Δημοψήφισμα ΠΓΔΜ: Η άλλη όψη και η ψήφος των αλβανόφωνων
Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στα Βαλκάνια και πώς κινείται η Αλβανία
Μία ημέρα μετά το δημοψήφισμα στην πΓΔΜ, όλοι αναζητούν και καταγράφουν νικητές και ηττημένους στη γειτονική χώρα, την Ελλάδα αλλά και υπόλοιπες χώρες που είχαν δείξει το ενδιαφέρον τους, αλλά και την προτίμησή τους, για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.
Υπάρχει ένα στοιχείο στα ποιοτικά δεδομένα όσων έφτασαν στην κάλπη, το οποίο, συσχετισμένο με τις εξελίξεις στη βαλκανική γειτονιά, μπορεί να δώσει χρήσιμα συμπεράσματα. Το στοιχείο αυτό είναι η μαζική συμμετοχή των αλβανόφωνων στο δημοψήφισμα, οι οποίο συντάχθηκαν με το «ΝΑΙ». Σύμφωνα με τα ποσοστά συμμετοχής, οι περιοχές που σημείωσαν τη μεγαλύτερη προσέλευση ήταν οι δυτικές και νότιες περιοχές που κατοικούνται από αλβανόφωνους πληθυσμούς αλλά και τουρκογενείς, συμμετοχή που δεν είχε παρατηρηθεί σε τέτοια έκταση ούτε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.
Η στάση των αλβανόφωνων υπέρ του «ΝΑΙ» ήταν γνωστή πριν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και επιβεβαιώθηκε την ίδια μέρα και δεν είναι τυχαία και εντάσσεται σε μία ευρύτερη πολιτική που εκπορεύεται από τα Τίρανα στη βαλκανική.
Ενδεικτική ήταν η παρέμβαση του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα χθες μέσω Twitter, στο οποίο εξέφρασε την ελπίδα κάθε πολίτης να αντιλαμβάνεται το βάρος των ευθυνών του ανεξαρτήτως πολιτικής η κομματικής ταυτότητας.
Εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκε ότι οι αλβανόφωνοι έδωσαν ουσιαστικά τη μεγαλύτερη ώθηση στο «ΝΑΙ», κινούμενοι συντεταγμένα και σε ευθυγράμμιση με την πολιτική των Τιράνων. Οι αντιδράσεις των αλβανόφωνων πολιτικών της πΓΔΜ δείχνουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο ηγέτης του αλβανικού κόμματος DUI, Αλί Αχμέτι, αφού αποκήρυξε το σενάριο πρόωρων εκλογών, έκανε λόγο για «σημαντική μέρα για όλους τους πολίτες» και «εντολή για είσοδο στο ΝΑΤΟ». Ο επίσης αλβανόφωνος πρόεδρος των Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι υποστήριξε ότι «τέθηκαν τα θεμέλια της μελλοντικής «Μακεδονίας». Η φωνή της «κυρίαρχιας» είναι εκείνη που αποφασίζει για το μέλλον αυτής της χώρας»
Κοσσυφοπέδιο
Την ίδια ώρα, λίγο βορειότερα, στο Κοσσυφοπέδιο, τα Τίρανα «απλώνουν» την πολιτική προσέγγισης με τη βορειοατλαντική συμμαχία, προσπαθώντας να εμφανιστούν ως φορέας σταθερότητας της περιοχής. Έτσι, βλέπουν με θετικό μάτι τις προσπάθειες που είναι σε εξέλιξη για την εξεύρεση αμοιβαίας λύσης μεταξύ Σερβίας και Κοσσόβου, έτσι ώστε να πάρουν τον δρόμο της ένταξης σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ.
Για την ανταλλαγή εδαφών και την αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια έχουν διατυπωθεί δύο πιθανές λύσεις. Είτε προσάρτηση του βόρειου Κοσσόβου στη Σερβία σε αντάλλαγμα της παραχώρησης της κοιλάδας του Πρέσεβο στο Κόσσοβο, είτε η αυτονομία του βόρειου Κοσσόβου με αυξημένες εκτελεστικές εξουσίες στους Σέρβους της περιοχής. Οι σχεδιασμοί αυτοί είναι σε γνώση των Τιράνων, τα οποία έχουν εξαγγείλει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2019 θα καταργήσει τα σύνορά του με το Κόσσοβο.
Η ύπαρξη ενός ισχυρού πόλου αλβανικού εθνικισμού δυτικά και βόρεια της πΓΔΜ, την ίδια ώρα που στη γειτονική χώρα επικρατεί πολιτική αστάθεια, με τους αλβανόφωνους πληθυσμούς να λειτουργούν συντονισμένα, δημιουργεί μία εστία αποσταθεροποίησης στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.