Ακολούθησε, λίγους μήνες αργότερα, ένα μπαράζ κυβερνητικών δηλώσεων για την ανάγκη ολοκλήρωσης της αξιολόγησης ακόμη και μέσα στο Νοέμβρη του ίδιου έτους. Αν και βρισκόμαστε στον Μάρτη του 2017, η αξιολόγηση συνεχίζει να παραμένει ανοιχτή και ένα ακόμη ραντεβού με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δείχνει να χάνεται οριστικά.


Όλο αυτό το διάστημα η επικαιρότητα που απασχολεί την κοινή γνώμη κατακλύζεται από μια ακατάσχετη παραφιλολογία περί πιθανών μέτρων και ακραίων αξιώσεων των δανειστών. Ακούγεται, για παράδειγμα, η μείωση του αφορολόγητου, η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, η μείωση των συντάξεων άνω ενός συγκεκριμένου ορίου. Τα όρια του πλεονάσματος για τα επόμενα τρία χρόνια φαίνεται να αποτελούν ακόμη ένα σημείο τριβής μεταξύ της κυβέρνησης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ενώ οι συζητήσεις περί κουρέματος του χρέους φαίνεται να παγώνουν τουλάχιστον μέχρι και τις γερμανικές εκλογές. Η κυβέρνηση, από τη μια κάνει λόγω για συμφωνία με δημοσιονομικά ουδέτερο πακέτο μέτρων, αλλά από την άλλη ο κύριος Σταθάκης παραδέχθηκε μόλις εχθές ότι το κόστος του πακέτου μέτρων μπορεί να φτάσει μέχρι και το 2% του ΑΕΠ.


Τίποτα συγκεκριμένο, τίποτα οριστικό. Η οικονομία και η κοινωνία βομβαρδίζονται από αίολα επιχειρήματα και ανυπόστατες δηλώσεις. Την ίδια ώρα, θεμελιώδη ζητήματα της ελληνικής οικονομίας βοούν οτι η κρίση βαθαίνει και ο κίνδυνος να χαθεί το πιο παραγωγικό κομμάτι της κοινωνίας είναι περισσότερο εμφανής απο ποτέ. Ας ρίξουμε μια ματιά στο τι συντελείται στην πραγματική οικονομία την ώρα που τα κεντρικά δελτία μιλούν ακόμη για την πιθανότητα κλεισίματος της αξιολόγησης.


Σύμφωνα με τη Eurostat η χώρα μας για το 2016, ήταν η μοναδική της Ευρωζώνης που είδε το ΑΕΠ της να μειώνεται κατά 1,1% σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2015 και κατά 1.2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο του 2016. Την ώρα που η Ευρωζώνη αναπτύσσεται με 1,7% σε ετήσια βάση η ελληνική οικονομία φτάνει στο ποσό των 25 δισεκατομμυρίων ευρώ το συνολικά χαμένο ΑΕΠ την τελευταία διετία. Παράλληλα, σύμφωνα με μελέτη της “Εργάνη” την οποία δημοσιεύσαν και τα “Παραπολιτικά”, μέσα στους δυο πρώτους μήνες του 2017 χάθηκαν 4.879 θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Η χώρα μας συνεχίζει να κρατά τη θλιβερή πρωτιά στην ανεργία των νέων μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης και οι προοπτικές να ανατραπεί αυτό το σκηνικό δεν εμφανίζονται στον ορίζοντα. Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό, ο οίκος Moody’s ανακοίνωσε ότι ο κίνδυνος Grexit επανέρχεται μιας και η αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας κλονίζεται ξανά.


Μπορεί το παιχνιδάκι της ανοιχτής αξιολόγησης και της δήθεν διαπραγμάτευσης να παραμένει ανοιχτό, ωστόσο το τίμημα το πληρώνουν οι απλοί πολίτες, οι ιδιώτες και οι άνεργοι νέοι που συνεχίζουν να τρέφουν το συνεχώς αυξανόμενο ρεύμα της μετανάστευσης. Και αν αναρωτιέται κανένας για πόσο ακόμα, η απάντηση σοκάρει. Το “μνημόνιο” τελειώνει επίσημα το καλοκαίρι του 2018. Για να μπορέσει η χώρα να αποφύγει το τέταρτο μνημόνιο και άρα ακόμα μια σημαντική περίοδο στην περιδίνηση της ύφεσης, της ανεργίας και της εξωτερικής υποτέλειας θα πρέπει να μπορεί να δανειστεί από τις αγορές το σύνολο των αναγκών της. Την ώρα που οι αγορές συνεχίζουν να υποτιμούν τη χώρα και να μη βλέπουν καμιά διάθεση για γενναίες μεταρρυθμίσεις, για ένα ξεκάθαρο φορολογικό σύστημα, για ένα μικρό και ευέλικτο δημόσιο τομέα, για ταχεία απορρόφηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων τότε, δυστυχώς, το σκηνικό δε θα ανατρέπεται και το φως στην άκρη του τούνελ θα συνεχίσει να αποτελεί μακρινό όνειρο.

*Ο Γιάννης Αμούτζας είναι χρηματοοικονομικός αναλυτής στο Λονδίνο