UEFA Champions League: Χωράει μια Αραβική ομάδα; Ο δρόμος που άνοιξε η Euroleague

To Champions League και η Euroleague δεν αποκλείεται να βαδίζουν –κατά κάποιο τρόπο- στον ίδιο δρόμο, αυτό που οδηγεί σε κάποια από τις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου όπως είναι η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ.

H Euroleague Basketball έστειλε το Final Four του 2025 στο Άμπου Ντάμπι και θα βάλει στα ταμεία της 50 εκατομμύρια ευρώ, απολαμβάνοντας το γεγονός ότι οι Άραβες έχουν σημαντικούς λόγους να πανηγυρίζουν γι’ αυτή τη συμφωνία.  Μια Ευρωπαϊκή διοργάνωση καταργεί τα σύνορα και ανοίγει για τα καλά την όρεξη κάποιων μη Ευρωπαίων για το Champions League.

Όλα αυτά μπορεί να έχουν σχέση με την προσπάθεια βελτίωσης της φήμης των Αράβων στην παγκόσμια σκηνή προκειμένου να εδραιώσουν την οικονομική τους κυριαρχία και των κυριότερο να είναι έτοιμοι για την εποχή που η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα μειωθεί αισθητά. Ακούγεται λίγο περίεργο, αλλά η Euroleague και το πετρέλαιο μπορεί –κατά κάποιο τρόπο- να συνδέονται μεταξύ τους, παραμερίζοντας φυσικά κάθε συζήτηση περί παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η Αραβική Χερσόνησος και η παρουσία της στο διεθνές αθλητικό προσκήνιο

Η Αραβική Χερσόνησος προσελκύει πλέον ολοένα και περισσότερα μεγάλα αθλητικά γεγονότα και όλα δείχνουν ότι ετοιμάζεται να κάνει πολύ πιο έντονη την παρουσία της στο διεθνές αθλητικό προσκήνιο. Κάποιοι θεωρούν ότι απλώς στέλνει προς τα έξω το μήνυμα ότι για να υπάρξει οικονομική ελευθερία δεν είναι απαραίτητη η πολιτική ελευθερία. Για να τα καταφέρει, πληρώνει πολλά και ο δυτικός κόσμος που ”προσκυνά” το χρήμα, είναι έτοιμος να εισπράξει εξ ίσου πολλά.

Μιλάμε για την χερσόνησο που από γεωλογικής άποψης είναι συνέχεια της Σαχάρας. Ένα άνυδρο οροπέδιο με οάσεις και μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου. Η γη των Αράβων, κοιτίδα, μεταξύ άλλων, μιας εκ των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών της ανθρωπότητας, του Ισλάμ. Πολιτικά, το μεγαλύτερο μέρος της Αραβικής Χερσονήσου καταλαμβάνεται από τη Σαουδική Αραβία, και ακολουθούν σε έκταση τα κράτη Υεμένη, Ομάν και τα πολύ μικρότερα σε έκταση, αλλά όχι απαραίτητα και σε χρήμα Κουβέιτ, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και Μπαχρέιν.

Ο Αντετοκούνμπο έκανε σεφτέ για το NBA

Στον αθλητικό κόσμο, λίγοι έχουν αντισταθεί στη γοητεία του χρήματος. Όταν το ΝΒΑ χρειαζόταν μια νέα χώρα για να συνεχίσει την παγκόσμια επέκτασή του, στράφηκε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία ήταν πρόθυμα να φιλοξενήσουν αγώνες προετοιμασίας.

Κάπως, έτσι ο δικός μας Γιάννης Αντετοκούνμπο και η παρέα του από το Μιλγουόκι βρέθηκαν το φθινόπωρο του 2022 στην Etihad Arena για δύο φιλικά των Μπακς απέναντι στους Ατλάντα Χοκς. Το NBA βρέθηκε τότε για πρώτη φορά στον Αραβικό Κόλπο, στο πολυτελές γήπεδο χωρητικότητας 18.000 θέσεων της Νήσου Γιας, στο οποίο θα διεξαχθεί επίσης το Final Four της Euroleague το 2025.

Δεν ήταν όμως μόνο το NBA που έκανε το βήμα. Η FIFA του Τζιάνι Ινφαντίνο έστειλε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2022 καταχείμωνο στο Κατάρ. Εκεί όπου ο Λιονέλ Μέσι σήκωσε το τρόπαιο φορώντας το “Bisht”, τον παραδοσιακό αραβικό μανδύα που κάποτε φορούσαν οι βασιλιάδες αλλά και οι άνθρωποι που είχαν υψηλό κύρος στην κοινωνία. Και μην ξεχνάμε το Μουντιάλ του 2034 για το οποίο η μοναδική υποψήφια ήταν η Σαουδική Αραβία, κατ’ επέκταση και αυτή που θα το διοργανώσει.

Η πανάκριβη ρακέτα του Ναδάλ

Πριν από όλα αυτά, η τότε Διεθνής Ένωση Ομοσπονδιών Κλασικού Αθλητισμού (IAAF), σήμερα World Athletics, διοργάνωσε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου 2019 στο Στάδιο Καλίφα της Ντόχας. Φυσικά και το τένις, πριν από λίγες ημέρες ταξίδεψε στο Ριάντ. Εκεί, στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, διοργανώθηκε το τουρνουά “Six Kings Slam”. Αγώνες επίδειξης τένις μεταξύ του Ρουν, του Σίνερ, του Αλκαράθ, του Μεντβέντεφ, του “επαναστάτη” Ναδάλ και του “αντιστμβατικού” Τζόκοβιτς. Άπαντες φυσικά έβαλαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους υψηλά χρηματικά ποσά, ο δε Ναδάλ, ανεπίσημος πρεσβευτής της Σαουδικής Αραβίας, πήρε ως δώρο και μια χρυσή ρακέτα βάρους περίπου τριών κιλών, η οποία κοστίζει, σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα “As”, 250.000 ευρώ.

Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ είναι απ’ ότι φαίνεται οι τρεις χώρες που έχουν βαλθεί να  ανατρέψουν τα δεδομένα στον παγκόσμιο αθλητισμό και τα καταφέρνουν πολύ εύκολα. Με επενδύσεις, εκτός των άλλων, σε γκολφ, esports, πάλη και μηχανοκίνητο αθλητισμό ακόμα και στο σκάκι και στο σνούκερ. Επίσης, με ιλιγγιώδη ποσά οι ισχυροί από αυτές τις χώρες, μέλη των βασιλικών οικογενειών και μεγάλες εταιρείες είναι ιδιοκτήτες ή βασικοί χορηγοί μεγάλων συλλόγων ακόμα και στην Premier League.

Η Σαουδική Αραβία που δεν είναι Ευρώπη

Δεν αποκλείεται το επόμενο βήμα να μην είναι η προσέλκυση της αθλητικής υφηλίου στα δικά τους εδάφη, αλλά η επέκτασή τους, αρχής γενομένης από την Σαουδική Αραβία, στην Ευρώπη. Πρόκειται για την χώρα που καταλαμβάνει περίπου το 80% της αραβικής χερσονήσου και καμαρώνει για ένα πρωτάθλημα τόσο ελκυστικό όσο τα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Σπατάλησε φυσικά πολύ χρήμα για να μετακομίσουν εκεί λαμπρά ποδοσφαιρικά αστέρια όπως ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ο Νεϊμάρ, ο Καρίμ Μπενζεμά, ο Σάντιο Μανέ και ο Ενγκολό Καντέ. Υπάρχει όμως κάτι που δεν κατάφεραν τελικά οι Σαουδάραβες. Το πρωτάθλημά τους δεν προσελκύει το ευρωπαϊκό τηλεοπτικό κοινό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο στόχος γι’ αυτό έχει ήδη τεθεί. Ομάδα από τη Σαουδική Αραβία να πάρει μέρος στο UEFA Champions League. Αυτό, ωστόσο, είναι θεωρητικά αδύνατο καθώς η Σαουδική Αραβία δεν είναι ευρωπαϊκή χώρα. Βέβαια ως μη Ευρωπαϊκή χώρα πήρε και τη διοργάνωση της Euroleague , δηλαδή την Ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση μπάσκετ ανδρών. Οπότε το “ποτέ μην λες ποτέ”, βρίσκει απόλυτη εφαρμογή και σε αυτή την περίπτωση. Προς στιγμήν η UEFA φαίνεται να αντιδρά σε μια τέτοια προοπτική ακριβώς με τι επιχείρημα ότι δεν πρόκειται για χώρα της Ευρώπης. Ωστόσο, σε αυτό το επιχείρημα υπάρχει ένα κενό που φέρεται να έχει εντοπίσει η Σαουδική Αραβία.

Το Καζακστάν είναι Ευρώπη;

Οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι αναφέρουν το παράδειγμα του Καζακστάν, μιας χώρας της Κεντρικής Ασίας που συμμετέχει σε ευρωπαϊκούς αγώνες εδώ και αρκετά χρόνια. Οι Καζάκοι συνδέονται με την Ευρώπη αποκλειστικά μέσω των συνόρων τους, καθώς η ευρωπαϊκή ήπειρος καταλήγει στα Ουράλια Όρη που συνορεύουν με το Καζακστάν. Αυτό δίνει ελπίδα στους Σαουδάραβες, οι οποίοι εργάζονται επιμελώς στο παρασκήνιο για να υποστηρίξουν την θέση τους. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι δεν θα υποχωρήσει η UEFA. Τίποτα δεν είναι αδύνατο με έναν τόσο σημαντικό οικονομικό παίκτη. Tο ράγκμπι έχει ανοίξει το δρόμο με τη συμμετοχή της Νότιας Αφρικής στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις του, ενώ τα έδαφος μοιάζει να καλλιεργείται και στην Euroleague, η οποία είναι πιθανό σύντομα να υποδεχθεί στην αγκαλιά της μια ομάδα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ντουμπάι BC. Στην πραγματικότητα, το πρώτο βήμα έχει γίνει καθώς στο συγκεκριμένο κλαμπ επετράπη να πάρει μέρος στην ABA League, δηλαδή την Αδριατική λίγκα. “Είναι μια υπέροχη πόλη. Η Coca-Cola Arena είναι υπέροχη. Το κλίμα είναι υπέροχο. Το να σκορπίσουμε τη χαρά του μπάσκετ και της EuroLeague είναι κάτι που πάντα ψάχνουμε”, εξήγησε πρόσφατα ο Διευθύνων Σύμβουλος της EuroLeague Basketball, Παούλιους Μοτιεγιούνας.

Sportswashing σε όλο το μεγαλείο του

Ο συμβατικός όρος για τη στρατηγική της Σαουδικής Αραβίας και των υπολοίπων χωρών είναι το “Sportswashing”, ουσιαστικά η πρακτική του ξεπλύματος της φήμης με την ελπίδα ότι μια καθαρότερη εθνική εικόνα θα μετατρέψει την περιοχή σε  ήρεμη δύναμη στην παγκόσμια σκηνή σε πολλούς τομείς και όχι μόνο στον αθλητισμό.

Αναλυτές εκτιμούν ότι πρόκειται μόνο για ένα μικρό μέρος της στρατηγικής προετοιμασίας για τον 21ο αιώνα. Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου αναμένεται να μειωθεί μέχρι τα μέσα του αιώνα και η γεωπολιτική κατάσταση θα γίνει πολύ πιο περίπλοκη. Η Σαουδική Αραβία το έχει ανακοινώσει ανοιχτά παρουσιάζοντας το πρόγραμμα “Όραμα 2030”. Πρόκειται για την επίσημη στρατηγική που προβλέπει τον πλήρη εκσυγχρονισμό της οικονομίας και της εξωτερικής πολιτικής της χώρας. Η αθλητική διπλωματία αποτελεί επομένως μέρος μιας ευρύτερης γεωπολιτικής στρατηγικής για την προετοιμασία για μια εποχή πολυπολικότητας, όταν η εξουσία θα κατανέμεται μεταξύ πολλών κρατών. Σημαντικό ρόλο παίζει το γεγονός ότι, κυρίως για τη Σαουδική Αραβία καλλιεργούνται οικονομικές σχέσεις και σχέσεις ασφάλειας με οντότητες των οποίων τα συμφέροντα ευθυγραμμίζονται με εκείνα της βασιλικής οικογένειας, διασφαλίζοντας έτσι τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα  και των δύο. Η συμβολή του αθλητισμού είναι τεράστια, καθώς παίζει πρωταρχικό ρόλο ώστε να περνά σε δεύτερη μοίρα ο αυταρχισμός και το ιστορικό της περιοχής στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι επενδύσεις στον αθλητισμό, εν ολίγοις, είναι η ασπίδα της Αραβικής χερσονήσου ενάντια στην εικόνα που έχει ο δυτικός κόσμος για την περιοχή.

Δημοσιεύθηκε στη "ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ".