Είναι οι 13ος και 14ος µισθοί η λύση στο πρόβληµα;
Άρθρο γνώμης
"Ο περιορισμός των αιτημάτων αδικεί σε μεγάλο βαθμό τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και, κυρίως, τους αφήνει αδιάφορους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εύρος και τη δυναμική των όποιων κινητοποιήσεων"

Εδώ και λίγα 24ωρα, στον απόηχο των µεγάλων συγκεντρώσεων για τα Τέµπη, έχουν εκδηλωθεί απεργιακές κινητοποιήσεις σε κλάδους, ενώ στις 9 Απριλίου θα έχουµε ακόµη µία γενική απεργία µε διοργανωτές τη ΓΣΕΕ και την Α∆Ε∆Υ. Ας σηµειώσουµε πως, στους δύσκολους καιρούς που βιώνουµε, οι κινητοποιήσεις είναι µια µορφή αντίδρασης στη δυσβάστακτη ακρίβεια και τις συνέπειές της, ενώ συνδέονται αναπόφευκτα και µε βασικά µισθολογικά αιτήµατα. Ποια είναι όµως αυτά; Ας ρίξουµε µια µατιά στο τι διεκδικούν τα συνδικάτα.
- Απεργία της ΠΟΕ∆ΗΝ, την περασµένη Τετάρτη 19 Μαρτίου. Αίτηµα: «∆ιεκδικούµε δυναµικά προσλήψεις µόνιµου προσωπικού µε αυξηµένη µοριοδότηση των υπηρετούντων επικουρικών. ∆ιεκδικούµε την αναθεώρηση του Επιδόµατος Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας».
- Εργαζόµενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, προχθές Παρασκευή 21 Μαρτίου. ∆ιεκδικούν την άµεση µονιµοποίηση των εργαζοµένων ΕΣΠΑ στις Κοινωνικές ∆οµές των δήµων.
- Πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο το ερχόµενο Σάββατο 29 Μαρτίου, από τις εκπαιδευτικές οµοσπονδίες. Ζητούν άµεση επαναφορά 13ου και 14ου µισθών, αύξηση, παύση των διώξεων και των πειθαρχικών.
- Απεργία ΓΣΕΕ - Α∆Ε∆Υ στις 9 Απριλίου. Κυρίαρχο αίτηµα, η επαναφορά των 13ου και 14ου µισθών, τώρα. Με άλλα λόγια, όλες οι κινητοποιήσεις έχουν βασικό αίτηµα τους 13ο και 14ο µισθούς, τη µονιµοποίηση των συµβασιούχων και γενναίες αυξήσεις αποδοχών.
Γεννιούνται ορισµένα ερωτήµατα -για πολλοστή φορά- από τις κινητοποιήσεις, που θα µπορούσαν να γίνουν µε τα ίδια αιτήµατα πέρσι ή πρόπερσι. Γιατί οι βασικές διεκδικήσεις στρέφονται κυρίως στη στήριξη των εργαζοµένων στο ∆ηµόσιο, εκεί δηλαδή όπου δεν ισχύει η χορήγηση των «δώρων»; Επίσης, γιατί κάθε φορά ένα από τα κεντρικά αιτήµατα των συνδικαλιστών είναι οι µονιµοποιήσεις συµβασιούχων - και πάλι σε ό,τι αφορά το ∆ηµόσιο; ∆εν έχουµε πληρώσει ακριβά τον εδώ και δεκαετίες κύκλο «πρόσληψη µε σύµβαση ορισµένου χρόνου - αίτηµα για µονιµοποίηση µετά τη λήξη της σύµβασης»; Στα αιτήµατα αυτά, που επανέρχονται ξανά και ξανά, η κυβέρνηση έχει µια θεώρηση, ότι δηλαδή χρειάζεται λελογισµένη διαχείριση των εσόδων-εξόδων του κράτους γιατί, ας µην ξεχνιόµαστε, είµαστε δεσµευµένοι για διατήρηση των πλεονασµάτων µέχρι το 2032, οπότε θα πάµε σε νέα διαπραγµάτευση για τα δάνειά µας. Είναι βάσιµο το επιχείρηµα ή µήπως η κυβέρνηση υπεκφεύγει να δώσει τα κεκτηµένα παλαιότερων εποχών; Το ερώτηµα δεν αφορά µόνο τους συνδικαλιστές, αλλά κυρίως τα κόµµατα της αντιπολίτευσης. Κι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ενδοιασµούς να υιοθετήσει το αίτηµα για 13ο και 14ο µισθούς, η θέση του ΠΑΣΟΚ µένει να διευκρινιστεί. Στις 5 Φεβρουαρίου 2025, σε συνάντηση µε την Α∆Ε∆Υ, ο Νίκος Ανδρουλάκης δήλωνε: «Έχοντας το βλέµµα και στις οικονοµικές δυνατότητες της χώρας, δεσµευόµαστε ότι θα πάρουµε πρωτοβουλία, ώστε να υπάρξει επαναφορά σταδιακά µε αφετηρία τον 13ο µισθό». Πώς θα γίνει αυτό; Πώς προσδιορίζει η Χαριλάου Τρικούπη τις «οικονοµικές δυνατότητες της χώρας»; Η δήλωση του προέδρου µοιάζει να θέλει να χωρέσει δύο ασύµβατες, σήµερα, παραµέτρους σε µια συσκευασία.
Ο περιορισµός των αιτηµάτων -ή, καλύτερα, η προτεραιότητα που δίνεται σε αιτήµατα των δηµόσιων υπαλλήλων- αδικεί σε µεγάλο βαθµό τους εργαζόµενους στον ιδιωτικό τοµέα και, κυρίως, τους αφήνει αδιάφορους, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εύρος και τη δυναµική των όποιων κινητοποιήσεων. Μια προσπάθεια πάντως για διαφοροποίηση από τα τετριµµένα επιχειρεί να κάνει η ΓΣΕΕ, που θέτει ως αιχµή της κινητοποίησης το τρίπτυχο «Ακρίβεια - Στεγαστική κρίση - Μισθοί/συλλογικές διαπραγµατεύσεις». Μάλιστα στην ανακοίνωσή της επισηµαίνει ότι «η κυβέρνηση αρνείται να ακούσει τις προτάσεις µας για την κοινωνική κατοικία και για τη χρήση βέλτιστων πρακτικών άλλων χωρών για την αντιµετώπιση της στεγαστικής κρίσης, µε αποτέλεσµα, όπως προκύπτει από την ενδιάµεση έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ για την Οικονοµία, το 1/3 του πληθυσµού να καταβάλλει άνω του 40% του εισοδήµατός του για να καλύψει στεγαστικές δαπάνες». ∆υστυχώς, αυτή η προτεραιότητα υποβαθµίζεται και πνίγεται από τα αιτήµατα της Α∆Ε∆Υ για αυξήσεις, µονιµοποιήσεις στο ∆ηµόσιο, «δώρα». Κι έτσι, θα έχουµε ακόµη µια γενική απεργία, που θα σηµατοδοτείται από την ακινητοποίηση των µέσων µεταφοράς...
Ας µην επιχαίρει πάντως η κυβέρνηση από τη µονοµέρεια των κινητοποιήσεων. Είναι χρέος της να προχωρήσει τόσο σε φορολογικές ελαφρύνσεις -που προανήγγειλε ο πρωθυπουργός την περασµένη ∆ευτέρα- όσο και σε υλοποίηση της δέσµευσής του για αξιοπρεπή απασχόληση. Η ακρίβεια, ο πληθωρισµός αλλά και η απροθυµία του ιδιωτικού τοµέα να ικανοποιήσει ανάγκες των εργαζοµένων στις επιχειρήσεις χρεώνονται στην κυβέρνηση.
Στην έρευνα της ΓΣΕΕ, σε συνεργασία µε την ALCO, για τους εργαζόµενους στον ιδιωτικό τοµέα, τονίζεται πως σε ό,τι αφορά το µηνιαίο εισόδηµα µόνο ένα 40% δηλώνουν ότι ο µισθός επαρκεί για κάλυψη των µηνιαίων εξόδων, ενώ το 88% δηλώνουν ότι έχουν µειώσει τις δαπάνες σε βασικά ήδη διατροφής, για να αντεπεξέλθουν. Παράλληλα, 7 στους 10 εργαζόµενους (71% των ερωτηθέντων) δηλώνουν ότι είτε χρησιµοποιούν µέρος των αποταµιεύσεών τους (34%) είτε ότι δεν διαθέτουν καθόλου αποταµιεύσεις (37%), προκειµένου να αντιµετωπίσουν τα έξοδα του µήνα. Με άλλα λόγια, η εισοδηµατική ανισότητα είναι που πρέπει να αντιµετωπιστεί τόσο, κυρίως, από την κυβέρνηση όσο και από τα συνδικάτα, που οφείλουν επιτέλους να αποδείξουν ότι γίνονται δέκτες των προβληµάτων όλων ανεξαιρέτως των κατηγοριών των µισθωτών.