Ενάντια στη νοοτροπία των "τεράτων"

Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ για την πρόθεσή του να προσαρτήσει τη Γροιλανδία και να επαναφέρει το καθεστώς της Διώρυγας του Παναμά υπό την κυριαρχία των ΗΠΑ δημιούργησαν ανησυχία, καθώς διαφαίνεται ότι στο τέλος της τετραετίας του ο κόσμος θα είναι διαφορετικός. Πριν από μερικά χρόνια, ελάχιστοι θα ανησυχούσαν από μια τέτοια ρητορική, αφού θα θεωρούσαν ότι η αμερικανική γραφειοκρατία μπορεί να κρατήσει το… τρένο στις ράγες.

Σήμερα, ωστόσο, κανένας δεν μπορεί να παράσχει διαβεβαιώσεις ότι το τρένο θα μείνει στις ράγες. Η αμερικανική γραφειοκρατία έχει αποδυναμωθεί και επικροτεί τις απόψεις Τραμπ, του οποίου η πανηγυρική επανεκλογή και το γεγονός ότι έχει κερδίσει και τα δύο νομοθετικά σώματα τον καθιστούν πολιτικά παντοδύναμο! Είναι κανόνας ότι η έπαρση της εξουσίας οδηγεί στα άκρα. Τα φασιστικά κινήματα της δεκαετίας του 1930 περιελάμβαναν ρητορική ανάλογη του Τραμπ.

Οι Χίτλερ και Μουσολίνι μιλούσαν για «παράσιτα» και «εχθρούς του λαού». Αλλά και αργότερα, την εποχή του σοβιετικού καθεστώτος, της δικτατορίας του προλεταριάτου, η χρήση των όρων «παράσιτα» και η ανάγκη εθνοκαθαρισμού ήταν κυρίαρχες. Η εποχή που ζούμε έχει χαρακτηρισθεί από πολλούς «εποχή των τεράτων», όχι τόσο λόγω των προσώπων που κυβερνούν αλλά λόγω των απόψεων που εκφράζουν. Είναι τραγικό το γεγονός ότι φασίζουσες απόψεις, όπως αυτές που διατυπώνονται από τους Τραμπ και Έλον Μασκ, δεν προκαλούν αντιδράσεις.

Η πρώτη αντίδραση που προκλήθηκε ήταν από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο για τις δηλώσεις Μασκ, αλλά και από τους ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας για τις δηλώσεις Τραμπ περί Γροιλανδίας, που ήλθαν ως στήριξη της θιγόμενης Δανίας. Αλλά βλέπουμε τη Βρετανία να μην αντιδρά στις απειλές Μασκ εναντίον του πρωθυπουργού της και την πρόθεσή του να τον… ανατρέψει. «Με την κυρά μου και τον παρά μου», λέει ο λαός. Αλλά αυτό δεν μπορεί να βρει εφαρμογή στις διεθνείς σχέσεις.

Αν καταπατήσουμε το Διεθνές Δίκαιο και εφαρμοσθεί ο νόμος του ισχυροτέρου, τότε θα ισχύσει ο νόμος της ζούγκλας. Ο νόμος δηλαδή που εφάρμοσε ο Χίτλερ κατά τις δεκαετίες του 1930 και του 1940. Είθισται να λέμε ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Όταν όμως πρωταγωνιστές της φάρσας είναι πρόσωπα που διακατέχονται από τη νοοτροπία της καταπάτησης του Διεθνούς Δικαίου και της εφαρμογής του νόμου του ισχυροτέρου, τότε η φάρσα θα γίνει τραγωδία.

Απόψεις όπως αυτές του Τραμπ, του Μασκ, του Πούτιν, του Ερντογάν και του Κιμ Γιονγκ Ουν δεν μπορεί να αποτελέσουν κανονικότητα. Αλλά για να μη συμβεί αυτό, οφείλουμε να αντιδράσουμε στον διεθνή παραλογισμό της εποχής των «τεράτων».