Μήνυμα από Μαυροβούνιο
Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να διατηρεί μια «μαύρη τρύπα» στην αυλή της
ΤΟ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ είναι η πιο μικρή χώρα της Βαλκανικής με πληθυσμό μόλις 620.000 κατοίκων.
Αν και είναι μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει προσελκύσει πολλά ρωσικά κεφάλαια και μαζί έντονη τη ρωσική επιρροή. Στις προεδρικές εκλογές της περασμένης Κυριακής σημειώθηκε μια μεγάλη ανατροπή υπέρ ενός νεαρού οικονομολόγου, καθώς έχασε ο εν ενεργεία πρόεδρος, Μίλο Τζουκάνοβιτς. Η καθαρή και αδιαμφισβήτητη ήττα του Τζουκάνοβιτς από έναν ευρωπαϊστή μεταρρυθμιστή είναι αξιοσημείωτη.
Ο Τζουκάνοβιτς υπήρξε ο μακροβιότερος ηγέτης της Βαλκανικής και η πορεία του είναι συνώνυμη των περιπετειών που υπέστη ολόκληρη η περιοχή της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
ΑΝΗΛΘΕ στην εξουσία λίγο πριν από τη διάλυσή της ως σύμμαχος του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Ως νεαρός κομμουνιστής πρωταγωνίστησε στην αντι-γραφειοκρατική επανάσταση του Μιλόσεβιτς το 1988, που ανέτρεψε τις ηγεσίες τεσσάρων από τις οκτώ ομοσπονδιακές δημοκρατίες και αυτόνομες περιοχές που αποτελούσαν την πάλαι ποτέ κραταιά Γιουγκοσλαβία του Τίτο, στην αποτυχημένη προσπάθειά του να την ελέγξει. Κατάφερε, ωστόσο, να επιβιώσει από την πτώση τού άλλοτε προστάτη και μέντορά του, επειδή είχε εγκαίρως πάρει τις αποστάσεις του από αυτόν και, εντέλει, οδήγησε τη μικρή χώρα του στην ανεξαρτησία από τη Σερβία το 2006.
Έχοντας ελέγξει τον κρατικό μηχανισμό, τα ΜΜΕ και τα οικονομικά συμφέροντα της πατρίδας του, κυβέρνησε άλλοτε ως πρόεδρος και άλλοτε ως πρωθυπουργός επί 32 συναπτά έτη ως απόλυτος άρχων, χάρη στις οβιδιακές μεταμορφώσεις του, άλλοτε μαζί και άλλοτε απέναντι στη Σερβία ή τη Δύση.
ΕΝΤΕΛΕΙ, ο λαός του Μαυροβουνίου κουράστηκε και στο πρόσωπο του νέου προέδρου, Γιάκοβ Μιλάτοβιτς, πίστεψε ότι μπορεί να επιταχύνει την ενταξιακή πορεία της μικρής του χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης της ευρωπαϊκής ενοποίησης, είναι συγκινητική η έλξη που συνεχίζει να ασκεί στην περιφέρεια της Ευρώπης. Οι ψηφοφόροι του Μαυροβουνίου υπενθύμισαν στις ευρωπαϊκές ελίτ των Βρυξελλών και των ευρωπαϊκών πρωτευουσών ότι η Ευρώπη παραμένει ακόμα ελκυστική ως προορισμός και μέλλον.
Αυτή την ψήφο εμπιστοσύνης δεν θα πρέπει να τη σπαταλήσουν στις Βρυξέλλες. Αλλά να την αξιοποιήσουν, επιταχύνοντας την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, στη βάση του απόλυτου σεβασμού του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να διατηρεί μια «μαύρη τρύπα» στην αυλή της, την οποία μπορεί εύκολα να εκμεταλλευτούν δυνάμεις έξω από αυτήν που απεργάζονται τη διάλυσή της.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 4/04/2023
Αν και είναι μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει προσελκύσει πολλά ρωσικά κεφάλαια και μαζί έντονη τη ρωσική επιρροή. Στις προεδρικές εκλογές της περασμένης Κυριακής σημειώθηκε μια μεγάλη ανατροπή υπέρ ενός νεαρού οικονομολόγου, καθώς έχασε ο εν ενεργεία πρόεδρος, Μίλο Τζουκάνοβιτς. Η καθαρή και αδιαμφισβήτητη ήττα του Τζουκάνοβιτς από έναν ευρωπαϊστή μεταρρυθμιστή είναι αξιοσημείωτη.
Ο Τζουκάνοβιτς υπήρξε ο μακροβιότερος ηγέτης της Βαλκανικής και η πορεία του είναι συνώνυμη των περιπετειών που υπέστη ολόκληρη η περιοχή της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
ΑΝΗΛΘΕ στην εξουσία λίγο πριν από τη διάλυσή της ως σύμμαχος του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Ως νεαρός κομμουνιστής πρωταγωνίστησε στην αντι-γραφειοκρατική επανάσταση του Μιλόσεβιτς το 1988, που ανέτρεψε τις ηγεσίες τεσσάρων από τις οκτώ ομοσπονδιακές δημοκρατίες και αυτόνομες περιοχές που αποτελούσαν την πάλαι ποτέ κραταιά Γιουγκοσλαβία του Τίτο, στην αποτυχημένη προσπάθειά του να την ελέγξει. Κατάφερε, ωστόσο, να επιβιώσει από την πτώση τού άλλοτε προστάτη και μέντορά του, επειδή είχε εγκαίρως πάρει τις αποστάσεις του από αυτόν και, εντέλει, οδήγησε τη μικρή χώρα του στην ανεξαρτησία από τη Σερβία το 2006.
Έχοντας ελέγξει τον κρατικό μηχανισμό, τα ΜΜΕ και τα οικονομικά συμφέροντα της πατρίδας του, κυβέρνησε άλλοτε ως πρόεδρος και άλλοτε ως πρωθυπουργός επί 32 συναπτά έτη ως απόλυτος άρχων, χάρη στις οβιδιακές μεταμορφώσεις του, άλλοτε μαζί και άλλοτε απέναντι στη Σερβία ή τη Δύση.
ΕΝΤΕΛΕΙ, ο λαός του Μαυροβουνίου κουράστηκε και στο πρόσωπο του νέου προέδρου, Γιάκοβ Μιλάτοβιτς, πίστεψε ότι μπορεί να επιταχύνει την ενταξιακή πορεία της μικρής του χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης της ευρωπαϊκής ενοποίησης, είναι συγκινητική η έλξη που συνεχίζει να ασκεί στην περιφέρεια της Ευρώπης. Οι ψηφοφόροι του Μαυροβουνίου υπενθύμισαν στις ευρωπαϊκές ελίτ των Βρυξελλών και των ευρωπαϊκών πρωτευουσών ότι η Ευρώπη παραμένει ακόμα ελκυστική ως προορισμός και μέλλον.
Αυτή την ψήφο εμπιστοσύνης δεν θα πρέπει να τη σπαταλήσουν στις Βρυξέλλες. Αλλά να την αξιοποιήσουν, επιταχύνοντας την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, στη βάση του απόλυτου σεβασμού του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να διατηρεί μια «μαύρη τρύπα» στην αυλή της, την οποία μπορεί εύκολα να εκμεταλλευτούν δυνάμεις έξω από αυτήν που απεργάζονται τη διάλυσή της.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 4/04/2023