Ο «Μr Brexit» θριάμβευσε - Ισχύει το ίδιο και για το Ηνωμένο Βασίλειο;
The Right Honorable Boris de Pfeffel Johnson. Πιο απλά, Μπόρις Τζόνσον, πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου. Πριν από ένα χρόνο, οι λάτρεις του στοιχήματος Βρετανοί δεν θα πόνταραν ούτε μισή πένα στο πρόσωπό του. Είχε παραιτηθεί από υπουργός Εξωτερικών, καθόταν σιωπηλός στα «ορεινά» του εξαιρετικά ζωντανού βρετανικού κοινοβουλίου και παρατηρούσε.
Τότε στην πρώτη σειρά της Βουλής καθόταν η Τερέζα Μέι, η δεύτερη γυναίκα πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία πάλευε να πείσει τους συναδέλφους της να ψηφίσουν τη συμφωνία που είχε φέρει από τις Βρυξέλλες για το Brexit.
Η Τερέζα απέτυχε παταγωδώς και τον Ιούλιο του 2019 έφυγε με δάκρυα στα μάτια. Δεν ήταν δα και «Σιδηρά».
Και ο Μπόρις με το ατημέλητο μαλλί, βρήκε την ευκαιρία που περίμενε. Κέρδισε με χαρακτηριστική άνεση την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και έθεσε την πολιτική ατζέντα με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο: «Να τελειώνουμε με το Brexit».
Κατηγορήθηκε για πολλά, έχασε ένα σκασμό κοινοβουλευτικές μάχες (και βουλευτές), συμβούλεψε λάθος τη Μεγαλειότατη, αλλά επέμεινε. Μονότονα: «Να τελειώνουμε με το Brexit».
Τους προκαλούσε στη Βουλή να τον ρίξουν για να πάει η χώρα σε εκλογές. Και όταν κατηγορήθηκε από πολλούς ότι δεν έχει κανένα σχέδιο να προτείνει στις Βρυξέλλες και κοροϊδεύει κοτζάμ Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εκείνος συμφώνησε με τις Βρυξέλλες και έφερε πίσω στη Βρετανία ένα νέο σχέδιο διαζυγίου με την ΕΕ. Με μικρές, αλλά ουσιαστικές αλλαγές, ικανές να πείσουν σε πρώτη φάση τη Βουλή των Κοινοτήτων.
Και όταν οι εκλογές προκηρύχθηκαν, εκείνος συνέχισε να επιμένει μονοτόνα: «Να τελειώνουμε με το Brexit».
Η 12η Δεκεμβρίου 2019 ήταν μια μέρα προσωπικού θριάμβου για τον Μπόρις Τζόνσον και το Συντηρητικό Κόμμα. Νίκη με επιβλητική αυτοδυναμία που θύμισε εποχές Θάτσερ.
Θα σκεφτεί κανείς: Πώς θα μπορούσε να μην θριαμβεύσει όταν είχε απέναντί του τον Τζέρεμι Κόρμπιν; Σωστό. Ο ηγέτης των Εργατικών, εξαιρετικά αντιπαθής στο εκλογικό σώμα, πρότεινε στους ψηφοφόρους επιστροφή στο σοσιαλισμό της δεκαετίας του 1970, νέα διαπραγμάτευση με την ΕΕ για το Brexit και δεύτερο δημοψήφισμα στο τέλος.
Αν ζούσε η Μάργκαρετ Θάτσερ (πρωθυπουργός μεταξύ 1979-1990) θα έλεγε στον Τζέρεμι Κόρμπιν ότι «ο σοσιαλισμός είναι ωραίος μέχρι να τελειώσουν τα λεφτά των άλλων».
Ουσιαστικά αυτό είπαν στον Κόρμπιν οι ψηφοφόροι του. Ειδικά η εργατική τάξη στη βόρεια (και εξαιρετικά μουντή) Αγγλία. Σαν χάρτινος πύργος διαλύθηκε το περίφημο «κόκκινο τείχος», οι εκλογικές περιφέρειες που παραδοσιακά ψηφιζαν Εργατικούς. Αυτό που κάποτε ήταν σχεδόν αμαρτία, έγινε: Ψήφισαν Συντηρητικούς.
Και πώς αντέδρασε στο τέλος ο Τζέρεμι; Ανακοίνωσε ότι δεν θα ηγηθεί του κόμματος στις επόμενες εκλογές, αλλά προς το παρόν μένει στην ηγεσία, διότι πρέπει να περάσει μια «περίοδος περισυλλογής». Ασχολίαστο.
Ο Μπόρις σάρωσε γιατί ο κόσμος κουράστηκε με το Brexit και κάποιος προσφέρθηκε να βάλει τέλος σε αυτή τη φαρσοκωμωδία. Και ας ήταν εκκεντρικός αυτός ο κάποιος. Και ας είναι αβέβαιο το μέλλον έξω από την ΕΕ.
Το μήνυμά του ήταν μονότονα ξεκάθαρο. Απλώς διανθίστηκε με τις γνωστές προεκλογικές δεσμεύσεις για το «πετράδι του Στέμματος» NHS (το Σύστημα Υγείας), τα νέα νοσοκομεία, τα κονδύλια για την Παιδεία και τη δημόσια ασφάλεια. Το Brexit όμως, αυτή η επιλογή που θα διχάζει τη χώρα για δεκαετίες, ήταν που έκρινε το αποτέλεσμα.
Οι Εργατικοί που μετρούν ήδη τέσσερις απανωτές εκλογικές αποτυχίες θα πρέπει να βρουν έναν νέο ηγέτη, ικανό να φέρει πίσω τους ψηφοφόρους. Η στροφή στα αριστερά εκ των πραγμάτων αποδείχθηκε μοιραία. Καλό θα ήταν να το δουν και οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες που μόλις από λίγες ημέρες έκαναν ακριβώς την ίδια στροφή με την ελπίδα ότι έτσι θα γυρίσουν πίσω οι χαμένοι τους ψηφοφόροι.
Ο Τζόνσον θα περάσει στην ιστορία ως ο πρωθυπουργός που έβγαλε το Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ μετά από 46 χρόνια. Τίμησε βεβαίως την ετυμηγορία των πολιτών στο δημοψήφισμα του 2016. Ας μην το ξεχνάμε.
Αλλά τα δύσκολα μόλις ξεκινούν.
Κατ' αρχάς καλείται να διαπραγματευθεί μια νέα εταιρική σχέση με την ΕΕ, μάλιστα να το κάνει σε χρόνο-ρεκόρ, ώστε να αποφύγει τη μακρά μεταβατική περίοδο. Καλείται επίσης να αναζητήσει νέους εμπορικούς εταίρους. Πρέπει να αποκρούσει το επίμονο οικονομικό φλερτ του Ντόναλντ Τραμπ για είσοδο των αμερικανών στο NHS, ώστε να γίνουν «μπίζνες».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έκρυψε ποτέ την αγάπη του προς τον Μπόρις Τζόνσον, ακόμα και την περίοδο που πρωθυπουργός της Βρετανίας ήταν η Τερέζα Μέι. Τόσο κομψά το έκανε. Για να μην αναφερθεί κανείς και σε εκείνο το «πολιτικό προξενιό» που επιχείρησε, μεταξύ Τζόνσον και Νάιτζελ Φάρατζ του Brexit Party. Και τα κατάφερε!
Ο Μπόρις Τζόνσον πρέπει επίσης να προσέξει πώς θα λειτουργήσει το Brexit στην ευαίσθητη Βόρειο Ιρλανδία. Πρέπει να γίνει και λίγο πιο «λαϊκός», ώστε να μην του φύγουν οι ψηφοφόροι των Εργατικών που τον επέλεξαν και τώρα έχουν απαιτήσεις.
Και το κυριότερο: Να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες τάσεις. Ήδη, οι Σκωτσέζοι ετοιμάζονται για νέο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας.
Το Brexit θριάμβευσε. Αρκεί το Ηνωμένο Βασίλειο να μην εξελιχθεί σε «παράπλευρη απώλεια».
Τότε στην πρώτη σειρά της Βουλής καθόταν η Τερέζα Μέι, η δεύτερη γυναίκα πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία πάλευε να πείσει τους συναδέλφους της να ψηφίσουν τη συμφωνία που είχε φέρει από τις Βρυξέλλες για το Brexit.
Η Τερέζα απέτυχε παταγωδώς και τον Ιούλιο του 2019 έφυγε με δάκρυα στα μάτια. Δεν ήταν δα και «Σιδηρά».
Και ο Μπόρις με το ατημέλητο μαλλί, βρήκε την ευκαιρία που περίμενε. Κέρδισε με χαρακτηριστική άνεση την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και έθεσε την πολιτική ατζέντα με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο: «Να τελειώνουμε με το Brexit».
Κατηγορήθηκε για πολλά, έχασε ένα σκασμό κοινοβουλευτικές μάχες (και βουλευτές), συμβούλεψε λάθος τη Μεγαλειότατη, αλλά επέμεινε. Μονότονα: «Να τελειώνουμε με το Brexit».
Τους προκαλούσε στη Βουλή να τον ρίξουν για να πάει η χώρα σε εκλογές. Και όταν κατηγορήθηκε από πολλούς ότι δεν έχει κανένα σχέδιο να προτείνει στις Βρυξέλλες και κοροϊδεύει κοτζάμ Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εκείνος συμφώνησε με τις Βρυξέλλες και έφερε πίσω στη Βρετανία ένα νέο σχέδιο διαζυγίου με την ΕΕ. Με μικρές, αλλά ουσιαστικές αλλαγές, ικανές να πείσουν σε πρώτη φάση τη Βουλή των Κοινοτήτων.
Και όταν οι εκλογές προκηρύχθηκαν, εκείνος συνέχισε να επιμένει μονοτόνα: «Να τελειώνουμε με το Brexit».
Η 12η Δεκεμβρίου 2019 ήταν μια μέρα προσωπικού θριάμβου για τον Μπόρις Τζόνσον και το Συντηρητικό Κόμμα. Νίκη με επιβλητική αυτοδυναμία που θύμισε εποχές Θάτσερ.
Θα σκεφτεί κανείς: Πώς θα μπορούσε να μην θριαμβεύσει όταν είχε απέναντί του τον Τζέρεμι Κόρμπιν; Σωστό. Ο ηγέτης των Εργατικών, εξαιρετικά αντιπαθής στο εκλογικό σώμα, πρότεινε στους ψηφοφόρους επιστροφή στο σοσιαλισμό της δεκαετίας του 1970, νέα διαπραγμάτευση με την ΕΕ για το Brexit και δεύτερο δημοψήφισμα στο τέλος.
Αν ζούσε η Μάργκαρετ Θάτσερ (πρωθυπουργός μεταξύ 1979-1990) θα έλεγε στον Τζέρεμι Κόρμπιν ότι «ο σοσιαλισμός είναι ωραίος μέχρι να τελειώσουν τα λεφτά των άλλων».
Ουσιαστικά αυτό είπαν στον Κόρμπιν οι ψηφοφόροι του. Ειδικά η εργατική τάξη στη βόρεια (και εξαιρετικά μουντή) Αγγλία. Σαν χάρτινος πύργος διαλύθηκε το περίφημο «κόκκινο τείχος», οι εκλογικές περιφέρειες που παραδοσιακά ψηφιζαν Εργατικούς. Αυτό που κάποτε ήταν σχεδόν αμαρτία, έγινε: Ψήφισαν Συντηρητικούς.
Και πώς αντέδρασε στο τέλος ο Τζέρεμι; Ανακοίνωσε ότι δεν θα ηγηθεί του κόμματος στις επόμενες εκλογές, αλλά προς το παρόν μένει στην ηγεσία, διότι πρέπει να περάσει μια «περίοδος περισυλλογής». Ασχολίαστο.
Ο Μπόρις σάρωσε γιατί ο κόσμος κουράστηκε με το Brexit και κάποιος προσφέρθηκε να βάλει τέλος σε αυτή τη φαρσοκωμωδία. Και ας ήταν εκκεντρικός αυτός ο κάποιος. Και ας είναι αβέβαιο το μέλλον έξω από την ΕΕ.
Το μήνυμά του ήταν μονότονα ξεκάθαρο. Απλώς διανθίστηκε με τις γνωστές προεκλογικές δεσμεύσεις για το «πετράδι του Στέμματος» NHS (το Σύστημα Υγείας), τα νέα νοσοκομεία, τα κονδύλια για την Παιδεία και τη δημόσια ασφάλεια. Το Brexit όμως, αυτή η επιλογή που θα διχάζει τη χώρα για δεκαετίες, ήταν που έκρινε το αποτέλεσμα.
Οι Εργατικοί που μετρούν ήδη τέσσερις απανωτές εκλογικές αποτυχίες θα πρέπει να βρουν έναν νέο ηγέτη, ικανό να φέρει πίσω τους ψηφοφόρους. Η στροφή στα αριστερά εκ των πραγμάτων αποδείχθηκε μοιραία. Καλό θα ήταν να το δουν και οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες που μόλις από λίγες ημέρες έκαναν ακριβώς την ίδια στροφή με την ελπίδα ότι έτσι θα γυρίσουν πίσω οι χαμένοι τους ψηφοφόροι.
Ο Τζόνσον θα περάσει στην ιστορία ως ο πρωθυπουργός που έβγαλε το Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ μετά από 46 χρόνια. Τίμησε βεβαίως την ετυμηγορία των πολιτών στο δημοψήφισμα του 2016. Ας μην το ξεχνάμε.
Αλλά τα δύσκολα μόλις ξεκινούν.
Κατ' αρχάς καλείται να διαπραγματευθεί μια νέα εταιρική σχέση με την ΕΕ, μάλιστα να το κάνει σε χρόνο-ρεκόρ, ώστε να αποφύγει τη μακρά μεταβατική περίοδο. Καλείται επίσης να αναζητήσει νέους εμπορικούς εταίρους. Πρέπει να αποκρούσει το επίμονο οικονομικό φλερτ του Ντόναλντ Τραμπ για είσοδο των αμερικανών στο NHS, ώστε να γίνουν «μπίζνες».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έκρυψε ποτέ την αγάπη του προς τον Μπόρις Τζόνσον, ακόμα και την περίοδο που πρωθυπουργός της Βρετανίας ήταν η Τερέζα Μέι. Τόσο κομψά το έκανε. Για να μην αναφερθεί κανείς και σε εκείνο το «πολιτικό προξενιό» που επιχείρησε, μεταξύ Τζόνσον και Νάιτζελ Φάρατζ του Brexit Party. Και τα κατάφερε!
Ο Μπόρις Τζόνσον πρέπει επίσης να προσέξει πώς θα λειτουργήσει το Brexit στην ευαίσθητη Βόρειο Ιρλανδία. Πρέπει να γίνει και λίγο πιο «λαϊκός», ώστε να μην του φύγουν οι ψηφοφόροι των Εργατικών που τον επέλεξαν και τώρα έχουν απαιτήσεις.
Και το κυριότερο: Να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες τάσεις. Ήδη, οι Σκωτσέζοι ετοιμάζονται για νέο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας.
Το Brexit θριάμβευσε. Αρκεί το Ηνωμένο Βασίλειο να μην εξελιχθεί σε «παράπλευρη απώλεια».
