Ένας Αλβανός πρωθυπουργός στα Σκόπια, ένας Έλληνας εκλεγµένος δήµαρχος της Χειµάρρας φυλακισµένος στην Αλβανία. Αυτή είναι µε µία φράση η εικόνα των µειονοτικών ζητηµάτων στη βαλκανική γειτονιά µας. Ο Ταλάτ Τζαφέρι, µέλος της πολυπληθούς αλβανικής κοινότητας του κράτους των Σκοπίων, ορίσθηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 8ης Μαΐου. Από την άλλη πλευρά, ο Φρέντης Μπελέρης διώκεται άνευ αποδείξεων, απλώς και µόνον επειδή είναι Έλληνας Βορειοηπειρώτης και παρεµποδίζει τα σχέδια του πρωθυπουργού Έντι Ράµα για τη Χειµάρρα. Οι Αλβανοί εκτός Αλβανίας διεκδικούν όσο περισσότερα µπορούν. Στα Σκόπια ζητούν το 50% της εξουσίας και ήδη έχουν καταστήσει επίσηµη τη γλώσσα τους. Στο Κόσοβο αποτελούν την πλειοψηφία και ζητούν να αναγνωρισθούν ως κράτος και από εκείνα τα κράτη (όπως η Ελλάς) που δεν τους έχουν αναγνωρίσει. Αντιθέτως, για τη µεγαλύτερη εθνική µειονότητα εντός Αλβανίας, την ελληνική, αρνούνται ακόµα και τα στοιχειώδη δικαιώµατα. Η φυλάκιση του Μπελέρη συνεχίζεται µε προκλητικές και νοµικά αστήρικτες δικαιολογίες.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει δηλώσει γραπτώς στην Ευρωπαϊκή Ενωση ότι ,όσο διαρκούν η φυλάκιση και η αυθαίρετη δίωξη, η χώρα µας θα εµποδίζει την προενταξιακή διαδικασία της Αλβανίας. Χρειάζονται όµως και άλλα µέτρα.

  • Να ζητήσουµε να επαναληφθεί µε τρόπο αντικειµενικό και δηµοκρατικό η απογραφή εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων στην Αλβανία. Η απογραφή που έγινε τον Σεπτέµβριο και τον Οκτώβριο του 2023 καταγγέλθηκε ως µη αντικειµενική. Τα αποτελέσµατά της δεν αντανακλούν τους πραγµατικούς αριθµούς.
  • Να καταγγείλουµε τη συνεχιζόµενη ρητορική περί «Μεγάλης» ή «Φυσικής» Αλβανίας, η οποία περιλαµβάνει εδάφη όλων των γειτονικών χωρών.
  • Να ενισχύσουµε υλικά και ηθικά τους οµοεθνείς µας στην Αλβανία και να απαιτήσουµε να σταµατήσουν οι δικαστικές και πολεοδοµικές αυθαιρεσίες στη Χειµάρρα και αλλού.

Για να έλθουµε τώρα στην κατάσταση στα Σκόπια. Είναι πολύ πιθανόν στις εκλογές της 8ης Μαΐου να εκλεγεί ως πρώτο κόµµα -και να κυβερνήσει µε τη στήριξη αλβανικών κοµµάτων- το εθνικιστικό VMRO-DPMNE, το οποίο έχει επισήµως ταχθεί κατά της Συµφωνίας των Πρεσπών. Αυτοί το λένε φωναχτά. Οι άλλοι που κυβερνούσαν µέχρι σήµερα (Σοσιαλδηµοκρατική Ενωση) δεν το έλεγαν, αλλά στην πράξη παραβίαζαν τη συµφωνία. Για να καταλάβουµε πόσο κακή ή ανύπαρκτη ήταν η διαπραγµάτευση της κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. το 2018, θα θυµίσω ότι η Βουλγαρία πιέζει σκληρά τα Σκόπια για να εξασφαλίσει αυτά που κατά την κρίση της θίγουν εθνικές και ιστορικές ευαισθησίες. Υπό την πίεση του βουλγαρικού βέτο, η κυβέρνηση των Σκοπίων προέβη στις 19/7/2022 σε επίσηµη δήλωση προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, τονίζοντας ότι η λεγόµενη «µακεδονική γλώσσα» πήρε την επίσηµη µορφή της το 1945 και προήλθε από διαλέκτους που οµιλούνται εντός των σηµερινών εδαφικών ορίων του σκοπιανού κράτους. Ουσιαστικά παραδέχθηκαν ότι η γλώσσα τους, την οποία δυστυχώς αναγνώρισε η Συµφωνία των Πρεσπών ως «µακεδονική», κατασκευάσθηκε από το κοµµουνιστικό καθεστώς του Τίτο. Επόµενο εµπόδιο είναι η βουλγαρική απαίτηση να αναγνωρισθεί στο κανονιστικό µέρος του Συντάγµατος των Σκοπίων η βουλγαρική εθνότητα ως συστατική οµάδα του κράτους µαζί µε τους «Μακεδόνες» και τους Αλβανούς. Απαιτούνται 80 βουλευτές επί συνόλου 120 για να εγκριθεί η τροποποίηση. Η βαλκανική γειτονιά µας παραµένει ασταθής.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 10 Φεβρουαρίου