Οι διακοπές των Χριστουγέννων για τους ποδοσφαιρόφιλους ανέκαθεν συνδυάζονται με τις κόρες των ματιών στην κλειδαρότρυπα της Premier League. Το Σάββατο, 23 Δεκεμβρίου 2023, υπάρχει ολόκληρη αγωνιστική, διανθισμένη, κιόλας, από το ματς κορυφής, Λίβερπουλ-Άρσεναλ στο “Άνφιλντ”, στις 19:30, ενώ την Τρίτη, 26, γίνεται η πιο παραδοσιακή αγωνιστική των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, δηλαδή η Boxing Day.

Η αγγλική λίγκα έχει καταφέρει να συνδυάσει την παράδοση με αστρονομικά ποσά. Οι διαφωνίες για το ποιο είναι το κορυφαίο πρωτάθλημα στην Ευρώπη ολοένα και χωλαίνουν, αφού η Premier League σημειώνει διαρκή πρόοδο στην παρουσίαση των προϊόντων της, τον ανταγωνισμό και την ποιότητα. Δεν πρόκειται για πυροτέχνημα, καθώς προκύπτει από την οικονομική ανάταση, η οποία δεν αυξάνεται μόνο γεωμετρικά, αλλά δεν δείχνει και σημάδια παρακμής. Αν, δε, μπει στην εξίσωση η σύγκριση με τις υπόλοιπα τέσσερα μεγάλα πρωταθλήματα της “Γηραιάς Ηπείρου”, για Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία και Γαλλία τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά.



Premier League: Οικονομική κυριαρχία

Τα έξι στα 10 (και 11 στα 20) πλουσιότερα κλαμπ στην Deloitte Football Money League είναι αγγλικά: η Μάντσεστερ Σίτι είναι πρώτη, η Λίβερπουλ τρίτη, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τέταρτη, η Τσέλσι όγδοη, η Άρσεναλ ένατη και η Τότεναμ δέκατη. Η Γουέστ Χάμ είναι 15η, η Λέστερ 17η, η Λιντς 18η, η Έβερτον 19η και η Νιούκαστλ 20ή. H Deloitte είναι πολυεθνική επαγγελματικών υπηρεσιών, στις τέσσερις κορυφαίες στον κόσμο. 

To 2013, η Premier League είχε 46% περισσότερα έσοδα από τη δεύτερη λίγκα της Ευρώπης και μέσα σε μια δεκαετία μόνο μία χρονιά, το 2020 λόγω Covid, μειώθηκε η απόσταση. Προέβαινε συνεχώς αυξανούμενη, καθώς τα έσοδα μεγάλωναν κατά 9,1% ανά έτος στο πρωτάθλημα της Αγγλίας, σε σχέση με την ισπανική Liga, που σημείωσε σε αυτό το διάστημα ετήσια αύξηση της τάξης του 6,4%. Η Bundesliga και η Ligue 1 σημειώνουν 5,1% αύξηση ανά έτος και η Serie A, 3,8%. Τα κέρδη από τις ημέρες των παιχνιδιών είναι επίσης μεγαλύτερα στην Premier League, σε ό,τι αφορά τους αριθμούς των θεατών, τις θέσεις των γηπέδων και τις τιμές των εισιτηρίων. Σε περιπτώσεις συμβαίνει επίτηδες, αφού στη Γερμανία υπάρχει πλαφόν στο εισιτήριο, προκειμένου περισσότεροι άνθρωποι να πηγαίνουν στο γήπεδο.

Οι επενδύσεις στα γήπεδα είναι επίσης αξιοσημείωτες, αφού, όπως αποδείχθηκε και με το "Tottenham Stadium" που ολοκληρώθηκε το 2022, φέρνουν έντονο ενδιαφέρον για επενδύσεις και μαγνητίζουν μαικήνες. Νομοτελειακά, η συγκεκριμένη αλληλουχία δίνει περισσότερα κέρδη.

Διαφημίσεις και media

Σε ό,τι αφορά τα πέντε μεγάλα πρωταθλήματα, μόνο η Premier League έκανε συμφωνία με τα δίκτυα Μαζικής Ενημέρωσης, το Sky Sports, συγκεκριμένα, στις αρχές του Δεκεμβρίου του 2023 -6,7 δισεκατομμύρια λίρες για τέσσερα χρόνια- που της απέφερε περισσότερα χρήματα. Η Bundesliga, η Ligue 1 και η Serie A έχουν λαμβάνειν λιγότερα με τις τρέχουσες συμφωνίες τους με τηλεοπτικά δίκτυα, από ό,τι με τις προηγούμενες.

Ίδιο είναι το μοτίβο σε ό,τι αφορά τις διαφημίσεις, καθώς τα έσοδα της Premier League από αυτές υπολογίζονται σε πάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022, με την Bundesliga να έχει σημειώσει άνοδο, αφού το 2022 έλαβε 1,5 δισεκατομμύριο. Η Ligue 1 βρίσκεται οριακά πάνω από το ένα δισεκατομμύριο, ενώ η Liga, που είδε να μειώνονται τα κέρδη 7% τα τελευταία τρία χρόνια, παίρνει κοντά στα 900 και η Serie A, στα 700 εκατομμύρια ευρώ.



Η θαυμαστή ισορροπία με τις αμοιβές των ποδοσφαιριστών


Τα αναφερόμενα έχουν ως αποτέλεσμα οι ποδοσφαιριστές να προτιμούν την Premier League, καθώς οι αμοιβές τους είναι μεγαλύτερες. Ωστόσο, εδώ χρειάζεται να προστεθεί ένας σημαντικός αστερίσκος, αφού το κλάσμα των κερδών της Premier League με τις αμοιβές των παικτών δεν είναι το μεγαλύτερο στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Από το 2013, συγκεκριμένα, οι ομάδες της αγγλικής λίγκας έχουν αυξήσει τα χρήματα που δίνουν στους ποδοσφαιριστές κατά 8,4%, ωστόσο σε αυτό το κομμάτι είναι δεύτερες, πίσω από εκείνες της ισπανικής Liga, οι παίκτες των οποίων αμείβονται κατά 9,1% περισσότερο σε σχέση με το 2013. Η Ligue 1 βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής, στο 8,3%, η Bundesliga στο 6,8% και μόνο η Serie A, δηλαδή το πρωτάθλημα οι ομάδες του οποίου βρίσκονται να έχουν σημαντικό πρόβλημα ανά καιρούς -που νικάει στην πατρίδα της αλλά έχει όχι αμελητέα χρέη- έχει μικρή αύξηση, της τάξης του 5,6%.

Είναι ειδοποιό στοιχείο, που αναδεικνύει και την αποφασιστική διαφορά: η Premier League είναι η μόνη που η αύξηση των κερδών υπερκερνά την αντίστοιχη των αμοιβών των ποδοσφαιριστών, αφού το 9,1% της δεκαετίας είναι μεγαλύτερο από το 8,4%. Τα άλλα τέσσερα μεγάλα πρωταθλήματα έχουν “ζημία” σε αυτό το κομμάτι: 6,4 για 9,4 η Liga, 3,8 για 5,6 η Serie A, 5,1 για 6,8 η Bundesliga και 5,1 για 8,3 η Ligue 1, με την Παρί Σεν Ζερμέν και τις εξωφρενικές απολαβές των ποδοσφαιριστών της να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος. Η πίτα (τα έσοδα) είναι ολόκληρη και ο σκύλος (οι παίκτες) χορτάτος στην πρώτη κατηγορία της Αγγλίας. Και παρά το γεγονός ότι υπάρχουν εκείνοι οι ποδοσφαιριστές που παίρνουν πάρα πολλά χρήματα και αυτοί που λαμβάνουν λιγότερα, στην Premier League υπάρχει αξιοκρατία, η οποία δεν βρίσκεται σε κάποιο άλλο από τα μεγάλα πρωταθλήματα.

Ακόμα και στο... ταξικό κομμάτι θριαμβεύει, αφού η απόσταση των υψηλότερα αμειβόμενων ποδοσφαιριστών με τους χαμηλότερα βρίσκεται στο μόλις 5,5% για το 2022, ένα απίθανα μικρό ποσοστό για έναν κολοσσό. Στη Γαλλία, επί παραδείγματι, με το παράδειγμα της Παρί να έχει ήδη αναφερθεί, η διαφορά βρίσκεται στο χαώδες 42%, στην Ισπανία στο 18%, στη Γερμανία στο 15,5% και μόνο στην Ιταλία, το πρωτάθλημα της οποίας είναι μακράν το πιο φτωχό από τα υπόλοιπα, στο 9,5%. Συνεπάγεται ότι και η απόσταση μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου υψηλότερα αμειβόμενου ποδοσφαιριστή των 20 ομάδων είναι χαμηλότερη στην Αγγλία. Για την ακρίβεια βρίσκεται στο... 1%, τη στιγμή που στη Liga είναι στο 1,2%, στη Serie A στο 1,5%, στην Bundesliga στο 1,4% και στη Ligue 1 (ελέω και Εμπαπέ) στο εξωφρενικό 5,5%.

Έξοδα για μεταγραφές


Τα στατιστικά στοιχεία που παραθέτει η Football and Money League της Deloitte είναι αφοπλιστικά και ακόμα κι αν δεν είναι ακριβή, η απόκλιση είναι τόσο μεγάλη που δείχνει την κυριαρχία της Premier League σε σχέση με τα άλλα πρωταθλήματα και το γιατί μπορεί να επηρεάζει εξελίξεις όπως η δημιουργία της European Super League, που είναι το όνειρο συλλόγων όπως η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα και η Γιουβέντους. Το νέο ότι οι πέντε (Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Μάντσεστερ Σίτι, Τσέλσι, Τότεναμ και Άρσεναλ) από τις έξι ομάδες που είχαν προστεθεί στο γκρουπ εκείνων που ήθελαν να φτιάξουν το δικό τους ελιτίστικο πρωτάθλημα έχουν εγγυηθεί στην UEFA ότι δεν θα προβούν σε αποστασία, είναι ιδιαιτέρως αποθαρρυντικό.



Με ό,τι έχει αναφερθεί, κομίζονται γλαύκες στην Αθήνα με την είδηση ότι η Premier League είναι η πρώτη σε έξοδα μεταγραφών, με την τελευταία τριετία να προσιδιάζει σε πυραυλική εκτόξευση. Το 2020 οι αγγλικές ομάδες της πρώτης κατηγορίας ξόδεψαν 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ για μεταγραφές, ωστόσο το 2023 το ποσό ήταν υπερδιπλάσιο, κοντά στα 3,2 δισ. Στα άλλα τέσσερα πρωταθλήματα υπάρχει μείωση: στη Liga το ποσό κατέβηκε κάτω από το μισό, από το 1,3 δισ. στα 550 εκατομμύρια ευρώ, στην Bundesliga από τα 800 εκατομμύρια του 2020 στα 450 του 2023, στη Serie A από το 1,2 δισ. στα 800 εκατομμύρια και στη Ligue 1 από τα περίπου 700 εκατομμύρια στα 600. Το συμπέρασμα είναι εκκωφαντικό: στην Premier League δόθηκαν 800 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα για μεταγραφές από τα άλλα τέσσερα πρωταθλήματα μαζί.



Σε όλους αυτούς τους παράγοντες πρέπει να προστεθεί και το χρέος, αφού, με την εκκαθάριση κλαμπ όπως η Νιούκαστλ και η Τσέλσι, έχει μειωθεί αισθητά εντός των συνόρων, στο 34%. Ευρωπαϊκά, οι αγγλικές ομάδες παραμένουν εκείνες που χρωστούν τα περισσότερα, ωστόσο η μηχανή δουλεύει στην εντέλεια και το πιθανότερο είναι ότι η συμφωνία τους με την UEFA περιέχει ανοχή από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία σε αυτό το κομμάτι.