«Αγαπάτε αλλήλους»

«Σκάνδαλο. Προεκλογική στήριξη της Εκκλησίας της Ελλάδος στον υποψήφιο για την προεδρία Γιάννη Ραγκούση». Αυτή ήταν η λεζάντα στη δημοφιλή σελίδα «Παλιό ΠΑΣΟΚ - Το Ορθόδοξο», που συνόδευε την είδηση για την εξώδικο πρόσκληση της Ιεράς Συνόδου προς τον διεκδικητή της ηγεσίας του νέου φορέα της κεντροαριστεράς. Παρότι η ανάρτηση είχε χιουμοριστική διάσταση, μαρτυρά μια μεγάλη αλήθεια. Τα πυρά της Εκκλησίας, με αφορμή την καταγγελία του πρώην υπουργού περί υποκριτικής στάσης ορισμένων ιεραρχών απέναντι στην ομοφυλοφιλία, αναμένεται να λειτουργήσουν θετικά για τον ίδιο στην κεντροαριστερή κάλπη. Το ακροατήριο της τελευταίας, άλλωστε, με εξαίρεση τους ψηφοφόρους άνω των 50 ετών, είναι έντονα προοδευτικό και αντιλαμβάνεται τη διαφορετικότητα ως ανάγκη για ισότητα και όχι για τιμωρία ή ενοχή.

Ο συλλογισμός επιβεβαιώνεται, αν εστιάσει κανείς στη θέση που κράτησαν δύο συνυποψήφιοι του Ραγκούση. Ο Γιώργος Καμίνης και ο Σταύρος Θεοδωράκης τού παρείχαν άμεσα -αλλά όχι χωρίς ωφελιμισμό- τη στήριξή τους, εν αντιθέσει με άλλους διεκδικητές της ηγεσίας, που προτίμησαν να «σφυρίξουν αδιάφορα». Εντάξει, η σιωπή της Φώφης Γεννηματά δεν είναι άσχετη με την απήχηση που έχει σε ακροατήρια μεγαλύτερων ηλικιακά ομάδων. Θα επιμείνει στη «σιγή ασυρμάτου» ή θα ανατρέψει την κατάσταση κατά τη σημερινή συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου για την ταυτότητα φύλου στη Βουλή; Η στάση του Μανιάτη είναι λίγο-πολύ αναμενόμενη: Συνήθως όταν λέει πολλά είναι σαν να μη λέει τίποτα και όταν σιωπά ουσιαστικά λέει τα πάντα. Ο Ανδρουλάκης, όμως, που αυτοπροσδιορίζεται ως εκπρόσωπος του νέου; Άραγε, θα καταφέρει να βγει «ατσαλάκωτος» με την επιλογή του να μην τοποθετείται;

Ίσως, τελικά, το πραγματικό πρόβλημα να μην ήταν όσα είπε ο Ραγκούσης, αλλά το γεγονός ότι οι επίδοξοι αρχηγοί δυσκολεύονται να παραδεχτούν δημόσια ότι το ρολόι της Εκκλησίας δεν έχει συγχρονιστεί στη σωστή εποχή. Γιατί δεν θα μπορούσε ένας κληρικός να είναι ομοφυλόφιλος; Δουλειά της Εκκλησίας δεν είναι η πίστη στον Θεό; Υπάρχει, άραγε, κάποια προδιαγραφή γι' αυτό; Δεν μπορείς να πιστεύεις -ή να έχεις ίσα δικαιώματα με τους υπολοίπους- αν είσαι γκέι ή τρανς; Ή, μήπως, κριτήριο για να Τον υπηρετεί κανείς θα πρέπει να είναι ο σεξουαλικός του προσανατολισμός; Πριν από έναν χρόνο, ο Πάπας Φραγκίσκος παραδέχθηκε ότι η Καθολική Εκκλησία πρέπει να απολογηθεί για τη στάση της απέναντι στους ομοφυλόφιλους. Τρία χρόνια νωρίτερα είχε πει: «Αν κάποιος είναι ομοφυλόφιλος και αναζητά τον Θεό με καλή πίστη, ποιος είμαι εγώ να τον κρίνω;».

Κατά μία έννοια, ο Ραγκούσης αποδεικνύεται πιο πιστός και απ' τους πιστούς. Το σημαντικότερο μήνυμα του χριστιανισμού δεν είναι, άλλωστε, το «αγαπάτε αλλήλους»; Σε αυτούς τους «αλλήλους» δεν περισσεύει κανείς.

Ευεργεσίες και αχαριστίες

Την περασμένη εβδομάδα ο αδερφός του πρώην πρωθυπουργού Νίκος Παπανδρέου άφησε αιχμές κατά ορισμένων υποψηφίων που, όπως υποστηρίζει, σήμερα αναζητούν την ψήφο των παπανδρεϊκών, «αλλά έχουν "θάψει" σε ομιλίες τους τη θητεία του ή τον ίδιο τον Παπανδρέου». Καλεί, μάλιστα, όλους τους διεκδικητές, ειδικά αυτούς που διετέλεσαν υπουργοί το διάστημα 2009-2011, να απαντήσουν για τη θητεία του Γιώργου. «Ναι ή ου, βρε παιδιά; Ναι ή ου; Επιτέλους, λίγο κουράγιο. Όχι γενικές αναφορές του τύπου "η πρώτη κυβέρνηση της κρίσης"... Να ξεστομίσετε το απαγορευμένο όνομα ενός ανθρώπου, του οποίου κατέβασε όλες τις φωτογραφίες από τα γραφεία ΠΑΣΟΚ ο επόμενος πρόεδρος» σημειώνει στο ίδιο άρθρο ο αδερφός Παπανδρέου που, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, ήταν ο εμπνευστής της ανακοίνωσης από το Καστελόριζο της προσφυγής της Ελλάδας στο ΔΝΤ.

Ποιοι υποψήφιοι ήταν υπουργοί επί Παπανδρέου; Ραγκούσης (υπουργός Εσωτερικών), Γεννηματά (υφυπουργός Υγείας), Μανιάτης (υφυπουργός Περιβάλλοντος). Αν εξαιρέσει κανείς την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, η οποία έφερε πίσω τον Παπανδρέου και μοιράζει ισόποσα τμήματα των ομιλιών της στους προκατόχους της, τότε μένουν οι άλλοι δύο. Ο Μανιάτης, πράγματι, αποφεύγει την περίοδο Γιώργου, καθώς είναι «καταχωρημένος» ως βενιζελικός. Ο Ραγκούσης, όμως, φαίνεται να είναι ο πιο προφανής στόχος. Κι αυτό γιατί ο Παπανδρέου τον βρήκε επιτυχημένο μεν δήμαρχο Πάρου, αλλά περιθωριοποιημένο στο ΠΑΣΟΚ και τον ανέδειξε πρώτα ως εκπρόσωπο Τύπου στις εκλογές του 2007, μετά ως γραμματέα και τελικά ως κορυφαίο υπουργό της πρώτης κυβέρνησής του το 2009. Αργότερα, βέβαια, όταν τον μετακίνησε στο υπουργείο Μεταφορών, επήλθε ρήξη, η οποία δεν έχει θεραπευτεί.

Σήμερα, σύμφωνα με ενήμερες πηγές, Ραγκούσης και Γιώργος έχουν «καλές, αλλά ανύπαρκτες σχέσεις». Η ΔΗΜΑΡ και το ΚΙΔΗΣΟ ήταν, ωστόσο, τα δύο κόμματα που έσπευσαν να στηρίξουν τον πρώην υπουργό στην αντιπαράθεσή του με την Εκκλησία, και μάλιστα χωρίς να διαθέτουν υποψηφίους - άρα να προσδοκούν ότι θα το πιστωθούν στην κάλπη. Καλά γνωρίζοντες πράγματα και καταστάσεις στο ΚΙΔΗΣΟ υποστηρίζουν επίσης ότι η ανακοίνωση για τον Ραγκούση βγήκε έπειτα από παρέμβαση Παπανδρέου και όχι από κεκτημένη ταχύτητα του Γραφείου Τύπου του κόμματος.

Με μία πιο σφαιρική ματιά, πάντως, ο Νίκος Παπανδρέου θα μπορούσε να απευθύνεται σχεδόν σε όλους τους υποψηφίους για την αρχηγία του νέου φορέα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με έναν κεντροαριστερό μύθο, που μόνο οι πρωταγωνιστές μπορούν να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν, ο Γιώργος Καμίνης, μολονότι το 2010 στηρίχθηκε απόλυτα από τον Παπανδρέου για τον δήμο της Αθήνας, το 2014 φέρεται να αρνήθηκε τη στήριξή του με το επιχείρημα ότι ο ΓΑΠ είναι «τοξικός».