Η ατζέντα αποτελεσµατικότητας και ο γρίφος για λύσεις µε δεξιό, κεντρώο ή αριστερό πρόσηµο
Άρθρο γνώμης
Προσγείωση στη σκληρή καθημερινότητα, με βασικό γνώμονα τα προβλήματα στην οικονομία
«Οταν κάποιος ταλαιπωρείται έξι ώρες στα επείγοντα περιστατικά και πρέπει να επιταχύνουµε την αντιµετώπισή του, κατ’ αρχάς να φτιάξουµε καινούργια τµήµατα επειγόντων και να µπορεί να εξυπηρετείται πιο γρήγορα, αυτό τι πολιτική είναι ακριβώς;». Ο πρωθυπουργός, στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Alpha την περασµένη Τρίτη, επέλεξε αυτό το παράδειγµα για να περιγράψει πως το ζήτηµα δεν είναι να στρίψεις δεξιά ή αριστερά, αλλά να έχεις αποτέλεσµα. Ειδικά το θέµα της Υγείας ο ίδιος από την εποµένη της εκλογικής νίκης της Ν.∆. το 2023 το είχε προβάλει ως κεντρικό στόχο, ως προσωπικό του στοίχηµα.
Τι µεσολάβησε από πέρσι µέχρι την περασµένη Τρίτη; Μα, η ψήφος των πολιτών, που ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι εµπεριείχε και ένα µήνυµα «κίτρινης κάρτας». Στα θέµατα της Υγείας τόσο η ταλαιπωρία όσο και τα... «ψιλά», που καλούνται να πληρώνουν όσοι επιλέξουν απογευµατινά χειρουργεία, συµπληρώνουν µε αρνητικό πρόσηµο τις κυβερνητικές επιδόσεις και ασφαλώς η τριετία που αποµένει θα είναι καθοριστική σε ό,τι αφορά την αποτελεσµατικότητα, που προέταξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης το βράδυ των εκλογών της 9ης Ιουνίου.
Πώς µπορεί όµως να χτιστεί µια ατζέντα αποτελεσµατικότητας για την κυβέρνηση; Με αλλαγές φρουράς στα υπουργεία; ∆εν λέω ότι δεν χρειάζονται και αυτές, αλλά ο καλύτερος τρόπος για φυγή προς τα εµπρός -και έµπρακτη απόδειξη ότι ελήφθη το µήνυµα των εκλογών από το Μαξίµου- είναι να τεθεί ο δάκτυλος εις τον τύπον των ήλων. Προσγείωση στη σκληρή καθηµερινότητα, µε βασικό γνώµονα τα προβλήµατα στην οικονοµία.
Ξεκινήσαµε µε την Υγεία. Ακολουθούν η ακρίβεια και οι τιµές-αεροπλάνο στα σουπερµάρκετ. Εκεί έγινε κατά γενική οµολογία η πιο ακριβής δηµοσκόπηση πριν από την κάλπη για τις διαθέσεις των συµπολιτών µας. Οχι µόνο γιατί οι συγκρίσεις τιµών προϊόντων στη δική µας αγορά σε σχέση µε άλλες χώρες -π.χ. παιδικό γάλα, φέτα- έφεραν την κυβέρνηση σε θέση απολογούµενου, αλλά γιατί παραµένουν ζητούµενο οι κανόνες υγιούς ανταγωνισµού σε όλη την αλυσίδα της παραγωγής-µεταποίησης-λιανικής πώλησης. Είναι εκεί που ενισχύθηκε η άποψη στην κοινή γνώµη ότι οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι τα τελευταία χρόνια και οι φτωχοί, φτωχότεροι. Και αυτό είναι το υψηλότερο εµπόδιο που «χτίζει» η ακρίβεια και καλείται να υπερπηδήσει η κυβέρνηση.
Μιλώντας για την ανοδική πορεία των τιµών, που κόστισε εκλογικά στην κυβέρνηση, ας µην παραλείψουµε ότι αυτές έγιναν σε µια περίοδο που πολλοί, επιχειρώντας να οργανώσουν τις διακοπές τους σε ένα νησί, είδαν τις τιµές να γίνονται φέτος απλησίαστες, ειδικά στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια. Είναι πλέον επίτευγµα για µια τετραµελή οικογένεια να οργανώσει µια εβδοµάδα διακοπών µε αυτοκίνητο ακόµα και σε ένα µικρότερης τουριστικής δυναµικής νησί. Αυξήσεις δυσβάστακτες, της τάξης του 20% και του 30%.
Και ας µη βγάζουν ορισµένοι βιαστικά συµπεράσµατα, ότι δήθεν οι ξένοι τουρίστες έχουν προτεραιότητα και, άρα, καθορίζουν τις τιµές. «Ο εσωτερικός τουρισµός στην Ελλάδα αποτελεί περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού τουρισµού, σε επίπεδο αφίξεων, λειτουργεί όµως ως βασικό σηµείο στήριξης για πολλές µικροµεσαίες επιχειρήσεις φιλοξενίας, καθώς και για προορισµούς εν πολλοίς άγνωστους στο διεθνές κοινό. Για τον λόγο αυτό, το 68% των Ελλήνων ξενοδόχων δηλώνουν ότι οι εγχώριοι τουρίστες είναι σηµαντικοί ή πολύ σηµαντικοί για την επιχείρησή τους» (powergame. gr, 11.6.2024).
Για το οξύτατο στεγαστικό αρκεί άραγε η επέκταση του προγράµµατος «Το σπίτι µου»; Μήπως αυτές οι πολιτικές συµβάλλουν τελικά στην εκτίναξη των τιµών των κατοικιών; Την ίδια ώρα, οι «νεκρές» κατοικίες, που µένουν κλειστές λόγω χρεών των ιδιοκτητών σε τράπεζες και Εφορία, ξεπερνούν το 1.000.000. Μήπως ήρθε η ώρα για µια γενναία κίνηση στην κατεύθυνση αυτή;
Θα κλείσουµε τη συνοπτική απαρίθµηση των προβληµάτων χωρίς αριστεροδεξιό πρόσηµο µε τις επιδόσεις στο Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας. Η καθυστέρηση στις εκταµιεύσεις θέτει νάρκη στα θεµέλια µιας δυναµικής αναπτυξιακής πορείας, στην οποία τόσο επενδύει η κυβέρνηση. Οι αριθµοί µιλούν από µόνοι τους. Οι εκταµιεύσεις που έχουν γίνει µέχρι στιγµής ανέρχονται σε 1,265 δισ. ευρώ, επί συνόλου δανείων 4,475 δισ. ευρώ που έχουν συµβασιοποιήσει οι τράπεζες. Φταίνε οι τράπεζες, λένε ορισµένοι παράγοντες της αγοράς. Οχι, απαντούν οι «συστηµικοί», φταίει η γραφειοκρατία, οι ανεξάρτητοι αξιολογητές που κάνουν µήνες να ανάψουν το πράσινο φως - και πάει λέγοντας. Εδώ τι σχεδιάζει η κυβέρνηση για το ξεµπλοκάρισµα ενός εργαλείου καθοριστικού για την ανάπτυξη την προσεχή τριετία;
Το «λάβαµε το µήνυµα των εκλογών» σηµαίνει πως η κυβέρνηση οφείλει επειγόντως να επιµερίσει το µερίδιο των ευθυνών που της απέδωσαν οι ψηφοφόροι τόσο µε την αποχή τους όσο και µε τη µετακίνησή τους σε άλλους, κυρίως ακροδεξιούς, σχηµατισµούς. Μόνο ένας τέτοιος επίπονος επιµερισµός µπορεί να οδηγήσει σε µια σύνθεση προγράµµατος ικανού και αποτελεσµατικού στη διαχείριση των προβληµάτων που διογκώνονται όσο δεν λύνονται. Τώρα ας αρχίσουν οι χοροί, ας µιλήσουµε για αριστερές, δεξιές και κεντρώες πολιτικές, έξω από ένα σουπερµάρκετ.
Τι µεσολάβησε από πέρσι µέχρι την περασµένη Τρίτη; Μα, η ψήφος των πολιτών, που ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι εµπεριείχε και ένα µήνυµα «κίτρινης κάρτας». Στα θέµατα της Υγείας τόσο η ταλαιπωρία όσο και τα... «ψιλά», που καλούνται να πληρώνουν όσοι επιλέξουν απογευµατινά χειρουργεία, συµπληρώνουν µε αρνητικό πρόσηµο τις κυβερνητικές επιδόσεις και ασφαλώς η τριετία που αποµένει θα είναι καθοριστική σε ό,τι αφορά την αποτελεσµατικότητα, που προέταξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης το βράδυ των εκλογών της 9ης Ιουνίου.
Πώς µπορεί όµως να χτιστεί µια ατζέντα αποτελεσµατικότητας για την κυβέρνηση; Με αλλαγές φρουράς στα υπουργεία; ∆εν λέω ότι δεν χρειάζονται και αυτές, αλλά ο καλύτερος τρόπος για φυγή προς τα εµπρός -και έµπρακτη απόδειξη ότι ελήφθη το µήνυµα των εκλογών από το Μαξίµου- είναι να τεθεί ο δάκτυλος εις τον τύπον των ήλων. Προσγείωση στη σκληρή καθηµερινότητα, µε βασικό γνώµονα τα προβλήµατα στην οικονοµία.
Ξεκινήσαµε µε την Υγεία. Ακολουθούν η ακρίβεια και οι τιµές-αεροπλάνο στα σουπερµάρκετ. Εκεί έγινε κατά γενική οµολογία η πιο ακριβής δηµοσκόπηση πριν από την κάλπη για τις διαθέσεις των συµπολιτών µας. Οχι µόνο γιατί οι συγκρίσεις τιµών προϊόντων στη δική µας αγορά σε σχέση µε άλλες χώρες -π.χ. παιδικό γάλα, φέτα- έφεραν την κυβέρνηση σε θέση απολογούµενου, αλλά γιατί παραµένουν ζητούµενο οι κανόνες υγιούς ανταγωνισµού σε όλη την αλυσίδα της παραγωγής-µεταποίησης-λιανικής πώλησης. Είναι εκεί που ενισχύθηκε η άποψη στην κοινή γνώµη ότι οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι τα τελευταία χρόνια και οι φτωχοί, φτωχότεροι. Και αυτό είναι το υψηλότερο εµπόδιο που «χτίζει» η ακρίβεια και καλείται να υπερπηδήσει η κυβέρνηση.
Μιλώντας για την ανοδική πορεία των τιµών, που κόστισε εκλογικά στην κυβέρνηση, ας µην παραλείψουµε ότι αυτές έγιναν σε µια περίοδο που πολλοί, επιχειρώντας να οργανώσουν τις διακοπές τους σε ένα νησί, είδαν τις τιµές να γίνονται φέτος απλησίαστες, ειδικά στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια. Είναι πλέον επίτευγµα για µια τετραµελή οικογένεια να οργανώσει µια εβδοµάδα διακοπών µε αυτοκίνητο ακόµα και σε ένα µικρότερης τουριστικής δυναµικής νησί. Αυξήσεις δυσβάστακτες, της τάξης του 20% και του 30%.
Και ας µη βγάζουν ορισµένοι βιαστικά συµπεράσµατα, ότι δήθεν οι ξένοι τουρίστες έχουν προτεραιότητα και, άρα, καθορίζουν τις τιµές. «Ο εσωτερικός τουρισµός στην Ελλάδα αποτελεί περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού τουρισµού, σε επίπεδο αφίξεων, λειτουργεί όµως ως βασικό σηµείο στήριξης για πολλές µικροµεσαίες επιχειρήσεις φιλοξενίας, καθώς και για προορισµούς εν πολλοίς άγνωστους στο διεθνές κοινό. Για τον λόγο αυτό, το 68% των Ελλήνων ξενοδόχων δηλώνουν ότι οι εγχώριοι τουρίστες είναι σηµαντικοί ή πολύ σηµαντικοί για την επιχείρησή τους» (powergame. gr, 11.6.2024).
Για το οξύτατο στεγαστικό αρκεί άραγε η επέκταση του προγράµµατος «Το σπίτι µου»; Μήπως αυτές οι πολιτικές συµβάλλουν τελικά στην εκτίναξη των τιµών των κατοικιών; Την ίδια ώρα, οι «νεκρές» κατοικίες, που µένουν κλειστές λόγω χρεών των ιδιοκτητών σε τράπεζες και Εφορία, ξεπερνούν το 1.000.000. Μήπως ήρθε η ώρα για µια γενναία κίνηση στην κατεύθυνση αυτή;
Θα κλείσουµε τη συνοπτική απαρίθµηση των προβληµάτων χωρίς αριστεροδεξιό πρόσηµο µε τις επιδόσεις στο Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας. Η καθυστέρηση στις εκταµιεύσεις θέτει νάρκη στα θεµέλια µιας δυναµικής αναπτυξιακής πορείας, στην οποία τόσο επενδύει η κυβέρνηση. Οι αριθµοί µιλούν από µόνοι τους. Οι εκταµιεύσεις που έχουν γίνει µέχρι στιγµής ανέρχονται σε 1,265 δισ. ευρώ, επί συνόλου δανείων 4,475 δισ. ευρώ που έχουν συµβασιοποιήσει οι τράπεζες. Φταίνε οι τράπεζες, λένε ορισµένοι παράγοντες της αγοράς. Οχι, απαντούν οι «συστηµικοί», φταίει η γραφειοκρατία, οι ανεξάρτητοι αξιολογητές που κάνουν µήνες να ανάψουν το πράσινο φως - και πάει λέγοντας. Εδώ τι σχεδιάζει η κυβέρνηση για το ξεµπλοκάρισµα ενός εργαλείου καθοριστικού για την ανάπτυξη την προσεχή τριετία;
Το «λάβαµε το µήνυµα των εκλογών» σηµαίνει πως η κυβέρνηση οφείλει επειγόντως να επιµερίσει το µερίδιο των ευθυνών που της απέδωσαν οι ψηφοφόροι τόσο µε την αποχή τους όσο και µε τη µετακίνησή τους σε άλλους, κυρίως ακροδεξιούς, σχηµατισµούς. Μόνο ένας τέτοιος επίπονος επιµερισµός µπορεί να οδηγήσει σε µια σύνθεση προγράµµατος ικανού και αποτελεσµατικού στη διαχείριση των προβληµάτων που διογκώνονται όσο δεν λύνονται. Τώρα ας αρχίσουν οι χοροί, ας µιλήσουµε για αριστερές, δεξιές και κεντρώες πολιτικές, έξω από ένα σουπερµάρκετ.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»
