Η παιδαγωγική διάσταση της πολιτικής συμπεριφοράς
Το τελευταίο διάστημα παρακολουθούμε συνεχή παραδείγματα πολιτικών στελεχών του δημόσιου βίου, οι οποίοι συμπεριφέρονται με τρόπο παντελώς εξωθεσμικό.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας συνομιλεί με ισοβίτη, ενώ ταυτοχρόνως παρουσιάζει την ενέργειά του αυτή ως εξόχως φυσιολογική. Ο Αναπλ.Υπουργός Υγείας καθυβρίζει δημοσίως τη Δικαιοσύνη μη έχοντας στοιχειώδεις νομικές γνώσεις για τα τιθέμενα ζητήματα, αναφερόμενος σε δήθεν «δικαστικά πραξικοπήματα» και ονειρευόμενος «Σοβιετίες». Η τ.Πρόεδρος Αρείου Πάγου λίγες ημέρες μετά τη λήξη της θητείας της αναλαμβάνει χρέη νομικής συμβούλου του Πρωθυπουργού. Ο πρ.Υπουργός Οικονομικών ομολογεί ότι το Υπ.Συμβούλιο γνώριζε τα σχέδια του (για τα οποία δεν είχε καμία πολιτική νομιμοποίηση) περί ύπαρξης παράλληλου νομίσματος.
Δυστυχώς, τα ως άνω περιστατικά (και άλλα πολλά την τελευταία 3τία) αναδεικνύουν, αφενός, τη θεσμική ανεπάρκεια ορισμένων, αλλά, επίσης, γαλουχούν την κοινωνία σε μια άκρως επικίνδυνη τάση ισοπέδωσης των πάντων. Δεν μπορεί να υπάρξει σοβαρό πολιτικό σύστημα που θα ανατάξει την χώρα όταν αυτό δεν σέβεται τους θεσμούς και παρεμβαίνει πατερναλιστικά σε όλα τα επίπεδα δημοσίου βίου παραγνωρίζοντας και, συχνά, καταπατώντας την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Ο σεβασμός δεν μπορεί να είναι «α λα καρτ» διότι ό,τι σήμερα μπορεί να πολεμήσεις, αύριο μπορεί να σου γυρίσει «μπουμεραγκ».
Και ας μην ξεχνάμε ότι από το σεβασμό στη διάκριση των εξουσιών, στην πίστη στη δικαιοσύνη και στην θεσμική ασφάλεια ευνοημένος εν τέλει είναι ο αδύναμος και όχι ο δυνατός, ο οποίος μπορεί να κερδίσει βασισμένος στο «νόμο της ζούγκλας».
Ο πολιτικός, λοιπόν, οφείλει σήμερα πιο πολύ από ποτέ να λειτουργεί παιδαγωγικά έναντι της κοινής γνώμης και όχι να επιζητά τη δημιουργία μιας κοινωνίας παραιτημένης και απογοητευμένης επιδιώκοντας πρόσκαιρα κομματικά οφέλη. Η «παραίτηση», η «απογοήτευση», η «ισοπέδωση» θα οδηγήσουν σε επικίνδυνα μονοπάτια. Το δημοκρατικό τείχος οφείλει να είναι συμπαγές και ο ρόλος των πολιτικών δεν είναι μόνον να βγάλουν την χώρα από την οικονομική κρίση, αλλά να προβάλλουν και ένα πρότυπο ανθρώπου που αγαπάει την χώρα του και σέβεται τους θεσμούς, ακόμα και αν διαφωνεί με επιμέρους πρακτικές ή αποφάσεις αυτών.
Δυστυχώς, η παρούσα Κυβέρνηση έχει καλύψει συχνά εξωθεσμικές ενέργειες παρουσιάζοντας πολιτική συμπεριφορά μονοσήμαντη, και, συχνά, αυταρχική. Οφείλουμε να προστατεύσουμε την κοινωνία μας από αυτές τις συμπεριφορές ώστε να ξεπεράσουμε όχι μόνον την οικονομική κρίση, αλλά, και την κρίση αξιών που κάθε μέρα βαθαίνει και περισσότερο. Και αν στο παρελθόν έχουμε γίνει μάρτυρες μη θεσμικών συμπεριφορών, δεν μπορούμε εφ όρου ζωής να τις επικαλούμαστε ως άλλοθι της σημερινής θεσμικής αποσάθρωσης. Το μέλλον το δημιουργούμε και το χαράζουμε τώρα!
*Γράφει ο Γιώργος Κώτσηρας, δικηγόρος, Δρ Νομικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, Αν.Γραμματέας Επιστημονικών Φορέων ΝΔ