Η αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που βρίσκονταν αδίκως 167 ημέρες στην Τουρκία αποτέλεσε την πρώτη θετική είδηση για την Ελλάδα, σε ένα καλοκαίρι που βάφτηκε με το αίμα ενενήντα και πλέον ανθρώπων. Η είδηση, όμως, δεν περιορίζεται μόνο στον αντίκτυπο που είχε στην ελληνική πραγματικότητα. Η αποφυλάκισή τους είναι το πρώτο δείγμα γραφής ότι το τέρας, που εδώ και κάμποσους μήνες βρυχάται, αρχίζει να υποχωρεί.

Ο Ταγίπ Ερντογάν που έχει αποφασίσει, μετά και την ανανέωση της θητείας του αλλά και τη διεύρυνση του πολιτικού ρόλου του στο εσωτερικό της Τουρκίας, να παίξει ένα περίεργο γεωπολιτικό παιχνίδι ακροβατώντας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, δέχτηκε ένα μεγάλο χτύπημα στον αλαζονικό οίστρο και τον τουρκικό εγωισμό του. Ο Σουλτάνος φιλοδοξεί να μοιάσει του Τούρκου εθνάρχη Κεμάλ Ατατούρκ και, εγκλωβισμένος από την έπαρση και τη μεγαλομανία του, τείνει να αγνοεί τους διεθνείς συσχετισμούς και τη θέση της Τουρκίας. Ο «υπέρ-ρόλος» που εξασφάλισε για τον εαυτό του στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας δεν συνεπάγεται αντίστοιχες αρμοδιότητες και στη διεθνή σκακιέρα.

Η τουρκική προδοσία…

Η διαφαινόμενη ρήξη της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και τους παραδοσιακούς συμμάχους της αλλά και η στήριξη του Κρεμλίνου μαρτυρούν την προδοτική στάση του Σουλτάνου απέναντι στις διεθνείς συμμαχίες της και καθιστούν τη χώρα του αναξιόπιστη. Πολλώ δε μάλλον, μαρτυρούν τις επικίνδυνες μανούβρες του Τούρκου προέδρου που κινδυνεύουν να οδηγήσουν τη χώρα του σε οικονομική κατάρρευση.

Η ισοτιμία τουρκικής λίρας – δολαρίου διαμορφώνεται σε 6 προς 1 ενώ τη Δευτέρα είχε σκαρφαλώσει σε ιστορικό υψηλό, με 7,24 λίρες να ισοδυναμούν με ανά δολάριο. Την ίδια ώρα, η Deutsche Welle δημοσίευσε άρθρο που αφήνει ανοιχτό ενδεχόμενο για capital controls στην Τουρκία, ο επικεφαλής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW), Μαρσέλ Φράτσερ, κρίνει πως η Τουρκία θα σωθεί μόνο με παρέμβαση του ΔΝΤ ενώ η αυστριακή Tages-Anzeiger παραλληλίζει την κρίση που περνά σήμερα η γειτονική χώρα με την πληθωριστική έκρηξη του 2001.

…και η ελληνική πίστη

Το μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα είναι να αντιληφθεί τις εγχώριες -ή εγχώριου ενδιαφέροντος- εξελίξεις ως μία κίνηση στη διεθνή πολιτική σκακιέρα, που βασίζεται σε διακρατικές συμμαχίες, ορθολογικές συμπεριφορές και αναλογίες δυνάμεων, και όχι ως μεμονωμένα περιστατικά ή αυτοεκπληρούμενες προφητείες.

Η Ελλάδα είναι κράτος – μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει παραλληλίσει τα συμφέροντά της με αυτά των συμμάχων της. Η ένταξή της στις διεθνείς συμμαχίες κρατούν τη χώρα ισχυρό παίχτη στη διεθνή σκακιέρα και η πίστη της σε αυτές αποτελεί κλειδί για την επίτευξη των εθνικών στόχων.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρυ Πάιατ, επανέλαβε από τον Λιά Θεσπρωτίας ότι η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας και σύμμαχο – κλειδί στα Βαλκάνια. Χαρακτήρισε δε τη χώρα μας ως μέσο για να ωθηθούν οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων προς τους ευρωατλαντικούς θεσμούς και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η στάση του πρεσβευτή καθιστά σαφές ότι η αποσταθεροποίηση της Τουρκίας, τα σημαίνοντα λάθη του Ερντογάν και η προσήλωση της Ελλάδας στις συμμαχίες της ανοίγουν πεδίο δόξης λαμπρό για την προώθηση των ελληνικών ζητημάτων στην παγκόσμια σκακιέρα.

Η πολιτική Τραμπ

“America First” ονομάζεται το δόγμα που έχει επιλέξει ο Αμερικανός πρόεδρος σε ό,τι αφορά τη στάση μη επέμβασης των ΗΠΑ απέναντι στις άλλες χώρες. Με άλλα λόγια, ο Ντ. Τραμπ ακολουθεί τις αρχές του ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις επιδίδοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ισχύ που συσσωρεύει ατομικά κάθε κράτος και αρνούμενος οιαδήποτε παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις των άλλων, στο πλαίσιο και μίας ευρύτερης κουλτούρας περί μη ρήξης με τη Ρωσία.

Η λογική αυτή άφησε και το περιθώριο στον Τούρκο πρόεδρο να επιδιώξει έναν νέο και διευρυμένο ρόλο για την Τουρκία στο διεθνές προσκήνιο. Η παγκόσμια ακυβερνησία επέτρεψε, δηλαδή, σε έναν δελφίνο καιροσκόπο να καπηλευτεί το χάσμα ηγεσίας για να επιχειρήσει να λάβει μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας πίτας.

Η αποφυλάκιση, όμως, δύο Ελλήνων στρατιωτικών εξαιτίας της διένεξης ΗΠΑ – Τουρκίας μαρτυρά το αλληλένδετο μεταξύ των διεθνών κινήσεων. Οι Έλληνες σώθηκαν χάρη στην πορεία των διεθνών εξελίξεων και, φυσικά, όχι εξαιτίας της αποτελεσματικής διπλωματίας του Κοτζιά ή των αστείων βρυχηθμών του Καμμένου.