Πεπ Γκουαρντιόλα: Ο Καταλανός «απόγονος» του Κρόιφ - Ο «total black» μετατρέπει τις ομάδες σε μηχανές του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου
Περιγράφεται εύστοχα ως «ο ‘‘Τσε’’ Γκεβάρα του ποδοσφαίρου»
Αν ο Γκουαρντιόλα οφείλει ένα μέρος από τη δόξα που απολαμβάνει στην προπονητική καριέρα του στον Ζοάν Λαπόρτα, τον πρόεδρο της Μπαρτσελόνα, η νέα πρωταθλήτρια Ευρώπης, Μάντσεστερ Σίτι, και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο στο σύνολό του, δηλαδή όλοι εμείς είμαστε εκείνοι που οφείλουμε πολύ περισσότερα στον Πεπ! Τον κύριο «total black» στυλιστικά, που μετατρέπει κάθε ομάδα που αναλαμβάνει σε μια ποδοσφαιρική «επαναστατική» μηχανή του «total football»!
Τον Μάιο του 2008, ο τότε πρόεδρος των «μπλαουγκράνα», Ζοάν Λαπόρτα, τον έριξε στα βαθιά ανακοινώνοντας ότι «ο Γκουαρντιόλα θα είναι ο διάδοχος του Ράικαρντ στην τεχνική ηγεσία της πρώτης ομάδας».
Στις 5 Ιουνίου ο Γκουαρντιόλα υπέγραψε συμβόλαιο με τους «μπλαουγκράνα» και από την αρχή προέβη σε αρκετές αλλαγές. Έθεσε εκτός ομάδας τον Ροναλντίνιο και έδωσε το «10» στον Λιονέλ Μέσι. Έδιωξε τους Ντέκο, Ζαμπρότα, Εντμίλσον και έφερε τους Ντάνι Άλβες, Πικέ αλλά και τον Μπουσκέτς, από τη β’ ομάδα. Νέο «αίμα», με όρεξη για διακρίσεις και επιτυχίες. Με… τη σέντρα επέφερε «επανάσταση».
Η πρώτη σεζόν του ως προπονητή της Μπαρτσελόνα ξεκίνησε με μερικά άσχημα αποτελέσματα (όπως η ήττα στην πρεμιέρα με 1-0 από τη νεοφώτιστη Νουμάνθια), αλλά η διοίκηση Λαπόρτα τον στήριξε και αυτός τους δικαίωσε. Κατέκτησε τα πάντα από την πρώτη κιόλας χρονιά (πρωτάθλημα Ισπανίας, Κύπελλο, Champions League) και έγινε ο πρώτος προπονητής στην ιστορία που πετυχαίνει το τρεμπλ με ισπανική ομάδα, αλλά και που κατακτά 6 τρόπαια σε ένα ημερολογιακό έτος (2009)!
Οι αντιρρησίες
Για τους αντιρρησίες, που η αντίδραση είναι προτεραιότητά τους και ομιλούν προτού βουτήξουν με σύνεση και προσοχή τη γλώσσα στο μυαλό και τη γνώση, αμφισβητώντας το μεγαλείο αυτού του σπουδαίου προπονητή -με το φαιδρό επιχείρημα ότι όπου δουλεύει τα «αφεντικά» του κατεβάζουν στο έδαφος τον ουρανό με τα άστρα-, ας αναρωτηθούν γιατί το χειλάκι των Αράβων της Παρί Σεν Ζερμέν δεν λέει να γελάσει;
Ο κύκλος των χαμένων προπονητών των Παριζιάνων δίνει απαντήσεις στο γιατί τα ράσα δεν κάνουν τον παπά. Άμα ήταν τόσο απλά τα πράγματα, ο ανθρώπινος παράγοντας στην άκρη του πάγκου θα είχε τυπική, συμβολική, «καλλωπιστική» παρουσία.
Θα άνοιγε η κάνουλα με τα δισεκατομμύρια, θα έγερνε το γήπεδο «μονόμπαντα» με τους «galacticos» και η συνέχεια θα καθοριζόταν… μαγικά, με το πάτημα ενός κουμπιού και την εντολή: «Κάντε τον κόσμο δικό σας»!.. Δεν γίνονται αυτά, δεν παίρνεις τίτλους, δεν διαμορφώνεις όνομα με αντανάκλαση, δεν αυξάνεις το ειδικό βάρος φανέλας, δεν γράφεις ιστορία ρίχνοντας στην αγορά μόνο χρήμα με τη σέσουλα.
Ο Ζοζέπ «Πεπ» Γκουαρντιόλα, μετά τα κατορθώματα με την Μπάρτσα, βρέθηκε στη Γερμανία για λογαριασμό της Μπάγερν Μονάχου και παρότι δεν κέρδισε το Champions League, κατάφερε να πρωταγωνιστήσει στις εγχώριες διοργανώσεις.
Νούμερα για τρόμο
Στέφθηκε πρωταθλητής τρεις φορές σε ισάριθμες σεζόν, με τα νούμερα των Βαυαρών να προκαλούν… τρόμο, καθώς σκόραραν 254 γκολ σε 102 αγώνες. Στα μετόπισθεν εξάλλου πήραν… άριστα, με παθητικό μονάχα 58 γκολ, που αντιστοιχούν σε 0,6 γκολ ανά αγώνα.
Εννοείται ότι δεν θα μπορούσε να μην αφήσει το στίγμα του κι εκεί, καθώς έκανε έως και τους Γερμανούς να τον ακολουθήσουν στο στυλ παιχνιδιού, ενώ έδειξε για ακόμη μία φορά την ποδοσφαιρική ευφυΐα του, μετατρέποντας τον Φίλιπ Λαμ σε έναν τρομερό χαφ και αναδεικνύοντας το ταλέντο του Τζόσουα Κίμιχ, που εξελίχθηκε τα επόμενα χρόνια σε έναν εκ των αρχηγών των Βαυαρών και της Εθνικής Γερμανίας.
Μπορείς να τον πεις και «Τσε» Γκεβάρα
Ο Πεπ Γκουαρντιόλα είναι ένας από εκείνους που με τη φιλοσοφία τους έχουν διαμορφώσει τα δεδομένα του παιχνιδιού.
Περισσότερο από τις νίκες και τα τρόπαια που έχει κατακτήσει, κατάφερε να προσδιορίσει την εξέλιξη του παιχνιδιού και να γίνει ένας από τους πρωτοπόρους. Ίσως γι’ αυτό περιγράφεται εύστοχα -όχι από τον ίδιο- ως «ο ‘‘Τσε’’ Γκεβάρα του ποδοσφαίρου».
«Όταν πρόκειται να αναλύσουμε ή να κρίνουμε τον Γκουαρντιόλα, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι κάτω από το κομψό κοστούμι, το κασμίρ και τη γραβάτα είναι ο γιος ενός οικοδόμου», έχει πει ο συγγραφέας και σκηνοθέτης ταινιών Νταβίντ Τρουέμπα. «Κανένας δεν έχει δώσει κάποια προσοχή στο θεμελιώδες γεγονός ότι ο Γκουαρντιόλα είναι γιος οικοδόμου. Ο πατέρας του είναι ένα παράδειγμα ακεραιότητας και σκληρής δουλειάς. Η οικογένειά του μετέδωσε σε αυτόν αξίες μοναδικές, από μια εποχή που οι γονείς δεν είχαν χρήματα ή περιουσία να αφήσουν στα παιδιά τους».
Κομβικό ρόλο στη φιλοσοφία του έπαιξε και ο αείμνηστος Γιόχαν Κρόιφ, που κατάφερε να τον ωθήσει στο «total football».
«Χωρίς εκείνον δεν θα ήμουν ποτέ αυτός που είμαι σήμερα. Ακούω πολλούς να μου λένε πόσο καλός προπονητής είμαι. Ξεχάστε τα αυτά. Ο Κρόιφ ήταν και θα είναι ο κορυφαίος όλων. Δημιούργησε κάτι καινούργιο και έκανε το υπόλοιπο ποδόσφαιρο να ακολουθήσει», είχε αναφέρει ο Πεπ Γκουαρντιόλα.
Ο «Ιπτάμενος Ολλανδός» έγινε ο μεγάλος μέντορας του Γκουαρντιόλα, τον οποίο θα συναντούσε τακτικά πριν και μετά την απόφασή του να καθίσει στους πάγκους, όπως λέει ο Γκιγιέμ Μπαλακέ, υπεύθυνος της βιογραφίας του.
Φαγητό και κρασί
Μια φορά τον χρόνο, όταν τελείωνε η σεζόν, οι δυο τους, Γιόχαν και Πεπ, απολάμβαναν ένα μακρύ μεσημεριανό γεύμα στο διάσημο εστιατόριο «El Bulli» στην Costa Brava. Ήταν μια καλή δικαιολογία για να συνομιλήσουν και να πιουν κρασί.
Η κατανόηση του Γκουαρντιόλα δεν είναι πλήρης χωρίς την κατανόηση της La Masia, της ακαδημίας της Μπαρτσελόνα που δημιουργήθηκε από τον Κρόιφ και για περίπου έξι χρόνια, αρχής γενομένης από το 1984, ήταν το «σπίτι» του Πεπ.
Προτιμά να μη δώσει προσωπικές συνεντεύξεις, αλλά επιλέγει τις στιγμές του για να εξηγήσει τον εαυτό του. Όταν σε μία από τις λίγες συνεντεύξεις που έχει δώσει του ζητήθηκε να μιλήσει για τη Masia, αποκάλυψε ότι κάθε φορά χρησιμοποιεί το ίδιο παράδειγμα μιλώντας στους παίκτες του: «Κάθε βράδυ, όταν κοιμάστε, αναρωτηθείτε αν, όταν θα σηκωθείτε, θα αρπάξετε την μπάλα και θα παίξετε για λίγο. Αν κάποτε η απάντηση είναι ‘‘όχι’’, τότε αυτή είναι η μέρα για να αρχίσετε να ψάχνετε να κάνετε κάτι άλλο»…
Ο καλύτερος της ιστορίας ή... απλά της εποχής του;
Η επόμενη πρόκληση του Γκουαρντιόλα άκουγε στο όνομα «Μάντσεστερ Σίτι». Στην Αγγλία έκανε το κορυφαίο πρωτάθλημα του πλανήτη έναν... μονόλογο, καθώς επέβαλε τους δικούς του κανόνες και έσπασε και συνεχίζει να σπάει απίστευτα ρεκόρ.
Πήρε 5 από τα 7 πρωταθλήματα που διεκδίκησε, δύο Κύπελλα και τρία Λιγκ Καπ Αγγλίας. Το Champions League ήταν το απωθημένο του μέχρι το προπερασμένο Σάββατο. Έμοιαζε με το χρονικό ενός (ακόμα) προαναγγελθέντος έπους.
Ζήτημα χρόνου ήταν να έντυνε στα γαλάζια το ευρωπαϊκό «Έβερεστ» του ποδοσφαίρου! Και πέραν πάσης αμφιβολίας, ο Πεπ άφησε και συνεχίζει να αφήνει το στίγμα του στο άθλημα.
Το ’πε και ο Τιερί Ανρί (που υπό τον Γκουαρντιόλα πανηγύρισε τρεμπλ με την Μπαρτσελόνα το 2009) από μικροφώνου, ο νυν σχολιαστής του CBS Sports: «Είναι ο κορυφαίος προπονητής που έχουμε δει εδώ και καιρό. Και με διαφορά. Το λέω εδώ και πολλά χρόνια. Είναι ο καλύτερος στην ιστορία! Πρώτον, γιατί βελτιώνει τους παίκτες του -κι αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα. Και δεύτερον, γιατί δημιουργεί θέσεις για να αγωνίζονται εκεί κάποιοι παίκτες. Κανένας άλλος δεν το κάνει αυτό».
Ένας style icon
Για τον Πεπ Γκουαρντιόλα δεν αρκεί να σημειώσουμε το αυτονόητο: ότι είναι μια ιδιαίτερη στυλιστική προσωπικότητα. Ένας style icon. Είναι κύριος εκφραστής του διπόλου «κλασικό εναντίον μοντέρνου». Για τον Καταλανό trend setter, άρθρα που αφορούν το στυλ του, τη φίρμα του παντελονιού του, «πόσο κοστίζει το μπλουζάκι του», υπάρχουν άφθονα στο αγγλικό ίντερνετ.
Ο Πεπ Γκουαρντιόλα έχει εξελίξει το στυλ του, αντίθετα με τον γραμμικό χρόνο - σαν ένας Μπέντζαμιν Μπάτον του στυλ. Από τα κοστούμια - γραβάτα, σε μαύρο και γκρι χρώμα, τα V-neck και τα μπλέιζερ, έφτασε να φορά απλά t-shirt με cargo παντελόνια. Όλα βέβαια πάντοτε slim, αφού φροντίζει και διατηρεί το σώμα του σε άψογη κατάσταση.
Μετά τη μετακόμισή του στο Μόναχο ξεκίνησε να πειραματίζεται με ένα πιο smart casual στυλ.
Ντύνεται νεανικά
Σταδιακά, η στενή γραβάτα εξαφανίστηκε, επίσης οι καζάκες, για χάρη ενός polo στυλ - πολύ πιο χαλαρό. Πλέον, ντύνεται πιο νεανικά με εφαρμοστά τζιν ή cargo, ζακέτες, φούτερ με κουκούλα, sneakers, εγκαταλείποντας πλήρως το κλασικό στυλ με το οποίο τον γνωρίσαμε στους πάγκους. Ίσως στις κρύες ημέρες να επιλέξει μια μπλούζα ζιβάγκο και ένα ημίπαλτο.
Η «Bild» τον ονόμασε «Αϊνστάιν του ποδοσφαίρου». Οι «Financial Times» αναζήτησαν μαθήματα ηγεσίας από τον ίδιο, οι μελετητές της δουλειάς του τον ονομάζουν περισσότερο CEO επιχειρήσεων και ο ίδιος έχει παραδεχθεί ότι αν δεν είχε βρεθεί στο ποδόσφαιρο, θα ήταν δικηγόρος ή στέλεχος επιχειρήσεων.
Σεμνός, προτιμά την οικογενειακή ζωή με τα τρία παιδιά του και την εδώ και 20 χρόνια σύζυγό του, αριστερών πεποιθήσεων, διαβάζει ποίηση, ακούει Coldplay, δεν πιστεύει στον Θεό, ξέρει πώς να γίνεται συμπαθής χωρίς να προκαλέσει.
Ο Γκουαρντιόλα, που από 13 χρόνων εκπαιδευόταν να γίνει προπονητής, τελειοποίησε το σύστημα της απόλυτης κατοχής, του μέντορά του, Γιόχαν Κρόιφ. Το έκανε ως παίκτης, με την κοφτερή του σκέψη, και το μετέδωσε, τελειοποιώντας το, στους παίκτες του και ως προπονητής.
Ο συγγραφέας Μάλκολμ Γκλάντγουελ, στο βιβλίο του «Outliers: The Story of Success», ισχυρίζεται πως απαιτούνται περί τις 10.000 ώρες εκπαίδευσης για να πετύχει κάποιος σε έναν τομέα. Ο Γκουαρντιόλα, που συνήθως διαβάζει ισπανική ποίηση, ακόμη και αν δεν έχει διαβάσει τους corporate χρησμούς του Γκλάντγουελ, τους έχει εφαρμόσει.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή / Του Δημοσθένη Καρμοίρη