Η ανηφόρα του Μπάιντεν και ο γολγοθάς των Ρεπουμπλικάνων
«The Union and the Constitution forever» γράφει το banner που κρατά στο στόμα του ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός-σύμβολο των ΗΠΑ.
Ένα σύνθημα για την ενότητα του Έθνους και την προστασία του Συντάγματος, που συνήθως συναντάμε ως φόντο στα debates των υποψηφίων προέδρων κάθε τέσσερα χρόνια. Υπάρχει εκεί ως διαρκή υπενθύμιση του πρώτου και ιερότερου καθήκοντος του προέδρου της χώρας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ διεκδίκησε την προεδρία των ΗΠΑ το 2015 και πολλοί έκαναν λόγο για ένα κακόγουστο αστείο. Ήταν όμως τόσο μέτριοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι των Ρεπουμπλικάνων που ο ίδιος έκοψε πρώτος το νήμα. Πόνταρε στο χαμένο (κατά τη γνώμη του) μεγαλείο της Αμερικής, καταλόγισε την ευθύνη σε συγκεκριμένες χώρες, βρήκε απέναντί του και την Χίλαρι και κέρδισε τους εκλέκτορες.
Σαν τρελό φορτηγό πορεύθηκε για τέσσερα χρόνια. Στον Λευκό Οίκο δεν στέριωνε συνεργάτης, το Twitter είχε πάρει φωτιά με αυτά τα θυμωμένα μηνύματα -συνήθως με κεφαλαία γράμματα.
Οι παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ πέρασαν δύσκολες ώρες. Ας ρωτήσει κάποιος τον Τριντό του Καναδά, τον Μακρόν της Γαλλίας ή την Μέρκελ. Αντίθετα, κάτι τύποι σαν τον Ερντογάν ή τον Κιμ ήταν «καλοί άνθρωποι, σχεδόν παρεξηγημένοι». Και οι Κούρδοι δεν βοήθησαν στην Νορμανδία, μέγα λάθος τους.
Να μην αναφερθεί κανείς στις επεισοδιακές ρήξεις ή αποχωρήσεις των ΗΠΑ από διεθνείς συμφωνίες που χρειάστηκαν δεκαετίες για να υπογραφούν. Στο εμπόριο, τα πυρηνικά, το Κλίμα, το οπλοστάσιο της Τεχεράνης.
Υπήρξαν και πολλά άλλα επεισοδιακά και επικίνδυνα. Η περιφρόνηση και στοχοποίηση των ΜΜΕ -σε αυτό βέβαια αντέγραψε τους περισσότερους πολιτικούς, ας μην του τα χρεώσουμε και όλα- και το κλείσιμο του ματιού σε περίεργες οργανώσεις, όπως οι Proud Boys.
Ναι, υπάρχουν και στις ΗΠΑ ακραίοι, ας θυμηθούμε τον Τίμοθι ΜακΒέι, ο οποίος το 1995 ανατίναξε το κτίριο του FBI στην Οκλαχόμα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 168 άνθρωποι.
Όταν ο Τραμπ ορκίστηκε πρόεδρος, σχεδόν δεν του άρεσε ο Λευκός Οίκος. Ο Πύργος του στο Μανχάταν ή το resort στην Φλόριντα ήταν πιο ευχάριστα.
Αλλά όταν έφτασε η ώρα να παραδώσει το κλειδί, γιατί έχασε, έστω και αν οι Αμερικάνοι ψηφίζουν με τόσο περίπλοκο για τα ευρωπαϊκά ήθη και έθιμα τρόπο, δεν μπορούσε να το πάρει απόφαση να φύγει από αυτό το οίκημα Αναγεννησιακού Ρυθμού που έχτισαν σκλάβοι.
Το «ντου» των οπαδών του στο Κογκρέσο ασφαλώς θα προκάλεσε θυμηδία σε χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν για την κατάντια της δυτικής δημοκρατίας και την παρακμή των Ηνωμένων Πολιτειών. Μόνο σε μπανανίες ή αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές βλέπαμε τον όχλο και κάτι τύπους σαν τον... Μπλεκ να αμφισβητούν με τέτοιο τρόπο εκλογικό αποτέλεσμα.
Ακόμα και στην Ελλάδα των δύο πρώτων μνημονίων (γιατί στο τρίτο μνημόνιο ηρέμησαν περιέργως οι πάντες), ουδείς διανοήθηκε να τα σπάσει στη Βουλή των Ελλήνων, τουλάχιστον για αυτό δεν γίναμε διάσημοι στην Οικουμένη. Και τα φάσκελα που έπεφταν βροχή από το ύψος της λεωφόρου Αμαλίας, δεν ήταν κατανοητά διεθνώς.
Με αυτούς όμως θα πορευθεί τα επόμενα 4 χρόνια ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Απέναντί του θα έχει τη μισή Αμερική να πιστεύει -σε ύφος οργίλο- ότι έκλεψε τις εκλογές, ενώ το μόνο που έκανε ήταν να τις κερδίσει οριακά για μια χούφτα ψήφους. Και με τα χίλια ζόρια να πετύχει ισοπαλία στη Γερουσία. Μην σπεύσει κάποιος να ερμηνεύσει το 50/50 της Γερουσίας ως «επικράτηση των Δημοκρατικών», επειδή η ψήφος της αντιπροέδρου σπάει την ισοπαλία. Το 50/50 σημαίνει παραχωρήσεις, συμβιβασμούς και light επιλογές, που θα φέρουν γκρίνια. Αυτά έχει η πολιτική.
Το μέγα ζήτημα για τους Ρεπουμπλικάνους είναι τι θα κάνουν με τον Τραμπ. Αν το κόμμα σήμερα έχει περισσότερες «μπετόν» ψήφους από ποτέ, ευρύτερη εκλογική απήχηση (ειδικά στους ισπανόφωνους), ισχυρή παρουσία στο Κογκρέσο και σαρωτικό έλεγχο του Ανώτατου Δικαστηρίου το οφείλει στον Τραμπ. Σε αυτόν και μόνο.
Η προεδρία Μπάιντεν θα είναι εξαιρετικά δύσκολη για τουλάχιστον τρεις λόγους: Η κοινωνία είναι βαθύτατα διχασμένη, ο κορονοϊός θα ταλαιπωρήσει τον πλανήτη για πολλά χρόνια ακόμα και οι προσδοκίες που έχει καλλιεργήσει ο νέος πρόεδρος είναι τόσο υπερβολικές που εύκολα μπορούν να διαψευσθούν.
Πολιτικά, οι Δημοκρατικοί έχουν μπροστά τους ανηφόρα. Έτσι είναι όταν έχεις την εξουσία.
Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν όμως γολγοθά. Να τελειώσουν με την εκκρεμότητα του 2015 και να βρουν έναν άνθρωπο της προκοπής να διεκδικήσει εκ νέου την είσοδο στο οίκημα Αναγεννησιακού Ρυθμού που έχτισαν στα τέλη του 18ου αιώνα σκλάβοι.
Ένα σύνθημα για την ενότητα του Έθνους και την προστασία του Συντάγματος, που συνήθως συναντάμε ως φόντο στα debates των υποψηφίων προέδρων κάθε τέσσερα χρόνια. Υπάρχει εκεί ως διαρκή υπενθύμιση του πρώτου και ιερότερου καθήκοντος του προέδρου της χώρας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ διεκδίκησε την προεδρία των ΗΠΑ το 2015 και πολλοί έκαναν λόγο για ένα κακόγουστο αστείο. Ήταν όμως τόσο μέτριοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι των Ρεπουμπλικάνων που ο ίδιος έκοψε πρώτος το νήμα. Πόνταρε στο χαμένο (κατά τη γνώμη του) μεγαλείο της Αμερικής, καταλόγισε την ευθύνη σε συγκεκριμένες χώρες, βρήκε απέναντί του και την Χίλαρι και κέρδισε τους εκλέκτορες.
Σαν τρελό φορτηγό πορεύθηκε για τέσσερα χρόνια. Στον Λευκό Οίκο δεν στέριωνε συνεργάτης, το Twitter είχε πάρει φωτιά με αυτά τα θυμωμένα μηνύματα -συνήθως με κεφαλαία γράμματα.
Οι παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ πέρασαν δύσκολες ώρες. Ας ρωτήσει κάποιος τον Τριντό του Καναδά, τον Μακρόν της Γαλλίας ή την Μέρκελ. Αντίθετα, κάτι τύποι σαν τον Ερντογάν ή τον Κιμ ήταν «καλοί άνθρωποι, σχεδόν παρεξηγημένοι». Και οι Κούρδοι δεν βοήθησαν στην Νορμανδία, μέγα λάθος τους.
Να μην αναφερθεί κανείς στις επεισοδιακές ρήξεις ή αποχωρήσεις των ΗΠΑ από διεθνείς συμφωνίες που χρειάστηκαν δεκαετίες για να υπογραφούν. Στο εμπόριο, τα πυρηνικά, το Κλίμα, το οπλοστάσιο της Τεχεράνης.
Υπήρξαν και πολλά άλλα επεισοδιακά και επικίνδυνα. Η περιφρόνηση και στοχοποίηση των ΜΜΕ -σε αυτό βέβαια αντέγραψε τους περισσότερους πολιτικούς, ας μην του τα χρεώσουμε και όλα- και το κλείσιμο του ματιού σε περίεργες οργανώσεις, όπως οι Proud Boys.
Ναι, υπάρχουν και στις ΗΠΑ ακραίοι, ας θυμηθούμε τον Τίμοθι ΜακΒέι, ο οποίος το 1995 ανατίναξε το κτίριο του FBI στην Οκλαχόμα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 168 άνθρωποι.
Όταν ο Τραμπ ορκίστηκε πρόεδρος, σχεδόν δεν του άρεσε ο Λευκός Οίκος. Ο Πύργος του στο Μανχάταν ή το resort στην Φλόριντα ήταν πιο ευχάριστα.
Αλλά όταν έφτασε η ώρα να παραδώσει το κλειδί, γιατί έχασε, έστω και αν οι Αμερικάνοι ψηφίζουν με τόσο περίπλοκο για τα ευρωπαϊκά ήθη και έθιμα τρόπο, δεν μπορούσε να το πάρει απόφαση να φύγει από αυτό το οίκημα Αναγεννησιακού Ρυθμού που έχτισαν σκλάβοι.
Το «ντου» των οπαδών του στο Κογκρέσο ασφαλώς θα προκάλεσε θυμηδία σε χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν για την κατάντια της δυτικής δημοκρατίας και την παρακμή των Ηνωμένων Πολιτειών. Μόνο σε μπανανίες ή αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές βλέπαμε τον όχλο και κάτι τύπους σαν τον... Μπλεκ να αμφισβητούν με τέτοιο τρόπο εκλογικό αποτέλεσμα.
Ακόμα και στην Ελλάδα των δύο πρώτων μνημονίων (γιατί στο τρίτο μνημόνιο ηρέμησαν περιέργως οι πάντες), ουδείς διανοήθηκε να τα σπάσει στη Βουλή των Ελλήνων, τουλάχιστον για αυτό δεν γίναμε διάσημοι στην Οικουμένη. Και τα φάσκελα που έπεφταν βροχή από το ύψος της λεωφόρου Αμαλίας, δεν ήταν κατανοητά διεθνώς.
Με αυτούς όμως θα πορευθεί τα επόμενα 4 χρόνια ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Απέναντί του θα έχει τη μισή Αμερική να πιστεύει -σε ύφος οργίλο- ότι έκλεψε τις εκλογές, ενώ το μόνο που έκανε ήταν να τις κερδίσει οριακά για μια χούφτα ψήφους. Και με τα χίλια ζόρια να πετύχει ισοπαλία στη Γερουσία. Μην σπεύσει κάποιος να ερμηνεύσει το 50/50 της Γερουσίας ως «επικράτηση των Δημοκρατικών», επειδή η ψήφος της αντιπροέδρου σπάει την ισοπαλία. Το 50/50 σημαίνει παραχωρήσεις, συμβιβασμούς και light επιλογές, που θα φέρουν γκρίνια. Αυτά έχει η πολιτική.
Το μέγα ζήτημα για τους Ρεπουμπλικάνους είναι τι θα κάνουν με τον Τραμπ. Αν το κόμμα σήμερα έχει περισσότερες «μπετόν» ψήφους από ποτέ, ευρύτερη εκλογική απήχηση (ειδικά στους ισπανόφωνους), ισχυρή παρουσία στο Κογκρέσο και σαρωτικό έλεγχο του Ανώτατου Δικαστηρίου το οφείλει στον Τραμπ. Σε αυτόν και μόνο.
Η προεδρία Μπάιντεν θα είναι εξαιρετικά δύσκολη για τουλάχιστον τρεις λόγους: Η κοινωνία είναι βαθύτατα διχασμένη, ο κορονοϊός θα ταλαιπωρήσει τον πλανήτη για πολλά χρόνια ακόμα και οι προσδοκίες που έχει καλλιεργήσει ο νέος πρόεδρος είναι τόσο υπερβολικές που εύκολα μπορούν να διαψευσθούν.
Πολιτικά, οι Δημοκρατικοί έχουν μπροστά τους ανηφόρα. Έτσι είναι όταν έχεις την εξουσία.
Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν όμως γολγοθά. Να τελειώσουν με την εκκρεμότητα του 2015 και να βρουν έναν άνθρωπο της προκοπής να διεκδικήσει εκ νέου την είσοδο στο οίκημα Αναγεννησιακού Ρυθμού που έχτισαν στα τέλη του 18ου αιώνα σκλάβοι.
