Ημέρα μνήμης και συγκίνησης για την επέτειο της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου, 44 χρόνια μετά, ας σταθούμε σε ένα στοιχείο. Δόθηκε πρόσφατα στην δημοσιότητα και έχει ενδιαφέρον. Το 53% των Ελλήνων έχει αρνητική γνώμη για τις ΗΠΑ. Ωστόσο οι θετικές γνώμες για τις ΗΠΑ αυξήθηκαν φέτος στο 43% από 38% πέρυσι (Διεθνές Ινστιτούτο PEW). Επίσης, το 44% των Ελλήνων εξακολουθεί να θεωρεί τη δύναμη και την επιρροή των ΗΠΑ ως «μεγάλη απειλή» για την χώρα μας, ποσοστό μικρότερο από τέσσερα χρόνια πριν.

Τα στοιχεία πρέπει να μελετώνται βέβαια, σε σχέση με την ευρύτερη πολιτική συγκυρία, την ιδεολογική ηγεμονία στην χώρα μας σήμερα, την θέση της σε σχέση με την Ευρώπη αλλά και τον βαθμό ενοποίησης της τελευταίας.

Γιατί όμως; Καταρχάς διότι σήμερα, η παρέμβαση του Αμερικάνικου Παράγοντα αλλά και ο βαθμός πρόσδεσης της χώρας μας με αυτόν έχει τροποποιηθεί. Σχεδόν, είναι οριστικό πως οι Αμερικάνοι νοιάζονται για τον Ατλαντισμό της Ελλάδας, για τις διευκολύνσεις που μπορούν να αποσπάσουν με βάσεις και λιμάνια, δεν ακολουθούν όμως την ίδια ακριβώς τακτική με τα πρώτα χρόνια μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια τακτική που μέσα από στυγνές παρεμβάσεις, μέσα από την υποτιθέμενη νομιμοποίηση του Σχεδίου Μάρσαλ αλλά και μέσα από την επιλογή του ελληνικού αστισμού τότε να επιλέξει στρατόπεδο στο φόντο του Ψυχρού Πολέμου, υπήρξε ηγεμονική και κραταιά.

Σήμερα δεν είναι έτσι, όχι επειδή έχουν αλλάξει τα συμφέροντα των ΗΠΑ, αλλά επειδή έχουν οξυνθεί οι αντιθέσεις με την Ευρώπη ενώ το ευρωοικοδόμημα που ολοκληρώνεται ως υπερκράτος, επίσης κατάφερε να παρέμβει, να επιβάλει και να αποσπάσει όρους επιτροπείας με τον ελληνικό σχηματισμό.

Ο αντιαμερικανισμός χρειάζεται και αυτός προσεχτικότερη μελέτη σήμερα: να διασαφηνίζουμε πως πρόκειται ή επρόκειτο για πολιτική συμπεριφορά που αφορά την εξωτερική πολιτική της υπερδύναμης, τις τεράστιες ευθύνες της σε μια σειρά επεμβάσεων ή καθεστώτων. Και πως αν μειώνεται σήμερα, αυτό συντελείται σε σχέση με αυτά που περνάει η χώρα, ο λαός μας, από ένα συγκεκριμένο είδος καπιταλισμού που αναπτύχθηκε εδώ τα τελευταία χρόνια και που πέραν των ιδιομορφιών του, έχει την σφραγίδα της ευρωενωσιακής αρχιτεκτονικής και των μιγμάτων πολιτικής που αυτή επέβαλε.

Οι Έλληνες δεν έγιναν λιγότερο πολιτικά αντιαμερικάνοι. Έγιναν περισσότερο, πολιτικά αντιευρωπαίοι. Και συγχωρήστε μας, αλλά μπορούμε να καταλάβουμε τους λόγους.