Το... φαινόµενο της πεταλούδας: Τα βάσανα του Τραµπ και του Σι Τζινπίνγκ από την DeepSeek
Άρθρο γνώμης
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο χάρτης των startups πυκνώνει με θεαματικά αποτελέσματα. Μήπως ήρθε η ώρα να δώσουμε τη δέουσα προσοχή στις δικές μας πιθανές DeepSeek;
Ποιος το περίµενε! Μια λιλιπούτεια startup, η κινεζική DeepSeek, δίνοντας στην κυκλοφορία το δικό της µοντέλο Τεχνητής Νοηµοσύνης προκάλεσε κραδασµούς στον γαλαξία της προηγµένης τεχνολογίας. Μια µικρή εταιρεία, που ιδρύθηκε πριν από ένα χρόνο, µε προϋπολογισµό 5 εκατοµµυρίων δολαρίων, προκάλεσε ταραχή στη Silicon Valley, µε τον ψηφιακό γίγαντα Nvidia να ψάχνει εδώ και λίγα 24ωρα πώς έγιναν αέρας 400 δισ. δολάρια χρηµατιστηριακής αξίας.
Ιδού το φαινόµενο της πεταλούδας σε παραλλαγή: αν µια πεταλούδα στην Κίνα µπορεί να κινήσει τα φτερά της, µπορεί να φέρει την τέλεια καταιγίδα στη Silicon Valley... Η ζηµιά όµως είναι πολύ µεγαλύτερη απ’ ό,τι φαίνεται µε την πρώτη µατιά.
Καθώς επίκειται η ανακοίνωση των οικονοµικών αποτελεσµάτων των Microsoft, Meta και Apple, οι µετοχές Τεχνητής Νοηµοσύνης έχασαν συνολικά 1 τρισεκατοµµύριο δολάρια σε αξία. Ο πρόεδρος Τραµπ είδε τους νεόκοπους φίλους των Big Tech να χάνουν το χρώµα τους από τον πανικό και ο ίδιος, αιφνιδιασµένος από το... «πισώπλατο χτύπηµα», κάλεσε τις εταιρείες που ασχολούνται µε την Τεχνητή Νοηµοσύνη να συνέλθουν: ««Η κυκλοφορία της DeepSeek A.I. από µια κινεζική εταιρεία θα πρέπει να λειτουργήσει σαν καµπανάκι αφύπνισης για τις βιοµηχανίες µας, ώστε να επικεντρωθούµε απόλυτα στον ανταγωνισµό», είπε. Οµως αυτό που δεν οµολόγησε είναι πως η DeepSeek απέδειξε πόσο ανώφελη είναι η εφαρµογή κυρώσεων και δασµών -πρακτικές περασµένων αιώνων- που λατρεύει ο πρόεδρος Τραµπ.
Στην εποχή της ψηφιακής εξέγερσης, οι τραµπικές ταρίφες µοιάζουν µε σουρωτήρι, που µπορούν βραχυπρόθεσµα να επιφέρουν αναταραχές στην παγκόσµια αγορά, αλλά δεν θα κατορθώσουν να ανακόψουν το ορµητικό ρεύµα των παγκόσµιων συναλλαγών και της καινοτοµίας. Το χειρότερο; Αν σήµερα µια ασήµαντη (ως προς το µέγεθός της) startup από την Κίνα φέρνει τέτοια αναταραχή και ανατροπή των βεβαιοτήτων περί τεχνολογικής υπεροχής των ΗΠΑ, αύριο µια άλλη startup -από την Κίνα, την Ινδία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν ή κάποιο νησάκι του Ειρηνικούµπορεί να εµφανίσει ένα προϊόν όχι απλώς ανταγωνιστικό των τεχνολογικών γιγάντων, αλλά εξαιρετικά προηγµένο.
Ο κόσµος των µικροτσίπ κρύβει µεγάλες εκπλήξεις και προοιωνίζεται πώς θα πρέπει να φανταζόµαστε τις επαναστάσεις και ανατροπές του µέλλοντος στην αλυσίδα της παραγωγής, των υπηρεσιών, της προηγµένης τεχνολογίας. Για τους Big Tech όµως υπάρχει και άλλο ανησυχητικό σηµάδι. Ενα 24ωρο µετά την έφοδο της DeepSeek, είχαµε παγκόσµιο selloff των τεχνολογικών µετοχών, µε τα futures των Nasdaq, Dow Jones Industrial Average και S&P500 να υποχωρούν θεαµατικά.
Πολλοί θεωρούν ότι αυτό σηµατοδοτεί µια άλλη πραγµατικότητα για τις εταιρείες αυτές, ότι δηλαδή δεν διαθέτουν τα δισ. δολάρια που κοινοποιούν, αντίθετα η πραγµατική τους κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Χρησιµοποιούν άραγε την Τεχνητή Νοηµοσύνη ως προκάλυµµα ή ως εγγύηση κενή περιεχοµένου για το πραγµατικό τους µέγεθος; Ενα µέρος της αλήθειας αποκαλύφθηκε από τον... Μασκ, όταν ο Τραµπ ανακοίνωσε τη δηµιουργία από την κοινοπραξία Stargate κέντρων δεδοµένων Τεχνητής Νοηµοσύνης, ύψους 500 δισ. δολαρίων.
Ο Μασκ επικαλέστηκε πληροφόρηση ότι οι εν λόγω εταιρείες δεν διαθέτουν τα απαιτούµενα κεφάλαια! Νωρίτερα, ο επικεφαλής της OpenAl επιβεβαίωνε τον σφιχτό εναγκαλισµό των εταιρειών αυτών µε τον Αµερικανό πρόεδρο: «Χωρίς τον Ντόναλντ Τραµπ το πρότζεκτ αυτό δεν θα µπορούσε να υπάρξει» δήλωσε ο Σαµ Αλτµαν.
Τώρα οι εταίροι του Stargate κατηγορούν τον Ελον Μασκ ότι τα δισ. που διαφηµίζει είναι, εν πολλοίς, φούσκα. Μήπως λοιπόν η DeepSeek γίνεται ο καταλύτης για να αποκαλυφθεί ο πραγµατικός λόγος του ξαφνικού έρωτα των Big Tech µε τον Τραµπ; Μένει να αποδειχθεί. Το 2020, ο ιδρυτής της Alibaba, Τζακ Μα, επέκρινε δριµύτατα την κοµµουνιστική ηγεσία της Κίνας για τους περιορισµούς που επέβαλε σε καινοτόµους κλάδους της τεχνολογίας. Η συνέχεια είναι γνωστή.
Ο Τζακ Μα για µεγάλο διάστηµα εξαφανίστηκε από προσώπου γης και το Κ.Κ. Κίνας κατέστρεψε την εταιρεία που εισήγαγε πρώτη το ηλεκτρονικό εµπόριο στην αχανή χώρα. Βαριά πρόστιµα και ασφυκτικό πρέσινγκ στις ψηφιακές πλατφόρµες ακολούθησαν την... αθυροστοµία του Μα. Η αναφυλαξία του Σι Τζινπίνγκ για επιχειρηµατικές δραστηριότητες εκτός ελέγχου του Πεκίνου είναι δεδοµένη. Απεχθάνεται τις τράπεζες, δεν ανέχεται το real estate, θεσµοθετεί ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας για τις ξένες εταιρείες. Να όµως που η πανταχού παρούσα κοµµατική νοµενκλατούρα έχασε το έδαφος κάτω από τα πόδια της µε την εµφάνιση της DeepSeek.
Οι ανταποκρίσεις από την Κίνα κάνουν λόγο για πλήρη αιφνιδιασµό του προέδρου. Και πώς να είναι αλλιώς, αφού πλέον µια µικρή οµάδα καινοτόµων µε ευφυΐα, σχέδιο, µπόλικες εργατοώρες και µικρό κεφάλαιο βάζουν τα γυαλιά όχι µόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στο σύστηµα ελέγχου από την κινεζική ηγεσία, που µπάζει νερά. Με δυο λόγια, είναι µια νίκη-ορόσηµο του καπιταλισµού απέναντι στο κρατικό µονοπώλιο του Πεκίνου. Και ένα υστερόγραφο για τα καθ’ ηµάς.
Αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις επιλέγουν το εξωτερικό, απογοητευµένες από τη γραφειοκρατία και την τραπεζική αδράνεια στη χώρα µας. Ωστόσο, στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο χάρτης των startups πυκνώνει µε θεαµατικά αποτελέσµατα. Μήπως ήρθε η ώρα να δώσουµε τη δέουσα προσοχή στις δικές µας πιθανές DeepSeek;
Ιδού το φαινόµενο της πεταλούδας σε παραλλαγή: αν µια πεταλούδα στην Κίνα µπορεί να κινήσει τα φτερά της, µπορεί να φέρει την τέλεια καταιγίδα στη Silicon Valley... Η ζηµιά όµως είναι πολύ µεγαλύτερη απ’ ό,τι φαίνεται µε την πρώτη µατιά.
Καθώς επίκειται η ανακοίνωση των οικονοµικών αποτελεσµάτων των Microsoft, Meta και Apple, οι µετοχές Τεχνητής Νοηµοσύνης έχασαν συνολικά 1 τρισεκατοµµύριο δολάρια σε αξία. Ο πρόεδρος Τραµπ είδε τους νεόκοπους φίλους των Big Tech να χάνουν το χρώµα τους από τον πανικό και ο ίδιος, αιφνιδιασµένος από το... «πισώπλατο χτύπηµα», κάλεσε τις εταιρείες που ασχολούνται µε την Τεχνητή Νοηµοσύνη να συνέλθουν: ««Η κυκλοφορία της DeepSeek A.I. από µια κινεζική εταιρεία θα πρέπει να λειτουργήσει σαν καµπανάκι αφύπνισης για τις βιοµηχανίες µας, ώστε να επικεντρωθούµε απόλυτα στον ανταγωνισµό», είπε. Οµως αυτό που δεν οµολόγησε είναι πως η DeepSeek απέδειξε πόσο ανώφελη είναι η εφαρµογή κυρώσεων και δασµών -πρακτικές περασµένων αιώνων- που λατρεύει ο πρόεδρος Τραµπ.
Στην εποχή της ψηφιακής εξέγερσης, οι τραµπικές ταρίφες µοιάζουν µε σουρωτήρι, που µπορούν βραχυπρόθεσµα να επιφέρουν αναταραχές στην παγκόσµια αγορά, αλλά δεν θα κατορθώσουν να ανακόψουν το ορµητικό ρεύµα των παγκόσµιων συναλλαγών και της καινοτοµίας. Το χειρότερο; Αν σήµερα µια ασήµαντη (ως προς το µέγεθός της) startup από την Κίνα φέρνει τέτοια αναταραχή και ανατροπή των βεβαιοτήτων περί τεχνολογικής υπεροχής των ΗΠΑ, αύριο µια άλλη startup -από την Κίνα, την Ινδία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν ή κάποιο νησάκι του Ειρηνικούµπορεί να εµφανίσει ένα προϊόν όχι απλώς ανταγωνιστικό των τεχνολογικών γιγάντων, αλλά εξαιρετικά προηγµένο.
Ο κόσµος των µικροτσίπ κρύβει µεγάλες εκπλήξεις και προοιωνίζεται πώς θα πρέπει να φανταζόµαστε τις επαναστάσεις και ανατροπές του µέλλοντος στην αλυσίδα της παραγωγής, των υπηρεσιών, της προηγµένης τεχνολογίας. Για τους Big Tech όµως υπάρχει και άλλο ανησυχητικό σηµάδι. Ενα 24ωρο µετά την έφοδο της DeepSeek, είχαµε παγκόσµιο selloff των τεχνολογικών µετοχών, µε τα futures των Nasdaq, Dow Jones Industrial Average και S&P500 να υποχωρούν θεαµατικά.
Πολλοί θεωρούν ότι αυτό σηµατοδοτεί µια άλλη πραγµατικότητα για τις εταιρείες αυτές, ότι δηλαδή δεν διαθέτουν τα δισ. δολάρια που κοινοποιούν, αντίθετα η πραγµατική τους κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Χρησιµοποιούν άραγε την Τεχνητή Νοηµοσύνη ως προκάλυµµα ή ως εγγύηση κενή περιεχοµένου για το πραγµατικό τους µέγεθος; Ενα µέρος της αλήθειας αποκαλύφθηκε από τον... Μασκ, όταν ο Τραµπ ανακοίνωσε τη δηµιουργία από την κοινοπραξία Stargate κέντρων δεδοµένων Τεχνητής Νοηµοσύνης, ύψους 500 δισ. δολαρίων.
Ο Μασκ επικαλέστηκε πληροφόρηση ότι οι εν λόγω εταιρείες δεν διαθέτουν τα απαιτούµενα κεφάλαια! Νωρίτερα, ο επικεφαλής της OpenAl επιβεβαίωνε τον σφιχτό εναγκαλισµό των εταιρειών αυτών µε τον Αµερικανό πρόεδρο: «Χωρίς τον Ντόναλντ Τραµπ το πρότζεκτ αυτό δεν θα µπορούσε να υπάρξει» δήλωσε ο Σαµ Αλτµαν.
Τώρα οι εταίροι του Stargate κατηγορούν τον Ελον Μασκ ότι τα δισ. που διαφηµίζει είναι, εν πολλοίς, φούσκα. Μήπως λοιπόν η DeepSeek γίνεται ο καταλύτης για να αποκαλυφθεί ο πραγµατικός λόγος του ξαφνικού έρωτα των Big Tech µε τον Τραµπ; Μένει να αποδειχθεί. Το 2020, ο ιδρυτής της Alibaba, Τζακ Μα, επέκρινε δριµύτατα την κοµµουνιστική ηγεσία της Κίνας για τους περιορισµούς που επέβαλε σε καινοτόµους κλάδους της τεχνολογίας. Η συνέχεια είναι γνωστή.
Ο Τζακ Μα για µεγάλο διάστηµα εξαφανίστηκε από προσώπου γης και το Κ.Κ. Κίνας κατέστρεψε την εταιρεία που εισήγαγε πρώτη το ηλεκτρονικό εµπόριο στην αχανή χώρα. Βαριά πρόστιµα και ασφυκτικό πρέσινγκ στις ψηφιακές πλατφόρµες ακολούθησαν την... αθυροστοµία του Μα. Η αναφυλαξία του Σι Τζινπίνγκ για επιχειρηµατικές δραστηριότητες εκτός ελέγχου του Πεκίνου είναι δεδοµένη. Απεχθάνεται τις τράπεζες, δεν ανέχεται το real estate, θεσµοθετεί ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας για τις ξένες εταιρείες. Να όµως που η πανταχού παρούσα κοµµατική νοµενκλατούρα έχασε το έδαφος κάτω από τα πόδια της µε την εµφάνιση της DeepSeek.
Οι ανταποκρίσεις από την Κίνα κάνουν λόγο για πλήρη αιφνιδιασµό του προέδρου. Και πώς να είναι αλλιώς, αφού πλέον µια µικρή οµάδα καινοτόµων µε ευφυΐα, σχέδιο, µπόλικες εργατοώρες και µικρό κεφάλαιο βάζουν τα γυαλιά όχι µόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στο σύστηµα ελέγχου από την κινεζική ηγεσία, που µπάζει νερά. Με δυο λόγια, είναι µια νίκη-ορόσηµο του καπιταλισµού απέναντι στο κρατικό µονοπώλιο του Πεκίνου. Και ένα υστερόγραφο για τα καθ’ ηµάς.
Αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις επιλέγουν το εξωτερικό, απογοητευµένες από τη γραφειοκρατία και την τραπεζική αδράνεια στη χώρα µας. Ωστόσο, στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο χάρτης των startups πυκνώνει µε θεαµατικά αποτελέσµατα. Μήπως ήρθε η ώρα να δώσουµε τη δέουσα προσοχή στις δικές µας πιθανές DeepSeek;
*Δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»
