Ο τουρκικές διεκδικήσεις στην ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο κάθε άλλο παρά σύνθετες είναι. Είναι απλές και γνωστές εδώ και πολύ καιρό. Εκείνο που έχει αλλάξει είναι ο τρόπος με τον οποίον η ηγεσία της γειτονικής χώρας αποφασίζει να τις «επικοινωνήσει». Τα τελευταία γεγονότα δείχνουν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν αρκείται απλά στη ρητορική αλλά προχωράει και σε πράξεις, προσεκτικές, μελετημένες και αποφασιστικές.

Η όλη στρατηγική της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα βασίζεται σε έναν απλό κωδικό, ο οποίος είναι ο 25ος μεσημβρινός, με τις περιοχές ανατολικά του να είναι υπό διεκδίκηση για την Τουρκία.

Πάγια θέση του τουρκικού κράτους είναι ότι στο Αιγαίο Πέλαγος δεν μπορούν να ισχύουν οι αρχές του Διεθνούς Δικαίου, η αιγιαλίτιδα ζώνη, λόγω της νησιωτικότητας της περιοχής αλλά και της «ημιπερίκλειστης» θάλασσας. Σύμφωνα με την τουρκική λογική, το Αιγαίο είναι μία sui generis περίπτωση και πρέπει να συναφθεί μία διακρατική ειδική συμφωνία με την Ελλάδα, μέσω της οποίας θα διασφαλίζονται και τα δικά της δικαιώματα.

Όπως υποστηρίζει η Άγκυρα, η ύπαρξη όλων των νησιών την αποκλείει από την πρόσβαση στη θάλασσα και κυρίως το υπέδαφος της. Ο λόγος είναι η δυνατότητα του κάθε νησιού να έχει τη δική του αιγιαλίτιδα ζώνη και εκεί όπου δεν ισχύει να εφαρμόζεται η αρχή της μέσης γραμμής, της οποίας κάθε σημείο ισαπέχει από τα πλησιέστερα σημεία των γραμμών βάσης. Η Άγκυρα λοιπόν απορρίπτει τις βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου, αλλά μόνο στην περίπτωση του Αιγαίου και εσχάτως και της ανατολικής Μεσογείου.

Για να ενισχύσει σε θεωρητικό επίπεδο τους ισχυρισμούς της, η τουρκική πλευρά, πλαισίωσε την παραπάνω αξίωση με το θεώρημα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Πρόκειται για το σχέδιο του ναυάρχου Τζιχάτ Γιαϊτζί σύμφωνα με το οποίο, τα κράτη τα οποία βρίσκονται απέναντι από την Τουρκία σε νοητή γραμμή (Αίγυπτος, Λιβύη και Ελλάδα στο Αιγαίο) πρέπει να χωρίσουν ακριβώς στη μέση τον θαλάσσιο χώρο που τους χωρίζει, αγνοώντας τα νησιά που παρεμβάλονται.

Το πρόβλημα, εκτός από τη θεωρητική του φύση, ότι αντιβαίνει σε όλες τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, έχει και μία πρακτική φύση, η οποία επηρεάζει την Ελλάδα. Εκτός από τις αυξανόμενες απειλές της Τουρκίας στη θαλάσσια περιοχή του Αιγαίου, υφίσταται ακόμα η απειλή πολέμου σε περίπτωση που ασκηθούν τα νόμιμα δικαιώματα της χώρας. Η Τουρκία, με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης από το 1995, μόλις τέθηκε σε ισχύ η Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας την οποία η ίδια δεν αποδέχεται, εξέδωσε το γνωστό «casus belli» (αιτία πολέμου) την επέκταση στα 12 μίλια των ελληνικών χωρικών υδάτων. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η Τουρκία, στα βόρεια σύνορά της έχει ασκήσει το δικαίωμα της επέκτασης της Αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια στον Εύξεινο Πόντο.

Μετά τις τελευταίες ενέργειες της Τουρκίας, την επιστολή στον ΟΗΕ , τη δραστηριότητα στην ανατολική Μεσόγειο και την πρωτοβουλία με τη Λιβύη δείχνει ότι υλοποιεί βήμα βήμα όσα προβλέπονται στο θεώρημά της περί «Γαλάζιας Πατρίδας» και διχοτόμησης του Αιγαίου. Από την άλλη η Ελλάδα εμφανίζεται εγκλωβισμένη στην επανάληψη της ρητορικής για το Διεθνές Δίκαιο και των κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.