100 χρόνια ΑΕΚ: Στα άδυτα της μεγαλύτερης βραδιάς της ιστορίας της

Εδώ που τα λέμε, ποιος δεν μπορεί να γίνει ποιητής, για μια στιγμή; Για την ΑΕΚ, δεν λέμε; Τι θυμήθηκα, λοιπόν, έτσι που ρέει το κείμενο. Κάτι που είχαν γράψει οπαδοί της "Ένωσης" στα δύσκολα χρόνια του μπάσκετ, που για ένα διάστημα συνέπεσαν και με τις εποχές της παρακμής στο ποδόσφαιρο.

"Ο ήλιος είναι ο βασιλιάς της ημέρας, το τριαντάφυλλο είναι ο βασιλιάς των λουλουδιών και η ΑΕΚάρα είναι η βασίλισσα της Ευρώπης. Εγώ, όμως, αγαπώ 2 πράγματα στον κόσμο. Τα τριαντάφυλλα για μία μέρα και την ΑΕΚ για πάντα", είχε γράψει εκείνος ο ποιητής στο πέταλο της θύρας 21 στο παλιό "Νίκος Γκούμας". Το σύνθημα απέδιδε τα συναισθήματα των οπαδών, για την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης στο μπάσκετ με το αλησμόνητο 89-82 επί της Σλάβια Πράγας στο κατάμεστο Καλλιμάρμαρο. Εκείνη η βραδιά της 4ης Απριλίου που γράφτηκε μία απίθανη ιστορία και δημιούργησε την πρώτη viral αθλητική ατάκα από τον τεράστιο Βασίλη Γεωργίου, τον επονομαζόμενο και "Βέμπο" της αθλητικής δημοσιογραφίας.

"Με φιλάει ο Αμερικάνος και τον φιλώ και εγώ", ήταν η φράση που χρησιμοποίησε κατά τη ραδιοφωνική περιγραφή του, όταν ο Γιώργος Αμερικάνος αγκάλιασε τον αείμνηστο Γεωργίου έπειτα από ένα καλάθι.

Μικρές ιστορίες από την πιο μεγάλη βραδιά της ΑΕΚ

Σε εκείνη την πλευρά του παλιού γηπέδου είχε στηθεί το τρελό πανηγύρι, για την κορυφαία ευρωπαϊκή πορεία του "δικέφαλου". Για την πρόκρισή του στα ημιτελικά του κυπέλλου UEFA, με ανατροπή της ήττας του 0-3 από την πανίσχυρη τότε Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς στο Λονδίνο. Εκεί θα σταθώ, διότι και η προετοιμασία, αλλά και η προσπάθεια της ανατροπής είχε πολλές μικρές ιστορίες και πολλούς ήρωες.

Από το πρώτο ματς έως και τη ρεβάνς, στη Νέα Φιλαδέλφεια πίστευαν στην πρόκριση. Τους είχε δώσει αέρα η προηγούμενη πρόκριση επί μίας άλλης αγγλικής ομάδας, της Ντέρμπι Κάουντι. Η πίστη είχε ενισχυθεί και από την καλή εμφάνιση στο Λονδίνο, παρά το βαρύ 0-3.

Ο αείμνηστος Φράντισεκ Φάντροκ, ένας από τους κορυφαίους θεωρητικούς του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και ο συνεργάτης του, ο Ανδρέας Σταματιάδης έκαναν από την πρώτη στιγμή προετοιμασία, ακόμα και για το ενδεχόμενο να πάει το ματς στα πέναλτι. Στη διάρκεια των εκτελέσεων, ο κυρ – Ανδρέας διαπίστωσε ότι κατά 60-70% ο Νίκος Χρηστίδης όχι μόνο μάντευε σωστά τη γωνία εκτέλεσης, αλλά είχε και σχετικά μεγάλο ποσοστό αποκρούσεων. Κάπως έτσι, άρχισαν να σκέφτονται ακόμα και το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης του Σαλονικιού τερματοφύλακα εάν πήγαινε η πρόκριση στη ρουλέτα.

Το έπος της ΑΕΚ και οι... τριπλοβάρδιες του Νίκου Πανταζή

Μέχρι να φτάσουν, βέβαια, εκεί τα πράγματα, χρειάστηκε να δουλέψει... τριπλοβάρδιες ο Νίκος Πανταζής! Όλοι μίλησαν για το θαύμα με τη συμμετοχή του Θωμά Μαύρου στον επαναληπτικό, μιας και ο κορυφαίος σκόρερ στην ιστορία του ελληνικού πρωταθλήματος είχε τραυματιστεί μερικές μέρες νωρίτερα, στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό. Μέχρι και στις 3 τα ξημερώματα έκανε θεραπεία ο Μαύρος για να προλάβει τη ρεβάνς με την ΚΠΡ.

Η νύχτα της 16ης Μαρτίου 1977 ήταν μαγική για την ΑΕΚ. Στην κατάμεστη Νέα Φιλαδέλφεια, ο αγαπημένος Θωμάς των οπαδών έβαλε φωτιά στις εξέδρες με το άνοιγμα του σκορ στο 8'. Το 2-0 στο 65' από τον ίδιο παίκτη άρχισε να δίνει σάρκα και οστά στο όνειρο της ανατροπής. Μέχρι που ήρθε στο 82' ο αείμνηστος, πλέον, Μίμης Παπαϊωάννου να κάνει με κεφαλιά το 3-0. Αν και ο πιο κοντός μέσα στον αγωνιστικό χώρο, ο αρχηγός της ΑΕΚ σηκώθηκε ανάμεσα στα θηρία της αγγλικής άμυνας και αφού φάνηκε να αιωρείται στον αέρα, έστειλε την μπάλα στα δίχτυα. Αυτό ήταν! Η μισή δουλειά είχε γίνει! Έμενε η άλλη μισή. Το γκολ της πρόκρισης, όμως, δεν ήρθε στην κανονική διάρκεια και το ματς πήγε στην παράταση.

Η αλλαγή του Λάκη Νικολάου από τον Θανάση Ζαρζόπουλο στο 115' ξάφνιασε ακόμα και τον κόσμο. Ο χρόνος μετρούσε αντίστροφα, αλλά ο Φάντροκ δεν φρέσκαρε την ομάδα του. Η απορία ήταν εύλογη: «Τι περιμένει; Γιατί δεν κάνει κι άλλη αλλαγή;», έλεγε ο ένας στον άλλον μέσα στο γήπεδο. Ο "παππούς", όμως, είχε πάρει την απόφασή της. Κάποια στιγμή, βέβαια, οι κράμπες τον έκαναν να ξεχαστεί και να ετοιμάσει παίκτη, αλλά τον σταμάτησε ο Σταματιάδης. "Δεν είπαμε αν πάμε στα πέναλτι, θα βάλουμε τον Χρηστίδη; Δεν μπορούμε να κάνουμε αλλαγή", του υπενθύμισε διότι τότε επιτρέπονταν μόνο δύο αλλαγές.

Το θρίλερ της αλλαγής του ήρωα Νίκου Χρηστίδη

Ε, στο 117' σηκώθηκε η ταμπέλα για την αντικατάσταση του Λάκη Στεριούδα από τον Νίκο Χρηστίδη. Όλοι τσιμπιόντουσαν. Δεν γνώριζαν, βέβαια, όσα είχαν συμβεί στις προπονήσεις. Ο άλλοτε εμβληματικός αρχηγός του Άρη, μπήκε στα τρία τελευταία λεπτά του ματς για να ζεσταθεί και να πάρει... μυρωδιά χόρτου. Αυτό ήταν! Όταν ο Τάκης Νικολούδης έχασε το 4ο πέναλτι, το γήπεδο πάγωσε. Ο διεθνής μέσος κοίταξε τον Χρηστίδη και το ζήτησε να τον σώσει. "Πρώτα την ομάδα θα σώσω", του απάντησε και απέκρουσε την εκτέλεση του Ίστοου. Η σπίθα της πρόκρισης ξαναφούντωσε στις εξέδρες. Την ίδια ώρα, ο Σταματιάδης προσπαθούσε να πείσει τον Παπαϊωάννου να αναλάβει την εκτέλεση. Ο αρχηγός μία έβγαζε τη φόρμα του, αλλά αμέσως την ξαναέβαζε. Ήταν διστακτικός.

"Δεν γίνεται να περιμένουμε άλλο. Αν δεν πας τώρα, θα πω στον Τσάμη", του είπε ο Σταματιάδης. Τότε, ο Παπαϊωάννου το αποφάσισε. Εκτέλεσε το πέναλτι και έγραψε το 7-6. Ακολούθησε ο Γουέμπ. "Αυτός ο Γουέμπ εκτελεί δυνατά πέναλτι και πολλές φορές τα στέλνει άουτ", έλεγαν στη ραδιοφωνική περιγραφή. Ο Άγγλος εκτέλεσε, ο Χρηστίδης απέκρουσε και η ΑΕΚ προκρίθηκε στα ημιτελικά του UEFA. Ήταν μόλις η 2η ελληνική ομάδα, που έφτανε τόσο μακριά σε ευρωπαϊκή διοργάνωση. Και παραμένει ακόμα η κορυφαία ευρωπαϊκή επιτυχία της και ας λέει ο ύμνος της "και της Ρεάλ, το φόβητρο έγινε το όνομά σου...".

Ιούνιος Βερν

* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "OnTime".