλάνο» λέει.
Η γυναίκα του είπε να πει ότι το όνομά του ήταν Μοχάμεντ. Λέει ότι είχε μαζί της πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα που έδειχναν τη φωτογραφία του δίπλα στο όνομα «Μοχάμεντ Φάρα». Κι όταν έφτασαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η γυναίκα τον πήγε στο διαμέρισμά της στο Χούνσλοου στο δυτικό Λονδίνο και του πήρε το χαρτί με τα στοιχεία επικοινωνίας των συγγενών του. «Ακριβώς μπροστά μου, το έσκισε και πέταξε τα κομμάτια στα σκουπίδια. Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι είχα μπλέξει» λέει.
Ο ίδιος ανέφερε ότι έπρεπε να κάνει δουλειές του σπιτιού και να φροντίζει τα παιδιά «εάν ήθελα να έχω φαγητό». Λέει πως η γυναίκα του είπε: «Αν θέλεις να ξαναδείς την οικογένειά σου, μην πεις τίποτα». «Συχνά κλειδωνόμουν στο μπάνιο και έκλαιγα» προσθέτει.
Για πρώτη φορά γράφτηκε σε σχολείο στα 12 του χρόνια, καθώς η οικογένειά του στην αρχή δεν του το επέτρεπε. Το προσωπικό του σχολείου πληροφορήθηκε πως ο Μο ήταν πρόσφυγας από τη Σομαλία. Η παλιά καθηγήτριά του Σάρα Ρένι λέει στο BBC πως ήρθε στο σχολείο «απεριποίητος και αφρόντιστος», πως μιλούσε ελάχιστα αγγλικά και πως ήταν ένα «συναισθηματικά και πολιτισμικά αποξενωμένο» παιδί.
Πώς νίκησε στη ζωή
Ο καθηγητής φυσικής αγωγής Άλαν Γουάτκινσον, παρατήρησε μια μεταμόρφωση στο νεαρό αγόρι όταν μπήκε στο στίβο. «Η μόνη γλώσσα που φαινόταν να καταλαβαίνει ήταν η γλώσσα της γυμναστικής και του αθλητισμού» λέει. Σύμφωνα με τον ίδιο τον μαραθωνοδρόμο, ο αθλητισμός ήταν μια σανίδα σωτηρίας γι’ αυτόν, καθώς «το μόνο πράγμα που μπορούσα να κάνω για να ξεφύγω από αυτή την κατάσταση ήταν να βγω έξω και να τρέξω».Ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε στον καθηγητή την πραγματική του ταυτότητα, τα δεινά που πέρασε και την οικογένεια για την οποία αναγκαζόταν να εργάζεται. Ο καθηγητής φυσικής αγωγής επικοινώνησε με τις κοινωνικές υπηρεσίες και βοήθησε τον Μο Φάρα να ανατεθεί σε μια άλλη οικογένεια με καταγωγή από την Σομαλία. «Μου έλειπε ακόμα η πραγματική μου οικογένεια, αλλά από εκείνη τη στιγμή, όλα έγιναν καλύτερα» λέει ο Ολυμπιονίκης μαραθωνοδρόμος. «Ένιωσα ότι πολλά πράγματα έφυγαν από τους ώμους μου και ένιωσα ο εαυτός μου. Τότε ήταν που βγήκε ο Μο – ο πραγματικός Μο».
Άρχισε να γίνεται γνωστός ως αθλητής και σε ηλικία 14 ετών προσκλήθηκε να αγωνιστεί σε έναν αγώνα στη Λετονία – αλλά δεν είχε ταξιδιωτικά έγγραφα. Ο γυμναστής του από το σχολείο τον βοήθησε να υποβάλει αίτηση για βρετανική υπηκοότητα με το όνομα Μοχάμεντ Φάρα, η οποία του χορηγήθηκε τον Ιούλιο του 2000.
