Στη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη, σημειώθηκε εκατέρωθεν η ανάγκη συναινέσεων. Πολύ σημαντική εξέλιξη, που ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλες αριστεροδεξιές συνιστώσες του κοινοβουλευτικού τόξου έσπευσαν να εξορκίσουν. Επιχειρούν το γνωστό τρικ. Ταυτίζουν την ανάγκη συναίνεσης και διαύλου επικοινωνίας ανάμεσα στις βασικές πολιτικές δυνάμεις -με θεσμικό, μάλιστα, ρόλο- με προδοσία, μια συνδιαλλαγή χωρίς αρχές. Μητσοτάκης και Ανδρουλάκης καταδεικνύονται ως δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η λαθροχειρία διαψεύδεται από την πραγματικότητα. Κυβέρνηση και ΠΑΣΟΚ συνεχίζουν την αντιπαράθεσή τους, οξεία συχνά, για σημαντικά ζητήματα, για προτάσεις που καταθέτει για νομοθέτηση η κυβέρνηση αλλά και για προτάσεις νόμου που προτάσσει το ΠΑΣΟΚ. Μπορεί αυτή η προσέγγιση να θεραπεύσει τις ανοιχτές πληγές, την τοξικότητα που υποσκάπτει βασικές αρχές του πολιτεύματος; Δύσκολο το εγχείρημα. Άλλωστε, τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξαν κυρίαρχα ρεύματα που δεν έδιναν περιθώρια συναίνεσης, αλλά πρότασσαν τις πολιτικές ρήξης και κάθετης αντιπολίτευσης - ειδικά την εποχή του δικομματισμού.

Μπορεί αυτή η προσέγγιση να θεραπεύσει τις ανοιχτές πληγές, την τοξικότητα που υποσκάπτει βασικές αρχές του πολιτεύματος; Δύσκολο το εγχείρημα


Ποιος είναι ο κίνδυνος σήμερα; Ας κάνουμε σύντομα μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν. Εν αρχή ήταν η πόλωση, που κυριάρχησε από τα πρώτα κιόλας χρόνια της Μεταπολίτευσης. «Η πόλωση, παιδική ασθένεια του σύγχρονου δημοκρατικού μας συστήματος, προήλθε από την ιδεοληπτική διαφορά αντιλήψεων των κομμάτων σχετικά με τον χαρακτήρα, τον τρόπο λειτουργίας και τους στόχους του πολιτικού συστήματος που θεμελιώθηκε αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας», επισημαίνει ο Τάκης Παππάς στο βιβλίο του «Παράδοξη χώρα». Η βαθιά δεκαετής κρίση που δοκίμασε τις αντοχές και τις βασικές επιλογές της χώρας αποδείχτηκε ασύμβατη με την ανάγκη συναίνεσης των πολιτικών δυνάμεων για συντομότερη έξοδο από την κρίση. Ένας συνδυασμός πόλωσης -που προϋπήρχε- και επιθετικού λαϊκισμού επικράτησαν και είχαν ολέθρια αποτελέσματα - και μερικά δυσβάστακτα μνημόνια.

Η συνάντηση Μητσοτάκη - Ανδρουλάκη είναι, κατά συνέπεια, μια θετική εξέλιξη, μόνο που κάθε άλλο παρά αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για ένα πολιτικό άλμα προς την επικράτηση μιας κουλτούρας συνεννόησης


Η επιστροφή στην κανονικότητα εδώ και λίγα χρόνια ούτε ευθύγραμμη διαδικασία είναι ούτε αποτελεί αυτόματη διαδικασία. Αντίθετα, ελλοχεύει ένας νέος κίνδυνος, που επιτάθηκε με την πολυδιάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ τον τελευταίο χρόνο. Έχουμε μια πανσπερμία μικρότερων σχηματισμών, πολλοί από τους οποίους εμφανίζουν τα αντισυστημικά χαρακτηριστικά του πρόσφατου παρελθόντος. Επιπλέον, καταγράφεται έντονη αντιπαλότητα ανάμεσα στους σχηματισμούς αυτούς που θεωρούν την όποια συναίνεση περίπου ως το προπατορικό αμάρτημα του πολιτικού μας συστήματος. Η συνάντηση Μητσοτάκη - Ανδρουλάκη είναι, κατά συνέπεια, μια θετική εξέλιξη, μόνο που κάθε άλλο παρά αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για ένα πολιτικό άλμα προς την επικράτηση μιας κουλτούρας συνεννόησης.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή