Συνεχείς επιθέσεις κατά χριστιανών
«Βλέπουµε µε σοβαρότητα όλα τα είδη βίας», ανέφερε η Αστυνοµία σε ανακοίνωσή της, «και θα συνεχίσουµε να ενεργούµε κατά των πράξεων βίας γενικά και συγκεκριµένα της βίας σε ιερούς τόπους
Τον ∆εκέµβριο του 2018, µιλώντας σε χριστιανούς στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαµιν Νετανιάχου, υποστήριξε: «Εάν είσαι χριστιανός στη Μέση Ανατολή, υπάρχει µόνο ένα µέρος όπου είσαι ασφαλής. Υπάρχει µόνο ένα µέρος όπου η χριστιανική κοινότητα αναπτύσσεται, ευηµερούσα. Αυτό είναι στο κράτος του Ισραήλ».
Αυτός ο ισχυρισµός του Νετανιάχου είναι ένα κεντρικό στοιχείο της εικόνας που προβάλλουν Ισραηλινοί αξιωµατούχοι για τη χώρα τους όταν µιλούν σε δυτικό κοινό. Είναι όµως έτσι; Ας δούµε τη µεγάλη εικόνα και τι ακριβώς συµβαίνει στην πραγµατικότητα. Μάλιστα, η µεγαλύτερη και εγκυρότερη ιστοσελίδα του Ισραήλ, η «Times of Israel», ασχολήθηκε αναλυτικά µε το θέµα των επιθέσεων υπερορθόδοξων Εβραίων κατά βάση εναντίον όλων των χριστιανικών Εκκλησιών. Σε άρθρο του δηµοσιογράφου Λαζάρ Μπέρµαν (στην «Times of Israel») αποκαλύπτεται η πραγµατική κατάσταση στην οποία έχω αναφερθεί κι εγώ σε αναλυτικότερο άρθρο µου στο Slpress.gr.
Τον Νοέµβριο του 2022, δύο στρατιώτες από την ισραηλινή ταξιαρχία Givati συνελήφθησαν διότι έφτυσαν τον Αρµένιο αρχιεπίσκοπο και άλλους προσκυνητές κατά τη διάρκεια µιας ποµπής στην Παλιά Πόλη. Πριν από τα Χριστούγεννα του 2022, ένα βίντεο του υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ παρουσίαζε µια «µαγική χριστουγεννιάτικη βόλτα» ασφαλούς και ειρηνικής συνύπαρξης στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήµ, µια εικόνα που έρχεται σε πλήρη αντίθεση µε τις καθηµερινές εµπειρίες που βιώνουν και περιγράφουν οι ίδιοι οι χριστιανοί ηγέτες και πατέρες της Ιερουσαλήµ όλων των χριστιανικών δογµάτων. Οι χριστιανοί κληρικοί στην Παλιά Πόλη λένε για µια επιδεινούµενη ατµόσφαιρα παρενόχλησης, απάθειας από τις Αρχές και αυξανόµενου φόβου και ότι τα συνεχή περιστατικά βανδαλισµών θα µπορούσαν να µετατραπούν σε κάτι πολύ πιο σκοτεινό. Κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων του 2022, το κέντρο της κοινότητας των Μαρωνιτών στη βόρεια πόλη Μααλότ Ταρσίχα βανδαλίστηκε από άγνωστους δράστες. Τα κτίρια της αρµενικής κοινότητας της Ιερουσαλήµ έγιναν επίσης στόχοι βανδάλων, µε πολλαπλές µεροληπτικές φράσεις, που γράφτηκαν στο εξωτερικό των δοµών στην αρµενική συνοικία.
Σύµφωνα µε το Αρµενικό Πατριαρχείο, τα γκράφιτι στους τοίχους έγραφαν «εκδίκηση», «θάνατος στους χριστιανούς», «θάνατος στους Αραβες και εθνικούς» και «θάνατος στους Αρµένιους». Στις αρχές Ιανουαρίου 2023, δύο Εβραίοι έφηβοι συνελήφθησαν για ζηµιές σε τάφους στο προτεσταντικό νεκροταφείο στο όρος Σιών: ένα αναποδογυρισµένο άγαλµα στην Εκκλησία της Μαστίγωσης (Εκκλησία του Flagellation), στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήµ, και ένα βανδαλισµένο και σπασµένο άγαλµα του Ιησού. Αµέσως µετά, στις 24 Μαρτίου, εκατοντάδες καθολικοί µαθητές στην Ιερουσαλήµ πραγµατοποίησαν την παραδοσιακή τους πορεία κατά µήκος της Via Dolorosa (σ.σ.: ο δρόµος όπου περπάτησε ο Ιησούς από το πραιτώριο της ανάκρισής Του έως τον Γολγοθά της Σταύρωσής Του, σύροντας τον Σταυρό του Μαρτυρίου Του), όπως κάνουν κάθε χρόνο, κάθε Παρασκευή κατά τις 40 ηµέρες της Σαρακοστής. Οι µαθητές ξεκίνησαν από την Εκκλησία της Μαστίγωσης, τον δεύτερο σταθµό του Σταυρού, όλοι ντυµένοι µε πανοµοιότυπα κόκκινα κασκόλ, που έφεραν την εικόνα ενός σπασµένου αγάλµατος του Ιησού, που το βανδάλισε ένας Αµερικανοεβραίος τουρίστας στην εκκλησία τον Φεβρουάριο. Ο θεµατοφύλακας της Καθολικής Εκκλησίας, πατήρ Φραντζέσκο Πάτον, δήλωσε: «Είµαστε τροµοκρατηµένοι και πληγωµένοι στον απόηχο των πολλών περιστατικών βίας και µίσους που σηµειώθηκαν πρόσφατα εναντίον της καθολικής κοινότητας στο Ισραήλ». Ανέφερε επτά περιστατικά που σηµειώθηκαν τις τελευταίες εβδοµάδες, λέγοντας κατηγορηµατικά πως «δεν είναι τυχαίο ότι αυτά τα σοβαρά περιστατικά συµβαίνουν συγκεκριµένα τώρα».
«Οι τροµοκρατικές επιθέσεις από ριζοσπαστικές ισραηλινές οµάδες, µε στόχο εκκλησίες, νεκροταφεία και χριστιανικές περιουσίες… έχουν γίνει σχεδόν καθηµερινό φαινόµενο, που προφανώς αυξάνεται σε ένταση κατά τη διάρκεια των χριστιανικών εορτών», ανέφερε το Ελληνικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων. Οι επιθέσεις στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία δεν εκλείπουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι στον Ιερό Ναό του Παναγίου Τάφου στη Γεθσηµανή, στο Ορος των Ελαιών, που ανήκει στο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων και όπου πολλές φορές είχαµε περιστατικά βίας κατά των Ελλήνων µοναχών, και στην είσοδο του Ναού -που τώρα φρουρείται από Ισραηλινό αστυνοµικό- έχουν αναγραφεί αντιχριστιανικά γκράφιτι στα εβραϊκά, που σηµαίνουν: «Ο Ιησούς είναι ένας πίθηκος». Επίσης, στον ίδιο Ιερό Ναό (του Τάφου της Παναγίας στη Γεθσηµανή), το τρίτο δεκαήµερο του Μαρτίου 2023, µία γυναίκα συνελήφθη αφού επιτέθηκε σε ιερείς µε σιδερένια ράβδο. Η Αστυνοµία ανέφερε στους «Times of Israel», που ερευνούσαν το θέµα, ότι συνέλαβε τον δράστη (γυναίκα) πριν προλάβει να προκαλέσει ζηµιές. Πριν από µερικές ηµέρες, ένας ανάπηρος ιερέας, που βγήκε αργά από ελληνορθόδοξο ιερό ναό, δέχθηκε επίθεση από δύο υπερορθόδοξους νεαρούς Εβραίους (Haredi), οι οποίοι τον έφτυσαν στο πρόσωπο. Οταν ένας άλλος ιερέας προσπάθησε να αντιµετωπίσει τους δράστες, εκείνοι πρόταξαν σπρέι πιπεριού εναντίον του.
Σύµφωνα µε τον πατέρα Ματθαίο (γραµµατέα του Πατριάρχη Θεόφιλου Γ’), η Αστυνοµία συνέλαβε και στη συνέχεια απελευθέρωσε τους δράστες, όπως είπε στους «Times of Israel». Φαίνεται, όπως εκτιµούν εκπρόσωποι όλων των χριστιανικών Εκκλησιών, ότι «η Αστυνοµία απεικονίζει κάθε επίθεση ως µεµονωµένο περιστατικό και απεικονίζει τους επιτιθέµενους ως ψυχικά ασταθείς. Ετσι η Αστυνοµία αφαιρεί από τον εαυτό της κάθε ευθύνη». Ετσι, µετά την επίθεση στην Εκκλησία της Μαστίγωσης, η Αστυνοµία είπε ότι εκτιµά και ελέγχει αν ο ύποπτος είχε προβλήµατα ψυχικής υγείας. Ακόµη είπε στους «Times of Israel» ότι ο δράστης στον Τάφο της Παναγίας ήταν µια χριστιανή Μολδαβή-Ισραηλινή, που νοσηλευόταν σε ψυχιατρείο. Ετσι, όλες οι χριστιανικές Εκκλησίες πλέον είναι τόσο ανήσυχες, που κλειδώνουν τις πόρτες των ιερών ναών και των συγκροτηµάτων όπου διαβιούν οι πατέρες και το προσωπικό των Εκκλησιών.
Πολλοί αξιωµατούχοι, ακόµα και Ισραηλινοί, εκτιµούν ότι η αύξηση των επιθέσεων συνδέεται µε τον τρέχοντα κυβερνητικό συνασπισµό, ο οποίος περιλαµβάνει ακροδεξιά πρόσωπα, όπως ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταµάρ Μπεν Γκβιρ. Τα ισραηλινά όργανα, σε επαφή µε τις Εκκλησίες του Ισραήλ, καταδικάζουν όλες τις επιθέσεις και επιµένουν ότι γνωρίζουν το πρόβληµα και κάνουν ό,τι µπορούν. «Είµαστε πολύ προσεκτικοί», δήλωσε η Τάνια Μπεργκ-Ραφαέλι, διευθύντρια του Τµήµατος Παγκόσµιων Θρησκειών του υπουργείου Εξωτερικών. Είπε ότι το γραφείο της τηλεφώνησε στο Ελληνικό Πατριαρχείο µετά την επίθεση στον Τύµβο της Μαρίας, για να εκφράσει αλληλεγγύη και να καταδικάσει την επίθεση, όπως κάνει τακτικά. «Αυτές οι επιθέσεις δεν είναι αντιπροσωπευτικές της ισραηλινής κοινωνίας», δήλωσε. «Βλέπουµε µε σοβαρότητα όλα τα είδη βίας», ανέφερε η Αστυνοµία σε ανακοίνωσή της, «και θα συνεχίσουµε να ενεργούµε κατά των πράξεων βίας γενικά και συγκεκριµένα της βίας σε ιερούς τόπους».
Στο θέµα των χριστιανών εµπλέκονται πολλά υπουργεία, ένδειξη εγγενούς προβλήµατος. ∆εδοµένου ότι κανένα γραφείο δεν είναι τελικά υπεύθυνο για τον φάκελο, η πολιτική του Ισραήλ καταλήγει αποσπασµατική και αντιδραστική. Τα προβλήµατα συχνά πέφτουν µεταξύ των ρωγµών µέχρι να ξεσπάσει µια κρίση, αναγκάζοντας ανώτερους αξιωµατούχους να σβήσουν τις φωτιές. Θα πρέπει το Ισραήλ να δει τη σχέση του µε τον χριστιανικό κόσµο ως ένα ξεχωριστό ζήτηµα πολιτικής, καθόσον οι Εκκλησίες προέρχονται από τις πιο φιλικές προς το Ισραήλ χώρες, όπως Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ρωσία, Ισπανία και ΗΠΑ.
Εάν ο Νετανιάχου δεν αρχίσει να αντιµετωπίζει τον φορολογικό αγώνα και την ασφάλεια των χριστιανών κληρικών και προσκυνητών ως ζητήµατα που απαιτούν ολιστικές λύσεις υπό την ηγεσία της κυβέρνησής του, θα µπορούσε σύντοµα να βρεθεί υπό ακόµα µεγαλύτερη πίεση από τους σηµαντικότερους συµµάχους του Ισραήλ. ∆εν υπάρχει µεγάλη αισιοδοξία µεταξύ των χριστιανών κληρικών στην Ιερουσαλήµ ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί σύντοµα, προέβλεψε δυσοίωνα ο πατέρας Ματθαίος, καταλήγοντας: «Τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει µέχρι να σκοτωθεί κάποιος».
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 15/4
Αυτός ο ισχυρισµός του Νετανιάχου είναι ένα κεντρικό στοιχείο της εικόνας που προβάλλουν Ισραηλινοί αξιωµατούχοι για τη χώρα τους όταν µιλούν σε δυτικό κοινό. Είναι όµως έτσι; Ας δούµε τη µεγάλη εικόνα και τι ακριβώς συµβαίνει στην πραγµατικότητα. Μάλιστα, η µεγαλύτερη και εγκυρότερη ιστοσελίδα του Ισραήλ, η «Times of Israel», ασχολήθηκε αναλυτικά µε το θέµα των επιθέσεων υπερορθόδοξων Εβραίων κατά βάση εναντίον όλων των χριστιανικών Εκκλησιών. Σε άρθρο του δηµοσιογράφου Λαζάρ Μπέρµαν (στην «Times of Israel») αποκαλύπτεται η πραγµατική κατάσταση στην οποία έχω αναφερθεί κι εγώ σε αναλυτικότερο άρθρο µου στο Slpress.gr.
Τον Νοέµβριο του 2022, δύο στρατιώτες από την ισραηλινή ταξιαρχία Givati συνελήφθησαν διότι έφτυσαν τον Αρµένιο αρχιεπίσκοπο και άλλους προσκυνητές κατά τη διάρκεια µιας ποµπής στην Παλιά Πόλη. Πριν από τα Χριστούγεννα του 2022, ένα βίντεο του υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ παρουσίαζε µια «µαγική χριστουγεννιάτικη βόλτα» ασφαλούς και ειρηνικής συνύπαρξης στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήµ, µια εικόνα που έρχεται σε πλήρη αντίθεση µε τις καθηµερινές εµπειρίες που βιώνουν και περιγράφουν οι ίδιοι οι χριστιανοί ηγέτες και πατέρες της Ιερουσαλήµ όλων των χριστιανικών δογµάτων. Οι χριστιανοί κληρικοί στην Παλιά Πόλη λένε για µια επιδεινούµενη ατµόσφαιρα παρενόχλησης, απάθειας από τις Αρχές και αυξανόµενου φόβου και ότι τα συνεχή περιστατικά βανδαλισµών θα µπορούσαν να µετατραπούν σε κάτι πολύ πιο σκοτεινό. Κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων του 2022, το κέντρο της κοινότητας των Μαρωνιτών στη βόρεια πόλη Μααλότ Ταρσίχα βανδαλίστηκε από άγνωστους δράστες. Τα κτίρια της αρµενικής κοινότητας της Ιερουσαλήµ έγιναν επίσης στόχοι βανδάλων, µε πολλαπλές µεροληπτικές φράσεις, που γράφτηκαν στο εξωτερικό των δοµών στην αρµενική συνοικία.
Σύµφωνα µε το Αρµενικό Πατριαρχείο, τα γκράφιτι στους τοίχους έγραφαν «εκδίκηση», «θάνατος στους χριστιανούς», «θάνατος στους Αραβες και εθνικούς» και «θάνατος στους Αρµένιους». Στις αρχές Ιανουαρίου 2023, δύο Εβραίοι έφηβοι συνελήφθησαν για ζηµιές σε τάφους στο προτεσταντικό νεκροταφείο στο όρος Σιών: ένα αναποδογυρισµένο άγαλµα στην Εκκλησία της Μαστίγωσης (Εκκλησία του Flagellation), στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήµ, και ένα βανδαλισµένο και σπασµένο άγαλµα του Ιησού. Αµέσως µετά, στις 24 Μαρτίου, εκατοντάδες καθολικοί µαθητές στην Ιερουσαλήµ πραγµατοποίησαν την παραδοσιακή τους πορεία κατά µήκος της Via Dolorosa (σ.σ.: ο δρόµος όπου περπάτησε ο Ιησούς από το πραιτώριο της ανάκρισής Του έως τον Γολγοθά της Σταύρωσής Του, σύροντας τον Σταυρό του Μαρτυρίου Του), όπως κάνουν κάθε χρόνο, κάθε Παρασκευή κατά τις 40 ηµέρες της Σαρακοστής. Οι µαθητές ξεκίνησαν από την Εκκλησία της Μαστίγωσης, τον δεύτερο σταθµό του Σταυρού, όλοι ντυµένοι µε πανοµοιότυπα κόκκινα κασκόλ, που έφεραν την εικόνα ενός σπασµένου αγάλµατος του Ιησού, που το βανδάλισε ένας Αµερικανοεβραίος τουρίστας στην εκκλησία τον Φεβρουάριο. Ο θεµατοφύλακας της Καθολικής Εκκλησίας, πατήρ Φραντζέσκο Πάτον, δήλωσε: «Είµαστε τροµοκρατηµένοι και πληγωµένοι στον απόηχο των πολλών περιστατικών βίας και µίσους που σηµειώθηκαν πρόσφατα εναντίον της καθολικής κοινότητας στο Ισραήλ». Ανέφερε επτά περιστατικά που σηµειώθηκαν τις τελευταίες εβδοµάδες, λέγοντας κατηγορηµατικά πως «δεν είναι τυχαίο ότι αυτά τα σοβαρά περιστατικά συµβαίνουν συγκεκριµένα τώρα».
«Οι τροµοκρατικές επιθέσεις από ριζοσπαστικές ισραηλινές οµάδες, µε στόχο εκκλησίες, νεκροταφεία και χριστιανικές περιουσίες… έχουν γίνει σχεδόν καθηµερινό φαινόµενο, που προφανώς αυξάνεται σε ένταση κατά τη διάρκεια των χριστιανικών εορτών», ανέφερε το Ελληνικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων. Οι επιθέσεις στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία δεν εκλείπουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι στον Ιερό Ναό του Παναγίου Τάφου στη Γεθσηµανή, στο Ορος των Ελαιών, που ανήκει στο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων και όπου πολλές φορές είχαµε περιστατικά βίας κατά των Ελλήνων µοναχών, και στην είσοδο του Ναού -που τώρα φρουρείται από Ισραηλινό αστυνοµικό- έχουν αναγραφεί αντιχριστιανικά γκράφιτι στα εβραϊκά, που σηµαίνουν: «Ο Ιησούς είναι ένας πίθηκος». Επίσης, στον ίδιο Ιερό Ναό (του Τάφου της Παναγίας στη Γεθσηµανή), το τρίτο δεκαήµερο του Μαρτίου 2023, µία γυναίκα συνελήφθη αφού επιτέθηκε σε ιερείς µε σιδερένια ράβδο. Η Αστυνοµία ανέφερε στους «Times of Israel», που ερευνούσαν το θέµα, ότι συνέλαβε τον δράστη (γυναίκα) πριν προλάβει να προκαλέσει ζηµιές. Πριν από µερικές ηµέρες, ένας ανάπηρος ιερέας, που βγήκε αργά από ελληνορθόδοξο ιερό ναό, δέχθηκε επίθεση από δύο υπερορθόδοξους νεαρούς Εβραίους (Haredi), οι οποίοι τον έφτυσαν στο πρόσωπο. Οταν ένας άλλος ιερέας προσπάθησε να αντιµετωπίσει τους δράστες, εκείνοι πρόταξαν σπρέι πιπεριού εναντίον του.
Σύµφωνα µε τον πατέρα Ματθαίο (γραµµατέα του Πατριάρχη Θεόφιλου Γ’), η Αστυνοµία συνέλαβε και στη συνέχεια απελευθέρωσε τους δράστες, όπως είπε στους «Times of Israel». Φαίνεται, όπως εκτιµούν εκπρόσωποι όλων των χριστιανικών Εκκλησιών, ότι «η Αστυνοµία απεικονίζει κάθε επίθεση ως µεµονωµένο περιστατικό και απεικονίζει τους επιτιθέµενους ως ψυχικά ασταθείς. Ετσι η Αστυνοµία αφαιρεί από τον εαυτό της κάθε ευθύνη». Ετσι, µετά την επίθεση στην Εκκλησία της Μαστίγωσης, η Αστυνοµία είπε ότι εκτιµά και ελέγχει αν ο ύποπτος είχε προβλήµατα ψυχικής υγείας. Ακόµη είπε στους «Times of Israel» ότι ο δράστης στον Τάφο της Παναγίας ήταν µια χριστιανή Μολδαβή-Ισραηλινή, που νοσηλευόταν σε ψυχιατρείο. Ετσι, όλες οι χριστιανικές Εκκλησίες πλέον είναι τόσο ανήσυχες, που κλειδώνουν τις πόρτες των ιερών ναών και των συγκροτηµάτων όπου διαβιούν οι πατέρες και το προσωπικό των Εκκλησιών.
Πολλοί αξιωµατούχοι, ακόµα και Ισραηλινοί, εκτιµούν ότι η αύξηση των επιθέσεων συνδέεται µε τον τρέχοντα κυβερνητικό συνασπισµό, ο οποίος περιλαµβάνει ακροδεξιά πρόσωπα, όπως ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταµάρ Μπεν Γκβιρ. Τα ισραηλινά όργανα, σε επαφή µε τις Εκκλησίες του Ισραήλ, καταδικάζουν όλες τις επιθέσεις και επιµένουν ότι γνωρίζουν το πρόβληµα και κάνουν ό,τι µπορούν. «Είµαστε πολύ προσεκτικοί», δήλωσε η Τάνια Μπεργκ-Ραφαέλι, διευθύντρια του Τµήµατος Παγκόσµιων Θρησκειών του υπουργείου Εξωτερικών. Είπε ότι το γραφείο της τηλεφώνησε στο Ελληνικό Πατριαρχείο µετά την επίθεση στον Τύµβο της Μαρίας, για να εκφράσει αλληλεγγύη και να καταδικάσει την επίθεση, όπως κάνει τακτικά. «Αυτές οι επιθέσεις δεν είναι αντιπροσωπευτικές της ισραηλινής κοινωνίας», δήλωσε. «Βλέπουµε µε σοβαρότητα όλα τα είδη βίας», ανέφερε η Αστυνοµία σε ανακοίνωσή της, «και θα συνεχίσουµε να ενεργούµε κατά των πράξεων βίας γενικά και συγκεκριµένα της βίας σε ιερούς τόπους».
Στο θέµα των χριστιανών εµπλέκονται πολλά υπουργεία, ένδειξη εγγενούς προβλήµατος. ∆εδοµένου ότι κανένα γραφείο δεν είναι τελικά υπεύθυνο για τον φάκελο, η πολιτική του Ισραήλ καταλήγει αποσπασµατική και αντιδραστική. Τα προβλήµατα συχνά πέφτουν µεταξύ των ρωγµών µέχρι να ξεσπάσει µια κρίση, αναγκάζοντας ανώτερους αξιωµατούχους να σβήσουν τις φωτιές. Θα πρέπει το Ισραήλ να δει τη σχέση του µε τον χριστιανικό κόσµο ως ένα ξεχωριστό ζήτηµα πολιτικής, καθόσον οι Εκκλησίες προέρχονται από τις πιο φιλικές προς το Ισραήλ χώρες, όπως Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ρωσία, Ισπανία και ΗΠΑ.
Εάν ο Νετανιάχου δεν αρχίσει να αντιµετωπίζει τον φορολογικό αγώνα και την ασφάλεια των χριστιανών κληρικών και προσκυνητών ως ζητήµατα που απαιτούν ολιστικές λύσεις υπό την ηγεσία της κυβέρνησής του, θα µπορούσε σύντοµα να βρεθεί υπό ακόµα µεγαλύτερη πίεση από τους σηµαντικότερους συµµάχους του Ισραήλ. ∆εν υπάρχει µεγάλη αισιοδοξία µεταξύ των χριστιανών κληρικών στην Ιερουσαλήµ ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί σύντοµα, προέβλεψε δυσοίωνα ο πατέρας Ματθαίος, καταλήγοντας: «Τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει µέχρι να σκοτωθεί κάποιος».
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 15/4
