Αλήθειες και μύθοι για τα σχολικά βιβλία
Η ανθρωπιστική παιδεία είναι απαραίτητη παράλληλα µε την κατάρτιση των παιδιών µας στα σύγχρονα επιστηµονικά δεδοµένα
Στην προεκλογική εκστρατεία ορισµένων κοµµάτων έχει ενταχθεί και ο σχολιασµός του περιεχοµένου των σχολικών βιβλίων. Θεωρώ, λοιπόν, χρήσιµο να θυµηθούµε πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν τη σχολική διδασκαλία, για να µη δηµιουργούνται λανθασµένες εντυπώσεις.
Η κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη, µε τη Νίκη Κεραµέως στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευµάτων κατά την τετραετία 2019- 2023, ανέλαβε ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες. Από τον Σεπτέµβριο του 2025 καταργείται το µοναδικό σχολικό βιβλίο. Για κάθε µάθηµα του ∆ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου εκλήθησαν να καταθέσουν προτάσεις διάφορες συγγραφικές οµάδες. Στόχος είναι το πολλαπλό βιβλίο. Για κάθε µάθηµα θα υπάρχουν και δύο και τρία ή και περισσότερα βιβλία. Ο εκπαιδευτικός θα επιλέγει ένα από αυτά. Η επιλογή θα γίνεται µόνο από βιβλία εγκεκριµένα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Εχουν δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως νέα Αναλυτικά Προγράµµατα για 166 µαθήµατα όλων των βαθµίδων. Με απλά λόγια: Η κριτική που γίνεται στα παλιά βιβλία είναι άνευ αντικειµένου, διότι όλα τα σχολικά βιβλία που υπήρχαν µέχρι σήµερα θα αποσυρθούν.
Καταγράφω ορισµένες καινοτοµίες των Αναλυτικών Προγραµµάτων. Στο µάθηµα της Ιστορίας αποσύρθηκε η ύλη για όλες τις βαθµίδες, την οποία είχε δηµοσιεύσει σε ΦΕΚ το 2019 ο υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Γαβρόγλου. Η ύλη εκείνη είχε περισσότερο κοινωνιολογικό προσανατολισµό και έδινε έµφαση στις οικονοµικές εξελίξεις. ∆εν υπήρχε προβολή των ηρώων, των διπλωµατικών και πολεµικών γεγονότων. Γενικότερα η ύλη του 2019 αµφισβητούσε τη συνέχεια του Ελληνισµού. Τότε η απόσυρση ενόχλησε τον ΣΥΡΙΖΑ, οι εκπρόσωποι του οποίου διαµαρτυρήθηκαν, επειδή η σχολική Ιστορία αποκτά εθνικό και όχι «κοινωνικό» περιεχόµενο. Το Αναλυτικό Πρόγραµµα του Γυµνασίου επιβλέπει οµάδα ιστορικών υπό τον καθηγητή Ιστορίας του ΕΚΠΑ Ευάνθη Χατζηβασιλείου.
Την αντίστοιχη ύλη του Λυκείου εποπτεύει οµάδα επιστηµόνων υπό τον καθηγητή Ιστορίας του ΑΠΘ Ιάκωβο Μιχαηλίδη. Οπως έχουν ανακοινώσει οι υπεύθυνοι, θα δοθεί έµφαση στα εθνικά θέµατα του Ελληνισµού, ενώ θα τονίζονται και τα κυριότερα σηµεία της ευρωπαϊκής και της παγκόσµιας Ιστορίας. Πρόκειται για δύο σοβαρούς ιστορικούς, οι οποίοι µαζί µε τους συνεργάτες τους είναι σε θέση να καταθέσουν µια ύλη Ιστορίας µε εθνική αξιοπρέπεια και σύγχρονες παιδαγωγικές µεθόδους, χωρίς ακρότητες.
Στα Θρησκευτικά ισχύει η νοµολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας και συγκεκριµένα οι αποφάσεις 660/2018, 926/2018, 1749/2019 και 1750/2019. Με τις αποφάσεις αυτές ακυρώθηκαν ως αντισυνταγµατικές οι αποφάσεις των υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Φίλη και Κώστα Γαβρόγλου, που εισήγαγαν το Νέο Πρόγραµµα Σπουδών για τα Θρησκευτικά. Οι αποφάσεις του ΣτΕ αφορούν το περιεχόµενο και την ουσία του µαθήµατος, ζητούν σεβασµό της Ορθόδοξης Χριστιανικής Παράδοσης και είναι δεσµευτικές για όλους. Στα γλωσσικά µαθήµατα του Γυµνασίου γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η εγγύτητα και η συνέχεια µεταξύ Αρχαίων και Νέων Ελληνικών.
Το Νέο Αναλυτικό Πρόγραµµα για τα Αρχαία Ελληνικά της Γ’ Γυµνασίου προβλέπει τη διδασκαλία από το πρωτότυπο του Βίου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον οποίο έγραψε ο Πλούταρχος. Η ανθρωπιστική παιδεία είναι απαραίτητη παράλληλα µε την κατάρτιση των παιδιών µας στην Πληροφορική και στα σύγχρονα επιστηµονικά δεδοµένα. Το Αρθρο 16, παρ. 2, του Συντάγµατος ορίζει ως σκοπό της Παιδείας την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλαση ελευθέρων και υπευθύνων πολιτών.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 10/6
Η κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη, µε τη Νίκη Κεραµέως στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευµάτων κατά την τετραετία 2019- 2023, ανέλαβε ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες. Από τον Σεπτέµβριο του 2025 καταργείται το µοναδικό σχολικό βιβλίο. Για κάθε µάθηµα του ∆ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου εκλήθησαν να καταθέσουν προτάσεις διάφορες συγγραφικές οµάδες. Στόχος είναι το πολλαπλό βιβλίο. Για κάθε µάθηµα θα υπάρχουν και δύο και τρία ή και περισσότερα βιβλία. Ο εκπαιδευτικός θα επιλέγει ένα από αυτά. Η επιλογή θα γίνεται µόνο από βιβλία εγκεκριµένα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Εχουν δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως νέα Αναλυτικά Προγράµµατα για 166 µαθήµατα όλων των βαθµίδων. Με απλά λόγια: Η κριτική που γίνεται στα παλιά βιβλία είναι άνευ αντικειµένου, διότι όλα τα σχολικά βιβλία που υπήρχαν µέχρι σήµερα θα αποσυρθούν.
Καταγράφω ορισµένες καινοτοµίες των Αναλυτικών Προγραµµάτων. Στο µάθηµα της Ιστορίας αποσύρθηκε η ύλη για όλες τις βαθµίδες, την οποία είχε δηµοσιεύσει σε ΦΕΚ το 2019 ο υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Γαβρόγλου. Η ύλη εκείνη είχε περισσότερο κοινωνιολογικό προσανατολισµό και έδινε έµφαση στις οικονοµικές εξελίξεις. ∆εν υπήρχε προβολή των ηρώων, των διπλωµατικών και πολεµικών γεγονότων. Γενικότερα η ύλη του 2019 αµφισβητούσε τη συνέχεια του Ελληνισµού. Τότε η απόσυρση ενόχλησε τον ΣΥΡΙΖΑ, οι εκπρόσωποι του οποίου διαµαρτυρήθηκαν, επειδή η σχολική Ιστορία αποκτά εθνικό και όχι «κοινωνικό» περιεχόµενο. Το Αναλυτικό Πρόγραµµα του Γυµνασίου επιβλέπει οµάδα ιστορικών υπό τον καθηγητή Ιστορίας του ΕΚΠΑ Ευάνθη Χατζηβασιλείου.
Την αντίστοιχη ύλη του Λυκείου εποπτεύει οµάδα επιστηµόνων υπό τον καθηγητή Ιστορίας του ΑΠΘ Ιάκωβο Μιχαηλίδη. Οπως έχουν ανακοινώσει οι υπεύθυνοι, θα δοθεί έµφαση στα εθνικά θέµατα του Ελληνισµού, ενώ θα τονίζονται και τα κυριότερα σηµεία της ευρωπαϊκής και της παγκόσµιας Ιστορίας. Πρόκειται για δύο σοβαρούς ιστορικούς, οι οποίοι µαζί µε τους συνεργάτες τους είναι σε θέση να καταθέσουν µια ύλη Ιστορίας µε εθνική αξιοπρέπεια και σύγχρονες παιδαγωγικές µεθόδους, χωρίς ακρότητες.
Στα Θρησκευτικά ισχύει η νοµολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας και συγκεκριµένα οι αποφάσεις 660/2018, 926/2018, 1749/2019 και 1750/2019. Με τις αποφάσεις αυτές ακυρώθηκαν ως αντισυνταγµατικές οι αποφάσεις των υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Φίλη και Κώστα Γαβρόγλου, που εισήγαγαν το Νέο Πρόγραµµα Σπουδών για τα Θρησκευτικά. Οι αποφάσεις του ΣτΕ αφορούν το περιεχόµενο και την ουσία του µαθήµατος, ζητούν σεβασµό της Ορθόδοξης Χριστιανικής Παράδοσης και είναι δεσµευτικές για όλους. Στα γλωσσικά µαθήµατα του Γυµνασίου γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η εγγύτητα και η συνέχεια µεταξύ Αρχαίων και Νέων Ελληνικών.
Το Νέο Αναλυτικό Πρόγραµµα για τα Αρχαία Ελληνικά της Γ’ Γυµνασίου προβλέπει τη διδασκαλία από το πρωτότυπο του Βίου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον οποίο έγραψε ο Πλούταρχος. Η ανθρωπιστική παιδεία είναι απαραίτητη παράλληλα µε την κατάρτιση των παιδιών µας στην Πληροφορική και στα σύγχρονα επιστηµονικά δεδοµένα. Το Αρθρο 16, παρ. 2, του Συντάγµατος ορίζει ως σκοπό της Παιδείας την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλαση ελευθέρων και υπευθύνων πολιτών.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 10/6
