Μαρόκο - Γαλλία: Πώς σκάρωσε η ζωή να παίξει το Μαρόκο στη σειρά με τις ομάδες των τριών χωρών που το καταδυνάστευσαν
Το ποδόσφαιρο έστησε την πλάνη του στα ζευγαρώματα και οι Αφρικανοί τίθενται απέναντι στο πρώην προτεκτοράτο, όμως είναι και μια μάχη μεταξύ αδελφών
Λευτερης Ελευθεριου
Η ιστορία του Μαρόκο δεν είναι απίθανη μόνο επειδή έφτασε στα ημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Κατάρ. Είναι ο τρόπος που του έκανε και οι ομάδες που απέκλεισε για να βρίσκεται εκεί και να προετοιμάζεται για τον ημιτελικό της Τετάρτης, στο «Al-Bayt», με τη Γαλλία.
Με την Ισπανία και την Πορτογαλία η χώρα της Βόρειας Αφρικής συνορεύει στον χάρτη. Οι επιρροές που το Μαρόκο έχει από τις δύο χώρες είναι τεράστια. Με τους Ισπανούς έχει μπλεχτεί σε πόλεμο, ημερών, μηνών ή χρόνων, σημαντικό αριθμό φορών. Πρόκειται για ιστορία περίπου 1.000 ετών, χωρίς υπερβολή.
Από το 1086 και τη μάχη του Σαγράχας έως το 2012 και τη σύγκρουση του Πενιόλ ντε Βελέζ ντε λα Γκομέρα, έχουν γίνει τουλάχιστον 37 μάχες μεταξύ Μαροκινών και Ισπανών, κάτι που πρακτικά σημαίνει μία κάθε περίπου 25 χρόνια.
Με την Πορτογαλία, αν και τους τελευταίους αιώνες, μαχαίρι από το 1774 που οι δύο χώρες υπέγραψαν το Σύμφωνο Ειρήνης και Φιλίας, η κατάσταση έχει λειανθεί και έχουν φτάσει σε επίπεδο φιλίας -αρκεί να παρακολούθησε κάποιος τον προημιτελικό του Σαββάτου για να δει πώς συμπεριφέρονταν οι ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων σε συνάρτηση με τον αντίπαλο-, δεν εξέλειψαν οι μάχες.
Οι Πορτογάλοι έκαναν διάφορες επιχειρήσεις στη χώρα της Βόρειας Αφρικής από το 1415 έως το 1541, σε έξι πόλεις. Το Μαρόκο περιήλθε σε πορτογαλική κατοχή, ενώ και η Ισπανία και η Αγγλία... άπλωσαν τα χέρια τους με βάση συμφωνίες που έκαναν με τους κατακτητές. Από το 1541 έως το 1769 κράτησε ο αγώνας για την ανάκτηση των εδαφών τους και ολοκληρώθηκε με τη φυγή των Ιβήρων από το Μαγκαζάν.
Τώρα, απέναντί του βρίσκεται η Γαλλία. Είναι άξιο απορίας πώς σκάρωσε η ζωή μια τέτοια πλάκα, να παίξει το Μαρόκο στη σειρά με τις ομάδες των τριών χωρών που το καταδυνάστευσαν. Είναι σαν μια μινιατούρα αγώνων ανεξαρτησίας αιώνων και μπορεί να είναι στερεότυπο, αλλά δεν μπορούσε καν κάποιος να το σχεδιάσει.
Ένας σκηνοθέτης, επί παραδείγματι, που θα ήθελε να κάνει μια τέτοια ιστορία, θα «έκοβε» μία από τις τρεις χώρες, διότι θα φοβόταν ότι δεν θα ήταν αρκετά πειστικός πως αυτό που θα έκανε θα γινόταν στην αληθινή ζωή.
Η Γαλλία είχε επί 44 χρόνια, από το 1912 έως το 1956, προτεκτοράτο στο Μαρόκο. Οι Μαροκινοί δεν υιοθέτησαν απλώς τις συνήθειές τους, αλλά μετοίκησαν στη χώρα της Δυτικής Ευρώπης, που βρήκε στην εξωτική Αφρική, αλλά και σε άλλα σημεία των ωκεανών, είτε πρόκειται για τον Ινδικό είτε για τους Ατλαντικό και Ειρηνικό, τον εξωτικό χώρο για να ξαλαφρώνει την καταπιεσμένη ψυχή της.
Δίχως Μαροκινούς, πάει να πει, δεν θα υπήρχαν προάστια.
Και μπορεί η πιο γνωστή ταινία που συνδέει τις δύο χώρες, η «Καζαμπλάνκα» του 1942, να γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στο Χόλιγουντ, αφού, κιόλας, μαινόταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος με το συμφέρον του Αδόλφου Χίτλερ να βρίσκεται στη Μαύρη Ήπειρο, όμως η ατάκα που λέει ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ στον Κλοντ Ρέιμς στο τέλος, το «θα έχουμε για πάντα το Παρίσι», είναι ενδεικτική.
Όχι μόνο για τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και για τον Βαλίντ Ρεγκραγί, τον Ρομάν Σαΐς και τον Σοφιάν Μπουφάλ. Εμμέσως, και τον Ασράφ Χακίμι.
Μόνο δύο ποδοσφαιριστές από εκείνους που έπαιξαν βασικοί στο παιχνίδι με την Ισπανία γεννήθηκαν στο Μαρόκο, ο Ναγέφ Αγκέρ και ο Αζεντίν Ουνάχι. Δύο, επίσης, γεννήθηκαν στη Γαλλία. Ο αρχηγός της ομάδας, Ρομάν Σαΐς, είδε το πρώτο φως σε μια περιοχή που ονομάζεται Μπουρζ ντε Πιζ και βρίσκεται στις Άλπεις.
Ο Σοφιάν Μπουφάλ, ένας από τους αξιοσημείωτους ντριμπλέρ αυτής της διοργάνωσης, γεννήθηκε στο Παρίσι.
Και ο προπονητής που έχει κάνει την περισσότερη εντύπωση απ' όλους σε αυτήν τη διοργάνωση, ο Βαλίντ Ρεγκραγκί, δηλώθηκε ως νέος άνθρωπος στις 23 Σεπτεμβρίου του 1975, στο ληξιαρχείο του Κορμπέλ-Εσόνς, στα προάστια του Παρισιού.
Για τους Μαροκινούς, ο δρόμος δεν έχει γυρισμό. Άτυχο μέσα στην τύχη να έχει μία από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία του σε αυτό το πέρασμα, η αναμέτρηση με τη Γαλλία δημιουργεί εξ ορισμού μια αγωνία πιο βαθιά από εκείνη που θα περίμενε κάποιος από τα συμπαρομαρτούντα ενός ποδοσφαιρικού παιχνιδιού.
Είναι οι Μαγκρέμπ με την κρίση ταυτότητας, τον εξευρωπαϊσμό και τις αραβικές συνήθειες, που θα υποφέρουν περισσότερο σε περίπτωση ήττας και θα νιώσουν ελεύθεροι σε περίπτωση νίκης. Κι αυτό ισχύει από τις δύο πλευρές. Ποιος θεωρεί ότι οι Γάλλοι δεν περιμένουν στη γωνία τον Κιλιάν Εμπαπέ για να του υπενθυμίζουν ότι είναι Καμερουνέζος ή Αλγερινός, δεν τους νοιάζει, αλλά πάντως όχι Γάλλος;
Τα προάστια τρέμουν συθέμελα που χρειάζονται τις νίκες στο ποδόσφαιρο για να μπορούν απλώς να έχουν μια παρουσία που για λίγο χρόνο δεν θα υποτιμάται. Το 1998, όταν η Γαλλία του Ζιντάν εφορμούσε προς την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ήταν ακριβώς οι ίδιες μάρκες στο τραπέζι, απόδειξη ότι οι καταστάσεις παίρνουν αιώνες για να αλλάξουν.
Αν μη τι άλλο, η αίσθηση της επιβίωσης στη χλωρίδα του οικοσυστήματος αφορά σε παιδιά από το Μαρόκο που γεννήθηκαν στο Βέλγιο και την Ολλανδία, όπως ο Ασράφ Χακίμι και ο Χακίμ Ζίγες. Αλλά και σε παιδιά από χώρες της Αφρικής που γεννήθηκαν στη Γαλλία - και η εθνική ομάδα, πια, είναι γεμάτη από τέτοια.
Ένας συνεχιζόμενος αγώνας απόδειξης, που δημιουργείται από την τάση να χρησιμοποιούνται από τους αποικιοκράτες όπου τους χρειάζονται και να αποδομούνται όταν αποτυγχάνουν. Να η νέα επεκτατική πολιτική: να χρησιμοποιείς τους μετανάστες σου ως διαφήμιση ικανοτήτων χωρίς να το κουνάς ρούπι και, όταν ηττώνται, να τους αποκαλείς Άραβες και μαύρους.
Γι’ αυτό, κιόλας, εκείνο το εκπληκτικό βίντεο που ξαναείδε το φως της δημοσιότητας, με τον Εμπαπέ και τον Χακίμι, έχει τη δική του σημασία. Δύο φίλοι, συμπαίκτες στην Παρί Σεν Ζερμέν, που βρίσκονταν τον Ιανουάριο του 2022 στο «Education City». Ο ένας προλόγισε ότι θα συναντηθεί με τον άλλον στο Παγκόσμιο Κύπελλο και ο άλλος συμπλήρωνε με καταφατικό τρόπο, αν και ψιθυριστά, ότι θα τον κρατήσει στα ρηχά.
Έφτασε η ώρα και μπορεί να μην είναι το «Education City», αλλά το «Al-Bayt» το γήπεδο που θα γίνει στις 21:00 την Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου ο δεύτερος ημιτελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αλλά η θλιβερή συνειδητοποίηση (ενδεχομένως και με αρκετά στοιχεία αυθυποβολής) ότι ο νέος κόσμος είναι ο παλιός κόσμος μεταμφιεσμένος, αρκεί για να βουτήξεις δίχως μάσκα και αναπνευστήρα στον βυθό της μελαγχολίας.
Αν περνάει η ποιότητα της ύπαρξης από ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι 90 λεπτών, που ενδεχομένως καθορίζεται από μια στιγμή -από την οποία δεν πρέπει να προσδιορίζεται η οντότητα-, τα σύνδρομα που έχουν αφήσει οι λεηλασίες δεν γίνεται απλώς να λυθούν από τον θαυμαστό κόσμο των προσμείξεων.
Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα sportday.gr
Με την Ισπανία και την Πορτογαλία η χώρα της Βόρειας Αφρικής συνορεύει στον χάρτη. Οι επιρροές που το Μαρόκο έχει από τις δύο χώρες είναι τεράστια. Με τους Ισπανούς έχει μπλεχτεί σε πόλεμο, ημερών, μηνών ή χρόνων, σημαντικό αριθμό φορών. Πρόκειται για ιστορία περίπου 1.000 ετών, χωρίς υπερβολή.
Από το 1086 και τη μάχη του Σαγράχας έως το 2012 και τη σύγκρουση του Πενιόλ ντε Βελέζ ντε λα Γκομέρα, έχουν γίνει τουλάχιστον 37 μάχες μεταξύ Μαροκινών και Ισπανών, κάτι που πρακτικά σημαίνει μία κάθε περίπου 25 χρόνια.
Με την Πορτογαλία, αν και τους τελευταίους αιώνες, μαχαίρι από το 1774 που οι δύο χώρες υπέγραψαν το Σύμφωνο Ειρήνης και Φιλίας, η κατάσταση έχει λειανθεί και έχουν φτάσει σε επίπεδο φιλίας -αρκεί να παρακολούθησε κάποιος τον προημιτελικό του Σαββάτου για να δει πώς συμπεριφέρονταν οι ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων σε συνάρτηση με τον αντίπαλο-, δεν εξέλειψαν οι μάχες.
Οι Πορτογάλοι έκαναν διάφορες επιχειρήσεις στη χώρα της Βόρειας Αφρικής από το 1415 έως το 1541, σε έξι πόλεις. Το Μαρόκο περιήλθε σε πορτογαλική κατοχή, ενώ και η Ισπανία και η Αγγλία... άπλωσαν τα χέρια τους με βάση συμφωνίες που έκαναν με τους κατακτητές. Από το 1541 έως το 1769 κράτησε ο αγώνας για την ανάκτηση των εδαφών τους και ολοκληρώθηκε με τη φυγή των Ιβήρων από το Μαγκαζάν.
Τώρα, απέναντί του βρίσκεται η Γαλλία. Είναι άξιο απορίας πώς σκάρωσε η ζωή μια τέτοια πλάκα, να παίξει το Μαρόκο στη σειρά με τις ομάδες των τριών χωρών που το καταδυνάστευσαν. Είναι σαν μια μινιατούρα αγώνων ανεξαρτησίας αιώνων και μπορεί να είναι στερεότυπο, αλλά δεν μπορούσε καν κάποιος να το σχεδιάσει.
Ένας σκηνοθέτης, επί παραδείγματι, που θα ήθελε να κάνει μια τέτοια ιστορία, θα «έκοβε» μία από τις τρεις χώρες, διότι θα φοβόταν ότι δεν θα ήταν αρκετά πειστικός πως αυτό που θα έκανε θα γινόταν στην αληθινή ζωή.
Η Γαλλία είχε επί 44 χρόνια, από το 1912 έως το 1956, προτεκτοράτο στο Μαρόκο. Οι Μαροκινοί δεν υιοθέτησαν απλώς τις συνήθειές τους, αλλά μετοίκησαν στη χώρα της Δυτικής Ευρώπης, που βρήκε στην εξωτική Αφρική, αλλά και σε άλλα σημεία των ωκεανών, είτε πρόκειται για τον Ινδικό είτε για τους Ατλαντικό και Ειρηνικό, τον εξωτικό χώρο για να ξαλαφρώνει την καταπιεσμένη ψυχή της.
Δίχως Μαροκινούς, πάει να πει, δεν θα υπήρχαν προάστια.
Και μπορεί η πιο γνωστή ταινία που συνδέει τις δύο χώρες, η «Καζαμπλάνκα» του 1942, να γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στο Χόλιγουντ, αφού, κιόλας, μαινόταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος με το συμφέρον του Αδόλφου Χίτλερ να βρίσκεται στη Μαύρη Ήπειρο, όμως η ατάκα που λέει ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ στον Κλοντ Ρέιμς στο τέλος, το «θα έχουμε για πάντα το Παρίσι», είναι ενδεικτική.
Όχι μόνο για τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και για τον Βαλίντ Ρεγκραγί, τον Ρομάν Σαΐς και τον Σοφιάν Μπουφάλ. Εμμέσως, και τον Ασράφ Χακίμι.
Η απίστευτη προφητεία του Εμπαπέ και ο Χακίμι
Μόνο δύο ποδοσφαιριστές από εκείνους που έπαιξαν βασικοί στο παιχνίδι με την Ισπανία γεννήθηκαν στο Μαρόκο, ο Ναγέφ Αγκέρ και ο Αζεντίν Ουνάχι. Δύο, επίσης, γεννήθηκαν στη Γαλλία. Ο αρχηγός της ομάδας, Ρομάν Σαΐς, είδε το πρώτο φως σε μια περιοχή που ονομάζεται Μπουρζ ντε Πιζ και βρίσκεται στις Άλπεις.
Ο Σοφιάν Μπουφάλ, ένας από τους αξιοσημείωτους ντριμπλέρ αυτής της διοργάνωσης, γεννήθηκε στο Παρίσι.
Και ο προπονητής που έχει κάνει την περισσότερη εντύπωση απ' όλους σε αυτήν τη διοργάνωση, ο Βαλίντ Ρεγκραγκί, δηλώθηκε ως νέος άνθρωπος στις 23 Σεπτεμβρίου του 1975, στο ληξιαρχείο του Κορμπέλ-Εσόνς, στα προάστια του Παρισιού.
Για τους Μαροκινούς, ο δρόμος δεν έχει γυρισμό. Άτυχο μέσα στην τύχη να έχει μία από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία του σε αυτό το πέρασμα, η αναμέτρηση με τη Γαλλία δημιουργεί εξ ορισμού μια αγωνία πιο βαθιά από εκείνη που θα περίμενε κάποιος από τα συμπαρομαρτούντα ενός ποδοσφαιρικού παιχνιδιού.
Είναι οι Μαγκρέμπ με την κρίση ταυτότητας, τον εξευρωπαϊσμό και τις αραβικές συνήθειες, που θα υποφέρουν περισσότερο σε περίπτωση ήττας και θα νιώσουν ελεύθεροι σε περίπτωση νίκης. Κι αυτό ισχύει από τις δύο πλευρές. Ποιος θεωρεί ότι οι Γάλλοι δεν περιμένουν στη γωνία τον Κιλιάν Εμπαπέ για να του υπενθυμίζουν ότι είναι Καμερουνέζος ή Αλγερινός, δεν τους νοιάζει, αλλά πάντως όχι Γάλλος;
Τα προάστια τρέμουν συθέμελα που χρειάζονται τις νίκες στο ποδόσφαιρο για να μπορούν απλώς να έχουν μια παρουσία που για λίγο χρόνο δεν θα υποτιμάται. Το 1998, όταν η Γαλλία του Ζιντάν εφορμούσε προς την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ήταν ακριβώς οι ίδιες μάρκες στο τραπέζι, απόδειξη ότι οι καταστάσεις παίρνουν αιώνες για να αλλάξουν.
Αν μη τι άλλο, η αίσθηση της επιβίωσης στη χλωρίδα του οικοσυστήματος αφορά σε παιδιά από το Μαρόκο που γεννήθηκαν στο Βέλγιο και την Ολλανδία, όπως ο Ασράφ Χακίμι και ο Χακίμ Ζίγες. Αλλά και σε παιδιά από χώρες της Αφρικής που γεννήθηκαν στη Γαλλία - και η εθνική ομάδα, πια, είναι γεμάτη από τέτοια.
Ένας συνεχιζόμενος αγώνας απόδειξης, που δημιουργείται από την τάση να χρησιμοποιούνται από τους αποικιοκράτες όπου τους χρειάζονται και να αποδομούνται όταν αποτυγχάνουν. Να η νέα επεκτατική πολιτική: να χρησιμοποιείς τους μετανάστες σου ως διαφήμιση ικανοτήτων χωρίς να το κουνάς ρούπι και, όταν ηττώνται, να τους αποκαλείς Άραβες και μαύρους.
Γι’ αυτό, κιόλας, εκείνο το εκπληκτικό βίντεο που ξαναείδε το φως της δημοσιότητας, με τον Εμπαπέ και τον Χακίμι, έχει τη δική του σημασία. Δύο φίλοι, συμπαίκτες στην Παρί Σεν Ζερμέν, που βρίσκονταν τον Ιανουάριο του 2022 στο «Education City». Ο ένας προλόγισε ότι θα συναντηθεί με τον άλλον στο Παγκόσμιο Κύπελλο και ο άλλος συμπλήρωνε με καταφατικό τρόπο, αν και ψιθυριστά, ότι θα τον κρατήσει στα ρηχά.
Έφτασε η ώρα και μπορεί να μην είναι το «Education City», αλλά το «Al-Bayt» το γήπεδο που θα γίνει στις 21:00 την Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου ο δεύτερος ημιτελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αλλά η θλιβερή συνειδητοποίηση (ενδεχομένως και με αρκετά στοιχεία αυθυποβολής) ότι ο νέος κόσμος είναι ο παλιός κόσμος μεταμφιεσμένος, αρκεί για να βουτήξεις δίχως μάσκα και αναπνευστήρα στον βυθό της μελαγχολίας.
Αν περνάει η ποιότητα της ύπαρξης από ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι 90 λεπτών, που ενδεχομένως καθορίζεται από μια στιγμή -από την οποία δεν πρέπει να προσδιορίζεται η οντότητα-, τα σύνδρομα που έχουν αφήσει οι λεηλασίες δεν γίνεται απλώς να λυθούν από τον θαυμαστό κόσμο των προσμείξεων.
Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα sportday.gr
