Σήραγγες-φαντάσματα και εκτροπές-εκτρώματα
Άρθρο γνώμης
''Συνήθως, οι εξαγγελίες για εργοτάξια της συµφοράς πληρώνονται ακριβά από το ∆ηµόσιο, ακόµα και όταν δεν υλοποιούνται ποτέ''
Υπάρχουν μερικές εμβληματικές εξαγγελίες συνυφασμένες επί δεκαετίες με την επίφαση ενός μεγαλεπήβολου σχεδίου, που αποδεικνύεται χίμαιρα και κοστίζει εκατοντάδες εκατομμύρια στο Δημόσιο.
Θορυβώδεις εξαγγελίες, που σκάνε συνήθως σε προεκλογικές περιόδους, σχέδια και λανθασμένοι σχεδιασμοί που μένουν μετέωρα εις τον αιώνα τον άπαντα. Αφορμή για τις σκέψεις αυτές έδωσε το κοινό αίτημα που διατύπωσαν στις 12 Οκτωβρίου ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, και ο δήμαρχος Λαρισαίων, Αθανάσιος Μαμάκος, για μερική εκτροπή τοθ Αχελώου.
Ένα έργο φαραωνικό, που μεταδικτατορικά μάς κόστισε μερικά εκατομμύρια στον βρόντο. Η κυβέρνηση Ράλλη ήταν η πρώτη που ενέκρινε ποσό 200 εκατομμυρίων δραχμών για τη μελέτη, προκηρύσσοντας διεθνή διαγωνισμό, ενώ η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου, το 1985, ξεκίνησε έργα για την εκτροπή προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις. Αυτό που έμεινε ήταν μισοτελειωμένα έργα στην Πίνδο και ένα φράγμα, της Μεσοχώρας, αχρησιμοποίητο, που «φέσωσε» τη ΔΕΗ με 500 εκατομμύρια ευρώ.
Η εκτροπή του Αχελώου είναι η επιτομή μιας επαναλαμβανόμενης διθυραμβικής εξαγγελίας ενός γιγαντιαίου έργου-φαντάσματος. Στο μεταξύ, και ενώ ο περιφερειάρχης και ο δήμαρχος ανακινούν το θέμα με τον τρόπο τους, οι φορείς της Αιτωλοακαρνανίας που αντιδρούν στην εκτροπή προσέφυγαν για πολλοστή φορά στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ένας φαύλος κύκλος με βάση μια αποτυχημένη σύλληψη…
Συνήθως, οι εξαγγελίες για εργοτάξια της συμφοράς πληρώνονται ακριβά από το Δημόσιο, ακόμα και όταν δεν υλοποιούνται ποτέ. Παράδειγμα, η περιβόητη υποθαλάσσια σήραγγα Θεσσαλονίκης. Η ιδέα έπεσε για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και υιοθετήθηκε στο Ρυθμιστικό Σχέδιο της πόλης το 1985. Το έργο δρομολογήθηκε από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2003 με ορίζοντα την αποπεράτωσή του το 2010. Το 2004 αλλάζει η κυβέρνηση, αλλάζουν και οι όροι συμμετοχής και σχεδιασμού του έργου. Το 2009 το έργο κρίνεται ασύμφορο και ακυρώνεται.
Η ανάδοχος εταιρεία, που ήδη είχε ξοδέψει κονδύλια για τα προκαταρκτικά του έργου, ζήτησε τα οφειλόμενα από το Δημόσιο. Εντέλει, το 2022 επήλθε συμβιβασμός και η εταιρεία εισέπραξε περί τα 85 εκατομμύρια ευρώ για ένα έργο που ναυάγησε στον βυθό του Θερμαϊκού!
Αν ψάξει κανείς συστηματικά, θα βρει σε μικρογραφία και άλλες ανάλογες εξαγγελίες που μένουν στα χαρτιά ή, εφόσον ξεκινήσουν να υλοποιούνται, μένουν με τα ερείπια ατελών κατασκευών. Πόσα χρόνια, για παράδειγμα, ακούμε για την υπόγεια σήραγγα Σαλαμίνας - Περάματος; Και πόσο ακόμα θα περιμένουμε; Κανείς δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά. Ένα ακόμη έργο στη λίστα αναμονής και, πιθανόν, των ανεκπλήρωτων σχεδιασμών.