Η σκέψη είναι γλώσσα. Η γλώσσα δοµεί τη σκέψη. Νέες λέξεις, νέα περιεχόµενα, νέες µόδες, νέες νοοτροπίες, άρα νέοι τρόποι σκέψης. Ο νέος δυτικός πολίτης καλείται να διαπαιδαγωγηθεί µεταλλασσόµενος σταδιακά σε µια πιο «προοδευτική» εκδοχή του εαυτού του. Τα δύο αµερικανόπνευστα ιδεολογικά εργαλεία, η woke κουλτούρα και η αδελφούλα της, η ακυρωτική ή cancel (που πολύ προσφάτως µπήκαν στη ζωή των Ελλήνων και σχετικά προσφάτως στη ζωή των Ευρωπαίων πολιτών), ήρθαν για να εγχαράξουν τις νέες αξίες και να µας εκπαιδεύσουν στις νέες χρηστοήθειες.


Το όραμα

Λίγες εξαιρετικά σύντοµες διευκρινίσεις επί των εννοιών: Η woke κουλτούρα οραµατίζεται, όπως υποτίθεται, την αφύπνιση απέναντι σε κάθε αδικία. Επιδιώκει την αναστροφή της παραδοσιακής ιεραρχίας της κοινωνίας, αρνείται την υφιστάµενη πραγµατικότητα και ονειρεύεται µια ηθική ιστορία που επιβάλλεται από την αστυνοµία των συναισθηµάτων. Προσχηµατικά ηθικολογεί και διεκδικεί, υποτίθεται, έναν δικαιότερο κόσµο, ενοχοποιώντας την κοινή λογική και το χιούµορ του νεότερου δυτικού «παλαιού» κόσµου.

Επιδιώκει την αποδόµηση κάθε σταθερής αξίας ή αναφοράς, την αποκαθήλωση του ιερού των ηθών και των εθίµων των παραδοσιακών ιστορικών κοινωνιών, επιχειρεί να αποδοµήσει τα πάντα πέραν από την ίδια τη µεταµοντέρνα αποδόµηση, καθιστά κοινό τρόπο σκέψης την αµφισβήτηση και τον σχετικισµό επί των πάντων. Η woke κουλτούρα, δεµένη µε τον δικαιωµατισµό και την εξατοµίκευση της κοινωνίας, προάγει το άτοµο έναντι της συλλογικότητας. Από την πλευρά της, η ακυρωτική κουλτούρα µάς προτείνει να ακυρώσουµε, να ξεχάσουµε ό,τι ξέραµε µέχρι σήµερα. Να αποδοµήσουµε τον παλαιό κόσµο µε τις αξίες, τις αρχές, τα ήθη και τα έθιµά του. Να ακυρώσουµε όλα τα παράγωγα του πολιτισµού µέχρι σήµερα και να τα «ξαναπιάσουµε όλα από την αρχή». Συντοµογραφικά θα σηµειώναµε πως η woke κουλτούρα ισχυρίζεται πως «όλα είναι κατασκευές» και κατά προέκταση η ακυρωτική µάς προτείνει: «Ελάτε να τις γκρεµίσουµε για να τις ξαναχτίσουµε σύµφωνα µε τα νέα µας γούστα, τη woke µόδα µας». Ως εκ τούτου, µόνο στο πλαίσιο του συνδυασµού αυτών των δύο ιδεολογικών εργαλείων µπορούµε να κατανοήσουµε τα διάφορα κοινωνικά γεγονότα, όπως αυτό της κριτικής στον Καραγάτση (για τα ελληνικά δεδοµένα, διότι αναφορικά µε την Ευρώπη ή την Αµερική θα µπορούσαµε να απαριθµήσουµε λίστες περιστατικών περισσότερο ή λιγότερο σηµαντικών, που καταδεικνύουν αυτή τη νέα υπερολοκληρωτική τάση να τελειώνουµε µε το βάρος της Ιστορίας και του παρελθόντος µας, σε συλλογικό αλλά και κατ’ επέκταση σε ατοµικό επίπεδο).


Η αβάσταχτη ελαφρότητα

Συνεπώς, η ακυρωτική κουλτούρα και η woke, που τη συµπληρώνει, µας διδάσκουν πως ο σύγχρονος πολίτης οφείλει να «ξαναφτιάξει τον κόσµο» κατά βούληση. Να επανατοποθετήσει σε αυτόν τον φανταστικό κόσµο τις εξιδανικευµένες εικόνες του εαυτού του, χωρίς πλέον το βάρος όλων των φυσικών προκαθορισµών και των ιστορικών επικαθορισµών. Η αβάστα χτη ελαφρότητα της ύπαρξης καθίσταται απλώς µια επιλογή, µια ατοµική ελευθερία αυτοπροσδιορισµού της εξατοµικευµένης µονάδας που ο καθένας θα ορίζει ως «εαυτό» και η οποία θα είναι «ά-τοπη», «άχρονη», «α-ιστορική». Αυτό το είδος «εαυτού», οµφαλοσκοπικά ναρκισσευόµενο, θα ισχυρίζεται µε θράσος, λαµβάνοντας τις επευφηµίες των woke-cancel θιασωτών, πως ο κόσµος του καθενός ξεκινά από το ίδιο το άτοµο και τα δικαιώµατά του και τελειώνει µαζί του. Γιατί λοιπόν ένας σύγχρονος λογοτέχνης ή λογοτεχνίζων τύπος να υποχρεούται, για να αποκτήσει παιδεία, να διαβάσει υποχρεωτικά ελληνική και ξένη πεζογραφία και ποίηση; Γιατί να βοµβαρδιστεί µε όλους εκείνους τους «βάρβαρους» συγγραφείς του παρελθόντος που περιγράφουν βιαιότητες, πάθη, λάθη, και ιδίως τις αντιφάσεις και τις ακρότητες που περιβάλλουν την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης; Γιατί οι αναγνώστες να «λερώσουν τη σκέψη τους» µε αφηγήσεις όπως «Τ’ απίστοµα» του Θεοτόκη, τον «Γέρακα» του Καρκαβίτσα, τον Καζαντζάκη µε το «διπλό σεξιστικό και ρατσιστικό έγκληµα» σε κάποιες σελίδες του «Καπετάν Μιχάλη», τον Όµηρο, τον Ησιόδο µε τη γνωστή στάση του απέναντι στις γυναίκες, τον Ευριπίδη και τόσους άλλους που για λόγους συντοµίας δεν αναφέρουµε; Γιατί το «αγνό» µυαλό ενός παιδιού ή ενός εφήβου να µη µένει ανεπηρέαστο «ώστε ελεύθερα και χωρίς κοινωνικές επιρροές» να συγγράψει τα δικά του κείµενα και να διαβάζει µόνο αυτά, γιατί αυτά του ταιριάζουν, αυτά κατα σκεύασε «ως ελεύθερο» άτοµο «αυθόρµητα»; Γιατί να µην προστατευτούν τα παιδιά από την κοινωνία που τα γέννησε και από την αιµατοβαµµένη, «ρατσιστική», «σεξιστική» κ.λπ. συλλογική και οικογενειακή ιστορία της;


Στο μάτι του κυκλώνα

Μια πραγµατικά σοβαρή woke-cancel πρόταση θα ήταν: Να κλείσουν τα µουσεία! Να καούν οι βιβλιοθήκες! Να σπάσουν τα αγάλµατα! Η εκπαίδευση είναι ολοκληρωτική πρακτική! Οι δάσκαλοι είναι δυνάµει «φασίστες», γιατί σε µαθαίνουν «κανονιστικά» γράµµατα… Κι άµα εσύ δηλαδή θέλεις να εκφράζεσαι ανορθόγραφα ή µόνο µε εικόνες, θα σου απαγορεύεται; Να κλείσουν λοιπόν και τα σχολεία! Εκπαίδευση από το διαδίκτυο µε βάση τις προσωπικές αναζητήσεις του καθενός! Και, για να µη θεωρήσουν οι αναγνώστες πως τα ανωτέρω είναι παραλήρηµα του γράφοντος, να τους ενηµερώσουµε πως παρόµοια κινήµατα ακυρωτικής κουλτούρας, µικρής ή µεγάλης εµβέλειας, ενεργοποιούνται ήδη µε ακτιβιστές, σε όλο το δυτικό κόσµο.

Οφείλουµε όµως να διευκρινίσουµε σε όσους έµαθαν τον Καραγάτση (που ενδεχοµένως, κάποτε σε κάποιο µάθηµα τον είχαν µάλλον ακούσει στο σχολείο, αλλά δεν υπαγόταν στα εξεταζόµενα κείµενα και έτσι δεν χρειαζόταν να τον διαβάσουν), από µια σειρά ονόµατι «Maestro», πως στα πλαίσια µιας γενικευµένης ηµιµάθειας έχει δηµιουργηθεί ένα ψυχοδιανοητικό χάος, όπου έχουµε µπερδέψει τους ήρωες και τις διαχρονικές φιγούρες διηγηµάτων της κλασικής λογοτεχνίας, µε τους ηθοποιούς διαφόρων σειρών ή, ακόµα χειρότερα, µε τα διάφορα λούµπεν νεόπλουτα (συνειδησιακά ή και οικονοµικά) στοιχεία που στη σηµερινή µεταµοντέρνα, διαλυµένη ηθικοπολιτισµικά Ελλάδα βιαιοπραγούν ή δολοφονούν τις γυναίκες τους, αφού έχουν µάθει να αντιµετωπίζουν και τον εαυτό τους, αλλά και τους ανθρώπους που έχουν δίπλα τους ως αντικείµενα που καταναλώνουν και καταναλώνονται µε βάση την αγοραστική τους αξία, η οποία εκπορεύεται από τη λίστα προσόντων του καθενός (εµφάνιση, τυπική «µόρφωση», χρήµατα, πρόσβαση στην κατανάλωση, φήµη, διασυνδέσεις, δηµόσιες σχέσεις κ.λπ.).


Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή