Ποδόσφαιρο: Όταν οι μαφιόζοι παίζουν μπάλα

Το ποδόσφαιρο είναι πολύ πιθανό να αποτελεί χώρο δράσης της μαφίας στην Ιταλία, σύμφωνα με τις  εισαγγελικές αρχές στη γειτονική χώρα. Στις 20 Φεβρουαρίου έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει η ακροαματική διαδικασία για τους 19 συλληφθέντες οπαδούς του περασμένου Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο της έρευνας στις τάξεις των οργανωμένων της Ίντερ και της Μίλαν. Δεν αποκλείεται όμως να προκύψουν διαδικαστικές αλλαγές που έχουν ιδιαίτερη σημασία. Οι περισσότεροι από τους οπαδούς που εμπλέκονται στην υπόθεση επιδιώκουν μια “σύντομη δίκη”, κεκλεισμένων των θυρών, η οποία τους επιτρέπει, σε περίπτωση καταδίκης, να δουν την ποινή τους να μειώνεται κατά ένα τρίτο.  Η “σύντομη δίκη” αποτελεί νόμο του Ιταλικού κράτους, τον οποίο ενέκρινε η βουλή της Ρώμης, τον Απρίλιο του 2011 προκειμένου με αυτή τη διαδικασία να οδηγηθεί σε δίκη ο τότε πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος κατηγορείτο για δωροδοκία του βρετανού δικηγόρου Ντέιβιντ Μίλς. Τη διαδικασία της “σύντομης δίκης” είχαν επιλέξει το 2011 και 90 μέλη ή συνεργάτες της Ντράνγκετα, που πλέον θεωρείται το πιο ισχυρό συνδικάτο του εγκλήματος στην Ιταλία. Οι 70 από αυτούς καταδικάστηκαν για πράξεις που αφορούσαν τη συμμετοχή τους στην πιο ισχυρή μαφιόζικη οργάνωση που έχει την έδρα της στην Καλαβρία.

H Ντράνγκετα επανέρχεται στο δικαστικό προσκήνιο, αυτή τη φορά για λόγους που έχουν σχέση με το Ιταλικό ποδόσφαιρο. Όλα άρχισαν όταν τον περασμένο Σεπτέμβριο η αστυνομία προχώρησε στις 19 συλλήψεις οργανωμένων οπαδών της Ίντερ και της Μίλαν. Πρόκειται για ηγετικά στελέχη των ultras των δύο ομάδων. Στον φάκελο, 568 σελίδων που συνέταξαν οι εισαγγελείς, αναφέρουν ότι προκύπτει άμεση σχέση αυτών με την Ντράνγκετα, Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στις διασυνδέσεις των ηγετών της “Curva Nord”, του συνδέσμου των οπαδών της Ίντερ που ήλεγχε το Μεάτσα, με την μαφιόζικη οργάνωση. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, νεότερες έρευνες συνδέουν ηγετικό στέλεχος των οργανωμένων οπαδών και της Μίλαν με την Ντράνγκετα και διακίνηση ναρκωτικών.

Ενδοοπαδικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών

Οι αρχές άρχισαν να ξετυλίγουν το κουβάρι όταν διέταξαν επείγουσα έρευνα για την δολοφονία τον περασμένο Σεπτέμβριο, του 36χρονου Αντόνιο Μπελόκο, μέλους της ηγετικής οικογένειας της φατρίας Ροζάρνο -η πιο βίαιη της Καλαβρίας- και εξέχουσα μορφή των οπαδών της Ίντερ. Δράστης φέρεται να είναι ο Αντρέα Μπερέτα και αυτός ψηλά στη λίστα με τους ηγέτες των φίλων της Ίντερ. Ενδοοπαδικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών με προεκτάσεις –σύμφωνα με τους εισαγγελείς- σε απάτες με εισιτήρια αγώνων, εκβιασμούς προστασίας σε περίπτερα ποτών και χώρους στάθμευσης γύρω από το Σαν Σίρο, το γήπεδο, το οποίο μοιράζονται Ίντερ και Μίλαν.

Μεταξύ των συλληφθέντων, αυτοί που ζήτησαν να δικαστούν σε “σύντομη δίκη”, είναι ο βασικός κατηγορούμενος Αντρέα Μπερέτα και ο Μάρκο Φερντίκο επίσης από την Ίντερ και ο Λούκα Λούτσι από τους οπαδούς της Μίλαν. Μεταξύ αυτών που έχουν ήδη κάνει αίτηση για “σύντομη δίκη” είναι και ο Γκεράρντο Τζακάνι. Πρόκειται για επιχειρηματία που για λογαριασμό των ultras, σύμφωνα με τις  έρευνες, διαχειριζόταν το χώρο στάθμευσης του Σαν Σίρο.

Οι εξηγήσεις του Ζανέτι

“Η Ίντερ ως σύλλογος βρίσκεται σε υποτελή θέση στις συναλλαγές της με τα μέλη της Curva Nord”, αναφέρουν οι εισαγγελείς σύμφωνα με το Reuters. Μεταξύ όσων κατέθεσαν είναι και ο αντιπρόεδρος της Ίντερ, Χαβιέ Ζανέτι. Ο Αργεντινός, παλιά δόξα της Ίντερ είπε μεταξύ άλλων, ότι ο Μπερέτα και ο Φερντίτσο, ηγέτες της Curva Nord, είχαν έρθει σε αυτόν ζητώντας του “να μεσολαβήσει στον σύλλογο για να πάρουν 200 ​​ακόμη εισιτήρια για τον τελικό του Champions League, που θα παιζόταν στην Κωνσταντινούπολη”.

Όσον αφορά τον Μπελόκο, ο οποίος σκοτώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο από τον Μπερέτα, ο Ζανέτι ανέφερε ότι τον συνάντησε μόνο μία φορά. Ο πρώην αμυντικός των Νερατζούρι είπε βρέθηκε “με κάποια παιδιά από το Curva Nord” σε ένα από τα εστιατόριά του. “Ήταν πάνω κάτω τρεις το μεσημέρι, όταν ο κόσμος είχε φύγει και ο Μπελόκο ήταν έξω και περίμενε στο αυτοκίνητο. Η Μπερέτα μου λέει, “θέλουμε να σε συστήσουμε κάποιον” προσθέτοντας ότι είχε μόλις βγει από τη φυλακή. Ήμουν σε άβολη κατάσταση, αλλά συμφώνησα, γνωρίζοντας ότι απλώς θα έλεγα αντίο και μετά θα έφευγα”.

Οι αρχές υποστηρίζουν ότι η ιταλική μαφία έχει διεισδύσει στο ποδόσφαιρο πέρα από το Μιλάνο και σε πολλές άλλες ιταλικές πόλεις. Οι μαφιόζοι φέρονται να επιδιώκουν να αποκτήσουν επιρροή στους οπαδούς και τους συλλόγους σε όλα τα επίπεδα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου.

“Θέλω να καθησυχάσω όλους τους οπαδούς μας ότι είμαστε το ζημιωθέν μέρος, όπως είπαν οι αρχές”, δήλωσε ο πρόεδρος της Ίντερ, Τζουζέπε Μαρότα στην τηλεοπτική πλατφόρμα Sky, αρνήθηκε όμως κάθε σχόλιο για το θέμα στο Reuters.

Όσον αφορά τη Μίλαν, ανέφερε σε ανακοίνωσή της: “Συνεχίζουμε να ακολουθούμε την καθοδήγηση των εμπειρογνωμόνων από το γραφείο του εισαγγελέα για να εντοπίσουμε και να εργαστούμε στους τομείς όπου πρέπει να παρέμβουμε”.

Με στρατιωτική δομή

Στο Reuters μίλησε ο Τζιοβάνι Μελίλο, επικεφαλής εισαγγελέας κατά της μαφίας και της τρομοκρατίας της Ιταλίας. “Το γήπεδο είναι ένας χώρος όπου για μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρήθηκε απαραίτητο να ανεχτεί και το πολύ-πολύ να περιέχει δείγματα κραυγαλέας παρανομίας, που διέπονται από οργανωμένες ομάδες που ασκούν σχεδόν στρατιωτικό έλεγχο στις κερκίδες”, ανέφερε, ενώ πρόσθεσε ότι οι ομάδες αυτές χρησιμοποιούν “εκφοβισμό και βίαιη τιμωρία” για να ελέγχουν επιχειρηματικές δραστηριότητες που συνδέονται με γήπεδα ποδοσφαίρου.

Ο Μελίλο είναι ουσιαστικά αυτός που συντονίζει τέσσερις αναπληρωτές εισαγγελείς. Ο κάθε ένας από αυτούς ερευνά προσπαθεί να βάλει ένα κομμάτι στο παζλ που θα αποτυπώσει τη σχέση μεταξύ ποδοσφαίρου, οργανωμένου εγκλήματος και πολιτικού εξτρεμισμού σε ολόκληρη την Ιταλία, εκτιμούν οι δικαστικές αρχές.

“Οι έρευνες… δείχνουν το ενδιαφέρον των μαφιόζικων ομάδων για την απόκτηση του ελέγχου ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου, που θεωρείται εξαιρετικό όχημα για την επιχειρηματική επέκταση και την κοινωνική συναίνεση”, κατέληξε ο Μελίλο αρνούμενος να κατονομάσει συλλόγους καθώς οι έρευνες βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη. Επισήμανε όμως ότι η ανάμιξη των μαφιόζων είναι εμφανής στις χαμηλότερες κατηγορίες, όπου οι σύλλογοι εξακολουθούν να έχουν σημαντικά επίπεδα επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Το κουβάρι που ξετυλίγεται φτάνει πριν από την δολοφονία του Μπελόκο από τον Μπερέτα, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τα κάγκελα φοβούμενος για τη ζωή του. Γι’ αυτό άλλωστε μεταφέρθηκε σε φυλακή μακριά από το Μιλάνο και συνεργάζεται με τους λειτουργούς που διεξάγουν τις έρευνες, σύμφωνα με δικαστικές πηγές.

Δολοφονία Μποϊόκι

Πριν από μια διετία είχε δολοφονηθεί έξω από το σπίτι του ο 69χρονος ηγέτης των ultras της Ίντερ, Βιτόριο Μποϊόκι. Μια δολοφονία που παραμένει ανεξιχνίαστη με θύμα ένα οπαδό, του οποίο το ποινικό μητρώο, μόνο λευκό δεν ήταν.

Στην δημοσιογραφική έρευνα του Reuters συνέβαλε και ο Αντόνιο Ριτσιάτο. Πρόκειται για τον επικεφαλής της Ομοσπονδίας Ιταλών Οπαδών Ποδοσφαίρου (FISSC), για τον οποίο όλα μοιάζουν καλώς καμωμένα. Θεωρεί ότι λέσχες οπαδών βοηθούν στο να γίνει το ιταλικό ποδόσφαιρο πιο εμπορεύσιμο και υπογράμμισε: “Υπάρχουν μέρη του γηπέδου όπου το ποδόσφαιρο αποτελεί μια διαφορετική εμπειρία από ό,τι σε άλλα σημεία του και αυτό αποτελεί θεμελιώδες μέρος του θεάματος”.

Την άποψή του μάλλον δεν συμμερίζεται ο Μελίλο, ο οποίος έχει εντοπίσει παίκτες και προπονητές, οι οποίοι κινδύνεψαν να καταστραφούν λόγω του εκφοβισμού από σκληροπυρηνικούς οπαδούς: “Η σχέση με αυτές τις ομάδες οπαδών θεωρείται σε ορισμένες περιπτώσεις κρίσιμη για το μέλλον των συλλόγων, των προπονητών και των παικτών”.

Νεοναζί στο παιχνίδι

Ένας άλλος τομέας που ερευνούν οι εισαγγελείς είναι η διασταύρωση μεταξύ των ultras και των νεοναζί. Προηγούμενες έρευνες στη Λομβαρδία -στην οποία ανήκει το Μιλάνο- καθώς και στις περιφέρειες Βένετο και Λάτσιο έχουν δείξει ότι πολλοί νεοναζί ήταν μέλη ομάδων ultras.

Η ανησυχία για τέτοιους δεσμούς επανήλθε στο προσκήνιο όταν τον περασμένο Δεκέμβριο, η πόλη του Άμστερνταμ απαγόρευσε στους οπαδούς της Λάτσιο που εδρεύει στη Ρώμη να παρακολουθήσουν τον αγώνα του Europa League με τον Άγιαξ. “Οι οπαδοί της Λάτσιο δεν είναι ευπρόσδεκτοι στο Άμστερνταμ. Ο κίνδυνος ακροδεξιών, αντισημιτικών, ρατσιστικών εκφράσεων και ταραχών είναι πολύ υψηλός”, ανέφερε τότε ο δήμος σε ανακοίνωσή του, ενώ η Λάτσιο χαρακτήρισε τα σχόλια “διακρίσεις και προσβλητικά” και δήλωσε ως σύλλογος ενάντια στον ρατσισμό.

Πάντως ο Μελίλο, αναφέρθηκε στην επίθεση που είχε γίνει στην έδρα του ιταλικού συνδικάτου CGIL κατά τη διάρκεια διαμαρτυριών για τους περιορισμούς του COVID στη Ρώμη το 2021. Ανέφερε ότι θεωρεί σημαντικό το γεγονός ότι της συγκεκριμένη  χρονική στιγμή, οι οπαδοί της Λάτσιο και οι άσπονδοι αντίπαλοι της Ρόμα παραμέρισαν τις διαφορές τους για να στοχοποιήσουν έναν πολιτικό αντίπαλο.

Το CGIL (Confederazione Generale Italiana del Lavoro) είναι η Ιταλική Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας, ένα εθνικό συνδικαλιστικό κέντρο στην Ιταλία, το οποίο δημιουργήθηκε με μια συμφωνία μεταξύ σοσιαλιστών, κομμουνιστών και χριστιανοδημοκρατών στο “Σύμφωνο της Ρώμης” του Ιουνίου 1944. Ο Μελίλο θεωρεί ότι επελέγη ως στόχος λόγω των αντιφασιστικών θέσεών του. Επικεφαλής της διαδήλωσης σε βάρος του CGIL ήταν άλλωστε ο τοπικός ηγέτη της νεοφασιστικής ομάδας Forza Nuova, την οποία υποστηρίζουν οπαδοί της Ρόμα και της Λάτσιο. Βέβαια για τον Μελίλο δεν πρόκειται για κάτι που πρέπει να ανησυχεί μόνο την Ιταλία. Εξηγεί: “Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό φαινόμενο, όχι μόνο ιταλικό, στο οποίο αναπτύσσονται πραγματικές παραστρατιωτικές πολιτοφυλακές, έτοιμες να προσληφθούν και για άλλους παράνομους σκοπούς, οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το ποδόσφαιρο”.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ".