Ο προσδιορισμός «ιστορική» για την Κυριακή 23 Ιουλίου 2023, σε ό,τι αφορά την κολύμβηση, είναι ακριβής. Η κούρσα του Γάλλου Λεόν Μαρσάν στα 400 μ. μεικτή ατομική έδωσε στο χρονόμετρο την ευκαιρία να κάνει... φιγούρα. Τα 4.02.50 για τον γεννημένο στην Τουλούζη 21χρονο πολυκολυμβητή αποτέλεσαν μια πρωτόγνωρη επίδοση ή, όπως στην κολύμβηση συνηθίζουν να την αποκαλούν, παγκόσμιο ρεκόρ.

Ο Μαρσάν δεν κατέχει, απλώς, τον κορυφαίο χρόνο στην Ιστορία ενός αγωνίσματος που ο κολυμβητής καλύπτει 100 μέτρα σε όλα τα είδη (ύπτιο, πεταλούδα, πρόσθιο, ελεύθερο), αλλά είναι εκείνος που συνέτριψε το πιο παλιό παγκόσμιο ρεκόρ, τα 4.03.84 που είχε κάνει ο Μάικλ Φελπς στις 10 Αυγούστου 2008 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου.

Ο αναγνώστης μπορεί να θυμάται την ιστορία εκείνης της διοργάνωσης, που έβαλε βουλοκέρι στη διαπίστωση ότι ο Φελπς ήταν ο κορυφαίος κολυμβητής όλων των εποχών. Ήταν οι Ολυμπιακοί που η «σφαίρα από τη Βαλτιμόρη», στο άνθος της κολυμβητικής καριέρας της, στα 23 της, πήγαινε... αποστολή στην πρωτεύουσα της Κίνας προκειμένου να πάρει οκτώ χρυσά μετάλλια στα ισάριθμα αγωνίσματα που επρόκειτο να συμμετάσχει, για να σπάσει το ρεκόρ των επτά από τον Μαρκ Σπιτς στο Μόναχο το 1972.

Μάλιστα, ο Φελπς φαίνεται ότι οιστρηλατούνταν από μια δήλωση που είχε κάνει ο σπουδαίος συναθλητής και ανταγωνιστής του Ίαν Θορπ, κατά την οποία δεν έβλεπε αυτό το ρεκόρ να σπάει. Ο Αμερικανός, με προπονητή τον Μπομπ Μπόουμαν -ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, είναι ο κόουτς του Μαρσάν και ο Φελπς χαιρέτισε τη συνεργασία τους μετά το παγκόσμιο ρεκόρ του τελευταίου- κατόρθωσε να πετύχει ό,τι έμοιαζε ασύλληπτο τω καιρώ εκείνω. Πήρε χρυσά στα 200 μ. ελεύθερο, τα 200 μ. και 400 μ. μεικτή ατομική, τα 4Χ100 μ. και τα 4Χ200 μ. ελεύθερο (με την υπεράνθρωπη προσπάθεια του Τζέισον Λίτζακ απέναντι στον Αλέν Μπερνάρ) και τα 4Χ100 μ. μεικτή ομαδική, τα 200 μ. και τα 100 μ. πεταλούδα. Μόνο στην τελευταία κούρσα δεν πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ. Ύστερα από αυτήν, μάλιστα, ξεκίνησε να εξυφαίνει τον ιστό της εκδίκησής του, που εξαπέλυσε ως άλλος ήρωας των Σταν Λι και Στιβ Ντίτκο στη Ρώμη, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα το 2009.

Συγκεκριμένα, ο Φελπς νίκησε τον Σέρβο Μίλοραντ Τσάβιτς με ένα εκατοστό διαφορά, σε ένα από τα πιο εμβληματικά φινάλε που έγιναν ποτέ σε κούρσα. Ο τελευταίος έκανε καλύτερο χρόνο στα ημιτελικά, 50.92 έναντι 50.97, με αποτέλεσμα να πάρει την τέταρτη διαδρομή. Ο Τσάβιτς προηγούνταν στα 99 από τα 100 μέτρα της κούρσας - κι αυτό δεν αποτελεί υπερβολή. Ο Φελπς βασίστηκε στο παροιμιώδες γύρισμά του για να κόψει την απόσταση μετά το πρώτο πενηντάρι και προς το τέλος, όταν ο τότε 24χρονος Σέρβος κρατούσε ένα αμυδρό προβάδισμα, έκανε ακόμα μία χεριά την ώρα που ο Τσάβιτς τέντωσε το σώμα του για να τερματίσει. Οι χρόνοι που εμφανίστηκαν στο ηλεκτρονικό ταμπλό ήταν αδυσώπητοι: 50.58 έναντι 50.59.



Διημείφθη θρίλερ, κατόπιν, διότι η νίκη του Φελπς αμφισβητήθηκε σφόδρα. Το BBC έβγαλε καρέ από το τέλος της κούρσας που έδειχναν την επικράτηση του Τσάβιτς, αλλά το Sports Illustrated, που έκανε το ίδιο, αναγόρευσε τον Αμερικανό σε νικητή. Ήταν το έβδομο χρυσό μετάλλιό του, ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ, Ζακ Ρογκ, τον αποκάλεσε «Ο Άγιος της διοργάνωσης», ωστόσο στους κόλπους της κολύμβησης υπήρχε ένα στίγμα ότι δεν νίκησε πραγματικά - και πως απλώς οι ιθύνοντες τον προωθούσαν διότι ήθελαν οπωσδήποτε να γίνει το ρεκόρ και να παραμείνει αξιομνημόνευτη η διοργάνωση. Οι επαΐοντες, πάντως, αναγνώρισαν ότι και μόνο που βρέθηκε στη διεκδίκηση της νίκης ήταν αξιοπρόσεκτο. 

Ο καιρός, όμως, έφερε τα λάχανα και τα ιταλικά παραπούλια. Οι δύο κολυμβητές, την τελευταία χρονιά των συνθετικών μαγιό -από τα οποία ο Φελπς, πάντως, ουδόλως επωφελήθηκε και αυτό φάνηκε προϊόντος του χρόνου- συναντήθηκαν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα υγρού στίβου της Ρώμης τον επόμενο χρόνο.

Ο Τσάβιτς, ως ο ηττημένος των Ολυμπιακών του Πεκίνου -με τους Σέρβους, μάλιστα, να μην κάνουν έφεση επί του αποτελέσματος, υπονοώντας ότι δεν θα είχε οποιοδήποτε νόημα, αφού ήταν όλα διευθετημένα- έπρεπε να έχει το μεγαλύτερο κίνητρο. Ήταν ο Φελπς, όμως, που αμφισβητούμενος για την κυριαρχία του στο αγώνισμα, έψαχνε την εκδίκησή του.

Όταν, μάλιστα, έχασε εύκολα στις 29 Ιουλίου, στον τελικό των 200 μ. ελεύθερο από τον Γερμανό Πάουλ Μπίντερμαν -έναν κολυμβητή που έκανε καριέρα εξαιτίας των συνθετικών μαγιό-, ο κόσμος της κολύμβησης είχε αποφανθεί ότι θα γινόταν βορά στις ορέξεις του Τσάβιτς.

Ο Σέρβος έκανε παγκόσμιο ρεκόρ, με χρόνο 50.01, στην ημιτελική σειρά της 31ης Ιουλίου. Στον τελικό, όμως, ο Φελπς, παρότι βρέθηκε πίσω στο πρώτο πενηντάρι, έβαλε το χρυσό στις ράγες. Έγινε ο πρώτος κολυμβητής που κατέβηκε τα 50 δευτερόλεπτα, κάνοντας 49.82, με τον Τσάβιτς να τα καταφέρνει επίσης, σε χρόνο 49.95. Όταν τελείωσε η κούρσα, ο Φελπς ανέβηκε στα... φελλά και πανηγύρισε σαν Ρωμαίος αυτοκράτορας, φυσώντας νερό από το στόμα σαν εξοργισμένη λευκή φάλαινα. Ήταν η απάντηση σε όσους τον αμφισβήτησαν.

Με την κούρσα του Μαρσάν στη Φουκουόκα, ο Μάικλ Φελπς, των 61 μεταλλίων, τα 49 εκ των οποίων χρυσά, σε Ολυμπιακούς Αγώνες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα, δεν έχει παγκόσμιο ρεκόρ στην κατοχή του. Όμως, κάποια πράγματα αξίζουν περισσότερο από τους αριθμούς.