Γεωργία – Ελλάδα: Οι ακροδεξιοί στο γήπεδο Λένιν και ο ελληνισμός

Η Γεωργία ζει και αναπνέει για τον αγώνα με την Ελλάδα και για το Εuro 2024. Απόλυτα λογικό καθώς πρόκειται για μια χώρα που δεν έχει προκριθεί ποτέ σε μεγάλη διοργάνωση. Τα εισιτήρια του αγώνα με την ομάδα του Γκουτσάβο Πογέτ έκαναν φτερά σε μόλις πέντε ώρες και περίπου 54.000 φίλαθλοι –ανάμεσά τους και περίπου 600 Έλληνες- θα βρεθούν στο γήπεδο της Τιφλίδας Μπόρις Παϊχάντζε. Πρόκειται για το γήπεδο, έδρα του μεγαλύτερου συλλόγου της χώρας, της Ντιναμό Τιφλίδας, καθώς και των εθνικών ομάδων ποδοσφαίρου και ράγκμπι της Γεωργίας.

Εγκαινιάστηκε το 1936 με αρχική χωρητικότητα 23.000 ατόμων και ονομάστηκε Στάδιο Ντιναμό. Ανακατασκευάστηκε σχεδόν πλήρως το 1976 και μετονομάστηκε σε Lenin Dynamo Stadium. Όταν η Γεωργία εξασφάλισε την ανεξαρτησία της μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, το στάδιο μετονομάστηκε σε Boris Paichadze από τον σπουδαίο επιθετικό της Ντιναμό Τιφλίδας της δεκαετίας του 1940.

Το ρεκόρ προσέλευσης στο γήπεδο έγινε σε ματς με τη Λίβερπουλ στις 3 Οκτωβρίου 1979, όταν 110.000 άνθρωποι στριμώχνονταν για να παρακολουθήσουν την Ντιναμό να κερδίζει τους Βρετανούς  με 3-0 για να προκριθεί στα προημιτελικά του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου. Το 2006 το στάδιο ανακαινίστηκε πλήρως, τοποθετήθηκαν παντού καθίσματα και είναι πλέον ένας υπερσύγχρονος χώρος, γεγονός που σημαίνει σημαντική μείωση της χωρητικότητάς του, σε 54.000 θεατές.

Γεωργία - Ελλάδα κι από κάτω το techno club και οι Elita

Κάτω από τις εξέδρες του στεγαζόταν το κολυμβητήριο του σταδίου που το 2014 έδωσε τη θέση του στο νυχτερινό κέντρο Bassiani. Είναι το μεγαλύτερο techno club στη Γεωργία και μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 1.200 άτομα. Σε αυτό απαγορεύεται η είσοδος σε οποιονδήποτε Ρώσο πολίτη. Η φωτογραφίες απαγορεύονται μέσα στο κλαμπ και το face control θεωρείται εξαιρετικά αυστηρό. Τοι κλαμπ είναι ευρέως γνωστό για την εθνικιστική μεροληπτική στάση προς Ρώσους πολίτες. Θεωρείται το στέκι των ακροδεξιών αν και εκτός από την κεντρική σκηνή, το κλαμπ Bassiani διαθέτει μια άλλη μικρότερη αίθουσα που ονομάζεται "Horoom", η οποία φιλοξενεί μια σειρά από LGBTQ πάρτι που ονομάζονται "Horoom Nights".

Γενικότερα ο χώρος του γηπέδου θεωρείται το άντρο των μελών της Elita, των σκληρών ultras της Ντιναμό Τιφλίδας, οι οποίοι έχουν υπό τον έλεγχό τους τη Θύρα 17 του γηπέδου. Κανένας δεν μπορεί να αγοράσει εκεί εισιτήριο αν δεν είναι μέλος της οργάνωσης που ιδρύθηκε το 2018. Η Elita, βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας των ultras της Ντιναμό Τιφλίδας και ουσιαστικά είναι μια ακροδεξιά, γεωργιανή εθνικιστική ένωση. Μισούν τους Ρώσους και τους οπαδούς της Τορπέντο Κιουταΐσι.

Γεωργία - Ελλάδα πριν από το Euro 2024 και μετά το Χρυσόμαλλο Δέρας

Προφανώς μέλη τους θα βρεθούν και στο ματς με την Ελλάδα. Το καλό είναι ότι δεν υπάρχει σε γενικές γραμμές πρόβλημα με το ελληνικό στοιχείο που ήταν πολύ έντονο για χρόνια στη Γεωργία.

Γεωργιανοί και Έλληνες είχαν δεσμούς προ αμνημονεύτων χρόνων, όπως αποδεικνύεται από το Χρυσόμαλλο Δέρας. Πρόκειται για τον μύθο για το δέρματος που απέμεινε από το κριάρι που έστειλε η Νεφέλη για να σώσει το γιο της Φρίξο από τη θυσία που ήθελε να κάνει ο πατέρας του. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο βασιλιάς Αθάμας έχοντας πάρει τον χρησμό από το μαντείο των Δελφών ότι ήταν ευθύνη του γιου του το γεγονός πως δε φύτρωσε το σιτάρι εκείνη τη χρονιά, αποφάσισε να τον θυσιάσει. Έτσι η μητέρα του Νεφέλη η οποία είχε πεθάνει, έστειλε από τον ουρανό ένα κριάρι με χρυσό δέρμα να τον αρπάξει από την επικείμενη θυσία. Το κριάρι λοιπόν άρπαξε τον Φρίξο και την Έλλη και τους πήγε στην Κολχίδα, ένα αρχαίο βασίλειο, στη σημερινή δυτική Γεωργία, στα ανατολικά παράλια του Ευξείνου Πόντου και νότια του Καυκάσου.

Η πρώτη εγκατάσταση Ελλήνων στη Γεωργία συνδέεται με τον αποικισμό της Μαύρης Θάλασσας, όπου ίδρυσαν ελληνικούς οικισμούς (Φαζής, Διοσκουριά, Γυηνός κ.λπ.), ωστόσο με την πάροδο του χρόνου αφομοιώθηκαν με τον ντόπιο πληθυσμό.

Έλληνες μετέβησαν στη Γεωργία σε διάφορα στάδια και εγκαταστάθηκαν κυρίως στην περιοχή της Τσάλκας. Η άφιξή τους συνδέεται με τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1828-29, κατά τον οποίο οι χριστιανοί διώχθηκαν και έπρεπε να μεταναστεύσουν από τις βορειοανατολικές επαρχίες στην περιοχή της Υπερκαυκασίας. Επέλεγαν κυρίως αγροτικές περιοχές. Εγκαταστάθηκαν και χρησιμοποίησαν εγκαταλελειμμένους μύλους, βουτυροποιεία κ.λπ.

Η Ελλάδα της Γεωργίας χωρισμένη σε δύο ομάδες

Οι Έλληνες που ζούσαν στη Γεωργία χωρίστηκαν κυρίως σε δύο ομάδες: τους ελληνόφωνους και τους τουρκόφωνους (Ουρούμ, από την αραβική λέξη Ρουμ, που σημαίνει Ρωμαίος). Στη δεκαετία του 1930, τα ελληνικά σχολεία, τα θέατρα, τα τυπογραφία και οι παιδαγωγικές τεχνικές σχολές που άνοιξαν στη Γεωργία έπεσαν θύματα της σοβιετικής καταστολής. Στη δεκαετία του '40, οι Έλληνες του Πόντου απελάθηκαν από τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται τη δεκαετία του '80, όταν ιδρύθηκε το ελληνικό τμήμα της Δημοτικής Επιτροπής Τιφλίδας της Κομμουνιστικής Ένωσης, που ήταν στην πραγματικότητα μια ελληνική οργάνωση νεολαίας.

Το 1926 ζούσαν στη Γεωργία 54.000 Έλληνες. Ο αριθμός τους αυξανόταν μέχρι τη δεκαετία του 1990. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 1989, στη Γεωργία ήταν ήδη εγκατεστημένοι 100.000 Έλληνες. Τη μείωση του αριθμού των Ελλήνων προκάλεσε η ιδιαίτερη δραστηριότητα στο θέμα της επιστροφής στην πατρίδα, στην οποία συνέβαλε και η ελληνική κυβέρνηση. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Αμπχαζία, σχεδόν και οι 14.700 Έλληνες που ζούσαν εκεί επέστρεψαν στην Ελλάδα χάρη στις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης. Αυτή τη στιγμή στη Γεωργία έχουν απομείνει περίπου 15.000 Έλληνες. 3.800 από αυτούς ζουν στην Τιφλίδα, 2.200 στην Ατζάρα και 7.500 στο Κβέμο Κάρτλι.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η ελληνική μετανάστευση διευκολύνθηκε από το κλίμα που  δημιουργούσε το εθνικιστικό κίνημα, αν και οι Έλληνες δεν απειλούνταν. Έβλεπαν όμως το μέλλον με καχυποψία. Βέβαια σημειώθηκαν και σε βάρος του κρούσματα κλοπών, ιδιοποίησης ακινήτων και δολοφονιών, αν και τελικά η κατάσταση ρυθμίστηκε ως αποτέλεσμα της ενεργούς παρέμβασης του κράτους. Πλέον οι Έλληνες της Γεωργίας είναι κατά κύριο λόγο ηλικιωμένοι και μάλιστα οι περισσότεροι μιλούν Ρωσικά και ελάχιστα Γεωργιανά.