Δευτέρα 9 Ιανουαρίου, Συγγρού 188, τρισάγιο για τον Παναγιώτη. Ενα µπουκέτο νέων ανθρώπων. Μια παρέα πόνου. Μια γροθιά οδύνης. Αλλιώς αποχαιρετούν οι νέοι άνθρωποι τον συνοµήλικό τους. Τον άνθρωπο της καθηµερινής παρέας τους. Ενας άλλος πόνος… Με ατελείωτο θυµό, οργή, αγανάκτηση για µια άδικη, αναπάντεχη απώλεια… Τέτοια αισθήµατα κατέκλυσαν την καρδιά του Mozart όταν αποχαιρετούσε την 20χρονη σύζυγο του παιδικού του φίλου, Franz Graf von Walseg, αρωγού του στο συνθετικό του έργο. Και αυτή η οργή του γέννησε το ηµιτελές ρέκβιεµ. Ενα ρέκβιεµ για τον Παναγιώτη το τρισάγιο της ∆ευτέρας και ένα ηχηρό «παρών» στην απώλειά του. Το διαβάζεις στα µάτια των παιδιών... Το διαβάζεις σε ένα «µαζί» πόνου.

Ναι, Παναγιώτη, µας έκανες οµάδα. Μας έµαθες να είµαστε µαζί. Να θαυµάζουµε ο ένας τον άλλον. Με παρεµβάσεις αδιόρατες µας ταξίδευες µε τη σιγουριά του καπετάνιου στο λιµάνι του αποτελέσµατος. Αφήνω όµως τον αγαπητό µου συνεργάτη και ενεργειακό αναλυτή, τον Γιώργο Αδαλή, από τη Θεσσαλονίκη, να καταθέσει έναν άλλο αποχαιρετισµό, ένα άλλο ρέκβιεµ, στον άνθρωπο που ποτέ δεν αντάµωσε, αλλά τον βίωνε χρόνια ολόκληρα...

Με τον Παναγιώτη δεν γνωριζόµασταν. Για την ακρίβεια, δεν είχαµε µιλήσει ποτέ. Οποτε ήµουν στο γραφείο µου τα πρωινά, πάντα έβαζα και τον άκουγα. ∆ιαφωνούσαµε σε αρκετά θέµατα. Σε άλλα συµφωνούσαµε. Θυµάµαι σαν να ήταν χθες -παρότι έχουν περάσει αρκετά χρόνια- όταν µε κάλεσαν από τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» να µιλήσω στην εκποµπή του Λάµπρου Καλαρρύτη. Και µερικές εβδοµάδες αργότερα, στην εκποµπή του Ανδρέα Μαζαράκη. Λίγο αργότερα, το 2018, ο Ανδρέας µού πρότεινε να καθιερώσουµε µία µέρα της εβδοµάδας στην οποία να αναλύουµε συγκεκριµένα θέµατα στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», κάθε Πέµπτη βράδυ. Στην αρχή δίστασα, αλλά δεν µπόρεσα να κρατηθώ και τον ρώτησα ευθέως: «Ανδρέα, µήπως δεν είναι συνετό αυτό που θέλεις να κάνουµε; Οι απόψεις µου δεν είναι συµβατικές! Και σε πολλά ζητήµατα διαφωνώ ακόµα και µε τον διευθυντή του Οµίλου, τον Παναγιώτη Τζένο!». «Τον ξέρεις τον Παναγιώτη;», µε ρώτησε ο Ανδρέας. «Οχι, δεν έχουµε γνωριστεί», του απάντησα. «Ο Παναγιώτης είναι ο ορισµός του δηµοσιογράφου. Οσο µιλάς µε στοιχεία, ντοκουµέντα και στοιχειοθετείς τις απόψεις σου, δεν πρόκειται ποτέ να θέσει κανένα θέµα. ∆εν το έχει κάνει ποτέ στη ζωή του», µου απάντησε κοφτά ο Ανδρέας και ο τόνος της φωνής του δεν µου άφησε περιθώρια να αµφισβητήσω τα λόγια του.

Τα χρόνια περνούσαν, ήρθε η πανδηµία και οι θέσεις µου για την οικονοµία, τα lockdowns και την πράσινη µετάβαση ήταν αυτά που κανένας αρχισυντάκτης ή διευθυντής δεν ήθελε στο πρόγραµµά του. Αλλά τι να σας λέω; Τα ξέρετε! Αυτό που δεν ξέρετε όµως και είµαι υποχρεωµένος να το καταθέσω στη µνήµη του είναι ότι, παρά τις «δύσκολες» απόψεις µου, ποτέ δεν οχλήθηκα. Εφυγε ένας άνθρωπος που ήξερε να συνθέτει και όχι να διαιρεί: ο Παναγιώτης Τζένος. Μια βαριά απώλεια για τη δηµοσιογραφία.

Παρά τις «εκρήξεις» µου στον αέρα, παρά τα πρωτοφανή πράγµατα που έλεγα για την εποχή εκείνη (ειδικά το 2020), ΟΥ∆ΕΠΟΤΕ, και το ξαναλέω, ΟΥ∆ΕΠΟΤΕ µε πήρε κάποιος από τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» να µου πει έστω «ρε αδελφέ, στρογγύλεψέ τα λίγο τα πράγµατα, λείανε τις άκρες και κρύψε τα τσεκούρια»! Ουδέποτε µε πήρε κάποιος να µου πει ότι ο Παναγιώτης ως διευθυντής του Οµίλου παραπονέθηκε για τη σκληρή µου κριτική. ΟΥ∆ΕΠΟΤΕ. Περνώντας τα χρόνια, ολοένα και περισσότερος κόσµος, ακόµα και φίλοι µου, αναρωτιούνταν πώς και δεν µε έχουν διώξει ακόµα από τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»! Οι αποκαλύψεις διαδέχονταν η µία την άλλη και καµιά φορά, όταν τελειώναµε µια συνέντευξη, µονολογούσα: «Πάει, αύριο θα µου πουν ‘‘χαρήκαµε για τη γνωριµία, κύριε, αντίο’’»! Και πάντα έφερνα στο µυαλό µου αυτό που µου είχε πει αρχικά ο Ανδρέας: «Μίλα µε στοιχεία και µη φοβάσαι»!

Τα Χριστούγεννα, που ήµουν στην Αθήνα, σκόπευα να πάω να τον δω, αλλά ένα τροχαίο µε ανάγκασε να το αναβάλω! Ηθελα να τον γνωρίσω από κοντά και να τον ευχαριστήσω, γιατί στα δύσκολα χρόνια της πανδηµίας χρειάζονταν πολλά δηµοσιογραφικά κότσια για να φιλοξενεί κάποιος απόψεις όπως οι δικές µου στον σταθµό του. Και να τον ευχαριστήσω γιατί τόσα χρόνια δεν αισθάνθηκα ούτε ένα δευτερόλεπτο ότι κάποιος στον σταθµό θέλει να βάλει φρένο στις απόψεις µου. Ούτε µία στιγµή δεν αισθάνθηκα ότι κάτι δεν πρέπει να το πω. Ή το αντίθετο, να πω κάτι που δεν το πιστεύω. Η ελευθερία λόγου που είχα στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ήταν µοναδική. Κάτι που πιστεύω ακράδαντα ότι αισθάνονται όλοι ανεξαιρέτως οι καλεσµένοι των «Παραπολιτικών»!

Οταν έµαθα τον απροσδόκητο χαµό του Παναγιώτη Τζένου στα 46 του χρόνια, σκίστηκε η καρδιά µου! Σκίστηκε η καρδιά µου για έναν άνθρωπο που δεν είχα γνωρίσει ποτέ και δεν είχα µιλήσει ποτέ µαζί του. Για τον επαγγελµατία εκείνο που η διοίκησή του επέτρεψε να ακουστούν δεκάδες νέες φωνές! Φωνές όπως η δική µου. Κι ας γνώριζε εξαρχής ότι οι απόψεις µας µπορεί να διαφέρουν. Ο Παναγιώτης έδωσε µια ευκαιρία σε πολλές αποκλεισµένες φωνές. Και στον Παναγιώτη χρωστάµε πολλά όλοι εµείς που µας δόθηκε από το πουθενά, απλόχερα, ένα βήµα δηµοκρατικής κατάθεσης απόψεων. Ο Παναγιώτης δηµοσιογραφικά συνέθετε! ∆εν διαιρούσε.

Σπάνιο πράγµα αυτό στις µέρες µας! Κι αυτή είναι η σπουδαία παρακαταθήκη που αφήνει κληρονοµιά σε µια χώρα που δεν φηµίζεται για την προώθηση της πολυσυλλεκτικότητας των απόψεων. Κυριολεκτικά είµαι συντετριµµένος γιατί δεν πρόλαβα να γνωρίσω αυτόν που µου περιγράφουν εκατοντάδες φίλοι µου που τον γνώριζαν: έναν υπέροχο άνθρωπο! Καλή δύναµη σε όλους τους ανθρώπους των «Παραπολιτικών». Στη σύζυγό του, Ανδριάνα, και στον γιο του, Γιάννη, τα θερµά µου συλλυπητήρια και να είναι ελαφρύ το χώµα που τον σκεπάζει. Ο Θεός να τους δίνει δύναµη και να είναι πάντοτε γεροί να τον θυµούνται.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 21 Ιανουαρίου 2023