Το τελευταίο διάστηµα στην Τουρκία καλλιεργείται έντονα η άποψη ότι ο Ερντογάν µπορεί να επιτεθεί στην Ελλάδα! Στη χώρα µας το πρώτο θέµα συζήτησης είναι πλέον ένα και µοναδικό: «Μπορεί η Τουρκία να επιτεθεί στην Ελλάδα; Μπορεί η Τουρκία να µας κηρύξει τον πόλεµο;». Θεωρώ εντελώς λανθασµένη την ερώτηση, διότι η Τουρκία έχει ήδη κηρύξει υβριδικό πόλεµο στην Ελλάδα εδώ και πολύ καιρό. Εχει ήδη ξεκινήσει διά ξηράς, θαλάσσης και αέρος τον υβριδικό πόλεµο στη χώρα µας. Απλώς η ελληνική πολιτική και οικονοµική ελίτ προτιµά να κλείνει τα µάτια και να σκαρφίζεται διάφορες δικαιολογίες.

Υποκρινόµαστε και ανεχόµαστε προκλήσεις που κανένα άλλο κράτος δεν θα ανεχόταν. Ο Ερντογάν, από τη στιγµή που νίκησε τους κεµαλιστές στην πρώτη του δεκαετία, στη συνέχεια έδιωξε χιλιάδες πολιτικούς του αντιπάλους. Καµιά χώρα που συνορεύει µε την Τουρκία δεν έµεινε έξω από το στόχαστρό του: Συρία, Ιράκ, Αρµενία-Αρτσάχ και φυσικά Ελλάδα και Κύπρος. Οµως επενέβη µε τον έναν ή τον άλλον τρόπο και σε χώρες µε τις οποίες δεν συνόρευε, όπως Λιβύη, Καζακστάν, Λίβανο, Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία. Τις σφαγές των Κούρδων τις έχει µετατρέψει σε «πόλεµο κατά της τροµοκρατίας»! Και όχι απλώς δεν µιλά κανείς στη ∆ύση, αλλά µε την ανοχή του γενικού γραµµατέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενµπεργκ, ο «σουλτάνος» έχει αποθρασυνθεί. Και µιλά για «στρατόπεδα εκπαίδευσης τροµοκρατών στην Ελλάδα» ο άνθρωπος που έχει εµπλακεί και στην τζιχαντιστική τροµοκρατία και σε αιµατηρές προβοκάτσιες.

Το σύστηµα Μέρκελ - Σόιµπλε κατέστησε την τουρκική οικονοµία τον δεύτερο πόλο που τροφοδοτεί την Ε.Ε. Ο πρώτος πόλος ήταν η Ρωσία και oι ενεργειακοί πόροι της. Στην Τουρκία η Ευρώπη έστησε εργοστάσια και από εκεί έκανε µεγάλες εισαγωγές, δηµιουργώντας το «οικονοµικό θαύµα» του Ερντογάν. Ο πόλεµος στην Ουκρανία ξύπνησε τους Ευρωπαίους, οι οποίοι άρχισαν να αντιλαµβάνονται ότι Πούτιν και Μέρκελ είχαν στήσει ενεργειακό µονοπώλιο, ενώ Ερντογάν και Μέρκελ παραγωγικό µονοπώλιο.

Η γερµανική οικονοµία ενδυναµώθηκε µε φθηνή ενέργεια και φθηνά προϊόντα. Τα υπόλοιπα κράτη-µέλη της Ε.Ε., κατά µία έννοια, θυσιάζονταν στον βωµό αυτού του τριγώνου. Με ευθύνη της Γερµανίας η Τουρκία διογκώθηκε παραγωγικά. Ο Ερντογάν κατέστη το χαϊδεµένο παιδί του Βερολίνου και σε αρκετές περιπτώσεις ο «κρυφός στρατός» µε τον οποίο η Γερµανία έκανε τις «βρωµοδουλειές» της! Ο Ερντογάν δεν θέλει απλώς κάποια νησιά από την Ελλάδα! Θέλει να «καταπιεί» την Ελλάδα, καθιστώντας τη δορυφόρο. Οµως γνωρίζει ότι δεν µπορεί να το κάνει στρατιωτικά, γιατί ο Ελληνικός Στρατός είναι ικανός να καταφέρει καταστροφικά πλήγµατα στην Τουρκία. Στα σχέδιά του είναι να γονατίσει την Ελλάδα, χωρίς να χρειαστεί να ρίξει ντουφεκιά. Ο Ερντογάν έχει κάνει πολλά λάθη, αλλά δύο είναι τεραστίων διαστάσεων.

Το πρώτο είναι ο αδέξιος χειρισµός του για τη βάση του Ιντσιρλίκ, όπου βρίσκονται τα πυρηνικά των ΗΠΑ. Το δεύτερο είναι η πολιτική επίθεση κατά του Ισραήλ, η οποία τον κατέταξε στο µυαλό των Ισραηλινών ως τον δεύτερο εχθρό τους µετά το Ιράν. Από το 2012 και µετά επιζητεί µια νίκη απέναντι στην Ελλάδα, για να δείξει ποιος είναι το αφεντικό στην Ανατολική Μεσόγειο, που θα έχει τον πρώτο λόγο και για τους θαλάσσιους δρόµους και για τις ενεργειακές διαδροµές.

Και τι δεν έχει κάνει εναντίον της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια! Προκλήσεις επί προκλήσεων. Τα lockdowns µπορεί να καθυστέρησαν κάποιες κινήσεις του Ερντογάν ή να µετέβαλαν κάποια αρχικά του σχέδια, αλλά και µέσα στην πανδηµία ο «σουλτάνος» επιτέθηκε δύο φορές στην Ελλάδα! Tην πρώτη φορά στον Εβρο, τον Φεβρουάριο-Μάρτιο του 2020. Πίστευε ότι ο Εβρος δεν θα άντεχε, αλλά διαψεύστηκε. Η δεύτερη πολεµική ενέργεια έγινε στις 21 Ιουλίου 2020, όταν διέταξε την ανάπτυξη 63 τουρκικών πολεµικών πλοίων σε Ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο, µε σκοπό να αναµετρηθεί µε το ελληνικό Πολεµικό Ναυτικό. Η Ελλάδα ανέπτυξε κι αυτή το Ναυτικό της, για να προστατεύσει τα δικαιώµατά της. Και από αυτή την εικονική αναµέτρηση µάλλον η τουρκική στρατιωτική ηγεσία πρέπει να έκανε δεύτερες σκέψεις! Πάντως, 63 πολεµικά πλοία καµία χώρα δεν είχε βγάλει από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Αν δεν ήταν αυτό επίθεση κατά της χώρας µας, τότε τι ήταν; Η τεραστίων διαστάσεων αυτή πρόκληση κάλυπτε ένα εύρος από τη Θάσο έως και την Κύπρο και τελείωσε µε τη µήκους τεσσάρων µέτρων «τρύπα» που προκάλεσε η φρεγάτα «Λήµνος» στην τουρκική ναυαρχίδα «Kemal Reis», όταν η τελευταία επιχείρησε να εµβολίσει το ελληνικό πλοίο.

Πρέπει να υπογραµµίσουµε την αποτυχία του Ερντογάν να βρει αεροσκάφη για να εξοπλίσει το µίνι αεροπλανοφόρο «Anadolu», µετά το αυτοστραπάτσο µε τα F-35 και την αγορά των Rafale από την Ελλάδα. Τα Rafale αυξάνουν την ικανότητα της χώρας µας να διεξάγει εναέριες αποστολές µάχης από τα 500 χλµ που είχαν τα F-16 στα 2.000 χλµ. Αρα, µπορούν να πλήξουν στόχους βαθιά στην τουρκική ενδοχώρα και να υποστηρίξουν την Κύπρο, εάν χρειαστεί. Επίσης, οι Γάλλοι δεν έβαλαν φραγµούς στον εξοπλισµό των Rafale µε όπλα και ραντάρ, σε αντίθεση µε τις ΗΠΑ.

Μετά τις δύο αποτυχηµένες επιθέσεις του 2020, ο Ερντογάν επεδίωξε να παρασύρει την ελληνική κυβέρνηση σε διαπραγµατεύσεις επί ελληνικών κυριαρχικών δικαιωµάτων. Η επανάληψη των διερευνητικών επαφών τού έδωσε χρόνο να επιχειρήσει να εξοµαλύνει τις σχέσεις του µε Αίγυπτο, Ισραήλ, Εµιράτα και Σαουδική Αραβία, καθώς και να καλύψει το µεγάλο έλλειµµα σε πιλότους της τουρκικής Πολεµικής Αεροπορίας, λόγω των διώξεων που ο ίδιος διέταξε.

Η ενεργειακή κρίση του 2021, η υποτίµηση της τουρκικής λίρας και ο πόλεµος στην Ουκρανία ανέτρεψαν και τα τουρκικά χρονοδιαγράµµατα. Αλλά, όπως πάντα, ο «σουλτάνος» είδε ένα παράθυρο ευκαιρίας στη ρωσοουκρανική κρίση. Με µια πολιτική ίσων αποστάσεων και ταυτόχρονο εκβιασµό στο θέµα της εισδοχής στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, επιζητεί εδώ και τώρα την ικανοποίηση πολλαπλών απαιτήσεων. Η πτώση της δηµοφιλίας του έχει πάρει πλέον µεγάλες διαστάσεις. Η ενεργειακή κρίση, η φτώχεια και ο πληθωρισµός αποµακρύνουν ολοένα και περισσότερους ψηφοφόρους από τον Ερντογάν.

Στην προσπάθειά του να αναχαιτίσει τη φθορά, θέλει επειγόντως µια νίκη κατά της Ελλάδας, ώστε να ενεργοποιήσει τα εθνικιστικά αντανακλαστικά των Τούρκων. Αναλυτές λένε ότι θα επιτεθεί σε κάποιο νησί. ∆εν συµφωνώ. Ο Ερντογάν µάλλον θα επιχειρήσει µία και επιβλητική κίνηση, χρησιµοποιώντας το Ναυτικό του, χωρίς να εστιάσει σε ένα µέρος της ελληνικής επικράτειας. Εχοντας µετρήσει τις ελληνικές αντιδράσεις, γνωρίζει πού τον παίρνει και πού όχι. Γι’ αυτό πιθανόν να επιχειρήσει ένα χτύπηµα σε διευρυµένο µέτωπο. Ισως ταυτόχρονα σε Εβρο και Κύπρο, ίσως µε ναυτικό αποκλεισµό κάποιου νησιού. Σε ένα διευρυµένο θέατρο επιχειρήσεων, η Ελλάδα θα πρέπει να αντιδράσει κατά τρόπο που να πείσει ότι είναι αποφασισµένη να πάει σε γενικευµένο πόλεµο, στον οποίο πιθανότατα θα εµπλακεί και η Γαλλία. Μια τέτοια αντίδραση θα υποχρεώσει τον Ερντογάν να προχωρήσει σε αποκλιµάκωση. Ενας γενικευµένος ελληνοτουρκικός πόλεµος είναι µάλλον εκτός της ατζέντας του. Αντιθέτως, του ταιριάζουν σεισµικές έρευνες, ακόµα και µία γεώτρηση σε ελληνική ΑΟΖ, όπως και µαζικές υπερπτήσεις.

Εν κατακλείδι, στην περίπτωση ελληνοτουρκικής κρίσης, ο Ερντογάν µπορεί να στηρίζεται στην υποστήριξη του Πούτιν, ενώ η Ελλάδα δεν µπορεί να στηρίζεται στην υποστήριξη των ΗΠΑ. Κατά την εκτίµησή µου, το ερώτηµα δεν είναι αν θα εκδηλωθεί µια επιθετική ενέργεια της Τουρκίας, αλλά πότε θα εκδηλωθεί. Εάν δεν υπήρχαν η κρίση στην ενέργεια και ο πόλεµος στην Ουκρανία, ο Ερντογάν πιθανότατα θα είχε κάνει την κίνησή του νωρίτερα.

*Περιεχόµενο εκποµπής µου στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» 90,1 FM µε τον συνεργάτη µου, οικονοµέτρη και γεωπολιτικό αναλυτή Γ. Αδαλή

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 16 Ιουλίου 2022