Στέλιος Ψύχος στα «Παραπολιτικά»: «Ο Πελέ περνούσε τους παίκτες σαν εµπόδια» - Ο παλαίμαχος άσος του Ολυμπιακού μιλά για το θρυλικό ματς με τη Σάντος το 1961
Όταν οι «ερυθρόλευκοι» νίκησαν τη μεγάλη ομάδα των Βραζιλιάνων
Λευτερης Ελευθεριου
Από την ομάδα του Ολυμπιακού, που νίκησε 2-1 τη Σάντος του Πελέ στις 4 Ιουλίου του 1961 στη Λεωφόρο, δύο μέλη είναι ακόμη ζώντα. Ο Γιώργος Σιδέρης και ο Στέλιος Ψύχος.
Οι Βραζιλιάνοι προέρχονταν από ευρωπαϊκό τουρ και ο Πελέ είχε ήδη τις διαστάσεις μύθου, ενώ οι «Santasticos» συνέτριβαν οποιονδήποτε βρισκόταν στο διάβα τους. Η Μπενφίκα του Εουσέμπιο είχε υποκλιθεί, όπως και η Γιουβέντους του Ομαρ Σίβορι και η Ιντερ των Ελένιο Ερέρα και Σάντρο Ματσόλα, ενώ η ΑΕΚ είχε ηττηθεί 3-0 και ο Παναθηναϊκός 3-2.
Συγκεκριμένα, ότι έπαιξε για τρία λεπτά σε εκείνο το παιχνίδι. «Τραυματίστηκε ο συγχωρεμένος Αντώνης Ποσειδών και με έσπρωξαν μέσα στον αγωνιστικό χώρο», λέει τώρα ο πολυαθλητής και συνεχίζει: «Υστερα από δύο-τρία λεπτά, μόλις καλυτέρευσε, βγήκα εκτός. Ύστερα από χρόνια, σε μια εκδήλωση βετεράνων, το είπα στον Κώστα Πολυχρονίου και δεν με πίστευε». Ο Ψύχος, γιος κουρδιστή πιάνων, θυμάται ότι «ο Πελέ ήταν ήδη φημισμένος. Και φανταστείτε ότι έπαιζε σε χωμάτινο γήπεδο. Ο κόσμος τον ήξερε από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958 και ήταν ξακουστός ως νεαρός που ήξερε πολύ ποδόσφαιρο. Η Σάντος είχε κάνει μια ολόκληρη περιοδεία. Ο Πελέ ήταν απίστευτος».
Οπως είπε ο Στέλιος Ψύχος, «η Σάντος δεν είχε τη δυναμική άλλων βραζιλιάνικων ομάδων, όπως η Φλαμένγκο και η Φλουμινένσε, με το περίφημο ντέρμπι Φλα-Φλου». Μπορεί όντως αυτές οι δύο ομάδες, που ο συγκερασμός των δύο πρώτων συλλαβών τούς προσδίδει μια αξεπέραστη μουσικότητα, να ήταν εκείνες που η Βραζιλία... κρατούσε την ανάσα της όταν η μία αντιμετώπιζε την άλλη, όμως ήταν ο Εντσο Αράντες ντο Νασιμιέντο που, λες και σαν Δίας δραπέτευσε από την «κοιλιά» του θρόνου, έβαλε τη Σάντος στο ρετιρέ της μυθολογίας. «Ολοι τον γνωρίζαμε ήδη, ξέραμε πως ήταν κάτι διαφορετικό και μεγάλο», είπε ο Ψύχος.
Η Σάντος θα σάρωνε, κατακτώντας 25 τίτλους σε 15 χρόνια και σκοράροντας κατά το δοκούν και κατά βούληση, αφού υπολογίζεται ότι έβαλε πάνω από 3.000 γκολ. Ο Πελέ υπήρξε αξιοθέατο εφάμιλλο των Beatles και όταν οι «Santasticos», με εκείνον τον Κουτίνιο και τον Ζίτο, έφτασαν στην Αθήνα στις 27 Ιουνίου 1961, για τους κατοίκους και τους πολίτες της πρωτεύουσας ήταν ένα δρώμενο που έμοιαζε άχαστο. Χαρακτηριστικό είναι, για του λόγου το ασφαλές, ότι το εισιτήριο για τα παιχνίδια με ΑΕΚ, Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό, απαξάπαντα στη Λεωφόρο, έκανε 30 με 35 δραχμές, 20 περισσότερες από το κανονικό, σε μια Ελλάδα που είχε πληγεί σε ό,τι αφορά την ποιότητα ζωής από τον εμφύλιο πόλεμο. Παρ’ όλα αυτά, το γήπεδο γέμισε και στα τρία παιχνίδια και, φυσικά, ο κόσμος που ήθελε να πάει για να τον δει θα το γέμιζε ακόμα κι αν η χωρητικότητα ήταν διπλάσια.
*Δημοσιεύτηκε στο Secret στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
Οι Βραζιλιάνοι προέρχονταν από ευρωπαϊκό τουρ και ο Πελέ είχε ήδη τις διαστάσεις μύθου, ενώ οι «Santasticos» συνέτριβαν οποιονδήποτε βρισκόταν στο διάβα τους. Η Μπενφίκα του Εουσέμπιο είχε υποκλιθεί, όπως και η Γιουβέντους του Ομαρ Σίβορι και η Ιντερ των Ελένιο Ερέρα και Σάντρο Ματσόλα, ενώ η ΑΕΚ είχε ηττηθεί 3-0 και ο Παναθηναϊκός 3-2.
Νίκη
Ο Ολυμπιακός νίκησε την ομάδα του Πελέ με τα γκολ των Αντώνη Ποσειδώνα και Τάσου Σουρούνη. Ο Ζίτο, παγκόσμιος πρωταθλητής το 1958 και το 1962, ήταν εκείνος που μείωσε. Ο Στέλιος Ψύχος, γεννηθείς το 1936, αποκάλυψε στα «Π» ένα ασυνήθιστο γεγονός.
Συγκεκριμένα, ότι έπαιξε για τρία λεπτά σε εκείνο το παιχνίδι. «Τραυματίστηκε ο συγχωρεμένος Αντώνης Ποσειδών και με έσπρωξαν μέσα στον αγωνιστικό χώρο», λέει τώρα ο πολυαθλητής και συνεχίζει: «Υστερα από δύο-τρία λεπτά, μόλις καλυτέρευσε, βγήκα εκτός. Ύστερα από χρόνια, σε μια εκδήλωση βετεράνων, το είπα στον Κώστα Πολυχρονίου και δεν με πίστευε». Ο Ψύχος, γιος κουρδιστή πιάνων, θυμάται ότι «ο Πελέ ήταν ήδη φημισμένος. Και φανταστείτε ότι έπαιζε σε χωμάτινο γήπεδο. Ο κόσμος τον ήξερε από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958 και ήταν ξακουστός ως νεαρός που ήξερε πολύ ποδόσφαιρο. Η Σάντος είχε κάνει μια ολόκληρη περιοδεία. Ο Πελέ ήταν απίστευτος».
Το γκολ
Επιπλέον, ο ίδιος θυμάται έντονα και το γκολ που πέτυχε επί της ΑΕΚ (3-0) στο πρώτο φιλικό ο Πελέ: «Πέρασε τους παίκτες σαν να απέφευγε εμπόδια δεξιά και αριστερά». Πράγματι, η Σάντος, δίχως καν να έχει κερδίσει ακόμα το βαρύτιμο τρόπαιο της Λατινικής Αμερικής, το Copa Libertadores, ήταν διάσημη ακριβώς επειδή είχε τον Πελέ. Το προσω- νύμιο «Santasticos» τής είχε ήδη αποδοθεί και θα το τιμούσε μέχρι μυελού οστέων και μέχρι το 1974, όταν ο περίφημος «O Rei», ελληνιστί «Ο βασιλιάς», θα έφευγε.Οπως είπε ο Στέλιος Ψύχος, «η Σάντος δεν είχε τη δυναμική άλλων βραζιλιάνικων ομάδων, όπως η Φλαμένγκο και η Φλουμινένσε, με το περίφημο ντέρμπι Φλα-Φλου». Μπορεί όντως αυτές οι δύο ομάδες, που ο συγκερασμός των δύο πρώτων συλλαβών τούς προσδίδει μια αξεπέραστη μουσικότητα, να ήταν εκείνες που η Βραζιλία... κρατούσε την ανάσα της όταν η μία αντιμετώπιζε την άλλη, όμως ήταν ο Εντσο Αράντες ντο Νασιμιέντο που, λες και σαν Δίας δραπέτευσε από την «κοιλιά» του θρόνου, έβαλε τη Σάντος στο ρετιρέ της μυθολογίας. «Ολοι τον γνωρίζαμε ήδη, ξέραμε πως ήταν κάτι διαφορετικό και μεγάλο», είπε ο Ψύχος.
Η Σάντος θα σάρωνε, κατακτώντας 25 τίτλους σε 15 χρόνια και σκοράροντας κατά το δοκούν και κατά βούληση, αφού υπολογίζεται ότι έβαλε πάνω από 3.000 γκολ. Ο Πελέ υπήρξε αξιοθέατο εφάμιλλο των Beatles και όταν οι «Santasticos», με εκείνον τον Κουτίνιο και τον Ζίτο, έφτασαν στην Αθήνα στις 27 Ιουνίου 1961, για τους κατοίκους και τους πολίτες της πρωτεύουσας ήταν ένα δρώμενο που έμοιαζε άχαστο. Χαρακτηριστικό είναι, για του λόγου το ασφαλές, ότι το εισιτήριο για τα παιχνίδια με ΑΕΚ, Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό, απαξάπαντα στη Λεωφόρο, έκανε 30 με 35 δραχμές, 20 περισσότερες από το κανονικό, σε μια Ελλάδα που είχε πληγεί σε ό,τι αφορά την ποιότητα ζωής από τον εμφύλιο πόλεμο. Παρ’ όλα αυτά, το γήπεδο γέμισε και στα τρία παιχνίδια και, φυσικά, ο κόσμος που ήθελε να πάει για να τον δει θα το γέμιζε ακόμα κι αν η χωρητικότητα ήταν διπλάσια.
Δόξα
Η Σάντος είχε ήδη γίνει πρωταθλήτρια το 1960, με το Paulista, και το 1961, όταν επανέλαβε τον θρίαμβό της, ενώ κέρδισε και το περίοπτο Taça Brasil, δηλαδή το Εθνικό Πρωτάθλημα της Βραζιλίας, αλλά οι ημέρες δόξας θα ήταν μπροστά, αφού θα γινόταν η αρχόντισσα της Λατινικής Αμερικής και ο Πελέ ο πανθομολογουμένως κορυφαίος ποδοσφαιριστής της, ένα εξωτικό άγαλμα για τους Δυτικοευρωπαίους. Η διετής τουρ στη «γηραιά ήπειρο», που άρχισε στις 19 Μαΐου του 1960, με το 4-3 επί της Ρόγιαν Σταντάρ, και ολοκληρώθηκε με το 3-3 κόντρα στο Αμβούργο στις 20 Οκτωβρίου του 1961, ήταν ένας περιφανής θρίαμβος για τον Πελέ και το ποδόσφαιρο της Βραζιλίας.
Ποιότητα
Για να κατανοήσει κάποιος την ποιότητα της Σάντος, να αναφερθεί ότι ολοκλήρωσε με 28 νίκες, τρεις ισοπαλίες και τρεις ήττες, εκ των οποίων η μία από τον Ολυμπιακό, η άλλη, με σκορ 3-0, από τη Φιορεντίνα και η τρίτη από την Μπαρτσελόνα, με σκορ 4-3. Από τις νίκες της ξεχώρισαν τα 5-0, 2-0 και 4-1 επί των Ρόμα, Γιουβέντους και Ιντερ, αντιστοίχως, τα 5-3 και 3-1 επί της Ρεμς, που ήταν φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1959, το 6-2 επί της Λυών, το 1-0 επί της Βαλένθια, η οποία θα κατακτούσε το Κύπελλο Εκθέσεων (μέλλον Κύπελλο UEFA) το 1962, και το 8-2 επί της Βασιλείας.*Δημοσιεύτηκε στο Secret στις 30 Δεκεμβρίου 2022.
