Ο µάγειρας Α που λείπει, ο χειριστής µηχανήµατος που αναζητείται και µια πρόταση-έκπληξη
Άρθρο γνώμης
"Το ποσοστό των εργαζομένων που εκπαιδεύονται από τις επιχειρήσεις κυμαίνεται περί το 20%, όταν ο μέσος όρος αντίστοιχα στην Ευρώπη αγγίζει το 70%"
«Ζητείται άµεσα από το ξενοδοχείο (...) 4* στην (...) Μάγειρας Α, Μάγειρας Β, Μάγειρας Γ, Σερβιτόρος Α, Β, Βοηθός Σερβιτόρου. Παρέχεται διαµονή, διατροφή, πολύ καλές συνθήκες εργασίας, ικανοποιητικό πακέτο αποδοχών, πλήρης ασφαλιστική κάλυψη, σεζόν έως το τέλος Οκτωβρίου». Αυτό δεν είναι µια απλή αγγελία, είναι µια κραυγή απελπισίας στην αρχή µιας τουριστικής σεζόν για τη χώρα, όπου το νούµερο 1 πρόβληµα στον τοµέα είναι η έλλειψη όχι µόνο ειδικοτήτων, αλλά χεριών. Όλα συµπυκνωµένα σε τρεις προτάσεις...
Πόσο θα είναι το φετινό έλλειµµα σε ανθρώπινο δυναµικό στον τουρισµό; Περίπου 60.000, σύµφωνα µε συντηρητικούς υπολογισµούς. Πέρσι, οι ελλείψεις προσωπικού ήταν 53.229, έναντι των 265.782 θέσεων εργασίας που προβλέπονταν στο οργανόγραµµα. Οι επιπτώσεις είναι αισθητές όχι µόνο στις ξενοδοχειακές µονάδες, αλλά και στις µεταφορές, στα αεροδρόµια, παντού. Οι ελλείψεις καταγράφονται ακόµα και σε µονάδες των οποίων οι παροχές είναι πολύ καλές -γιατί, κακά τα ψέµατα, υπάρχει και η γκρίζα ζώνη απασχόλησης των ανθρώπων στον τουρισµό, µε χαµηλούς µισθούς και κενά στην ασφάλιση, ενώ τα κενά συχνά καλύπτονται µε εξοντωτικά ωράρια εργασίας.
Αλλά ας µη µείνουµε µόνο στα προβλήµατα της «βαριάς βιοµηχανίας» της χώρας, όπως αποκαλούν πολλοί την τουριστική δραστηριότητα του καλοκαιριού. Ας πάµε στα προβλήµατα της πραγµατικής βιοµηχανίας, των υποδοµών, του κατασκευαστικού κλάδου, της εξόρυξης, των µεγάλων έργων. Στην εκδήλωση του Συνδέσµου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), στις αρχές της εβδοµάδας, διατυπώθηκε µε έµφαση ένα σοβαρό πρόβληµα του κλάδου: υπάρχει σοβαρότατη έλλειψη χειριστών µηχανηµάτων. Αλλά αυτή τη φορά, η διαπίστωση που έκανε ο πρόεδρος του ΣΜΕ, Κ. Γιαζιτζόγλου, συνοδεύτηκε από ακόµα µία: ∆εν υπάρχει στην Ελλάδα µια κατάλληλη διαδικασία εκπαίδευσης νέων οι οποίοι θα ενδιαφέρονταν να απασχοληθούν σε µια παραγωγική θέση µε µεγάλη ζήτηση. Εκανε και µια πρόταση: «Στη ∆υτική Μακεδονία υπάρχουν υποδοµές -κτίρια και χώροι όπου σκαπτικά µηχανήµατα λειτουργούσαν µέχρι πρόσφατα- που θα εγκαταλειφθούν. Μήπως θα ήταν µια καλή ιδέα να φτιάξουµε µια σχολή χειριστών µηχανηµάτων έργου στην Κοζάνη;».
Παρακάµπτουµε τις φωνές της παράνοιας που ξεκινούν από το «αξίωµα» πως οι εργοδότες, οι επιχειρηµατίες, θέλουν να φτιάξουν θεσµούς ώστε να «παράγονται» µισθωτοί-υποχείρια των σχεδίων τους κ.λπ. κ.λπ. Ας θέσουµε το προφανές ερώτηµα: Ποιος θα µπορούσε να αρνηθεί µια τέτοια πρόταση; Ποιος θα στεκόταν εµπόδιο για µια καινοτόµο πρωτοβουλία που θα συνδυάσει την εκπαίδευση µε τον επαγγελµατικό προσανατολισµό, σε µια περιοχή που δοκιµάζεται ήδη οικονοµικά, καθώς οι πάλαι ποτέ χρυσοφόρες φλέβες λιγνίτη στερεύουν;
Τα δύο παραδείγµατα που προαναφέραµε καταδεικνύουν τη σοβαρότητα ενός προβλήµατος που πλήττει οριζόντια την ελληνική οικονοµία. «Παλιά λέγαµε ότι από την αγορά εργασίας µάς έλειπαν οι δεξιότητες. Τώρα µας λείπουν και τα χέρια» διαπίστωσε, στην ίδια εκδήλωση, ο πρόεδρος του ΣΕΒ, ∆ηµήτρης Παπαλεξόπουλος.
∆ύο είναι τα µεγάλα εµπόδια στην αναζήτηση ριζικών λύσεων -που πάντως η ιδέα για την εκπαίδευση των χειριστών στην Κοζάνη δείχνει ότι υπάρχουν καινοτόµες διέξοδοι: Το ένα εµπόδιο είναι η δηµογραφική κρίση. Το άλλο, το έλλειµµα στην Παιδεία, µε προσανατολισµό την ειδίκευση και επαγγελµατική προοπτική σε παραγωγικούς κλάδους και υπηρεσίες.
Ας σταθούµε προς το παρόν στην παράµετρο «παιδεία». Η υφυπουργός Παιδείας, Ιωάννα Λυτρίβη, αναγνώρισε το πρόβληµα, προσθέτοντας µια χρόνια παθογένεια που βιώνουµε όλοι: «Στην Ελλάδα έχουµε µία εµµονή, θα έλεγα, να φωτίζουµε και να καλοστρώνουµε ένα µονοπάτι της εκπαίδευσης. Το παιδί ακολουθεί µια γραµµική πορεία, τελειώνει το σχολείο, δίνει Πανελλαδικές Εξετάσεις και µπαίνει στο Πανεπιστήµιο. Ο επαγγελµατικός προσανατολισµός που δεν έγινε ή που έγινε επί συνθήκες εργαστηρίου και όχι εργαστηριακού κέντρου, όπως θα έπρεπε, για να µπορούν τα παιδιά να έρχονται σε επαφή µε αυτό που θα αντιµετωπίσουν στην πορεία, µάλλον δεν τους οδήγησε πολύ καλά. Σε αυτό ευθύνεται λίγο και η ελληνική κοινωνία που θεωρεί ότι η καταξίωση έρχεται µόνο µέσα από το να οδηγηθεί το παιδί στο Πανεπιστήµιο».
έβαια, ας µην τα ρίχνουµε όλα στο κράτος. Οι βάσιµες απαιτήσεις του επιχειρηµατικού κόσµου δεν παραγράφουν τις δικές τους ευθύνες στον τοµέα της εκπαίδευσης του προσωπικού, του εξοπλισµού µε νέες δεξιότητες σε καιρούς που αλλάζουν ραγδαία. Το ποσοστό των εργαζοµένων που εκπαιδεύονται από τις επιχειρήσεις κυµαίνεται περί το 20%, όταν ο µέσος όρος αντίστοιχα στην Ευρώπη αγγίζει το 70%!
Και όλα αυτά συµβαίνουν την ώρα που η ανεργία των νέων στη χώρα µας είναι αισθητά υψηλότερη από τον µέσο όρο του 10%, ενώ σε τοµείς όπως οι ψηφιακές δεξιότητες -κι εδώ τα κενά στις εγχώριες εταιρείες είναι µεγάλα- οι ειδικευµένοι και «ψαγµένοι» εξακολουθούν να αναζητούν λύσεις στο εξωτερικό, διεκδικώντας πολύ καλύτερες απολαβές.
Η σκέψη να αξιοποιηθούν οι υποδοµές στις εγκαταστάσεις λιγνίτη στην Κοζάνη για τη δηµιουργία σχολής χειριστών µηχανηµάτων δεν θα λύσει από µόνη της το πρόβληµα. Μπορεί όµως, σε συνδυασµό µε άλλες καινοτόµες ιδέες, να αποτελέσει έναν «πιλότο» για την αποκατάσταση στη χώρα µας της χαµένης τιµής της επαγγελµατικής εκπαίδευσης και ειδίκευσης, µε τη διασφάλιση αξιοπρεπούς απασχόλησης.
*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή» στις 2/06/2024
Πόσο θα είναι το φετινό έλλειµµα σε ανθρώπινο δυναµικό στον τουρισµό; Περίπου 60.000, σύµφωνα µε συντηρητικούς υπολογισµούς. Πέρσι, οι ελλείψεις προσωπικού ήταν 53.229, έναντι των 265.782 θέσεων εργασίας που προβλέπονταν στο οργανόγραµµα. Οι επιπτώσεις είναι αισθητές όχι µόνο στις ξενοδοχειακές µονάδες, αλλά και στις µεταφορές, στα αεροδρόµια, παντού. Οι ελλείψεις καταγράφονται ακόµα και σε µονάδες των οποίων οι παροχές είναι πολύ καλές -γιατί, κακά τα ψέµατα, υπάρχει και η γκρίζα ζώνη απασχόλησης των ανθρώπων στον τουρισµό, µε χαµηλούς µισθούς και κενά στην ασφάλιση, ενώ τα κενά συχνά καλύπτονται µε εξοντωτικά ωράρια εργασίας.
Αλλά ας µη µείνουµε µόνο στα προβλήµατα της «βαριάς βιοµηχανίας» της χώρας, όπως αποκαλούν πολλοί την τουριστική δραστηριότητα του καλοκαιριού. Ας πάµε στα προβλήµατα της πραγµατικής βιοµηχανίας, των υποδοµών, του κατασκευαστικού κλάδου, της εξόρυξης, των µεγάλων έργων. Στην εκδήλωση του Συνδέσµου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), στις αρχές της εβδοµάδας, διατυπώθηκε µε έµφαση ένα σοβαρό πρόβληµα του κλάδου: υπάρχει σοβαρότατη έλλειψη χειριστών µηχανηµάτων. Αλλά αυτή τη φορά, η διαπίστωση που έκανε ο πρόεδρος του ΣΜΕ, Κ. Γιαζιτζόγλου, συνοδεύτηκε από ακόµα µία: ∆εν υπάρχει στην Ελλάδα µια κατάλληλη διαδικασία εκπαίδευσης νέων οι οποίοι θα ενδιαφέρονταν να απασχοληθούν σε µια παραγωγική θέση µε µεγάλη ζήτηση. Εκανε και µια πρόταση: «Στη ∆υτική Μακεδονία υπάρχουν υποδοµές -κτίρια και χώροι όπου σκαπτικά µηχανήµατα λειτουργούσαν µέχρι πρόσφατα- που θα εγκαταλειφθούν. Μήπως θα ήταν µια καλή ιδέα να φτιάξουµε µια σχολή χειριστών µηχανηµάτων έργου στην Κοζάνη;».
Παρακάµπτουµε τις φωνές της παράνοιας που ξεκινούν από το «αξίωµα» πως οι εργοδότες, οι επιχειρηµατίες, θέλουν να φτιάξουν θεσµούς ώστε να «παράγονται» µισθωτοί-υποχείρια των σχεδίων τους κ.λπ. κ.λπ. Ας θέσουµε το προφανές ερώτηµα: Ποιος θα µπορούσε να αρνηθεί µια τέτοια πρόταση; Ποιος θα στεκόταν εµπόδιο για µια καινοτόµο πρωτοβουλία που θα συνδυάσει την εκπαίδευση µε τον επαγγελµατικό προσανατολισµό, σε µια περιοχή που δοκιµάζεται ήδη οικονοµικά, καθώς οι πάλαι ποτέ χρυσοφόρες φλέβες λιγνίτη στερεύουν;
"Το ποσοστό των εργαζομένων που εκπαιδεύονται από τις επιχειρήσεις κυμαίνεται περί το 20%, όταν ο μέσος όρος αντίστοιχα στην Ευρώπη αγγίζει το 70%"
Τα δύο παραδείγµατα που προαναφέραµε καταδεικνύουν τη σοβαρότητα ενός προβλήµατος που πλήττει οριζόντια την ελληνική οικονοµία. «Παλιά λέγαµε ότι από την αγορά εργασίας µάς έλειπαν οι δεξιότητες. Τώρα µας λείπουν και τα χέρια» διαπίστωσε, στην ίδια εκδήλωση, ο πρόεδρος του ΣΕΒ, ∆ηµήτρης Παπαλεξόπουλος.
∆ύο είναι τα µεγάλα εµπόδια στην αναζήτηση ριζικών λύσεων -που πάντως η ιδέα για την εκπαίδευση των χειριστών στην Κοζάνη δείχνει ότι υπάρχουν καινοτόµες διέξοδοι: Το ένα εµπόδιο είναι η δηµογραφική κρίση. Το άλλο, το έλλειµµα στην Παιδεία, µε προσανατολισµό την ειδίκευση και επαγγελµατική προοπτική σε παραγωγικούς κλάδους και υπηρεσίες.
Ας σταθούµε προς το παρόν στην παράµετρο «παιδεία». Η υφυπουργός Παιδείας, Ιωάννα Λυτρίβη, αναγνώρισε το πρόβληµα, προσθέτοντας µια χρόνια παθογένεια που βιώνουµε όλοι: «Στην Ελλάδα έχουµε µία εµµονή, θα έλεγα, να φωτίζουµε και να καλοστρώνουµε ένα µονοπάτι της εκπαίδευσης. Το παιδί ακολουθεί µια γραµµική πορεία, τελειώνει το σχολείο, δίνει Πανελλαδικές Εξετάσεις και µπαίνει στο Πανεπιστήµιο. Ο επαγγελµατικός προσανατολισµός που δεν έγινε ή που έγινε επί συνθήκες εργαστηρίου και όχι εργαστηριακού κέντρου, όπως θα έπρεπε, για να µπορούν τα παιδιά να έρχονται σε επαφή µε αυτό που θα αντιµετωπίσουν στην πορεία, µάλλον δεν τους οδήγησε πολύ καλά. Σε αυτό ευθύνεται λίγο και η ελληνική κοινωνία που θεωρεί ότι η καταξίωση έρχεται µόνο µέσα από το να οδηγηθεί το παιδί στο Πανεπιστήµιο».
έβαια, ας µην τα ρίχνουµε όλα στο κράτος. Οι βάσιµες απαιτήσεις του επιχειρηµατικού κόσµου δεν παραγράφουν τις δικές τους ευθύνες στον τοµέα της εκπαίδευσης του προσωπικού, του εξοπλισµού µε νέες δεξιότητες σε καιρούς που αλλάζουν ραγδαία. Το ποσοστό των εργαζοµένων που εκπαιδεύονται από τις επιχειρήσεις κυµαίνεται περί το 20%, όταν ο µέσος όρος αντίστοιχα στην Ευρώπη αγγίζει το 70%!
Και όλα αυτά συµβαίνουν την ώρα που η ανεργία των νέων στη χώρα µας είναι αισθητά υψηλότερη από τον µέσο όρο του 10%, ενώ σε τοµείς όπως οι ψηφιακές δεξιότητες -κι εδώ τα κενά στις εγχώριες εταιρείες είναι µεγάλα- οι ειδικευµένοι και «ψαγµένοι» εξακολουθούν να αναζητούν λύσεις στο εξωτερικό, διεκδικώντας πολύ καλύτερες απολαβές.
Η σκέψη να αξιοποιηθούν οι υποδοµές στις εγκαταστάσεις λιγνίτη στην Κοζάνη για τη δηµιουργία σχολής χειριστών µηχανηµάτων δεν θα λύσει από µόνη της το πρόβληµα. Μπορεί όµως, σε συνδυασµό µε άλλες καινοτόµες ιδέες, να αποτελέσει έναν «πιλότο» για την αποκατάσταση στη χώρα µας της χαµένης τιµής της επαγγελµατικής εκπαίδευσης και ειδίκευσης, µε τη διασφάλιση αξιοπρεπούς απασχόλησης.
*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή» στις 2/06/2024
